Οι εργάτες στη Νορβηγία δεν νιώθουν την ανάγκη να υψώσουν τη φωνή τους καθώς εκσκαφείς ή άλλα βαριά μηχανήματα τους προσπερνούν, με τα πέλματά τους να βαραίνουν στην άσφαλτο.

Τα αθόρυβα ηλεκτρικά μηχανήματα όπως αυτά, διευκολύνουν τα έργα στο κέντρο της πόλης, είπε ο διευθυντής κατασκευών – και κρατούν τους γείτονες ευχαριστημένους. «Αν έχουν λιγότερο θόρυβο, έχουμε λιγότερα παράπονα».

Οι γαλήνιοι δρόμοι του Όσλο γίνονται ακόμη πιο ήρεμοι καθώς η πόλη διώχνει τα θορυβώδη μηχανήματα από τα δημοτικά εργοτάξια. Για τους ντόπιους και τους κατασκευαστές, η μείωση των ντεσιμπέλ είναι μια ευπρόσδεκτη παρενέργεια του στόχου να παραμείνουν τα υπό τη διαχείριση της πόλης κατασκευαστικά έργα απαλλαγμένα από τοξικές εκπομπές. Η εντολή, η οποία είναι η πρώτη του είδους της στον κόσμο, τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου.

«Δεν νομίζω ότι θα φτάσουμε στο 100%, επειδή δεν είναι διαθέσιμα όλα τα [ηλεκτρικά] μηχανήματα στην αγορά», δήλωσε η Ingrid Kiær Salmi, μηχανικός της υπηρεσίας αστικού περιβάλλοντος του Όσλο, μιλώντας στον Guardian σε ένα εργοτάξιο στο κέντρο της πόλης πέρυσι. «Αλλά νομίζω ότι θα φτάσουμε αρκετά κοντά».

Οι κατασκευές είναι μια από τις μεγαλύτερες πηγές αστικής ατμοσφαιρικής ρύπανσης, αλλά ακόμη και πόλεις με προοδευτική σκέψη, όπως το Όσλο, έχουν αγωνιστεί για τον εξορθολογισμό τους. Η νορβηγική πρωτεύουσα έχει πρωτοστατήσει στην αντικατάσταση της βενζίνης και του ντίζελ που τροφοδοτεί τον κατασκευαστικό εξοπλισμό της με βιοκαύσιμα, τα οποία θερμαίνουν ελάχιστα τον πλανήτη, αλλά εξακολουθούν να μολύνουν τον τοπικό αέρα. Τώρα περνάει σε μηχανήματα που λειτουργούν με μπαταρίες.

Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι τα δημοτικά εργοτάξια του Όσλο θα είναι κατά 98% απαλλαγμένα από ορυκτά καύσιμα το 2023– τα τρία τέταρτα θα τροφοδοτούνται με βιοκαύσιμα και λιγότερο από το ένα τέταρτο με ηλεκτρική ενέργεια. Για τα έργα που διαχειρίζεται η υπηρεσία αστικού περιβάλλοντος, η οποία διαθέτει πιο πρόσφατα στοιχεία έως τον Οκτώβριο του 2024, τα δύο τρίτα των ωρών λειτουργίας των μηχανημάτων τροφοδοτούνταν με ηλεκτρική ενέργεια και το ένα τρίτο με βιοντίζελ.

Το ποσοστό των έργων του που τροφοδοτούνται με ηλεκτρική ενέργεια έχει υπερδιπλασιαστεί τα τελευταία δύο χρόνια, καθώς νέα μηχανήματα έχουν κυκλοφορήσει στην αγορά.

Το μήνυμα που έστειλε το Όσλο βοήθησε τη βιομηχανία να αναπτύξει ηλεκτρικά μηχανήματα από τα οποία μπορούν να επωφεληθούν και άλλες πόλεις, δήλωσε η Salmi. «Έχουμε χρησιμοποιήσει πολλές εκδόσεις επίδειξης και προσαρμοσμένες μηχανές, οπότε η τεχνολογία αναπτύσσεται και γίνεται πιο κατάλληλη για τέτοιου είδους έργα».

Τα ηλεκτρικά οχήματα δεν είναι κάτι καινούργιο για τους Νορβηγούς, οι οποίοι είναι πιο πιθανό να οδηγήσουν ένα αυτοκίνητο με μεγάλη μπαταρία παρά ένα με κινητήρα εσωτερικής καύσης, αλλά η αγορά των καθαρών εκσκαφέων και των τροχοφόρων φορτωτών έχει ακόμα δρόμο να διανύσει. Η οικοδομική βιομηχανία έχει αντιδράσει στα πρωτοποριακά σχέδια του Όσλο για υπερβολικά γρήγορες κινήσεις και έχει ζητήσει μια πιο ευέλικτη προσέγγιση που θα εξετάζει τις συνολικές εκπομπές ενός κατασκευαστικού έργου και όχι τη ρύθμιση του εξοπλισμού του.

Διαβασε ακομα

Έξι σίγουροι τρόποι για να βοηθήσουμε τον πλανήτη το 2025

Η απαίτηση ότι όλα τα μηχανήματα στα εργοτάξια πρέπει να είναι απαλλαγμένα από εκπομπές ρύπων είναι «σε αυτό το σημείο, ούτε αποτελεσματική ούτε οικονομικά αποδοτική», δήλωσε η Stine Marie Haugen, από τη νορβηγική ένωση εργολάβων κατασκευών και πολιτικού μηχανικού.

«Επί του παρόντος, πολύ λίγες χώρες στην Ευρώπη δίνουν μεγάλη έμφαση στα μηχανήματα χωρίς εκπομπές, πράγμα που σημαίνει ότι η πρόσβαση σε τέτοιο εξοπλισμό είναι κάπως περιορισμένη», δήλωσε η ίδια. «Μόνο λίγες χώρες αναλαμβάνουν το κόστος ανάπτυξης για την κυκλοφορία αυτών των μηχανημάτων στην αγορά».

Αναλαμβάνοντας όμως αυτό το κόστος, η Νορβηγία και μια χούφτα άλλες χώρες καθιστούν τα καθαρά μηχανήματα φθηνότερα και πιο ελκυστικά για τις πόλεις σε όλο τον κόσμο. Οι κατασκευαστές λένε ότι η έγκαιρη ζήτηση από πολιτικές προμηθειών όπως αυτή του Όσλο τους ενθάρρυνε να αναπτύξουν νέα ηλεκτρικά μηχανήματα και να βελτιώσουν τα υπάρχοντα.

Καθώς αυξάνεται ο όγκος των οχημάτων, το κόστος θα μειωθεί – αλλά «όπως με κάθε νέα τεχνολογία, υπάρχει ένα πράσινο τίμημα», δήλωσε η Tora Leifland, επικεφαλής των δημόσιων υποθέσεων της Volvo Construction Equipment. Ένα μηχάνημα που λειτουργεί με μπαταρία μπορεί να κοστίζει διπλάσια από ένα πετρελαιοκίνητο, είπε, αν και θα εξοικονομήσει χρήματα από τα καύσιμα και θα διογκώσει ελάχιστα το συνολικό κόστος ενός κατασκευαστικού έργου.

Υπάρχουν επίσης οφέλη που είναι πιο δύσκολο να αποτυπωθούν, όπως οι πιο ήσυχες συνθήκες εργασίας στο εργοτάξιο και οι μειωμένες διαταραχές στις τοπικές κοινότητες και επιχειρήσεις.

«Αν υπάρχει σχολείο, μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί σαν να μην υπήρχε καμία κατασκευή», δήλωσε ο Lars Olav, διευθυντής έργου, μιλώντας σε μια πολυσύχναστη διασταύρωση όπου εργάτες με ηλεκτρικούς εκσκαφείς κατασκεύαζαν μια στάση λεωφορείου και έναν ποδηλατόδρομο. «Η κανονική ζωή μπορεί να συνεχιστεί».

Το αποτύπωμα άνθρακα του κτηριακού τομέα κυριαρχείται από την παραγωγή τσιμέντου και χάλυβα και από τα ορυκτά καύσιμα που χρησιμοποιούνται για τη θέρμανσή τους. Αλλά μέσα σε μια πόλη, τα εργοτάξια και τα μηχανήματα που εργάζονται σε αυτά αποτελούν σημαντικό παράγοντα εκπομπής τοξικών αερίων και επιβλαβών σωματιδίων.

Διαβασε ακομα

Μια ξύλινη πόλη της Σουηδίας ήταν πράσινη πριν από την Γκρέτα

Το Όσλο δεν είναι η μόνη πόλη στην οποία οι αξιωματούχοι ενθαρρύνουν τη μετάβαση σε καθαρότερα μηχανήματα κατασκευής. Στη Στοκχόλμη, οι Αρχές που αναδιαμορφώνουν μια πρώην περιοχή συσκευασίας κρέατος αύξησαν την ελάχιστη απαίτηση για ηλεκτρικά μηχανήματα από 10% σε 50% και τα υπόλοιπα λειτουργούν με βιοκαύσιμα.

Στην Ολλανδία, το έργο μιας επιτροπής υδάτων για την ενίσχυση ενός αναχώματος χρησιμοποιεί περισσότερα από 40 ηλεκτρικά μηχανήματα βαρέως τύπου και οδήγησε στην κατασκευή του πρώτου σταθμού ταχείας φόρτισης στον κόσμο για μεγάλα οχήματα και μηχανήματα.

Η Leifland δήλωσε ότι η ζήτηση για ηλεκτρικά μοντέλα ήταν μέχρι στιγμής χαμηλότερη από την αναμενόμενη, αλλά ότι οι πόλεις θα μπορούσαν να επιταχύνουν τη στροφή θέτοντας απαιτήσεις για εξοπλισμό μηδενικών εκπομπών σε δημόσιους διαγωνισμούς. Θα μπορούσαν επίσης να συμπεριλάβουν την κατασκευή σε ζώνες χαμηλών εκπομπών για την κυκλοφορία και να τιμολογήσουν το διοξείδιο του άνθρακα για να καταστήσουν τα ορυκτά καύσιμα λιγότερο ανταγωνιστικά, είπε.

«Χρειαζόμαστε περισσότερα Όσλο», δήλωσε η Leifland.