Το Σαββατοκύριακο 26-27 Οκτωβρίου, οι πλειονότητα των χωρών της Ευρώπης πρόκειται να εγκαταλείψει τη θερινή ώρα, γυρίζοντας τα ρολόγια πίσω κατά μία ώρα, μέχρι την επόμενη άνοιξη. Ποιες είναι, όμως, οι πιθανές επιπτώσεις αυτής της πρακτικής στην υγεία;

Αυτή η αλλαγή πραγματοποιείται δύο φορές τον χρόνο: με την έναρξη της θερινής ώρας την άνοιξη, όταν τα ρολόγια πηγαίνουν μία ώρα μπροστά, και την επιστροφή στη χειμερινή ώρα το φθινόπωρο.
Παρόλο που η αλλαγή της ώρας αποτελεί συνηθισμένη πρακτική για πολλά χρόνια και εφαρμόζεται ευρέως στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ, καθώς και σε τμήματα του Καναδά, της Αυστραλίας και της Λατινικής Αμερικής, οι ειδικοί προειδοποιούν για τις επιπτώσεις στην υγεία.

Πρόσφατα, μια ομάδα ερευνητών του Βρετανικού Ινστιτούτου Ύπνου δημοσίευσε ανακοίνωση, προτρέποντας τη βρετανική κυβέρνηση να καταργήσει την αλλαγή της ώρας. Η ανακοίνωση, η οποία δημοσιεύτηκε στο Journal of Sleep Research, υποστηρίζει την υιοθέτηση της χειμερινής ώρας όλο το χρόνο, καθώς συνάδει περισσότερο με τους «φυσικούς κύκλους φωτός-σκοταδιού» της ημέρας και της νύχτας.

Ο καθηγητής Malcolm von Schantz, ειδικός στη χρονοβιολογία, εξηγεί: «Η διατήρηση της μόνιμης χειμερινής ώρας θα ευθυγραμμίσει καλύτερα τα ρολόγια μας με τη φυσική ώρα, προσφέροντας οφέλη για τον ύπνο και τη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού μέσω της μεγαλύτερης έκθεσης στο πρωινό φως από το φθινόπωρο έως την άνοιξη». Οι ερευνητές προσθέτουν ότι η διατήρηση καλών συνηθειών ύπνου και η έκθεση στο φυσικό πρωινό φως είναι σημαντικά για την υγεία και τυχόν διαταραχές σε αυτούς τους παράγοντες μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις.

Η δρ. Megan Crawford, ανώτερη λέκτορας ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Strathclyde, εξηγεί: «Αν δεν εκτίθεστε στο πρωινό φως, δεν ρυθμίζεται σωστά το βιολογικό σας ρολόι, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεστε να αποκοιμηθείτε νωρίς το βράδυ και να χάνετε την ποιότητα του ύπνου σας, κάτι που συνδέεται με διάφορα προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας».

Οι κίνδυνοι για την υγεία

Κύριο επιχείρημα των ειδικών υπέρ της κατάργησης της αλλαγής της ώρας είναι η επίδραση στον κιρκάδιο ρυθμό, το βιολογικό ρολόι του σώματος, το οποίο επηρεάζει λειτουργίες όπως ο ύπνος, η απελευθέρωση ορμονών, ο μεταβολισμός και η διάθεση. Οι διαταραχές στον κιρκάδιο ρυθμό εξαιτίας της αλλαγής ώρας επηρεάζουν αυτές τις λειτουργίες, ενώ η Crawford επισημαίνει ότι αν και η αλλαγή δεν επηρεάζει σημαντικά το καλοκαίρι, η καθυστέρηση της ανατολής το φθινόπωρο και την άνοιξη δυσχεραίνει τη ρύθμιση του βιολογικού ρολογιού.

Διαβασε ακομα

Η Ελλάδα μία από τις πιο γερασμένες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Εκτός από την έκθεση στο φυσικό φως το πρωί, το φως το βράδυ, ειδικά κατά την αλλαγή της ώρας, καθιστά δυσκολότερο να αποκοιμηθεί κανείς και να ξυπνήσει στην ώρα του. Πολλαπλές μελέτες έχουν επίσης δείξει αυξημένες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μετά την αλλαγή της ώρας, όπως αύξηση των καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών επεισοδίων, καθώς και αυξημένη συχνότητα ψυχικών διαταραχών και αυτοκτονιών.

Η Crawford αναφέρει ότι η αντίσταση στο τέλος της αλλαγής της ώρας οφείλεται στην εσφαλμένη αντίληψη ότι η θερινή ώρα παρέχει περισσότερο φως, ενώ στην πραγματικότητα ο ήλιος και οι κύκλοι του δεν αλλάζουν ανάλογα με τα χρονοδιαγράμματά μας.

Η στάση της Ευρώπης για τη θερινή ώρα

Το 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τον τερματισμό της διπλής αλλαγής ώρας στην Ε.Ε., πραγματοποιώντας και μια διαδικτυακή διαβούλευση για τη γνώμη των κατοίκων της Ένωσης. Η πρόταση βρήκε μεγάλη υποστήριξη, με ποσοστά υπέρ που κυμαίνονταν από 95% στην Πολωνία και τη Φινλανδία έως 44% στην Ελλάδα, ενώ συνολικά το 84% των Ευρωπαίων υποστήριξαν την κατάργηση της αλλαγής ώρας.

Διαβασε ακομα

Inception: Άνθρωποι που κοιμούνταν σε διαφορετικά σπίτια επικοινώνησαν στα όνειρά τους

Παρόλο που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της αλλαγής, το Συμβούλιο της Ευρώπης δεν έχει συμφωνήσει, και έτσι η θερινή ώρα συνεχίζεται.

Με πληροφορίες από Euronews