icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Πώς θα μπορούσε ο Πούτιν να απαντήσει σε Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ που αφήνουν την Ουκρανία να χτυπήσει τη Ρωσία με τους πυραύλους τους; Μπορεί η Μόσχα να ακονίζει τα πυρηνικά της νύχια, αλλά οι ειδικοί λένε ότι είναι πιο πιθανή η αύξηση του υβριδικού πολέμου

Η Μόσχα απείλησε να προβεί σε αντίποινα για την απόφαση που έλαβαν οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο να επιτρέψουν στην Ουκρανία τη χρήση των πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς τους σε πλήγματα εντός του ρωσικού εδάφους, προειδοποιώντας ότι τίποτα δεν είναι εκτός συζήτησης.

Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα, το Κρεμλίνο ανακοίνωσε μια επίσημη αλλαγή στο πυρηνικό του δόγμα, η οποία προβλέπει συγκεκριμένα μια πιθανή πυρηνική απάντηση σε χτυπήματα με τη βοήθεια του ΝΑΤΟ στο ρωσικό έδαφος.

Πόσο μακριά λοιπόν είναι διατεθειμένος να φτάσει ο Βλαντιμίρ Πούτιν; Πόσο πιθανό είναι να χρησιμοποιήσει η Ρωσία πυρηνικά όπλα στην ουκρανική σύγκρουση;

Σύμφωνα με ανάλυση του Guardian, το Κρεμλίνο έχει επιδείξει και στο παρελθόν το στρατηγικό του οπλοστάσιο κατά τη διάρκεια της ουκρανικής σύγκρουσης, σε μια προσπάθεια να αποτρέψει τη δυτική εμπλοκή. Αλλά παρ’ όλες τις απειλές, οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι δεν έχουν δει σημάδια ασυνήθιστης κίνησης σε ρωσικές εγκαταστάσεις αποθήκευσης πυρηνικών όπλων, γεγονός που υποδηλώνει ότι δεν έχει υπάρξει καμία αλλαγή στη φυσική τοποθέτηση των τακτικών κεφαλών.

Οι περισσότεροι εμπειρογνώμονες θεωρούν ότι η χρήση πυρηνικών όπλων από τη Ρωσία είναι απίθανη προς το παρόν, αλλά έχουν προειδοποιήσει κατά του εφησυχασμού. Ο Πάβελ Πόντβιγκ, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Έρευνας για τον Αφοπλισμό του ΟΗΕ, δήλωσε ότι δεν πιστεύει πως η ρίψη βόμβας στην Ουκρανία περιλαμβάνεται στον κατάλογο των επιλογών της Μόσχας «κυρίως επειδή δεν θα βοηθούσε στην επίτευξη στρατιωτικών στόχων, και η Ρωσία προχωρά προς το παρόν».

Επιπλέον, η χρήση πυρηνικού όπλου σε μια σύγκρουση για πρώτη φορά από το 1945 θα ένωσε μεγάλο μέρος του κόσμου εναντίον της Ρωσίας με τρόπους που η Μόσχα δεν θα μπορούσε εύκολα να προβλέψει, υποστήριξε ο Πόντβιγκ.

«Επομένως, θα ήταν ένα σοβαρό στοίχημα. Δεν μπορώ, ωστόσο, να αποκλείσω ότι το Κρεμλίνο είναι έτοιμο να το ρισκάρει. Ειδικά αν η Μόσχα αισθάνεται ότι μπορεί να υπολογίζει σε μια αδύναμη απάντηση. Δεν ξέρουμε αν μπορεί», δήλωσε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Bluesky.

Με ποιους άλλους τρόπους μπορεί η Ρωσία να αντεπιτεθεί στη Δύση;

Η Μόσχα έχει επιδείξει μεγάλη φαντασία στη χρήση υβριδικών τακτικών, που λαμβάνουν χώρα στη «γκρίζα ζώνη» μεταξύ ειρήνης και πολέμου, εναντίον των εχθρών της.

Έχει εργαλειοποιήσει τη ροή των ανθρώπων που μεταναστεύουν προς τη Δύση, κατευθύνοντάς τους προς τα σύνορα της Πολωνίας, της Λιθουανίας και της Φινλανδίας, με στόχο να προκαλέσει πολιτικές δυσκολίες στις χώρες αυτές.

Οι ρωσικές στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες έχουν επίσης πραγματοποιήσει δολοφονίες στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, την Ισπανία, την Αυστρία, την Τουρκία και αλλού. Έχει σχεδιάσει επιθέσεις δολιοφθοράς, στις οποίες φέρεται να περιλαμβάνεται και η χρήση εμπρηστικών μηχανισμών που βρέθηκαν σε εμπορευματικούς κόμβους της DHL στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο τον Ιούλιο. Οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών πιστεύουν ότι οι απόπειρες βομβιστικών επιθέσεων ήταν δοκιμαστικές για παρόμοιες πιθανές επιθέσεις σε πτήσεις προς τη Βόρεια Αμερική.

Στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, τα ρωσικά διαδικτυακά bots έχουν ενισχύσει πολωτικά ζητήματα, με στόχο τη χαλάρωση της κοινωνικής συνοχής και την ενίσχυση της ακροδεξιάς. Η Ρωσία έχει επίσης κατηγορηθεί για παρεμβολές στα σήματα GPS, ιδίως πάνω από τη Βαλτική, διαταράσσοντας την πλοήγηση χιλιάδων επιβατικών αεροσκαφών.

Πριν από λίγες ημέρες, οι αρχές της Δανίας κατονόμασαν ένα κινεζικό φορτηγό πλοίο ως το πιο κοντινό στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας όπου κόπηκαν δύο υποθαλάσσια καλώδια επικοινωνιών νωρίτερα αυτή την εβδομάδα. Ωστόσο, η Elisabeth Braw, εμπειρογνώμονας σε θέματα συγκρούσεων στις γκρίζες ζώνες στο Ατλαντικό Συμβούλιο, δήλωσε ότι αυτό δεν αποκλείει τη ρωσική ανάμειξη.

Ποιους συμμάχους μπορεί να χρησιμοποιήσει η Ρωσία;

Η Μόσχα έχει καταγράψει ιστορικό σύναψης προσωρινών συμφωνιών με συμμάχους για την πραγματοποίηση διασπαστικών επιχειρήσεων στη Δύση. Σύμφωνα με δημοσίευμα της Wall Street Journal τον περασμένο μήνα, η Ρωσία παρείχε δεδομένα στόχευσης στους αντάρτες Χούτι της Υεμένης για χρήση σε στόχους δυτικής ναυτιλίας στην Ερυθρά Θάλασσα.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο επικεφαλής της MI5, της εγχώριας υπηρεσίας ασφαλείας, δήλωσε τον Οκτώβριο ότι οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες έχουν εντείνει δραματικά τη συνεργασία τους με εγκληματικές συμμορίες στο πλαίσιο «μιας διαρκούς αποστολής για τη δημιουργία χάους στους βρετανικούς και ευρωπαϊκούς δρόμους: έχουμε δει εμπρησμούς, σαμποτάζ και πολλά άλλα».

Πώς μπορούν οι δυτικές χώρες να αντιδράσουν στον ρωσικό υβριδικό πόλεμο;

Το γεγονός ότι τέτοιες επιθέσεις λαμβάνουν χώρα σε μια «γκρίζα ζώνη», τις καθιστά ιδιαίτερα δύσκολο να περιοριστούν ή να υπάρξει κάποια αντίδραση. Υπολείπονται του επιπέδου του ανοιχτού πολέμου, η ποινική έρευνα δεν κάνει πολλά για να λογοδοτήσει η Μόσχα, και οι υπηρεσίες πληροφοριών στις δυτικές δημοκρατίες περιορίζονται ως επί το πλείστον από το να απαντήσουν με τον ίδιο τρόπο.

«Απλώς δεν πρόκειται να μπλοκάρουμε τα ρωσικά σήματα πλοήγησης στο νερό ή στον αέρα, επειδή αυτό μπορεί να προκαλέσει ατυχήματα», δήλωσε ο Braw. «Οι Ρώσοι είναι πολύ καλοί σε αυτό. Συνεχίζουν να καινοτομούν και αν είναι επιτυχημένο, ωραία. Εάν το αποτέλεσμα είναι αμελητέο, δεν υπάρχει πρόβλημα, διότι δεν πρόκειται να τιμωρηθούν. Είναι πολύ δύσκολο να καταλάβουμε πώς να τους τιμωρήσουμε».