icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Η ταινία, που θεωρείται το “prequel” του «Μάγου του Οζ», αναμένεται να κάνει πρεμιέρα στις αίθουσες στις 5 Δεκεμβρίου

Γεννιούνται οι άνθρωποι κακοί ή είναι κάτι που τους έρχεται ουρανοκατέβατα; Με αυτό το ερώτημα ασχολείται η πολυαναμενόμενη ταινία “Wicked”, που διηγείται την άγνωστη ιστορία των μαγισσών του Οζ, με πρωταγωνίστριες τη βραβευμένη με Emmy, Grammy και Tony, Cynthia Erivo (Σίνθια Ερίβο), ως Elphaba (Έλφαμπα) και την επίσης βραβευμένη με Grammy και πολύ-πλατινένια μουσικό και τραγουδίστρια Ariana Grande (Αριάνα Γκράντε) ως Glinda (Γκλίντα).

Οι δύο σταρ υποδύονται τις φοιτήτριες που γνωρίζονται για πρώτη φορά στο Πανεπιστήμιο Σιζ (Shiz University) στη φανταστική χώρα του Οζ. Παρόλο που στην αρχή η μία αντιπαθεί την άλλη, οι δυο τους αναπτύσσουν μία σπάνια και βαθιά φιλία, μέχρι που η συνάντηση τους με τον Μάγο, οδηγεί τη σχέση τους σε οριακό σημείο, ενώ οι ζωές τους παίρνουν διαφορετικά μονοπάτια.

Η Glinda παρασυρμένη από την ακατανίκητη επιθυμία της για αποδοχή σαγηνεύεται από την εξουσία, ενώ η αποφασιστικότητα της Elphaba να παραμείνει πιστή στον εαυτό της και στους γύρω της θα έχει αναπάντεχες και συγκλονιστικές συνέπειες για το μέλλον της.

Μια ταινία για τη γυναικεία φιλία

Η ταινία, που θεωρείται το “prequel” του «Μάγου του Οζ» αναμένεται να κάνει πρεμιέρα στις αίθουσες στις 5 Δεκεμβρίου από την Tanweer. Ο συγγραφέας, Gregory Maguire, μιλά στο BBC για την έμπνευση πίσω από το “Wicked”: πριν γίνει χολιγουντιανό blockbuster ήταν ένα εξαιρετικά επιτυχημένο μιούζικαλ, και ακόμα πιο πριν, μυθιστόρημα του 1995.

Όταν ο Maguire ήταν παιδί, ο ίδιος και τα αδέλφια του έπαιζαν τακτικά σκηνές από την κλασική ταινία του 1939 «Ο Μάγος του Οζ», αλλάζοντας ακόμη και την ιστορία και τις προοπτικές της, μόνο και μόνο για να διασκεδάζουν.

«Το υλικό ήταν τόσο εύπλαστο που μπορούσες να το αλλάξεις και εξακολουθούσε να είναι αναγνωρίσιμο», λέει ο Maguire. Δεν ήξερε, ωστόσο, ότι αυτά τα παιδικά παιχνίδια θα τροφοδοτούσαν μια μέρα το μυθιστόρημα που του άλλαξε τη ζωή.

Η φύση του κακού

Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο Maguire ήταν ένας αξιοσέβαστος συγγραφέας παιδικών βιβλίων, ο οποίος είχε λάβει πολύ καλές κριτικές, χωρίς, ωστόσο, να σημειώνουν οι κυκλοφορίες του τεράστιες πωλήσεις.

Κάποια στιγμή, εργάστηκε ως καθηγητής στο Κέντρο Μελέτης Παιδικής Λογοτεχνίας του Κολλεγίου Simmons στη Βοστώνη, ενώ στη συνέχεια ίδρυσε μαζί με άλλους τον Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό (ΜΚΟ) Children’s Literature New England.

Και κάπου εκεί του ήρθε η ιδέα να γράψει ένα μυθιστόρημα για ενήλικες. «Σκέφτηκα ότι έπρεπε να ρίξω όλα όσα με ενδιέφεραν σε αυτό το βιβλίο, γιατί δεν θα έγραφα ποτέ άλλο», λέει.

Ο Maguire ήξερε ότι το θέμα που ήθελε να εξερευνήσει στο μυθιστόρημα ήταν η φύση του κακού.

«Τι σημαίνει να είσαι ‘κακός’; Μήπως απλώς χαρακτηρίζουμε ορισμένους τύπους συμπεριφοράς; Αξιολογούμε τη φθορά και τη διαφθορά της ηθικής κάποιου;»

Μία εξαιρετική ιδέα

Τότε ακριβώς θυμήθηκε τον «Μάγο του Οζ» και συγκεκριμένα, την ερμηνεία της Μάργκαρετ Χάμιλτον ως κακιά μάγισσα της Δύσης και τις αλληλεπιδράσεις της με την Glinda.

«Σκέφτηκα: “Αυτές οι δύο γνωρίζονται μεταξύ τους. Έχουν ξανασυναντηθεί. Ήταν μαζί στο σχολείο!“». Η δημιουργία αυτού του σεναρίου στο μυαλό του έκανε τον συγγραφέα να γελάσει δυνατά. «Σκέφτηκα ότι ήταν πολύ αστείο. Επειδή ήταν τόσο καλή ιδέα».

Η υπόθεση του Maguire αποδείχθηκε σωστή. Η αναθεωρητική εξερεύνηση του “Wicked” τόσο του παιδικού μυθιστορήματος του L. Frank Baum «Ο θαυμαστός μάγος του Οζ» του 1900 όσο και της κινηματογραφικής μεταφοράς του 1939 εξετάζει εκτενώς τη ζωή της κακιάς μάγισσας της Δύσης.

Ο Maguire την ονόμασε Elphaba, που είναι ένα παιχνίδι με τα αρχικά του ονόματος του συγγραφέα L. Frank Baum. Στο βιβλίο του, βλέπουμε τους λόγους για τους οποίους η Elphaba θεωρείται «μοχθηρή», καθώς οι κοινωνικές αντιλήψεις και οι περιστάσεις την αναγκάζουν να ενεργεί με τρόπους που θεωρούνται κακοί.

Spoiler alert

Η Elphaba, γεννημένη με πράσινο δέρμα, υφίσταται ανελέητο bullying – κάτι που την κάνει να αισθάνεται τόσο πολύ απόβλητη που εξοστρακίζεται από τους άλλους ανθρώπους.

Όταν, μάλιστα, ανακαλύπτει ότι τα ομιλούντα ζώα της χώρας είναι φυλακισμένα, πλησιάζει τον Οζ και του ζητάει βοήθεια. Όμως ο Μάγος απορρίπτει τις ανησυχίες της, καθώς θέλει οι άνθρωποι να στραφούν ενάντια στα ζώα.

Έτσι, η Elphaba εντάσσεται σε μια μυστική ομάδα που προσπαθεί να τα προστατεύσει, με αποτέλεσμα ο Οζ να στραφεί εναντίον της και να αρχίσει να διαδίδει πως είναι κακιά – παρόλο που αγωνίζεται για τη δικαιοσύνη και την προστασία των ευάλωτων.

Ο ορισμός του sleeper hit

Παρόλο που δεν έγινε απευθείας best seller όταν κυκλοφόρησε το 1995, το βιβλίο ήταν μια επιτυχία από στόμα σε στόμα, λέει ο Maguire. «Κάθε χρόνο πουλούσε περισσότερο από την προηγούμενη χρονιά. Ήταν ο γνήσιος ορισμός του “sleeper hit”».

Η απόφαση του Stephen Schwartz να μετατρέψει το βιβλίο σε μιούζικαλ το έκανε ακόμη πιο δημοφιλές. Η μιούζικαλ εκδοχή της Elphaba είναι πιο παρεξηγημένη και πιο ευγενική από την όλο και πιο σκοτεινή και πικρή εκδοχή του βιβλίου.

Το μιούζικαλ “Wicked” παίζεται στη Νέα Υόρκη από τις 30 Οκτωβρίου 2003, γεγονός που το καθιστά την τέταρτη μακροβιότερη παράσταση του Μπρόντγουεϊ όλων των εποχών.

Έτσι, η μεταφορά στο Hollywood ήταν αναπόφευκτη. Αλλά όπως και το μιούζικαλ, έτσι και η ταινία “Wicked” (το πρώτο μέρος τουλάχιστον), παρεκκλίνει από το βιβλίο με διάφορους τρόπους, ίσως για να είναι πιο προσιτή στο ευρύ κοινό.

Αντί να είναι αποκλειστικά η ιστορία της Elphaba (Cynthia Erivo), βλέπουμε και την προοπτική της Glinda (Ariana Grande), καθώς η ιστορία περιστρέφεται πολύ περισσότερο γύρω από τη φιλία τους.

Διαστρεβλώνοντας τις προσδοκίες

Η Dana Fox, η οποία συνυπογράφει το σενάριο της ταινίας με την Winnie Holzman, λέει ότι μέρος της επιτυχίας του “Wicked” οφείλεται στο ότι ο Maguire διαστρεβλώνει τις προσδοκίες του κοινού. Πριν από το βιβλίο, όλοι επέμεναν: «Η πράσινη μάγισσα είναι κακιά. Όλοι ξέρουμε ότι είναι κακιά. Αλλά αν ρωτήσετε κάποιον γιατί είναι κακιά, δεν μπορεί να απαντήσει», λέει η Fox στο BBC. «Η εξυπνάδα του βιβλίου του Maguire είναι ότι εξέτασε αυτό ακριβώς το ερώτημα».

Ενώ ο Maguire σκεφτόταν αυτά τα θέματα και την πιθανή ιστορία του για το Wicked, συνέβη ένα περιστατικό που τον έκανε να σκεφτεί βαθύτερα για τη φύση του κακού.

Στις 12 Φεβρουαρίου 1993, ο δίχρονος James Bulger δολοφονήθηκε από δύο 10χρονους στο Merseyside της Αγγλίας. Καθώς ο συγγραφέας παρακολουθούσε τις λεπτομέρειες αυτής της τραγικής υπόθεσης στην τηλεόραση, οι άνθρωποι στις εκπομπές, αλλά και στις παρέες, συζητούσαν για το τρομερό έγκλημα που είχαν διαπράξει αυτά τα αγόρια.

Αυτό έκανε τον Maguire, ο οποίος ζούσε στο Λονδίνο εκείνη την εποχή, να αναρωτηθεί: «Από πού προήλθε η σκέψη να κάνουν αυτό που έκαναν; Από πού προήλθε αυτή η ικανότητα για το κακό;»

Καθώς ο φόνος συνέχισε να αναλύεται και οι συζητήσεις συνεχίστηκαν για το αν «ευθύνονταν κοινωνιολογικοί, βιοχημικοί ή πνευματικοί λόγοι», λέει ο Maguire, συνειδητοποίησε ότι η φρικαλεότητα τροφοδοτούσε «όλα όσα είχε σκεφτεί» για το Wicked. «Εκείνο το θλιβερό, αποτρόπαιο γεγονός αποδείχθηκε καταλύτης για να προχωρήσω μπροστά», λέει ο συγγραφέας.

Η συνεχής απήχηση του Wicked

Ο Maguire λέει ότι ποτέ δεν κατέληξε σε μια «ενιαία θεωρία» σχετικά με το κακό. Πιστεύει ότι η αυτο-απέχθεια είναι ένα στοιχείο, καθώς η «βιολογική επιταγή να επιβιώσουμε και να μην πληγώσουμε τον εαυτό μας είναι τόσο ισχυρή που αν μας μισούμε αρκετά, ‘μαχαιρώνουμε’ τον κόσμο αντί για τον εαυτό μας».

Για τη Fox, το “Wicked” συνεχίζει να είναι επίκαιρο επειδή «ορισμένοι άνθρωποι εξακολουθούν να θεωρούνται “διαφορετικοί” στην κοινωνία μας, ή γίνονται οι κακοί ώστε άλλοι άνθρωποι να κερδίσουν την εξουσία».

Και η συνεχιζόμενη απήχηση του Wicked επικεντρώνεται στην αφήγηση της Elphaba, καθώς από το αίσθημα ότι δεν ανήκει και ότι δεν θέλει να έχει πράσινο δέρμα μετακινείται προς την αυτοαποδοχή και την αυτοαγάπη.

«Δεν χρειάζεται να έχεις πράσινο δέρμα για να ξέρεις πώς είναι αυτό το συναίσθημα. Όλοι έχουν νιώσει έτσι για τον εαυτό τους στη ζωή», λέει η Fox. «Υπάρχει μια μικρή Elphaba μέσα σε όλους μας. Υπάρχει μια μικρή Glinda μέσα σε όλους μας».