Στα βάθη της καναδικής Αρκτικής, επιστήμονες και επιχειρηματίες αψηφούν τις υπό το μηδέν θερμοκρασίες, τους θυελλώδεις ανέμους και τις χιονοθύελλες για να ανοίξουν τρύπες μέσα στον θαλάσσιο πάγο, να αντλήσουν το θαλάσσιο νερό από κάτω και να το καταψύξουν στην επιφάνεια.

Η ομάδα της βρετανικής start-up Real Ice βρίσκεται στο Cambridge Bay, ένα μικροσκοπικό παραθαλάσσιο χωριό στο Nunavut, για να προσπαθήσει να αποδείξει ότι μπορεί να αναπτύξει και να αποκαταστήσει τους θαλάσσιους πάγους της Αρκτικής.

Το απώτερο σχέδιό τους είναι να πυκνώσουν τους πάγους σε περισσότερα από 386.000 τετραγωνικά μίλια της Αρκτικής – μια έκταση υπερδιπλάσια από το μέγεθος της Καλιφόρνιας – με στόχο να επιβραδύνουν ή ακόμη και να αντιστρέψουν την απώλεια πάγου το καλοκαίρι και, με τον τρόπο αυτό, να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της ανθρωπογενούς κλιματικής κρίσης.

View this post on Instagram

A post shared by Real Ice (@real_ice.eco)

Πρόκειται για ένα τολμηρό σχέδιο και μία από τις πολλές αμφιλεγόμενες προτάσεις γεωμηχανικής για τη διάσωση των ευάλωτων πολικών περιοχών του πλανήτη, οι οποίες κυμαίνονται από την εγκατάσταση μιας γιγαντιαίας υποβρύχιας «κουρτίνας» για την προστασία των παγετώνων μέχρι τη διασπορά μικροσκοπικών γυάλινων σφαιριδίων για την αντανάκλαση του ηλιακού φωτός.

Ορισμένοι επιστήμονες και εμπειρογνώμονες της Αρκτικής έχουν επικρίνει τις μεθόδους της Real Ice ως αναπόδεικτες σε κλίμακα, οικολογικά επικίνδυνες και ως αντιπερισπασμό από την αντιμετώπιση της βαθύτερης αιτίας της κλιματικής αλλαγής, που δεν είναι άλλη από τα ορυκτά καύσιμα.

Όμως η εταιρεία λέει, ότι το σχέδιό της είναι εμπνευσμένο από τις διαδικασίες της φύσης και προσφέρει μια τελευταία ευκαιρία για την προστασία ενός οικοσυστήματος που εξαφανίζεται, καθώς ο κόσμος αποτυγχάνει να δράσει γρήγορα για την κλιματική αλλαγή.

Διαβασε ακομα

Πώς οι πυρκαγιές στην Αρκτική επηρεάζουν όλο τον πλανήτη

Οι πάγοι της Αρκτικής συρρικνώνονται καθώς ο άνθρωπος συνεχίζει να θερμαίνει τον κόσμο με την καύση ορυκτών καυσίμων. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, η ποσότητα των πυκνών, πολυετών πάγων έχει συρρικνωθεί κατά 95%. Ο πάγος που έχει απομείνει είναι νέος και λεπτός. Ορισμένοι επιστήμονες προβλέπουν ότι η Αρκτική θα μπορούσε να ζήσει ένα καλοκαίρι χωρίς πάγους ήδη από τη δεκαετία του 2030.

Η απώλεια των θαλάσσιων πάγων είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Η φωτεινή λευκή επιφάνειά του αντανακλά την ενέργεια του ήλιου πίσω στο διάστημα, ψύχοντας τον πλανήτη. Όταν λιώνει, ο σκουρόχρωμος ωκεανός που εκτίθεται από κάτω είναι σε θέση να απορροφήσει περισσότερες από τις ακτίνες του ήλιου. Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο – η υπερθέρμανση του πλανήτη λιώνει τον πάγο και το λιώσιμο του πάγου επιτείνει την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Το σχέδιο της Real Ice για την προστασία αυτού του παγωμένου ωκεάνιου τοπίου περιλαμβάνει την τοποθέτηση ηλεκτροκίνητων, υποβρύχιων αντλιών κάτω από τον θαλάσσιο πάγο για την άντληση θαλασσινού νερού στην επιφάνεια. Το νερό παγώνει καθώς λιμνάζει στον πάγο σαν μια τεράστια λακκούβα, δημιουργώντας ένα επιπλέον στρώμα πάγου.

View this post on Instagram

A post shared by Real Ice (@real_ice.eco)

Η διαδικασία αφαιρεί επίσης το χιόνι από την κορυφή του πάγου, απογυμνώνοντάς τον από ένα μονωτικό στρώμα και προκαλώντας επιπλέον ανάπτυξη στην κάτω πλευρά του θαλάσσιου πάγου, δήλωσε ο Andrea Ceccolini, συνδιευθύνων σύμβουλος της Real Ice.

Η startup πραγματοποιεί δοκιμές πεδίου στην Αρκτική εδώ και σχεδόν δύο χρόνια. Οι πρώτες έγιναν στην Αλάσκα πέρυσι, κυρίως για να ελεγχθεί ότι ο εξοπλισμός λειτουργούσε και μπορούσε να αντέξει στο βάναυσο κρύο.

Τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους η ομάδα ξεκίνησε δοκιμές στο Cambridge Bay στον Καναδά. Κάλυψαν περίπου 44.000 τετραγωνικά πόδια πάγου και πρόσθεσαν κατά μέσο όρο 20 ίντσες επιπλέον πάχος μεταξύ Ιανουαρίου και Μαΐου σε σύγκριση με την περιοχή ελέγχου, δήλωσε ο Ceccolini.

Ένας νέος γύρος δοκιμών στο Cambridge Bay ξεκίνησε τον Νοέμβριο και μέχρι στιγμής έχουν καλυφθεί 430.000 τετραγωνικά πόδια. Τις πρώτες 10 ημέρες της δοκιμής, ο πάγος ήταν ήδη 4 ίντσες πιο παχύς στα σημεία που έκαναν δοκιμές, δήλωσε ο Ceccolini.

View this post on Instagram

A post shared by Real Ice (@real_ice.eco)

Θα επιστρέψουν το νέο έτος και ξανά τον Μάιο για να μετρήσουν πόσος πάγος έχει δημιουργηθεί. Με βάση τα προηγούμενα αποτελέσματα, αναμένουν περίπου 16 έως 31 ίντσες αύξησης του πάγου, δήλωσε ο Ceccolini.

«Είναι νωρίς ακόμα», δήλωσε ο Shaun Fitzgerald, διευθυντής του Centre for Climate Repair στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, το οποίο συνεργάζεται με την Real Ice για τις δοκιμές. Αλλά τα πρώτα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, δήλωσε στο CNN. «Είμαι αισιόδοξος, αλλά χρειαζόμαστε περισσότερα πειράματα και περισσότερα δεδομένα».

Το τελικό σχέδιο είναι να αυτοματοποιηθεί η διαδικασία με τη χρήση υποβρύχιων drones, το καθένα μήκους περίπου 6,5 μέτρων και τροφοδοτούμενο με πράσινο υδρογόνο. Αυτά θα λιώνουν τρύπες στον πάγο από κάτω χρησιμοποιώντας θερμαινόμενα τρυπάνια.

Ο Ceccolini εκτιμά ότι σε πλήρη κλίμακα θα χρησιμοποιηθούν περίπου 500.000 drones, τα οποία θα αναπτυχθούν προσεκτικά ώστε να αποφεύγονται τα μονοπάτια μετανάστευσης των ζώων ή οι γραμμές ναυσιπλοΐας, είπε.

Αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, αναμένει ότι μπορούν να επεκταθούν σε κλίμακα μέσα σε οκτώ έως 10 χρόνια.

View this post on Instagram

A post shared by Real Ice (@real_ice.eco)

Δεν θα είναι φθηνό. Η Real Ice εκτιμά ότι το κόστος θα είναι μεταξύ 5 και 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως για την πύκνωση του πάγου σε 386.000 τετραγωνικά μίλια, μια περιοχή που πιστεύει ότι είναι αρκετά μεγάλη «για να είναι αποτελεσματική στην επιβράδυνση ή ακόμη και στην αναστροφή των απωλειών του θερινού θαλάσσιου πάγου στην Αρκτική», δήλωσε ο Ceccolini.

Η Real Ice είναι κυρίως αυτοχρηματοδοτούμενη με κάποια χρήματα από επενδυτές. Τελικά, βλέπουν ένα παγκόσμιο ταμείο ή κυβερνήσεις να μπαίνουν στη διαδικασία να πληρώνουν. Οραματίζονται επίσης την πώληση «πιστωτικών μονάδων ψύξης», όπου οι ρυπαίνοντες πληρώνουν για την επανακατάψυξη των πάγων προκειμένου να «αντισταθμίσουν» τη δική τους ρύπανση.

Είναι ένα συναρπαστικό όραμα, αλλά πολλοί επιστήμονες εξακολουθούν να αμφιβάλλουν ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει σε κλίμακα.

Εξαιρετικά αμφιλεγόμενο

Η επιστήμη είναι σωστή, δήλωσε η Jennifer Francis, ανώτερη επιστήμονας στο Woodwell Climate Research Center, «ο πάγος θα γίνει μετρήσιμα παχύτερος και φωτεινότερος σε τοπικές περιοχές γύρω από τις αντλίες». Αλλά ένα μεγάλο ερώτημα, δήλωσε στο CNN, είναι αν μπορεί να αυξηθεί αρκετός θαλάσσιος πάγος για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα ώστε να κάνει οποιαδήποτε διαφορά στην κλιματική κρίση. «Έχω σοβαρές αμφιβολίες», δήλωσε η ίδια.

Η επεκτασιμότητα της λύσης της Real Ice είναι «εξαιρετικά αμφισβητήσιμη», δήλωσε η Liz Bagshaw, αναπληρώτρια καθηγήτρια στις πολικές περιβαλλοντικές αλλαγές στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ. Προειδοποίησε επίσης για τις δυνητικά εκτεταμένες οικολογικές επιπτώσεις σε μια ευάλωτη περιοχή. «Τέτοιες παρεμβάσεις είναι ηθικά αμφίβολες στην καλύτερη περίπτωση και στη χειρότερη, ηθικά ανεύθυνες», δήλωσε στο CNN.

Διαβασε ακομα

Μέχρι τώρα βοηθούσε να πολεμήσουμε την κλιματική κρίση. Πλέον την κάνει χειρότερη

Δεκάδες επιστήμονες εξέφρασαν ανησυχίες σε πρόσφατη έκθεση σχετικά με τα έργα πολικής γεωμηχανικής, συμπεριλαμβανομένης της πάχυνσης των πάγων. Προειδοποίησαν για «την πιθανότητα σοβαρών απρόβλεπτων συνεπειών», συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από «ένα πρωτοφανές επίπεδο ανθρώπινης παρουσίας» στην Αρκτική.

Ο Ceccolnini δεν αρνείται ότι το έργο θα μπορούσε να προκαλέσει αλλαγές στο θαλάσσιο περιβάλλον – για παράδειγμα, εξετάζουν την ανάπτυξη των φυκιών που μπορεί να επηρεαστεί από το πάχος των πάγων – αλλά πιστεύει ότι οι συνολικές επιπτώσεις θα είναι περιορισμένες.

Το μέλλον του έργου εξαρτάται από το αν μπορούν να αποδείξουν ότι η πάχυνση των πάγων είναι αποτελεσματική και ότι δεν δημιουργεί σημαντικές παρενέργειες, είπε.

«Ό,τι κάνουμε έχει αντίκτυπο», δήλωσε ο Ceccolini. «Το πρόβλημα είναι ότι υπάρχει πολύ πιο δραματική επίπτωση αν αφήσουμε τα πράγματα να συνεχίσουν έτσι».