Θερμότητα: Η λέξη που κυριαρχεί στα πρωτοσέλιδα για την κλιματική αλλαγή το 2024, καθώς η χρονιά καταγράφεται ως η θερμότερη όλων των εποχών. Ωστόσο, αυτό που αναφέρεται λιγότερο, είναι η άνιση κατανομή αυτών των επικίνδυνο θερμοκρασιών-ρεκόρ.

Ορισμένες περιοχές βιώνουν πρωτοφανείς καύσωνες που δοκιμάζουν τα όρια αντοχής των ανθρώπων και του περιβάλλοντος, ενώ άλλες παραμένουν σχετικά ανεπηρέαστες.

Μια πρόσφατη μελέτη υπογραμμίζει πώς συγκεκριμένες περιοχές ανά τον κόσμο υφίστανται τις μεγαλύτερες επιπτώσεις αυτής της κλιματικής κρίσης, βιώνοντας τη θερμότητα με πολύ μεγαλύτερη ένταση από άλλες.

Η κατανομή των «καυτών» θερμοκρασιών

Η μελέτη, αποτέλεσμα συνεργασίας ερευνητών του Διεθνούς Ινστιτούτου Εφαρμοσμένων Συστημάτων Ανάλυσης (IIASA) και του Πανεπιστημίου Κολούμπια, προσφέρει μια συνολική εικόνα για το πού στον πλανήτη είναι πιο διαδεδομένες αυτές οι θερμοκρασιακές αυξήσεις.

Οι ερευνητές δημιούργησαν τον πρώτο παγκόσμιο χάρτη αυτών των περιοχών υψηλού κινδύνου, τις οποίες ορισμένοι ειδικοί αποκαλούν πλέον «ζώνες κλιματικού κινδύνου».

Ο κύριος συγγραφέας της μελέτης, Kai Kornhuber, επίκουρος καθηγητής στο Columbia Climate School και επικεφαλής του προγράμματος «Ακραία Καιρικά Φαινόμενα και Δυναμική του Κλίματος» στο IIASA, σημειώνει:

«Αυτό αφορά ακραίες τάσεις που είναι το αποτέλεσμα φυσικών αλληλεπιδράσεων που ίσως δεν κατανοούμε πλήρως. Αυτές οι περιοχές γίνονται προσωρινά θερμοκήπια».

Κλιματικά δεδομένα και ακραία θερμότητα

Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα των τελευταίων 65 ετών για να εντοπίσουν αυτά τα «καυτά σημεία». Εξετάζοντας δεκαετίες θερμοκρασιακών καταγραφών, αποκάλυψαν πρότυπα που δείχνουν περιοχές δυσανάλογα επηρεασμένες από ακραία θερμικά φαινόμενα.

Επικεντρώθηκαν σε περιοχές όπου σημειώνονται εξαιρετικοί καύσωνες σε ανησυχητικό ρυθμό, ξεπερνώντας τις μέσες θερμοκρασίες της ζεστής περιόδου.

Διαβασε ακομα

Όταν λέμε πως η κλιματική κρίση μπορεί να μας σκοτώσει, το εννοούμε

Τα φαινόμενα αυτά αυξήθηκαν σε συχνότητα τα τελευταία πέντε χρόνια, με περιστασιακές εξάρσεις από τις αρχές της δεκαετίας του 2000.

Η γεωγραφία της αβίωτης ζέστης

Οι περιοχές που επηρεάζονται σοβαρά από την άνοδο της θερμοκρασίας περιλαμβάνουν την κεντρική Κίνα, την Ιαπωνία, την Κορέα, την Αραβική Χερσόνησο, την ανατολική Αυστραλία, τμήματα της Νότιας Αμερικής και την Αρκτική.

Ωστόσο, οι πιο έντονες και συνεχείς αυξήσεις θερμοκρασίας καταγράφηκαν στη βορειοδυτική Ευρώπη, όπου οδήγησαν στον θάνατο περίπου 60.000 ανθρώπων το 2022 και 47.000 το 2023.

Ρεκόρ θερμοκρασιών σημειώθηκαν στην Αυστρία, τη Γαλλία, την Ουγγαρία, τη Σλοβενία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία κατά τα έτη αυτά.

Επιπλέον, τμήματα της νοτιοδυτικής Η.Π.Α. και της Καλιφόρνιας κατέγραψαν θερμοκρασίες-ρεκόρ έως και τον Οκτώβριο.

Αντίθετα, σε ορισμένες περιοχές, η άνοδος της θερμοκρασίας είναι χαμηλότερη από τις προβλέψεις των κλιματικών μοντέλων, όπως σε μεγάλες εκτάσεις του κεντρικού βορρά των Η.Π.Α., του νοτίου Καναδά, του εσωτερικού της Νότιας Αμερικής, της βόρειας Αφρικής, της βόρειας Αυστραλίας και της Σιβηρίας.

Ακραία ζέστη σε ένα θερμαινόμενο κλίμα

«Στις περισσότερες περιοχές, οι πιο ζεστές μέρες του έτους θερμαίνονται περίπου με τον ίδιο ρυθμό όπως οι τυπικές καλοκαιρινές μέρες, κάτι που είναι το κύριο σήμα της κλιματικής αλλαγής, και σε ορισμένες περιοχές ακόμη πιο αργά», σημείωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης, Samuel Bartusek, υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.

«Στα καυτά σημεία που εντοπίσαμε, ωστόσο, οι πιο ζεστές μέρες θερμαίνονται ιδιαίτερα γρήγορα, κάτι που μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους».

Η μελέτη ανοίγει νέους δρόμους για την έρευνα της κλιματικής αλλαγής και τη χάραξη πολιτικής, τονίζοντας την ανάγκη στοχευμένων παρεμβάσεων στις περιοχές που τις χρειάζονται περισσότερο.

Με πληροφορίες από Earth.com