Μεγέθυνση κειμένου
Από τότε που το θέατρο "Ivan Franko" άνοιξε ξανά, έξι μήνες μετά τη ρωσική εισβολή, πάνω από μισό εκατομμύριο θεατές έχουν προσέλθει για να παρακολουθήσουν τις παραστάσεις
Πολλοί είναι οι κάτοικοι στην πρωτεύουσα της εμπόλεμης Ουκρανίας, που δεν ξέρουν τι θα τους ξημερώσει ο νέος χρόνος – ωστόσο, οι δώδεκα παραστάσεις που θα ανέβουν στα θέατρα του Κιέβου το 2025 – μαζί με όλες τις άλλες εκδηλώσεις τέχνης – τούς δίνουν ένα αίσθημα ελπίδας. Οι περισσότεροι, μάλιστα, έχουν φροντίσει να προμηθευτούν τα εισιτήρια μήνες πριν.
Στα μέσα Δεκεμβρίου, σε έναν σκοτεινό δρόμο, στο κέντρο του Κιέβου, τα αυτοκίνητα κινούνται αργά, καθώς εκατοντάδες άνθρωποι κατεβαίνουν στο μικρό, ιστορικό κτήριο του Εθνικού Θεάτρου “Ivan Franko”.
Από τότε που επαναλειτούργησε, έξι μήνες μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στις 24 Φεβρουαρίου 2022, το θέατρο είναι γεμάτο σχεδόν κάθε μέρα. Σε αυτό το διάστημα, οι ηθοποιοί και το κοινό έχουν αλλάξει δραματικά. Ο σκηνοθέτης, Yevhen Nyshchuk, για παράδειγμα, κατατάχθηκε εθελοντικά στο στρατό το 2022, όπως και πολλοί από τους συναδέλφους του.
17 πρεμιέρες
Από την έναρξη του πολέμου, το Θέατρο “Ivan Franko” ανέβασε περισσότερες από 1.500 παραστάσεις τις οποίες παρακολούθησαν περισσότεροι από μισό εκατομμύριο θεατές.
Δεκαεπτά έργα έχουν κάνει πρεμιέρα. Ένα από αυτά είναι «Η μάγισσα του Κόνοτοπ», ένα έργο που εξερευνά θέματα αγάπης και εξουσίας. Τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν μέσα σε λίγα λεπτά, ενώ πολλοί Ουκρανοί έχουν μπει σε λίστα αναμονής για όποια από αυτά γίνουν και πάλι διαθέσιμα.
Ο σκηνοθέτης του, Ivan Uryvskyi, αναφέρει ότι είναι έκπληκτος από την επιτυχία του έργου και την εισροή νέων θεατρόφιλων: «Χιλιάδες, δεκάδες χιλιάδες θεατές θέλουν να βρεθούν στο θέατρο. Δεν μπορώ να βρω εξήγηση γι’ αυτό», λέει στο CNN.
Ο Uryvskyi λέει ότι δεν έρχονται όλοι στο θέατρο για να ξεφύγουν από τη θλιβερή πραγματικότητα του πολέμου – συχνά συμβαίνει το αντίθετο: «Κάποιος έχει ανάγκη να βουτήξει στο σήμερα και να κατανοήσει τον εαυτό του. Και δεν χρειάζεται να πάει σε μια κωμωδία, δεν χρειάζεται να αποσπάται η προσοχή του. Χρειάζεται κάποιο σοβαρό διάλογο. Ίσως χρειάζεται να κλάψει στο θέατρο», παραδέχεται.
Ακόμη, βέβαια, και αν οι άνθρωποι θέλουν να ξεφύγουν από τον πόλεμο, συχνά δεν μπορούν, καθώς οι παραστάσεις διακόπτονται τακτικά από τις σειρήνες αεροπορικών επιδρομών.
Τότε, το κοινό πρέπει να εγκαταλείψει το κτήριο του θεάτρου και να βρει καταφύγιο στον πλησιέστερο σταθμό του μετρό. Αν ο κίνδυνος περάσει μέσα σε μια ώρα, η παράσταση συνεχίζεται κανονικά – διαφορετικά, ολοκληρώνεται μία άλλη ημέρα.
Η ακμάζουσα σκηνή του βιβλίου
Ο αριθμός των βιβλιοπωλείων στην Ουκρανία αυξήθηκε από 200 – προπολεμικά – σε σχεδόν 500. Το μεγαλύτερο από αυτά, το “Sens“, άνοιξε στον κεντρικό δρόμο του Κιέβου εν μέσω πολέμου. Προσφέροντας πάνω από 57.000 βιβλία, είναι γεμάτο κόσμο κάθε ώρα της ημέρας, ενώ περηφανεύεται ότι είχε πάνω από μισό εκατομμύριο πελάτες το 2024.
Για τον ιδρυτή του, Oleksiy Erinchak, η έναρξη ενός τόσο μεγάλου σχεδίου σε καιρό πολέμου φαινόταν λογική. Ο ίδιος άνοιξε το κατάστημα την παραμονή της εισβολής και, κατά τους πρώτους μήνες της σύγκρουσης, έγινε κόμβος εθελοντών. Η συμμετοχή, μάλιστα, ήταν τόσο μεγάλη που, σύντομα, άρχισε να ψάχνει για νέο χώρο.
«Ένα βιβλίο είναι ο πιο βολικός τρόπος για να περάσει κανείς το χρόνο του κατά τη διάρκεια του πολέμου, όταν είναι αδύνατο να προβλέψει οτιδήποτε. Πολλοί άνθρωποι έχουν στραφεί στην ουκρανική γλώσσα (από τα ρωσικά). Προσπαθούν να καταλάβουν τι σημαίνει να είσαι Ουκρανός. Και τα βιβλία το κάνουν πολύ πιο εύκολο να το κάνουν αυτό», λέει ο Erinchak.
Σύμφωνα με το Ουκρανικό Ινστιτούτο Βιβλίου, ο αριθμός των ενήλικων Ουκρανών που διαβάζουν καθημερινά βιβλία διπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου και άγγιξε το16%.
«Ίσως είναι απλά ο πόλεμος ή το άγχος και το άτομο απλά κρύβεται κάτω από τα σκεπάσματα, κάτω από το κρεβάτι, ανοίγει ένα βιβλίο και ταξιδεύει σε άλλους κόσμους για να ξεφύγει από όλα αυτά. Ή δεν ταξιδεύει σε άλλους κόσμους, αλλά εμβαθύνει για να καταλάβει γιατί συνέβη αυτό στη ζωή μας; Και τα βιβλία στην πραγματικότητα έχουν πολλές απαντήσεις και μπορείς να τις νιώσεις, να τις καταλάβεις και να νιώσεις καλύτερα», εξηγεί ο Erinchak.
Τραγούδια στα καταφύγια
Λίγα τραγούδια πριν από το τέλος μιας επετειακής συναυλίας το φθινόπωρο από ένα από τα πιο δημοφιλή ουκρανικά συγκροτήματα, το Okean Elzy, ανακοινώθηκε αεροπορική επιδρομή στο Κίεβο.
Οι περισσότεροι από το κοινό κατέβηκαν στο μετρό για να βρουν καταφύγιο, μαζί με το συγκρότημα. Εκεί, στις σκάλες του μετρό, η παράσταση συνεχίστηκε, με ένα ηχείο αντί για επαγγελματικό ηχοσύστημα, μόνο με κιθάρες – και εκατοντάδες φωνές να τραγουδούν μαζί με κάθε τους επιτυχία.
«Οι συναυλίες του Okean Elzy για τα 30 χρόνια είναι ένας καθρέφτης της ιστορίας μας. Είμαστε μαζί εδώ και 30 χρόνια: σε μεγάλες συναυλίες και σε καταφύγια, σε γήπεδα και σε αποθήκες… Αλλά δεν είναι ο τόπος που έχει σημασία, είναι η συντροφικότητα μας», έγραψε αργότερα το συγκρότημα στον λογαριασμό του στο Instagram.
Μάλιστα, στα σχεδόν τρία χρόνια που μεσολάβησαν από τη ρωσική εισβολή, ο frontman των Okean Elzy, Svyatoslav Vakarchuk, έχει δώσει περισσότερες από 300 συναυλίες για τον στρατό, ακόμα και σε θέσεις κοντά στις πρώτες γραμμές του μετώπου.
«Ο πολιτισμός είναι μέρος της ζωής μας. Αφορά τόσο τον πόλεμο όσο και εν μέρει τον ελεύθερο χρόνο, γιατί ακόμη και εμείς, οι στρατιωτικοί, χρειαζόμαστε ψυχική θεραπεία: πρέπει να αποσπάται η προσοχή μας, να είμαστε ανθεκτικοί», λέει στο CNN o Yegor Firsov, ένας αρχιλοχίας που πολεμάει εναντίον των Ρώσων από το 2022.
Για εκείνον και για χιλιάδες άλλους Ουκρανούς, η δραστήρια πολιτιστική ζωή της χώρας αποτελεί ένα σπουδαίο «καταφύγιο» – ακόμη και για όσους βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του πολέμου, αυτή που όλοι αποκαλούν «πραγματική κόλαση».
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι
Νεοτερα
