Έρευνες υποδεικνύουν σύνδεση ανάμεσα στην ώρα που περνάμε στα social media και τον κίνδυνο ανάπτυξης κάποιας διατροφικής διαταραχής.

Μια μελέτη τον Σεπτέμβριο του 2024 έδειξε ότι κάθε επιπλέον ώρα χρήσης οθόνης και περιήγησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συνδέεται με υψηλότερες πιθανότητες εμφάνισης συμπτωμάτων διατροφικών διαταραχών. Επιπλέον, οι έφηβοι που περνούν περισσότερο χρόνο στο διαδίκτυο είναι πιο πιθανό να βιώσουν διαδικτυακό εκφοβισμό, ο οποίος αποτελεί έναν ακόμη παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη διατροφικής διαταραχής, σύμφωνα με μια μελέτη του 2023.

Το binge-watching και το binge-scrolling μπορεί επίσης να επηρεάσουν την αδηφαγική διαταραχή, δήλωσε ο Dr. Jason Nagata, αναπληρωτής καθηγητής παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Σαν Φρανσίσκο. Η μελέτη του το 2021 διαπίστωσε ότι κάθε επιπλέον ώρα χρήσης κοινωνικών μέσων συνδεόταν με 62% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης της συγκεκριμένης διατροφικής διαταραχής μέσα σε ένα χρόνο.

Η σύνδεση μεταξύ του κινδύνου διατροφικών διαταραχών και της χρήσης των κοινωνικών μέσων είναι πολύπλοκη, και ο τρόπος προστασίας του εαυτού σας και των παιδιών σας μπορεί να διαφέρει, σύμφωνα με ειδικούς.

Διαβασε ακομα

Μπορεί μια πλαστική επέμβαση να «προλάβει» τη γήρανση;

Είναι τα κοινωνικά μέσα τόσο επιβλαβή;

Γιατί υπάρχει τόσο ισχυρή σύνδεση μεταξύ των κοινωνικών μέσων και των διατροφικών διαταραχών; Υπάρχουν πολλοί παράγοντες, όπως οι συγκρίσεις, η έκθεση σε μη ρεαλιστικά πρότυπα σώματος και η ενίσχυση παρορμητικών συμπεριφορών, εξηγεί ο Nagata.

«Με τα κοινωνικά μέσα, ένα από τα πράγματα που γνωρίζουμε είναι ότι δίνουν στους εφήβους άμεση πρόσβαση σε διάφορες ιδέες. Αυτό μπορεί να είναι τόσο καλό όσο και κακό», λέει η Erin Birely, επαγγελματίας σύμβουλος και συντονίστρια υπηρεσιών αποφοίτων στο Κέντρο Renfrew, ένα θεραπευτικό κέντρο διατροφικών διαταραχών στις ΗΠΑ.

Τα κοινωνικά μέσα καθιστούν εύκολη την ένταξη σε κοινότητες, αλλά ορισμένες από αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν άτομα με ανθυγιεινές απόψεις για το φαγητό και την εικόνα του σώματος, προσθέτει η Birely. Αυτές οι κοινότητες μπορούν να προωθήσουν επικίνδυνες συμπεριφορές, οι οποίες σταδιακά γίνονται αποδεκτές ως φυσιολογικές.

«Τα κοινωνικά μέσα αυξάνουν τη συχνότητα με την οποία τα παιδιά εκτίθενται σε εικόνες που έχουν υποστεί επεξεργασία ή πόζες που ενισχύουν μη ρεαλιστικά ιδανικά σώματος», σημειώνει.

Επιπλέον, πολλοί influencers πληρώνονται για να προωθούν προϊόντα που υπόσχονται απώλεια βάρους, επισημαίνει η Jennifer Rollin, ιδρύτρια του Κέντρου Διατροφικών Διαταραχών στο Rockville, Maryland.

Διαβασε ακομα

Τι είναι το ψηφιακό detox και γιατί το χρειάζεσαι

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι εικόνες που βλέπουν οι έφηβοι αλλά και η αντίληψή τους ότι οι άλλοι τους βλέπουν και τους κρίνουν, είτε μέσω εκφοβισμού είτε μέσω κομπλιμέντων, προσθέτει ο Nagata.

«Αυτή η ανατροφοδότηση μπορεί να οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο και να προσθέσει επιπλέον πίεση για να διατηρήσουν μια συγκεκριμένη εικόνα», λέει. «Οι έφηβοι μπορεί να περνούν πολύ χρόνο σκεπτόμενοι ή σχεδιάζοντας αναρτήσεις στα κοινωνικά μέσα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε άγχος και στρες».

Δύσκολο να εντοπιστεί το επιβλαβές περιεχόμενο

Μερικό από το επιβλαβές περιεχόμενο είναι προφανές – όπως συμβουλές για δίαιτα ή ακραίες ασκήσεις – αλλά επειδή η κουλτούρα της δίαιτας έχει τόσο πολύ κανονικοποιηθεί, ορισμένα από τα πιο επιδραστικά μηνύματα μπορεί να περνούν απαρατήρητα, λέει η Rollin.

«Το πιο επικίνδυνο είναι η ομαλοποίηση συμπεριφορών που είναι βαθιά διαταραγμένες, όπως η εμμονή με την απώλεια βάρους και την εικόνα του σώματος», προσθέτει.

Ακόμα και ένα feed που περιλαμβάνει κυρίως άτομα με έναν συγκεκριμένο τύπο σώματος μπορεί να είναι επιβλαβές, λέει η Rollin. Η έλλειψη ποικιλομορφίας στις εικόνες μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική εστίαση στο σώμα.

Στην πραγματικότητα, η προσθήκη λογαριασμών που προβάλλουν διάφορους τύπους σωμάτων και εμπειριών σε ένα feed κοινωνικών μέσων μπορεί να λειτουργήσει προστατευτικά έναντι των διατροφικών διαταραχών, προσθέτει.

Ώρα να διαγραφούν οι εφαρμογές;

Τα κοινωνικά μέσα, αν και καταλυτικός παράγοντας, δεν είναι από μόνα τους η μοναδική αιτία των διατροφικών διαταραχών, και η απαγόρευσή τους δεν είναι πάντα απαραίτητη, σύμφωνα με την Birely.

Για τους εφήβους, η καθυστέρηση της πρόσβασης όσο το δυνατόν περισσότερο μπορεί να βοηθήσει. Είναι σημαντικό να παρακολουθείτε πώς χρησιμοποιούν τα κοινωνικά μέσα και πώς αισθάνονται όταν το κάνουν, ώστε να αποφασίσετε αν είναι καλύτερο να κάνουν ένα διάλειμμα, να σταματήσουν να ακολουθούν συγκεκριμένους λογαριασμούς ή να διαγράψουν τις εφαρμογές, προσθέτει η Rollin.

Ωστόσο, τα κοινωνικά μέσα μπορούν επίσης να προσφέρουν υποστηρικτικά δίκτυα και άλλα οφέλη, επισημαίνει η Birely. «Μερικές φορές, μπορούν να είναι ένας καλός τρόπος για να μάθουν οι έφηβοι πώς να διαχειρίζονται και να αντέχουν τους κινδύνους», λέει. «Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα συναισθήματα που προκύπτουν όταν βλέπουμε περιεχόμενο που μπορεί να είναι επιβαρυντικό;».

Διαβασε ακομα

Θα μαγείρευες ποτέ για εργαζόμενους σε εταιρείες που ψάχνουν σπιτικό φαγητό;

Όσο κι αν περιορίζεται η χρήση των κοινωνικών μέσων, είναι σημαντικό να διατηρούνται ανοιχτές οι συζητήσεις μεταξύ ενηλίκων και παιδιών σχετικά με το τι βλέπουν στο διαδίκτυο και πώς αυτό τα κάνει να αισθάνονται, εξηγεί ο Nagata.

Αποφύγετε τη χρήση οθονών κατά τη διάρκεια των γευμάτων για να ενθαρρύνετε τη συζήτηση και να παρακολουθείτε τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών.

«Τα προειδοποιητικά σημάδια μιας διατροφικής διαταραχής περιλαμβάνουν την εμμονική ενασχόληση με το βάρος, την εμφάνιση, το μέγεθος του σώματος, το φαγητό ή την άσκηση, σε βαθμό που επιδεινώνει την ποιότητα ζωής», προειδοποιεί ο Nagata.

Αν εσείς ή το παιδί σας αντιμετωπίζετε δυσκολίες με το φαγητό ή έχετε ανθυγιεινές ανησυχίες γύρω από το σώμα, αναζητήστε επαγγελματική βοήθεια από έναν γιατρό ή θεραπευτή.

Με πληροφορίες από CNN