Τουλάχιστον 95 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους εξαιτίας των πλημμυρών που σάρωσαν την Τρίτη (29/10) την ανατολική Ισπανία, σύμφωνα με νεότερο απολογισμό των τοπικών Αρχών. Ο υπουργός Εδαφικής Πολιτικής, Άνχελ Βίκτορ Τόρες, ανέφερε στην κρατική τηλεόραση TVE ότι 92 θάνατοι καταγράφηκαν μόνο στη Βαλένθια, την περιοχή που υπέστη το ισχυροτερο πλήγμα, ενώ δύο θάνατοι αναφέρθηκαν στη γειτονική Καστίγια-Λα Μάντσα και ένας στην Ανδαλουσία.

Ταυτόχρονα, οι σφοδρές βροχοπτώσεις είχαν ως αποτέλεσμα τη διακοπή ηλεκτροδότησης που επηρέασε συνολικά 155.000 άτομα, ενώ κλειστοί παραμένουν οι δρόμοι σε αρκετές επαρχίες στα ανατολικά και νοτιοανατολικά της χώρας.

Καθώς σωστικά συνεργεία και κάτοικοι της Βαλένθια ψάχνουν τους ανθρώπους που αγνοούνται κάτω από τις λάσπες, τα αυτοκίνητα και τα φερτά υλικά, εκφράζονται φόβοι πως ο αριθμός των νεκρών θα αυξηθεί σημαντικά, ενώ η οργή των Ισπανών όλο και μεγαλώνει, κυρίως εναντίον του κυβερνήτη της Βαλένθια, Κάρλος Μαζόν, ο οποίος θεωρείται ο κύριος υπεύθυνος που ο μηχανισμός πρόληψης και διάσωσης δεν λειτούργησε όπως θα έπρεπε.

Συγκεκριμένα, οι πληγέντες αναφέρουν πως, ενώ η τοπική κυβέρνηση είχε την αρμοδιότητα και την απόλυτη ευθύνη να συντονίσει τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, έστειλε ένα μήνυμα μέσω του συστήματος 112 της Ισπανίας στις 20:12 το βράδυ, 8 ώρες δηλαδή αφού είχαν ξεκινήσει οι πλημμύρες και 10 ώρες μετά την προειδοποίηση για «ακραίο κίνδυνο» της εθνικής μετεωρολογικής υπηρεσίας της Ισπανίας, ΑΕΜΕΤ.

«Η Πολιτική Προστασία έστειλε ειδοποιήσεις όταν υπήρχαν ήδη πλημμυρισμένες πόλεις», ανέφερε τίτλος στην ιστοσελίδα της εφημερίδας El Mundo, προσθέτοντας πως εκατοντάδες άνθρωποι εγκλωβίστηκαν σε βιομηχανικές περιοχές και δρόμους, ακριβώς επειδή η πρόσβαση είχε διακοπεί.

Αξιωματούχος του Υπουργείου Οικολογικής Μετάβασης της κεντρικής κυβέρνησης, μάλιστα, δήλωσε πως «μέχρι να δράσουν οι αρχές της Βαλένθια η κατάσταση είχε ήδη κλιμακωθεί σημαντικά».

Una gran persona jamás abandona a su mascota. Ni con el agua al cuello inundándose su casa en Valencia mientras la rescatan.
Toda mi admiración👏🏻 pic.twitter.com/d4uO8EzLft

— Fran Navarro (@fran_navarr0) October 30, 2024

Στο στόχαστρο ο Κάρλος Μαζόν

Ο πρόεδρος της κυβέρνησης της Βαλένθια, Κάρλος Μαζόν, κατηγορείται από τους πολιτικούς του αντιπάλους, τα ΜΜΕ αλλά και τους χρήστες του Διαδικτύου πως η πρώτη του κίνηση όταν εξελέγη, τον περασμένο χρόνο, ήταν να καταργήσει την UVE, τη Μονάδα Έκτακτης Ανάγκης της Βαλένθια, την οποία είχε δημιουργήσει η προηγούμενη τοπική κυβέρνηση για να ανταποκριθεί σε κλιματικές καταστροφές.

Λόγω της έκτασης που πήρε το ζήτημα, ο Μαζόν αναγκάστηκε να απαντήσει με μια ανακοίνωση της κυβέρνησης της Βαλένθια ότι η UVE καταργήθηκε επειδή «ήταν ένας ακόμη φανταστικός οργανισμός, με μηδέν πυροσβέστες, μηδέν υλικά και μηδενική αποτελεσματικότητα».

Ωστόσο, ο Μαζόν φαίνεται πως υπέπεσε και σε ένα άλλο σφάλμα: Στη συνέντευξη Τύπου το μεσημέρι της Τρίτης, ανέφερε πως η ισχυρή βροχόπτωση αναμενόταν να μειωθεί σε ένταση από τις 18.00 περίπου, τοπική ώρα, ενώ τελικά, από εκείνη την ώρα και μετά, η βροχόπτωση έγινε πιο ισχυρή.

Υπεύθυνη η κλιματική αλλαγή;

Οι φονικές πλημμύρες φαίνεται πως προκλήθηκαν από ένα καταστροφικό καιρικό φαινόμενο στο οποίο ο ψυχρός και θερμός αέρας συναντώνται και δημιουργούν ισχυρά σύννεφα βροχής, ένα μοτίβο που πιστεύεται ότι εμφανίζεται συχνότερα λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Το φαινόμενο είναι γνωστό τοπικά ως DANA, ένα ισπανικό ακρωνύμιο για το απομονωμένο κοίλωμα σε μεγάλο υψόμετρο, και σε αντίθεση με τις κοινές καταιγίδες ή θύελλες, μπορεί να σχηματιστεί ανεξάρτητα από πολικά ή υποτροπικά ρεύματα αερίων μαζών.

Dogs effected by DANApic.twitter.com/kcDhiFadpd

— Trend Tracker (@itswpceo) October 30, 2024

Όταν ψυχρός αέρας πνέει πάνω από τα ζεστά νερά της Μεσογείου, προκαλεί την άνοδο θερμότερου αέρα γρήγορα και τον σχηματισμό πυκνών σύννεφων, γεμάτων νερό, που μπορούν να παραμείνουν στην ίδια περιοχή για πολλές ώρες, αυξάνοντας τις καταστροφικές τους δυνατότητες.

Το φαινόμενο προκαλεί ορισμένες φορές έντονη χαλαζόπτωση και ανεμοστρόβιλους, όπως φάνηκε αυτή την εβδομάδα, λένε μετεωρολόγοι.

Θα χρειαστεί χρόνος για να αναλυθούν τα δεδομένα

Η ανατολική και η νότια Ισπανία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στο φαινόμενο λόγω της θέσης τους μεταξύ Ατλαντικού Ωκεανού και Μεσογείου. Ζεστές, υγρές αέριες μάζες και ψυχρές μάζες συναντώνται σε μια περιοχή όπου τα βουνά ευνοούν τον σχηματισμό σύννεφων καταιγίδας και βροχοπτώσεων.

Το DANA αυτής της εβδομάδας ήταν μία από τις τρεις πιο έντονες τέτοιες καταιγίδες τον περασμένο αιώνα στην περιοχή της Βαλένθια, δήλωσε ο Ρούμπεν ντελ Κάμπο, εκπρόσωπος της εθνικής μετεωρολογικής υπηρεσίας.

«Οι προβλέψεις ήταν σύμφωνες με αυτό που συνέβη. Αλλά σε μια περιοχή μεταξύ Ουτιέλ και Τσίβα στην επαρχία της Βαλένθια, η βροχόπτωση ξεπέρασε τα 300 λίτρα ανά τετραγωνικό μέτρο. Σε αυτήν την περιοχή, τα συστήματα καταιγίδων σχηματίστηκαν και αναδημιουργούνταν συνεχώς», εξήγησε.

Παρόλο που οι ειδικοί αναφέρουν ότι θα χρειαστεί χρόνος για να αναλυθούν όλα τα δεδομένα για να διαπιστωθεί εάν το συγκεκριμένο DANA προκλήθηκε από την κλιματική αλλαγή, οι περισσότεροι συμφωνούν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας στη Μεσόγειο και οι θερμότερες και υγρότερες ατμοσφαιρικές συνθήκες συμβάλλουν στη δημιουργία συχνότερων ακραίων επεισοδίων.

«Δεν μπορούμε να πούμε τίποτα στο πόδι, εκτός από το ότι στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής, αυτού του είδους τα γεγονότα θα είναι πιο συχνά και πιο έντονα», αναφέρει ο Ισπανός μετεωρολόγος και ερευνητής δρ Ερνέστο Ροντρίγκεθ Καμίνο.

Η διαφορά με το “Gota Fria”

Πριν επινοηθεί ο όρος DANA στις αρχές της δεκαετίας του 2000, για κάθε δυνατή βροχόπτωση το φθινόπωρο, χαρακτηριστικό του μεσογειακού κλίματος, συνηθιζόταν η δημοφιλής ονομασία “gota fria” (ψυχρή σταγόνα) στην Ισπανία και σε μέρη της Γαλλίας. Ο όρος εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ευρέως στην καθομιλουμένη.

Η προέλευσή του χρονολογείται από το 1886 όταν Γερμανοί επιστήμονες εισήγαγαν την ιδέα του “kaltlufttropfen”, ή σταγόνα ψυχρού αέρα, για να περιγράψουν την αναταραχή σε μεγάλο υψόμετρο αλλά χωρίς εμφανή αντανάκλαση στην επιφάνεια.

Η AEMET λέει ότι η έννοια των ψυχρών σταγόνων είναι ξεπερασμένη και ορίζει το DANA ως ένα κλειστό κοίλωμα σε μεγάλο υψόμετρο που έχει απομονωθεί και διαχωριστεί από έναν συσχετιζόμενο αεροχείμαρρο.

Τριήμερο εθνικό πένθος από σήμερα, Πέμπτη

Ήδη από την Τετάρτη (30/10) το απόγευμα έχουν αρχίσει να καταφθάνουν τα πτώματα των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους στις φονικές πλημμύρες στο δικαστικό μέγαρο της Βαλένθια, όπως μετέδωσε η ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στο σημείο, Δώρα Μακρή, στην εκπομπή του ΕΡΤNews “Prime”.

Πίσω από το μέγαρο έχει στηθεί ένα πρόχειρο νεκροτομείο, όπου αναμένεται οι συγγενείς των θυμάτων να κληθούν για να αναγνωρίσουν τους οικείους τους. Ταυτόχρονα, θα υπάρχουν ομάδες ψυχολόγων για να προσφέρουν στήριξη και συμπαράσταση στις οικογένειες.

Παράλληλα, τα συνεργεία διάσωσης με τη βοήθεια του Στρατού δίνουν μάχη με τον χρόνο για να φτάσουν στις πληγείσες περιοχές, όπου το νερό κατά τόπους ξεπερνά τα τρία μέτρα, ενώ από τους ορμητικούς χειμάρρους που σχηματίστηκαν, μέσα σε λίγη ώρα, γκρεμίστηκαν σπίτια, δρόμοι και γέφυρες.

Σημειώνεται πως κάτι αντίστοιχο είχαν ζήσει στην Ισπανία το 1957, όταν 81 άνθρωποι είχαν χάσει τότε τη ζωή τους.

Με πληροφορίες από El Pais / ΕΡΤ / ΑΠΕ-ΜΠΕ