icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Μια νέα, πρωτοποριακή μελέτη, η μεγαλύτερη που έχει διεξαχθεί ποτέ για την φαρμακευτική κάνναβη και τον καρκίνο, φέρνει στο φως ενθαρρυντικά στοιχεία για τη δυνατότητά της να ανακουφίζει συμπτώματα και, ίσως, να αναχαιτίζει την εξέλιξη της νόσου

Η φαρμακευτική κάνναβη, ένα θέμα που για καιρό διχάζει την επιστημονική κοινότητα, φαίνεται να κερδίζει έδαφος στην αντιμετώπιση του καρκίνου. Η δημοσίευση της μεγαλύτερης μέχρι σήμερα μελέτης στο Frontiers in Oncology αποκαλύπτει μια «συντριπτική επιστημονική τεκμηρίωση» για τις δυνατότητες της κάνναβης να αντιμετωπίζει τα δεινά των καρκινοπαθών και να επιδρά θετικά στην πορεία της ίδιας της νόσου.

Στόχος της ανάλυσης, όπως εξηγεί ο επικεφαλής της έρευνας Ryan Castle, διευθυντής έρευνας στο Whole Health Oncology Institute και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, ήταν να εδραιωθεί μια επιστημονική συμφωνία σε ένα πεδίο που συχνά επισκιάζεται από αντικρουόμενες μελέτες.

«Ο στόχος μας ήταν να καθορίσουμε την επιστημονική συναίνεση στο θέμα της φαρμακευτικής κάνναβης, ένα πεδίο που κυριαρχείται εδώ και καιρό από έναν πόλεμο ανάμεσα σε μελέτες που έχουν επιλεκτικά ξεχωρίσει», δήλωσε ο Castle.

Ο ίδιος επισημαίνει ότι η ομοσπονδιακή απαγόρευση της μαριχουάνας στις ΗΠΑ αποτελούσε ιστορικά ένα σημαντικό εμπόδιο στην αντικειμενική αξιολόγησή της.

Ενώ οι ερευνητικοί περιορισμοί για τις ουσίες που θεωρούνται παράνομες εμποδίζουν σοβαρά την κλινική έρευνα για την κάνναβη σε ανθρώπους, υπάρχει ένα μεγάλο σώμα μελετών παρατήρησης για την φαμακευτική κάνναβη και τον καρκίνο – καθώς και εργαστηριακή έρευνα – που εξετάζει την επίδραση της κάνναβης στους όγκους σε δοκιμαστικούς σωλήνες και σε ζώα.

«Προκειμένου να ξεπεράσουμε την προκατάληψη – συνειδητή ή μη – ήταν απαραίτητο να χρησιμοποιήσουμε μια μεγάλης κλίμακας, ριζικά περιεκτική μεθοδολογία βασισμένη σε μαθηματικό συλλογισμό», δήλωσε ο Castle, προσθέτοντας: «Θέλαμε να αναλύσουμε όχι μόνο μερικές, αλλά σχεδόν όλες τις σημαντικές μελέτες φαρμακευτικής κάνναβης για να βρούμε τα πραγματικά σημεία επιστημονικής συμφωνίας».

Η μελέτη, που χρηματοδοτήθηκε από το Cancer Playbook, ανέλυσε περισσότερες από 10.000 έρευνες σχετικά με την κάνναβη και τον καρκίνο – ένα μέγεθος δείγματος δέκα φορές μεγαλύτερο από την αμέσως επόμενη μεγαλύτερη μελέτη στο θέμα.

Για την επεξεργασία αυτού του τεράστιου όγκου δεδομένων, οι ερευνητές αξιοποίησαν την Τεχνητή Νοημοσύνη και συγκεκριμένα την ανάλυση συναισθήματος, μια τεχνική επεξεργασίας φυσικής γλώσσας.

Αυτό επέτρεψε στην ομάδα να αξιολογήσει τον αριθμό των μελετών με θετικές, ουδέτερες ή αρνητικές απόψεις σχετικά με την ικανότητα της κάνναβης να ανακουφίζει συμπτώματα όπως η φλεγμονή, η απώλεια όρεξης και η ναυτία, αλλά και να προάγει τον θάνατο των καρκινικών κυττάρων (απόπτωση).

Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Ενώ η ομάδα ανέμενε μια «μέτρια συναίνεση», διαπίστωσε ότι το 75% των μελετών υποστήριζαν την αποτελεσματικότητα της κάνναβης στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με τον καρκίνο. Πιο εκπληκτικό ήταν το εύρημα ότι η κάνναβη φάνηκε να έχει τη δυνατότητα να καταπολεμήσει άμεσα τα καρκινικά κύτταρα, προκαλώντας τον θάνατό τους και αναστέλλοντας την εξάπλωσή τους.

«Αυτός είναι ένας συγκλονιστικός βαθμός συναίνεσης στην έρευνα για τη δημόσια υγεία, και σίγουρα περισσότερος από ό,τι περιμέναμε για ένα θέμα τόσο αμφιλεγόμενο όσο η φαρμακευτική κάνναβη», δήλωσε ο Castle.

Παρά τα ελπιδοφόρα αυτά ευρήματα, η φαρμακευτική κάνναβη παραμένει ένα αμφιλεγόμενο θέμα στην ογκολογία. Μια μετα-ανάλυση του 2024 που δημοσιεύθηκε στο Jama διαπίστωσε ότι οι ενήλικες με διαταραχή χρήσης κάνναβης – που ορίζεται με κριτήρια που περιλαμβάνουν την αδυναμία διακοπής ή μείωσης – είχαν 3,5-5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο κεφαλής και τραχήλου.

Σύμφωνα με τον Donald Abrams, ογκολόγο και ομότιμο καθηγητή Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο, η εν λόγω μελέτη ήταν κατά τη γνώμη του «ελαττωματική», «καθώς οι ασθενείς αυτοί χρησιμοποιούν πολύ συχνά καπνό και αλκοόλ, γνωστούς παράγοντες κινδύνου για τους εν λόγω καρκίνους».

Λέει πως και ο ίδιος έχει διαπιστώσει ότι η κάνναβη είναι χρήσιμη για τους καρκινοπαθείς που αντιμετωπίζουν συμπτώματα όπως η απώλεια όρεξης, η ναυτία, ο πόνος και το άγχος.

Παραδέχεται ότι «υπάρχουν αξιόλογα προκλινικά στοιχεία από δοκιμαστικούς σωλήνες και ζωικά μοντέλα ότι η κάνναβη μπορεί να επηρεάσει τα καρκινικά κύτταρα ή τους μεταμοσχευμένους όγκους», αλλά «μέχρι στιγμής τα ευρήματα αυτά δεν έχουν μεταφραστεί σε κλινικό όφελος σε ανθρώπους», γι’ αυτό και παραμένει επιφυλακτικός απέναντι στους ισχυρισμούς ότι η κάνναβη μπορεί πραγματικά να καταπολεμήσει τον καρκίνο.

Ωστόσο, ο Castle και η ομάδα του πιστεύουν ότι ο συνδυασμός των προκλινικών δεδομένων και των αναφορών ασθενών υποδεικνύει μια ισχυρή πιθανότητα η κάνναβη να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση του καρκίνου.

Μια μικρή πιλοτική δοκιμή στην οποία 21 ασθενείς έλαβαν είτε εικονικό φάρμακο είτε φάρμακο με βάση την κάνναβη συμπληρωματικά με την παραδοσιακή χημειοθεραπεία διαπίστωσε ότι εκείνοι που έλαβαν το φάρμακο με βάση την κάνναβη επέζησαν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Μια άλλη μελέτη 119 ασθενών με καρκίνο διαπίστωσε ότι η συνθετική CBD βοήθησε στη μείωση του μεγέθους του όγκου και της κυκλοφορίας των καρκινικών κυττάρων.

Αλλά για να αποδειχθεί πραγματικά η αποτελεσματικότητα της κάνναβης και να βρεθεί το καλύτερο θεραπευτικό σκεύασμα, θα πρέπει να γίνουν πολύ μεγαλύτερες κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους.

Ο Castle ελπίζει ότι η μετα-ανάλυσή του θα ωθήσει τις αρμόδιες Αρχές στις ΗΠΑ να επαναταξινομήσουν την κάνναβη, ώστε να μην είναι πια παράνομη, κάτι που θα μπορούσε να άρει τους περιορισμούς στην κλινική έρευνα και να ανοίξει τον δρόμο για την περαιτέρω διερεύνηση των αντικαρκινικών της δυνατοτήτων.

«Δεν υποστηρίζουμε ότι τα πρότυπα για την υιοθέτηση νέων θεραπειών για τον καρκίνο θα πρέπει να είναι χαμηλότερα. Υποστηρίζουμε ότι η φαρμακευτική κάνναβη πληροί ή υπερβαίνει αυτά τα πρότυπα», δήλωσε, «συχνά σε μεγαλύτερο βαθμό από τις τρέχουσες φαρμακευτικές θεραπείες».

Με πληροφορίες από Guardian