Στην Αγγλία και την Ουαλία, 850 άνδρες συλλαμβάνονται τον μήνα για αδικήματα κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο. Προέρχονται από όλα τα κοινωνικά στρώματα: Δάσκαλοι, αστυνομικοί, οδηγοί λεωφορείων, γιατροί. Όσοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή προειδοποιούν για μια άλλη ανησυχητική τάση: Μια σημαντική στροφή προς τους νεότερους παραβάτες μεταξύ εκείνων που συλλαμβάνονται για παρακολούθηση παράνομου υλικού.

Οι συλλήψεις είναι μόνο μία από τις μετρήσεις που δείχνουν ότι η παγκόσμια κρίση βρίσκεται σε έξαρση. Η περασμένη χρονιά ήταν η χειρότερη που έχει καταγραφεί ποτέ όσον αφορά τις διαδικτυακές εικόνες σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, με το Internet Watch Foundation του Ηνωμένου Βασιλείου να ενεργεί για την αφαίρεση περιεχομένου από 300.000 ιστοσελίδες, καθεμία από τις οποίες περιείχε τουλάχιστον μία, αν όχι εκατοντάδες ή χιλιάδες, παράνομες εικόνες και βίντεο.

Τώρα, η αστυνομία, οι φιλανθρωπικές οργανώσεις, οι δικηγόροι και οι εμπειρογνώμονες σε θέματα προστασίας των παιδιών αναρωτιούνται τι οδηγεί σε αυτό το παλιρροϊκό κύμα παραβατικότητας και βρίσκουν ένα κοινό στοιχείο: Την έκρηξη τα τελευταία 10 έως 20 χρόνια της ελεύθερης και εύκολα προσβάσιμης διαδικτυακής πορνογραφίας. Υλικό τόσο βίαιο που θα θεωρούνταν εξαιρετικά ακραίο μία γενιά πριν, είναι τώρα εύκολα διαθέσιμο σε iPads, επιτραπέζιους υπολογιστές και τηλέφωνα στις τσέπες των εφήβων. Ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών αρχίζει να προειδοποιεί για το πώς οι προβληματικές συνήθειες πορνό μπορεί να αποτελέσουν ένα μονοπάτι προς την προβολή εικόνων κακοποίησης παιδιών.

Όσοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή παρακολούθησης αυτού του φαινομένου της παιδικής πορνογραφίας, επανειλημμένα έχουν προειδοποιήσει ότι η παρακολούθηση πορνογραφικού υλικού και η παιδική κακοποίηση στο διαδίκτυο συνδέονται με σαφή τρόπο. Οι ιστότοποι που επωφελούνται από το πορνό έχουν να απαντήσουν σε ερωτήσεις σχετικά με αυτή τη σύνδεση; Μπορεί να διακοπεί η σύνδεση; Και το μεγάλο ερώτημα: Η έκρηξη των εικόνων παιδικής κακοποίησης στο διαδίκτυο τροφοδοτεί τη ζήτηση για αυτό το υλικό, ή τη δημιουργεί;

Το μέγεθος του προβλήματος που αντιμετωπίζει η αστυνομία έγινε σαφές στο κοινό πέρυσι, όταν ο πρώην παρουσιαστής του BBC Χιου Έντουαρντς καταδικάστηκε με αναστολή, αποφεύγοντας τη φυλάκιση, αφού κρίθηκε ένοχος για πρόσβαση σε άσεμνες φωτογραφίες παιδιών ηλικίας μόλις επτά ετών. Αυτό ανέδειξε το γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι -περίπου οκτώ στους 10– που συλλαμβάνονται με εικόνες παιδιών που κακοποιούνται σεξουαλικά δεν φυλακίζονται. Η Εθνική Υπηρεσία για το Έγκλημα ζήτησε περισσότερες ποινές φυλάκισης, προειδοποιώντας ότι έως και 830.000 ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο, δηλαδή το 1,6% του πληθυσμού, αποτελούν απειλή για τα παιδιά.

Ένας από τους εκατοντάδες συλληφθέντες, ήταν ο Άντι, ο οποίος απολάμβανε ένα Σαββατοκύριακο με τη σύζυγό του, όταν ένας γείτονας του τηλεφώνησε για να τον ενημερώσει πως η αστυνομία ήταν στον σπίτι τους και τον αναζητούσε. Δεν χρειάστηκε να αναρωτηθεί γιατί. «Ξέρεις. Ξέρεις τον λόγο. Τρομοκρατήθηκα όταν έλαβα αυτό το τηλεφώνημα. Δεν ήταν μόνο η σκέψη ότι οι άλλοι άνθρωποι γνώριζαν τι είχα κάνει- έπρεπε να αντιμετωπίσω και τον εαυτό μου, και αυτό είναι ένα αρρωστημένο συναίσθημα – είναι ενοχή, ντροπή».

Κατάλαβε αμέσως γιατί τον έψαχνε η αστυνομία. Παρακολουθούσε και μοιραζόταν εικόνες παιδιών που κακοποιούνταν σεξουαλικά για αρκετούς μήνες πριν εμφανιστεί η αστυνομία στην πόρτα του. Στην αρχή προσπάθησε να το κρατήσει κρυφό από τη σύζυγό του: «Φοβόμουν ότι θα μου ζητούσε να φύγω. Δεν θα την κατηγορούσα αν το έκανε».

Όταν έφτασαν στο σπίτι, της είπε την ιστορία του: Ότι ένας ανεξέλεγκτος εθισμός στο πορνό τον είχε οδηγήσει σε όλο και πιο σκοτεινά μέρη, σε chatrooms όπου οι άνθρωποι μιλούσαν για σεξ και πορνό και μοιράζονταν εικόνες και βίντεο. «Εκεί ήταν που κάποιος μου έστειλε τη φωτογραφία ενός παιδιού, σε αντάλλαγμα για κάποιο πορνό που του έστειλα».

Σε αντίθεση με τον Άντι, ο Μαρκ δεν κατάλαβε αμέσως γιατί η αστυνομία είχε έρθει γι’ αυτόν. «Η τότε σύζυγός μου μπήκε μέσα και έδειχνε ανήσυχη και είπε ότι η αστυνομία είναι στην πόρτα. Ζούσαμε σε μια πλούσια περιοχή, οπότε νόμιζα ότι ήταν εκεί για κάποιες πρόσφατες διαρρήξεις. Αλλά μετά μου είπαν ότι ήθελαν να μιλήσουν μόνο σε μένα. Είπαν ότι με συλλαμβάνουν για κατοχή άσεμνων εικόνων παιδιών».

Ο Μαρκ ισχυρίζεται ότι σοκαρίστηκε. «Ήξερα ότι είχα δει πολλά πορνό, αλλά πραγματικά δεν πίστευα ότι υπήρχε κάποιος ανήλικος σε αυτές τις εικόνες. Είπαν ότι είχαν βρει 200 παράνομες εικόνες». Για τον Μαρκ, που προς τα έξω έδινε την εικόνα ενός επιτυχημένου επιχειρηματία, ο οποίος ταξίδευε τακτικά για τη δουλειά του, η σύλληψή του ήταν ένας δημόσιος εξευτελισμός. «Ήταν τέσσερεις, με κάμερες στο σώμα, σε δύο αυτοκίνητα. Είπαν στα αγόρια μου να μην ανησυχούν γιατί “ο μπαμπάς απλώς μας βοηθάει” και με έβαλαν στο πίσω μέρος ενός από τα αυτοκίνητα. Στη φωτογραφία που τράβηξε η αστυνομία εκείνη την ημέρα, φαίνομαι να έχω τάσεις αυτοκτονίας».

Ο Άντι οδηγήθηκε στη φυλακή για έξι μήνες επειδή παρακολουθούσε και μοιραζόταν εικόνες κακοποίησης παιδιών. Μίλησε στον Guardian μέσω του εθνικού οργανισμού Safer Lives με έδρα το Λιντς, ο οποίος εργάζεται με άνδρες σε κάθε στάδιο, από τη σύλληψη έως τη συμβουλευτική μετά την καταδίκη, για να τους βοηθήσει να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους. Όπως πολλοί από τους άνδρες που συναντούν, ο Άντι υποστηρίζει ότι δεν έχει κανένα προσωπικό ενδιαφέρον για τα παιδιά, αλλά οδηγήθηκε μέσω ενός εθισμού στο πορνό να αναζητά όλο και πιο ακραίες εικόνες. «Είμαι πλήρως υπόλογος», λέει ο Άντι. «Τίποτα από όλα αυτά δεν αποτελεί δικαιολογία. Κοιτάζω πίσω σε αυτό που έκανα με τεράστια λύπη και ντροπή. Αλλά δεν ξεκίνησα θέλοντας να δω παιδιά. Ήμουν εθισμένος στο πορνό και ακολούθησα έναν δρόμο απόλυτης απευαισθητοποίησης, καθώς απομακρυνόμουν όλο και περισσότερο από το φυσιολογικό».

«Χρησιμοποιούσα το πορνό ως μηχανισμό αντιμετώπισης όλων των ειδών των πραγμάτων – άγχος, απώλεια, γενικά προβλήματα ζωής. Όταν αυνανίζεσαι με πορνό, παίρνεις ένα έντονο χτύπημα ντοπαμίνης. Στη συνέχεια, αυτά τα πρώτα βίντεο αρχίζουν να γίνονται βαρετά. Ο εγκέφαλός σου αρχίζει να λέει, αυτό δεν είναι αρκετά καλό. Σύντομα παρακολουθείς φαντασιώσεις βιασμού – υπάρχουν πολλές τέτοιες κατηγορίες στις mainstream ιστοσελίδες. Μετά είναι οι έφηβοι. Οι αλγόριθμοι συνεχίζουν να σου δείχνουν όλο και πιο ακραία πράγματα».

Υποστηρίζει ότι οι καθιερωμένες ιστοσελίδες πορνό ενθαρρύνουν το ενδιαφέρον για τα νεαρά κορίτσια. «Πιέζουν τα όρια όσο περισσότερο μπορούν, με περιεχόμενο γύρω από νεαρές γυναίκες ντυμένες με σχολικές στολές, για παράδειγμα- θέματα αιμομιξίας- ηλικιωμένους άνδρες σε ζευγάρια με νεαρές γυναίκες».

Ερωτηθείς πού ήταν η δική του ηθική κρίση όταν παρακολουθούσε βίντεο με εφήβους, απαντά: «Ναι, θα μπορούσα να αναρωτηθώ αν αυτά τα κορίτσια ήταν πραγματικά άνω των 18 ετών. Αλλά σκέφτεσαι, λοιπόν, είμαι σε έναν ιστότοπο στον οποίο έχει πρόσβαση ο καθένας, είναι νόμιμο. Μπορείς να το δεις αυτό στο λεωφορείο, σωστά; Βρίσκεσαι σε ένα περιβάλλον που διαβρώνει το αίσθημα ευθύνης σου».

Όπως κάνουν πολλοί παραβάτες, μετακινήθηκε σε chatrooms όπου οι άνδρες μοιράζονταν εικόνες και βίντεο από πορνοσελίδες που τους άρεσαν. Ήταν σε αυτόν τον χώρο, λέει, που του έστειλαν για πρώτη φορά μια εικόνα που ήταν ξεκάθαρα ενός παιδιού. «Ξέρεις ότι είναι λάθος, αλλά το χτύπημα ντοπαμίνης από αυτό που κάνεις υπερισχύει όλων των άλλων. Νομίζω ότι τα μονοπάτια στον εγκέφαλό μου είχαν αλλάξει από όλα τα πορνό που είχα παρακολουθήσει».

Στη συνέχεια, παραδέχεται: «Νιώθεις άρρωστος και φρικτός. Για χρόνια δεν μιλούσα γι’ αυτό. Αλλά τώρα θέλω να σταματήσω άλλους άνδρες να συνεχίσουν τον δρόμο που ακολούθησα εγώ».

Ο Μαρκ έχει μια παρόμοια ιστορία. Λέει ανοιχτά ότι το ενδιαφέρον του ξεκίνησε με νόμιμο υλικό με έφηβες, αλλά λέει ότι οδηγήθηκε στις εικόνες παιδιών μέσα από ώρες που έκανε κλικ σε ό,τι του προσφερόταν. «Έχω περάσει από περίπου 40 συνεδρίες συμβουλευτικής για να προσπαθήσω να καταλάβω γιατί κατέληξα σε ένα μέρος όπου κάποιος θα μπορούσε να χτυπήσει την πόρτα μου για να με συλλάβει. Ήμουν τρομοκρατημένος και αηδιασμένος με τον εαυτό μου και θα είμαι μέχρι την ημέρα που θα πεθάνω».

Το πορνό ήταν ένας μηχανισμός αντιμετώπισης όταν ήταν μακριά από την οικογένειά του, λέει, και γρήγορα ξέφυγε από τον έλεγχο. «Δούλευα πολύ στο εξωτερικό και βαριόμουν και ένιωθα μοναξιά. Έβαζα πορνό στο τηλέφωνό μου τη στιγμή που ταξίδευα και το έβλεπα μερικές φορές για πέντε ώρες την ημέρα».

«Η αστυνομία δεν βρήκε ποτέ ούτε μία αναζήτηση για εικόνες παιδιών: Όλα προέρχονταν από κλικ σε συνδέσμους – αυτά που μου προσέφεραν οι αλγόριθμοι. Οι ιστότοποι πορνό έχουν ένα κουμπί που λέει “δες περισσότερα παρόμοια”. Είχα απευαισθητοποιηθεί, είχα δει τόσο πολύ εφηβικό πορνό».

Ο Μαρκ καταδικάστηκε για κατοχή εικόνων των κατηγοριών Α, Β και Γ. Η χειρότερη από αυτές, η Α, περιλαμβάνει τη διείσδυση σε παιδιά κάτω των 18 ετών. «Τώρα καταλαβαίνω ότι η αντίδρασή μου θα έπρεπε να ήταν να κλείσω τον υπολογιστή όταν μου προσφέρονταν εικόνες νεαρών κοριτσιών. Αλλά όταν παρακολουθείς πορνό για τρεις ή τέσσερις ώρες, μπορεί να έχεις κάνει κλικ 200 φορές. Βρίσκεσαι σε μια τόσο παράξενη κατάσταση, οι ορμόνες σου είναι εντελώς εκτός ελέγχου. Εσύ -ο εγκέφαλός σου- είσαι εκτός ελέγχου».

Στο πλαίσιο της συμβουλευτικής του, ο Μαρκ έγραψε ένα γράμμα σε ένα από τα νεαρά κορίτσια που παρακολουθούσε, όχι για να το στείλει, αλλά για θεραπεία. «Θα μπορούσε, υποθέτω, να ήταν 16 ή 17 ετών. Ήταν ένα μεγάλο γράμμα. Εξήγησα πώς βρέθηκα εκεί, ζητούσα τεράστια συγγνώμη».

Η ιδέα ότι υπάρχει ένα μονοπάτι που για κάποιους ανθρώπους οδηγεί από το νόμιμο πορνό σε βίντεο με κακοποίηση παιδιών είναι αμφιλεγόμενη. Πολλοί από τους άνδρες που συλλαμβάνονται για αδικήματα παιδικής κακοποίησης στο διαδίκτυο αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για τα παιδιά. Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το προφίλ των παραβατών έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια. Ο Μάικλ Σέιθ εργάστηκε με δράστες κακοποίησης παιδιών για περισσότερα από 30 χρόνια και τώρα συμβουλεύει τις αστυνομικές δυνάμεις σε όλη την Ευρώπη σχετικά με τη δημιουργία προφίλ παραβατών. Πρόσφατα παρακολούθησε ένα συνέδριο της Ιντερπόλ για την ηλεκτρονική κακοποίηση παιδιών. «Συμμετέχω κάθε χρόνο εδώ και 14 χρόνια και έχουμε δει μια μετατόπιση κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου, από αυτό που θα αποκαλούσαμε σοβαρούς εγκληματίες παιδόφιλους, από αυτούς που οργανώνουν την κακοποίηση παιδιών στις Φιλιππίνες, και τους βλέπουμε ακόμα, σε έναν τεράστιο αριθμό παραβατών χαμηλότερου επιπέδου. Πρόκειται για ένα τεράστιο βάρος για την αστυνομία».

Δεν έχει καμία αμφιβολία ότι η αλλαγή αυτή συνδέεται με την όλο και πιο εύκολη πρόσβαση στη βίαιη και ακραία πορνογραφία. «Βλέπω άνδρες που έχουν ακολουθήσει αυτό που ονομάζω “κλιμακούμενη πορεία”. Η σύνδεση είναι αναμφισβήτητη».

Ο Σέιθ μιλάει με ένταση γι’ αυτό που βλέπει ως τρομακτικό αντίκτυπο του πορνό στα κοινωνικά ταμπού που παραδοσιακά προστάτευαν τα παιδιά. «Το κατώφλι για καταχρηστική συμπεριφορά είναι στο κατώτατο όριο. Παλαιότερα το υλικό κακοποίησης παιδιών ήταν δύσκολο να βρεθεί και το να το δεις ήταν εξαιρετικά ριψοκίνδυνο. Η νοοτροπία κάποιου που το έψαχνε θα ήταν “είμαι ένας απόλυτος σεξουαλικός εγκληματίας” – ήξερε ότι ξέφευγε από τα πρότυπα της κοινωνίας».

«Τώρα είναι μόλις και μετά βίας ταμπού να βλέπεις παιδιά να κακοποιούνται, και αυτό συνδέεται με το πορνό. Ψάξε σε μια mainstream πορνοσελίδα και θα δεις αμέσως τίτλους όπως “Η θεία παίρνει την παρθενιά των αγοριών” ή “Ο πατριός και η θετή κόρη”. Όταν ξεκίνησα να εργάζομαι πριν από 30 χρόνια, αυτό ήταν πραγματικά εξωφρενικό, διεστραμμένο και λάθος. Τώρα θεωρείται ότι είναι για πλάκα».

Τα βίντεο στα οποία αναφέρεται είναι νόμιμο περιεχόμενο που παίζουν ενήλικες, δεν είναι κρυφά αλλά τα παρακολουθούν εκατομμύρια άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο. «Υπάρχει ένας κατήφορος και είναι ολισθηρός, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνδρες δεν πρέπει να λογοδοτήσουν για τη συνέργεια στην κακοποίηση του παιδιού».

Σοβαρές έρευνες γίνονται τώρα για το πώς λειτουργεί αυτή η ολισθηρή πορεία. Σε ένα πρωτοποριακό διετές project, η φινλανδική ομάδα Protect Children ανήρτησε ερωτηματολόγια στο σκοτεινό διαδίκτυο για να προσεγγίσει άτομα που παρακολουθούν παράνομο υλικό σε διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου. Συνέλεξαν δεδομένα από 4.549 ανώνυμους παραβάτες σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Το ένα τρίτο των ερωτηθέντων παραδέχτηκε ότι το σεξουαλικό ενδιαφέρον για τα παιδιά ήταν ένας βασικός λόγος για τον οποίο αναζητούσαν υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Σχεδόν τα δύο τρίτα ανέφεραν σεξουαλικό ενδιαφέρον για παιδιά κάτω των 18 ετών – κυρίως έφηβοι μεταξύ 15 και 17 ετών. Η έντονη χρήση της πορνογραφίας περιγράφεται ως ένας από τους «διευκολυντικούς παράγοντες» που μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη μείωση του φραγμού για την τέλεση αξιόποινων πράξεων.

Περισσότερο από το 50% όσων παραδέχθηκαν ότι παρακολουθούσαν στο διαδίκτυο παιδική κακοποίηση δήλωσαν ότι δεν αναζητούσαν αυτές τις εικόνες όταν εκτέθηκαν για πρώτη φορά σε αυτές. Αυτό δεν σήμαινε ότι δεν συνέχισαν να αναζητούν βίαιες και επιβλαβείς εικόνες παιδιών. Η επικράτηση αυτής της «τυχαίας θέασης» υπογραμμίζεται από τον τεράστιο αριθμό των ερωτηθέντων – πάνω από τα δύο τρίτα – που δήλωσαν ότι είδαν για πρώτη φορά υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών όταν ήταν κάτω των 18 ετών. Από αυτούς, το 40% ήταν κάτω των 13 ετών.

Μαζί με άλλες χώρες, το Ηνωμένο Βασίλειο εφαρμόζει αυστηρότερους ελέγχους στη βιομηχανία πορνό. Οι ιστότοποι πορνό θα πρέπει να εφαρμόζουν διαδικασίες επαλήθευσης της ηλικίας μέχρι τον Ιούλιο, ώστε να εμποδίζουν τα παιδιά να βλέπουν το περιεχόμενό τους, μια διαδικασία που θα παρακολουθείται από την Ofcom στο πλαίσιο του νέου νόμου περί διαδικτυακής ασφάλειας (OSA). Ωστόσο, η νομοθεσία OSA δεν απαγορεύει ή δεν ελέγχει ορισμένες κοινές πρακτικές στο πορνό, όπως ο στραγγαλισμός, ο σεξουαλικός φετιχισμός της αιμομιξίας ή η παιδική κακοποίηση, με ενήλικες να υποδύονται τα παιδιά. Η βρετανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η απεικόνιση του σεξουαλικού στραγγαλισμού απαγορεύεται, αλλά μια πρόσφατη εμπεριστατωμένη επισκόπηση του πορνό από τη βαρόνη Μπερτίν, μια συντηρητική βουλευτή, προειδοποίησε ότι δεν καλύπτεται, στην πραγματικότητα, από τη νομολογία. Η ίδια ζήτησε αυστηρότερη ρύθμιση της «νόμιμης αλλά επιβλαβούς πορνογραφίας, όπως πνιγμός, βίαιες και εξευτελιστικές πράξεις … ακόμη και περιεχόμενο που θα μπορούσε να ενθαρρύνει τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών». Ενώ τα πρωτοσέλιδα ξεχώρισαν την έκκληση να απαγορευτεί ο στραγγαλισμός, η Bertin ζήτησε επίσης σαφέστερους κανόνες γύρω από την «αιμομιξία, τη θετή αιμομιξία και το “εφηβικό” πορνό».

Εδώ και χρόνια, έχουν συγκεντρωθεί αποδείξεις ότι το ακραίο υλικό είναι πολύ εύκολα διαθέσιμο στους θεατές που το βλέπουν για πρώτη φορά, και τους σερβίρεται από τους ισχυρούς αλγόριθμους που καθοδηγούν τις πορνοσελίδες. Το 2021, η καθηγήτρια έρευνας Δρ Φιόνα Βέρα-Γκρέι και άλλοι στο Πανεπιστήμιο του Ντάραμ διαπίστωσαν ότι ένας στους οκτώ τίτλους στις κεντρικές σελίδες των πιο δημοφιλών πορνοσελίδων έδειχνε σεξουαλική βία κατά γυναικών και κοριτσιών. Διαπίστωσαν επίσης ότι τα βίντεο με την ένδειξη «έφηβος» είχαν περισσότερες πιθανότητες να συνδέονται με βία.

Τον Ιανουάριο, οι ιδιοκτήτες του Pornhub, η εταιρεία ιδιωτικών κεφαλαίων Ethical Capital Partners (ECP), έφτασαν στο Λονδίνο από τις ΗΠΑ και τον Καναδά για να ασκήσουν πιέσεις κατά της εφαρμογής της επαλήθευσης της ηλικίας στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η Σάρα Μπέιν, αντιπρόεδρος δημόσιας δέσμευσης της ECP, και η Αλεξάνδρα Κεκέσι του Pornhub πίεσαν για αποκλεισμούς ηλικίας «βάσει συσκευής» αντί για ελέγχους «βάσει ιστότοπου» – δηλαδή το τηλέφωνο θα μπλοκάρει τους ανήλικους χρήστες, όχι ο ιστότοπος.

Οι Μπέιν και Κέκεσι επιμένουν ότι το Pornhub είναι πρωτοπόρος στον κλάδο όσον αφορά τη διασφάλιση ότι το περιεχόμενο δεν «ξεπερνάει τα όρια» σε καταχρηστικά θέματα. Λένε ότι παρακολουθούν προσεκτικά το περιεχόμενο για να διασφαλίσουν ότι όλοι οι performers είναι άνω των 18 ετών. «Έχουμε πολύ αυστηρά πρωτόκολλα για το είδος του περιεχομένου που θα μπορούσε δυνητικά να είναι επιβλαβές», λέει η Μπέιν. Αναφέρεται στη «συνεχώς εξελισσόμενη» λίστα του Pornhub που έχει 34.000 απαγορευμένες λέξεις. «Αυτό θα εμπόδιζε οποιονδήποτε να ανεβάσει περιεχόμενο με αυτές τις λέξεις ή να σχολιάσει κάτω από ένα βίντεο με αυτές τις λέξεις. Έχουμε απαγορευμένους όρους που είναι νόμιμοι. Λαμβάνουμε την απόφαση να μην εμπορευόμαστε περιεχόμενο με αυτά τα θέματα. Αυτό δεν είναι πάντα δημοφιλές στους δημιουργούς περιεχομένου, αλλά είμαστε πρόθυμοι να είμαστε εκεί έξω και να υποδεικνύουμε σε άλλους ανθρώπους της βιομηχανίας πορνό ότι μπορείς να είσαι μια ηθική επιχείρηση». Υποστήριξαν επίσης ότι ορισμένα θέματα φαντασίας μπορεί να είναι «ενδυναμωτικά» για όσους ασχολούνται με το ασφαλές και συναινετικό BDSM.

Το 2021, ο οργανισμός κατά της εμπορίας ανθρώπων Cease δημοσίευσε μια έκθεση που απαριθμούσε ορισμένους από τους απαγορευμένους όρους του Pornhub δίπλα σε λέξεις που εξακολουθούν να επιτρέπονται, για να τονίσει αυτό που λέει ότι είναι μια συνεχιζόμενη παρουσία εξαιρετικά βίαιου περιεχομένου με θέμα την κακοποίηση παιδιών και εφήβων. Η λέξη «βιασμός» είναι απαγορευμένη, αλλά οι επιτρεπόμενοι όροι περιλαμβάνουν «ζαλισμένος», «διαλυμένος», «ταπεινωμένος», και οι αλληλεπιδράσεις που βασίζονται στην κατάχρηση εξουσίας είναι συνηθισμένες («πατριός και θετή κόρη», όπου η θετή κόρη μπορεί να είναι «φοβισμένη ή παγιδευμένη»). Η λέξη «αιμομιξία» είναι αποκλεισμένη, ωστόσο οι επιτρεπόμενοι όροι περιλαμβάνουν «μπαμπάς και κόρη, παππούς και εγγονή». Οι λέξεις που αφορούν την «εφηβεία» (άνω των 18 ετών) και τη «μικρότητα» είναι συνηθισμένες.

Οι οδηγίες του Pornhub αναφέρουν: «Εμείς … απαγορεύουμε το περιεχόμενο, συμπεριλαμβανομένων των φανταστικών, προσομοιωμένων ή κινούμενων σχεδίων, που περιλαμβάνει ή απεικονίζει … μη συναινετική σεξουαλική δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων των εξαναγκασμένων ή αναγκαστικών σεξουαλικών πράξεων, του βιασμού ή της σεξουαλικής επίθεσης».

Το Pornhub λέει ότι υπάρχουν λεπτές αποχρώσεις σε ορισμένες λέξεις τις οποίες αντιμετωπίζουν μέσω της μετριοπάθειας. Ένας εκπρόσωπος δήλωσε: «Ορισμένα από τα παραδείγματα που αναφέρατε και τα οποία δεν απαγορεύονται απαιτούν πλαίσιο για να γίνουν κατανοητά. Η λέξη “Broken”, για παράδειγμα, έχει πολλές διαφορετικές χρήσεις που θα ήταν απόλυτα μέσα στους όρους παροχής υπηρεσιών μας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι τόσο σημαντικό ότι όλο το περιεχόμενο που αναρτάται υποβάλλεται επίσης στην κορυφαία στον κλάδο μας διαδικασία εμπιστοσύνης και ασφάλειας».

«Ακόμα και όροι που δεν είναι απαγορευμένοι στις πλατφόρμες μας μπορεί να επισημανθούν από το εσωτερικό μας σύστημα. Λέξεις όπως “κόρη” ή “ταπεινωμένη” ή “φοβισμένη” επισημαίνονται ειδικά στους συντονιστές και τους δίνεται μεγαλύτερη προσοχή για την αξιολόγηση των συμφραζομένων».

Το γεγονός ότι ένα βίντεο χρησιμοποιεί τη λέξη «πατέρας», ή «μπαμπάς», ή «μπαμπάκας», ή οποιαδήποτε άλλη τέτοια λέξη, δεν σημαίνει ότι το πρόσωπο που παρουσιάζεται είναι συγγενής του συμπρωταγωνιστή του. [Υπάρχουν] πολλά σενάρια όπου ένα άτομο μπορεί να αποκαλείται «μπαμπάς» ή άλλος τέτοιος τίτλος, τα οποία σίγουρα δεν είναι αιμομικτικά.

«Ακριβώς επειδή μια λέξη θα μπορούσε, σε ορισμένα πλαίσια, να χρησιμοποιηθεί με καταχρηστικό τρόπο, αυτό δεν σημαίνει ότι με το να “μην την απαγορεύουμε”, επιτρέπουμε περιεχόμενο που παραβιάζει τις κατευθυντήριες γραμμές μας».

Η εταιρεία συνεργάστηκε επίσης με το Ίδρυμα Internet Watch του Ηνωμένου Βασιλείου και τη φιλανθρωπική οργάνωση κατά της κακοποίησης παιδιών Lucy Faithfull Foundation για να προσθέσει προειδοποιήσεις που εμφανίζονται όταν οι χρήστες φαίνεται να αναζητούν περιεχόμενο για κακοποίηση παιδιών.

Πίσω από όλα αυτά κρύβεται το ερώτημα αν το πορνό μπορεί να θεωρηθεί εθιστικό με τον τρόπο που περιγράφουν ο Μαρκ και ο Άντι. Σε αντίθεση με άλλους συμπεριφορικούς εθισμούς, όπως ο τζόγος και τα τυχερά παιχνίδια, ο εθισμός στην πορνογραφία δεν περιλαμβάνεται στη Διεθνή Ταξινόμηση των Ασθενειών, η οποία καταρτίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Αντ’ αυτού ορίζεται ως καταναγκαστική σεξουαλική συμπεριφορά.

Εδώ και τουλάχιστον μια δεκαετία, οι ειδικοί σε θέματα ψυχικής υγείας προειδοποιούν ότι η απελευθέρωση της χημικής ουσίας της ευχαρίστησης ντοπαμίνης κατά την προβολή πορνό σημαίνει ότι επηρεάζει τον εγκέφαλο με τον ίδιο τρόπο όπως οι εθιστικές ουσίες, όπως τα ναρκωτικά. Το 2013, ο ψυχίατρος Νόρμαν Ντόιντζ προειδοποίησε: «Ο εγκέφαλος είναι “νευροπλαστικός” και όχι μόνο μπορεί να αλλάξει, αλλά λειτουργεί αλλάζοντας ως αντίδραση σε επαναλαμβανόμενες ψυχικές εμπειρίες». Περιγράφει πώς η ντοπαμίνη απελευθερώνεται καθώς επιτυγχάνουμε στόχους, οπότε αποκτούμε τη συγκίνηση που μας ενθαρρύνει να το ξανακάνουμε. «Η ντοπαμίνη εκκρίνεται σε στιγμές σεξουαλικού ενθουσιασμού και καινοτομίας. Οι σκηνές πορνό, γεμάτες με νέους σεξουαλικούς “συντρόφους”, πυροδοτούν το κέντρο ανταμοιβής. Οι εικόνες ενισχύονται, μεταβάλλοντας τις σεξουαλικές προτιμήσεις των χρηστών».

Τον περασμένο μήνα, το Ίδρυμα Lucy Faithfull διαπίστωσε ότι το ένα πέμπτο των ενηλίκων ανέφερε ότι η παρακολούθηση πορνογραφικού υλικού γίνεται σταδιακά όλο και πιο ακραία. Το Pornhub αρνείται ότι αυτή είναι η πρόθεσή του και λέει ότι οι χρήστες μπορεί να «ανακαλύψουν» νέα ενδιαφέροντα στις πορνοσελίδες, αλλά ότι δεν ωθούνται σκόπιμα σε ακραίο υλικό.

Εκπρόσωπος του Pornhub δήλωσε στον Guardian: «Η αντίληψή μας … είναι ότι πολλές από τις μελέτες που υποδηλώνουν ότι το πορνό είναι επιβλαβές για την κοινωνία είναι μεθοδολογικά ελαττωματικές ή/και ιδεολογικά προκατειλημμένες. Οι περισσότερες έρευνες βρίσκουν πιο ουδέτερα ή διφορούμενα αποτελέσματα και το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών δεν αναγνωρίζει τον εθισμό στο πορνό ως έγκυρη διάγνωση».

Αυτό που είναι σαφές είναι ότι η προβληματική χρήση αυξάνεται – μεταξύ άλλων και μεταξύ των νέων. Στο Ίδρυμα Lucy Faithfull, οι πελάτες τους γίνονται όλο και νεότεροι, τόσο πολύ που το 2023 εγκαινίασαν μια εξειδικευμένη υπηρεσία για εφήβους. Ο αρχιφύλακας Τόνι Γκάρνερ ηγείται μιας ομάδας αξιωματικών για την ηλεκτρονική κακοποίηση παιδιών στο Γουόρσεστερ. Πραγματοποιούν «το χτύπημα» τρεις ή τέσσερις φορές την εβδομάδα και βρίσκουν όλο και περισσότερους εφήβους πίσω από την πόρτα. «Βλέπουμε ανθρώπους που κλείνουν τα 18 και έχουν εκτεθεί 10 χρόνια σε σκληρό πορνό. Οι αξιωματικοί μου βρίσκουν νέους ανθρώπους να παρακολουθούν το πιο απεχθές υλικό, συμπεριλαμβανομένης της κακοποίησης παιδιών». Είναι σαφές ότι η αστυνομία δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει μόνη της. «Ως χώρα, ως κοινωνία, νιώθουμε ότι είναι εντελώς εκτός ελέγχου».

Ο Μάρκους Τζόνστοουν της PCD solicitors ειδικεύεται στην υπεράσπιση σεξουαλικών παραβατών. Λέει ότι εκπροσωπεί «ανθρώπους κάθε ηλικίας, από κάθε υπόβαθρο. Οι περισσότεροι από αυτούς έχουν παιδιά, πολλοί είναι πολύ έξυπνοι. Κοιτάζουν ή ζητούν και πωλούν εικόνες και βίντεο. Ή συνομιλούν με παιδιά σε ιστότοπους παιχνιδιών και εφαρμογές. Συχνά αναρωτιέμαι αν οι γονείς γνωρίζουν πόσοι από τους ανθρώπους με τους οποίους τα παιδιά τους παίζουν παιχνίδια στο διαδίκτυο είναι άνθρωποι σαν τους πελάτες μου».

Όμως, όπως και ο Γκάρνερ, βλέπει μια αυξανόμενη τάση προς τους νεότερους παραβάτες – συχνά στα μέσα ή ακόμη και στις αρχές της εφηβείας τους. «Πολλοί από τους πελάτες μου τώρα είναι γονείς που με κάλεσαν επειδή το παιδί τους έχει συλληφθεί. Αυτή είναι η γενιά του πορνό. Μπορεί να έψαχναν για βίντεο με εφήβους της ηλικίας τους. Ή μπορεί να μιλούσαν με επιτήδειους ενήλικες στο διαδίκτυο, οι οποίοι μοιράζονταν υλικό μαζί τους».

Ο Τζόνστοουν αναφέρει την περίπτωση ενός νεαρού εφήβου που ήθελε να δει βίντεο με εφήβους της ηλικίας του, «αλλά πρόκειται για εικόνες της κατηγορίας Α, η οποία αποτελεί σοβαρό έγκλημα με μέγιστη ποινή φυλάκισης 10 ετών. Ο νόμος μετατρέπει αυτούς τους νέους σε εγκληματίες με ανησυχητικό ρυθμό. Έχω δει νέους να τους απαγορεύεται να βρίσκονται στο ίδιο σπίτι με τα μικρότερα αδέλφια τους».

Ο Σέιθ λέει ότι οι δεκαετίες που εργάζεται με παραβάτες τον έχουν κάνει να ανησυχεί απίστευτα για τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά μεγαλώνουν με πρόσβαση στο πορνό. «Πρόκειται για ένα πείραμα που κάνουμε ως κοινωνία και νομίζω ότι μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι πηγαίνει πολύ άσχημα. Πριν από το smartphone, η πρώτη εμπειρία των περισσότερων ανθρώπων στο σεξ ήταν με ένα ζωντανό πρόσωπο και αυτό περιελάμβανε αντίσταση, απώθηση, ρομαντισμό. Τώρα οι νέοι άνθρωποι μεγαλώνουν με ανεμπόδιστη πρόσβαση στο πορνό και οι νόρμες του πορνό δεν αφορούν τη συναίνεση. Έχει να κάνει με το “στραγγάλισε τη σκύλα”, “κάνε σεξ με τη μητριά σου”. Αυτό διαμορφώνει τα ερωτικά τους πρότυπα».

Το Pornhub και η ECP υποστηρίζουν δυναμικά ότι δεν θέλουν παιδιά στους ιστότοπούς τους. «Είναι σοκαριστικό που πρέπει να το πούμε αυτό», λέει η Μπέιν. «Θέλουμε επαλήθευση της ηλικίας. Αλλά ο τρόπος που βλέπουμε να προσεγγίζεται – δεν είναι αποτελεσματικός. Στοχεύουν σε μεμονωμένες πλατφόρμες. Η Λουιζιάνα, η πρώτη πολιτεία των ΗΠΑ που εφάρμοσε αυτή τη μορφή επαλήθευσης της ηλικίας, έχασε το 80% των επισκεπτών του ιστότοπου όταν συνάντησαν τον έλεγχο της ηλικίας. Τώρα, αυτοί οι άνθρωποι δεν εγκαταλείπουν το πορνό. Θα πάνε σε άλλες ιστοσελίδες χωρίς εμπόδια».

Στις περισσότερες πολιτείες των ΗΠΑ, το Pornhub επέλεξε να κλείσει τον ιστότοπό του αντί να συμμορφωθεί με τους ελέγχους ηλικίας. Δεν θα κληθεί να απαντήσει αν θα κάνει το ίδιο στο Ηνωμένο Βασίλειο -την πέμπτη μεγαλύτερη παγκόσμια αγορά του- αν του ζητηθεί να αποκλείσει τις ιστοσελίδες του από τον Ιούλιο. Η Κεκέσι αρκείται να πει πως «θα υπακούσουμε στο νόμο».

Τις επόμενες εβδομάδες, ακόμη περισσότεροι άνδρες θα ξυπνήσουν από ένα χτύπημα στην πόρτα και θα βρουν έξω την αστυνομία. Περισσότερες εικόνες παιδιών που κακοποιούνται θα τραβηχτούν και θα κυκλοφορήσουν στο διαδίκτυο. Ο Μαρκ ελπίζει ότι κάποιοι άνδρες θα κάνουν ένα βήμα πίσω προτού τους συμβεί το ίδιο. Κάποια στιγμή τον εμπόδισαν να μείνει μόνος με τα παιδιά του, αλλά τώρα έχει και πάλι πρόσβαση χωρίς επίβλεψη. Ο γάμος του έληξε και άρχισε να βγαίνει ραντεβού. Αντιμετώπισε τη δύσκολη απόφαση του πώς να πει στη νέα του φίλη για τα αδικήματά του. «Ήταν πολύ ευγενική, με άφησε να μιλήσω. Η φυσική αντίδραση θα ήταν “είσαι παιδόφιλος. Είναι χειρότερο από το να δολοφονήσεις κάποιον”. Αλλά δεν είμαι παιδόφιλος, ήμουν απλώς ένας ηλίθιος».

Πιστεύει ότι οι άνδρες έχουν επείγοντα ρόλο να διαδραματίσουν στην υποστήριξη των ανδρών γύρω τους. «Υπάρχουν πιέσεις στους άνδρες στη σύγχρονη ζωή και το πορνό είναι μια από τις διεξόδους που αναζητούν οι άνθρωποι. Αλλά μπορεί να σε οδηγήσει σε ένα σκοτεινό μονοπάτι. Είμαι πιο παρατηρητικός τώρα όσον αφορά την ψυχική υγεία των άλλων ανδρών. Εργάζομαι σε μια σκληρή βιομηχανία, αλλά ρωτάω τους άνδρες που γνωρίζω αν είναι καλά».

Ο Άντι λέει ότι έμαθε ότι έχει εθιστική προσωπικότητα. «Ως δράστης είσαι κύριος των πράξεών σου. Πρέπει να το κάνεις. Αλλά το πορνό ήταν αυτό στο οποίο πήγαινα όταν είχα διαλυμένες σχέσεις, άγχος στη δουλειά- το πορνό με έκανε να νιώθω καλύτερα. Και το χτύπημα είναι ισχυρότερο αν ξέρεις ότι αυτό που κάνεις δεν είναι νόμιμο ή δεν είναι σωστό».

Όπως πολλοί παραβάτες, λέει ότι χαίρεται που τον έπιασαν. «Χωρίς τη σύλληψη, δεν νομίζω ότι θα μπορούσα απλά να σταματήσω. Σκέψου το αλκοόλ, τον τζόγο – δεν σταματάς ξαφνικά. Πρέπει να πας στους Ανώνυμους Αλκοολικούς, πρέπει να προσπαθήσεις. Είχα βοήθεια τώρα και συνειδητοποιώ πόσο απαίσιο είναι. Πρόκειται για πραγματικά παιδιά». Και προσθέτει: «Έχω κάνει μαθήματα με το Safer Lives, με το Ίδρυμα Lucy Faithfull. Έχω εφαρμογές στο τηλέφωνό μου, συμπεριλαμβανομένης μιας που συνδέει ό,τι κάνω στο διαδίκτυο με τη σύζυγό μου ως συνεργάτη λογοδοσίας. Βλέπω έναν ψυχολόγο μια φορά το μήνα».

Η Τζένι Γκρίνσμιθ είναι μία από τις επικεφαλής επαγγελματίες στο Safer Lives που εργάζεται με άνδρες όπως ο Άντι και ο Μαρκ. Έχει προϋπηρεσία ως αξιωματικός επιτήρησης με ειδίκευση στις σεξουαλικές παραβάσεις και έχει παρακολουθήσει αμέτρητες ώρες συζητήσεων με παραβάτες. «Αυτό που με ανησυχεί είναι η υπεραπλούστευση αυτού του προβλήματος», λέει. «Δεν θέλουμε να αφαιρέσουμε την προσωπική ευθύνη ή να υποθέσουμε ότι το πορνό είναι πάντα μια πύλη εισόδου σε επιβλαβείς συμπεριφορές. Θέλουμε όμως οι άνδρες να αναζητήσουν βοήθεια- δεν θα βοηθήσει αν τους θεωρούμε ανώμαλους. Συναντώ πολλούς άνδρες που δεν είναι σε θέση να αναγνωρίσουν τα συναισθήματά τους, πόσο μάλλον να τα διαχειριστούν. Το διαδίκτυο είναι ένας εύκολος τρόπος να απενεργοποιηθούν από τα συναισθήματα».

Έχει έντονη επίγνωση των πραγματικών παιδιών που κρύβονται πίσω από τις λέξεις «κατηγορία Α, Β και Γ», ιδίως των εφήβων των οποίων τα βίντεο, όπως λένε οι άνδρες, εύκολα συγχέονται με νόμιμο πορνό. «Η CPS συχνά αναφέρει αν στις εικόνες της κατηγορίας Α υπάρχουν παιδιά προεφηβικής ηλικίας ή μικρά παιδιά, επειδή αυτό αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα για την επιβολή ποινής. Αλλά μερικές φορές μοιάζει με μια αυθαίρετη γραμμή που μειώνει τη ζημιά που προκαλείται σε άτομα άνω των 13 ετών από το να μοιράζονται τις πιο ευάλωτες εμπειρίες τους σε εκατομμύρια ανθρώπους στο διαδίκτυο».

Ανεξάρτητα από τα αδικήματα που έχουν διαπράξει οι άνδρες, η ίδια τονίζει ότι το να τους απορρίπτει κανείς ως μη βοηθήσιμους μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες. «Καταλαβαίνω ότι κάποιοι άνθρωποι θα αισθάνονται ότι αυτό είναι το μόνο που τους αξίζει, αλλά διαφωνώ. Γνωρίζω επίσης πολύ καλά ότι συχνά έχουν παιδιά και οικογένειες που θα καταστραφούν από αυτό».

Θα ήθελε πραγματικά να προσεγγίσει τους ανθρώπους πριν ακούσουν το χτύπημα της πόρτας. «Οι άνδρες συχνά μας λένε: Μακάρι να ήξερα ότι ήσασταν εδώ νωρίτερα, ήθελα να σταματήσω».