Η είδηση της αυτοκτονίας ενός διάσημου προσώπου μπορεί να επηρεάσει πολλούς και να πάρει μορφή «επιδημίας», σύμφωνα με μία ομάδα ειδικών σε θέματα λοιμωδών νοσημάτων, η οποία δημιούργησε ένα μοντέλο βασισμένο στον θάνατο του κωμικού Ρόμπιν Γουίλιαμς (Robin Williams), που βοηθά στον υπολογισμό του κινδύνου αυτοκτονικής συμπεριφοράς.

Κατά τους μήνες που ακολούθησαν την 4η Αυγούστου 1962, όταν έγινε γνωστός ο θάνατος της Μέριλιν Μονρό – πιθανότατα από αυτοκτονία – ο αριθμός των ατόμων που επιχείρησαν να δώσουν τέλος στη ζωή τους στις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκε κατά 12%.

Παρόμοια φαινόμενα παρατηρήθηκαν λίγο μετά το θάνατο του γνωστού σεφ Άντονι Μπουρντέν (Anthony Bourdain) το 2018.

Μειώνοντας τα ποσοστά των αυτοκτονιών

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η Ουγγαρία μείωσε στο μισό το ποσοστό αυτοκτονιών της χώρας, βελτιώνοντας την ψυχιατρική περίθαλψη και αυξάνοντας τον αριθμό των τηλεφωνικών γραμμών για άτομα που νιώθουν ότι βρίσκονται σε κρίση.

Η Δανία έχει επίσης δει βελτιώσεις με φαινομενικά απλά μέτρα, όπως η μείωση του αριθμού των δισκίων παρακεταμόλης που μπορούν να αγοραστούν ταυτόχρονα.

Επιχειρώντας να συμβάλλουν, με τον τρόπο τους στη μείωση των ποσοστών αυτοχειρίας, η ομάδα του Τζέφρι Σάμαν, ερευνητή στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, η οποία χρησιμοποιεί μαθηματικά μοντέλα για την κατανόηση και την πρόληψη της μετάδοσης ασθενειών, όπως η ελονοσία ή ο Covid, παρουσίασε στο περιοδικό Science Advances ένα μοντέλο για την κατανόηση της μετάδοσης των αυτοκτονικών σκέψεων και συμπεριφορών.

Διαβασε ακομα

Όταν το chatbox ψυχοθεραπευτής σου σε ενθαρρύνει να πηδήξεις στο κενό

Εξάπλωση της αυτοκτονικής συμπεριφοράς

Τα αποτελέσματα, τα οποία εξέτασαν την εξάπλωση της αυτοκτονικής συμπεριφοράς μετά τον θάνατο του Γουίλιαμς το 2014 και του Μπουρντέν και της σχεδιάστριας Κέιτ Σπέιντ, που συνέβησαν με διαφορά τριών ημερών το 2018, δείχνουν ότι υπήρξε σημαντική αύξηση των αυτοκτονιών τόσο μετά τα γεγονότα του 2014 όσο και του 2018.

Η αύξηση ήταν μεγαλύτερη μετά τον θάνατο του ηθοποιού, ίσως επειδή ήταν πιο γνωστός και περισσότεροι άνθρωποι μπορούσαν να ταυτιστούν μαζί του.

Στην περίπτωση του κωμικού, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι οι πιθανότητες που είχε ένα άτομο χωρίς αυτοκτονικές σκέψεις να αναπτύξει αυτοκτονικό ιδεασμό τις ημέρες μετά τη δυσάρεστη είδηση αυξήθηκαν κατά 100 φορές, ενώ ο κίνδυνος ένα άτομο που είχε ήδη αυτοκτονικές σκέψεις να τις κάνει πράξη τριπλασιάστηκε.

Μετά τους θανάτους των Bourdain και Spade, η επίδραση ήταν περίπου η μισή. Τα στοιχεία αυτά υπολογίστηκαν με βάση τις κλήσεις που έγιναν σε μια τηλεφωνική γραμμή πρόληψης αυτοκτονιών και τις επίσημες στατιστικές θανάτων.

Διαβασε ακομα

Πώς τα social media μπορούν να σε κάνουν να βλέπεις εφιάλτες

Ο ρόλος των social media

Ο Juan Pablo Carrasco, ψυχίατρος στην Ισπανία, έχει μελετήσει πώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να βοηθήσουν στον περιορισμό ή την επιδείνωση της μετάδοσης. «Το 30% των ανθρώπων που βλέπουν αυτοκτονικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν το αναζητούν, τους το δείχνει ο αλγόριθμος και αυτό είναι προβληματικό, ειδικά για ένα άτομο που βρίσκεται σε κίνδυνο», εξηγεί.

Ακριβώς όπως και στην περίπτωση μιας μολυσματικής αρρώστιας, όταν μπορούν να χρησιμοποιηθούν μάσκες ή ζητείται από τους πολίτες να συνεργαστούν για να μειωθεί η μετάδοση ενός παθογόνου παράγοντα, τα social media θα πρέπει να αναλάβουν δράση για να αποτρέψουν τη διάδοση αυτού του είδους του περιεχομένου.

Με πληροφορίες από El Pais