Όταν εξαφανίστηκε μυστηριωδώς κατά τη διάρκεια της πτήσης της, η Αμέλια Έρχαρτ ήταν η πιο διάσημη αεροπόρος στον κόσμο. Είχε απογειωθεί στις 2 Ιουλίου 1937 με τον συγκυβερνήτη Φρεντ Νούναν από ένα μικρό αεροδρόμιο στην Παπούα Νέα Γουινέα.

Η πρώτη στάση θα ήταν το νησί Χάουλαντ, ένα μικροσκοπικό κομμάτι γης στη μέση του Ειρηνικού Ωκεανού, όπου σχεδίαζε να ανεφοδιαστεί με καύσιμα πριν συνεχίσει το ταξίδι. Καθώς πλησίαζε, ζήτησε βοήθεια από το πλοίο Ιτάσκα, ώστε να την ενημερώσει μέσω ασυρμάτου για την ακριβή θέση του νησιού και να αρχίσει την προσγείωση. Ωστόσο, η επαφή χάθηκε την 3η ημέρα.

Νέα, ελκυστική και γενναία, η Έρχαρτ ήταν η πρώτη γυναίκα που πέταξε πάνω από τον Ατλαντικό, πέντε χρόνια μετά τον Λίντμπεργκ. Ήταν μια από τις πρωτοπόρους της εμπορικής αεροπορίας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δίδαξε μαθήματα αεροναυπηγικής μηχανικής και δημιούργησε την πρώτη σχολή πιλότων για γυναίκες. Πολέμησε για τα πολιτικά δικαιώματα στο πλευρό της Ελέανορ Ρούσβελτ και εξαφανίστηκε μέρες πριν από τα 40α γενέθλιά της, ενώ προσπαθούσε να κάνει τον γύρο του κόσμου.

Η είδηση ​​της εξαφάνισής και οι πρώτες μέρες της αναζήτησης εμφανίστηκαν στις κυριότερες εφημερίδες του κόσμου. Στις 11 Ιουλίου, τα δημοσιεύματα αναρωτιόντουσαν: «Νέα σημάδια της Αμέλια Έρχαρτ;» Η είδηση, υπογεγραμμένη από το Σαν Φρανσίσκο, τόνισε τα εξής: «Ο ασύρματος τηλεγραφικός σταθμός στο νησί Χάουλαντ ανακοινώνει ότι το Ιτάσκα έχει συλλέξει ορισμένα σήματα που προέρχονται από την αεροπόρο και που περιέχουν νέες ενδείξεις για τη θέση του αεροπλάνου. «Φαίνεται να είναι στα βορειοδυτικά του νησιού».

Ήταν η πρώτη ένδειξη σε αυτή την ιστορία που παραμένει ακόμα ανοιχτή. Τέσσερις μέρες αργότερα, ωστόσο, φαίνεται ότι διαψεύστηκε κάθε ελπίδα: «Αποτυχημένη αναζήτηση για την αεροπόρο Αμέλια Έρχαρτ» έγραφαν οι τίτλοι.

Ο πρόεδρος Ρούσβελτ είχε κινητοποιήσει έξι πλοία και 66 αεροπλάνα για να εντοπίσει την Αμέλια Έρχαρτ, αλλά η έρευνα, η οποία διήρκεσε δύο εβδομάδες, απέβη άκαρπη. «Τα αεροπλάνα επέστρεψαν στο αεροπλανοφόρο Λέξινγκτον χωρίς να έχουν βρει το παραμικρό ίχνος. Η τραγική μοίρα της αεροπόρου που εξαφανίστηκε πριν από έντεκα ημέρες φαίνεται να είναι πια πέρα ​​από κάθε αμφιβολία».

Ωστόσο, η «τραγική μοίρα» της Έρχαρτ δεν είναι απολύτως σαφής σήμερα, γιατί κατά καιρούς, ειδικά τα τελευταία χρόνια, εμφανίζονται νέα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η ατρόμητη αεροπόρος θα μπορούσε να είχε επιζήσει από το υποτιθέμενο ατύχημα.

Όπως εξηγεί ο ιστορικός Martín Casariego στο τελευταίο του δοκίμιο, «Five enigmas of history» (Ladera Norte, 2024), «ο μυστηριώδης θάνατός της, μαζί με την εικόνα της και τα επιτεύγματά της ως πρωτοπόρος της αεροπορίας, μεγέθυναν τον μύθο της. Και η φήμη και το χάρισμά μετέτρεψαν αυτό που θα μπορούσε να ήταν μια ακόμη εξαφάνιση σε ένα αίνιγμα που εξακολουθεί να υπάρχει μέχρι σήμερα».

Η αποτυχία εκείνης της πρώτης έρευνας για τα λείψανα των δύο αεροπόρων, τα προσωπικά αντικείμενα που μετέφεραν μαζί τους ή το ίδιο το αεροπλάνο, ένα Lockheed Model 10-E Electra, μαζί με την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων για το ατύχημα, ενθάρρυναν από την αρχή τα περισσότερα διάφορες θεωρίες και εικασίες.

Το 1940, μάλιστα, λείψανα εντοπίστηκαν σε ένα νησί, αλλά μεταγενέστερες μελέτες απέκλεισαν αυτό το ενδεχόμενο. Άλλες υποθέσεις ήταν εντελώς τραβηγμένες, όπως ότι είχαν απαχθεί από εξωγήινους, αλλά κάποιες ήταν πιο πιθανές. Ωστόσο, καθώς δεν έχουν βρεθεί οριστικά στοιχεία για το ατύχημα στο Χάουλαντ, άλλες θεωρίες έχουν αποκτήσει ισχύ.

Τα ίχνη στον βυθό του Ειρηνικού

Τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, μια ομάδα υποβρύχιων αρχαιολόγων και ειδικών ρομποτικής από την εταιρεία εξερεύνησης ωκεανών Deep Sea Vision ανακοίνωσε μια πιθανή σημαντική ανακάλυψη στην αναζήτηση της Έρχαρτ. Χρησιμοποιώντας απεικόνιση σόναρ, μια τεχνολογία για τη χαρτογράφηση του πυθμένα του Ειρηνικού με ηχητικά κύματα, η ομάδα εντόπισε μια ανωμαλία βάθους άνω των 4.877 μέτρων που μοιάζει με μικρό αεροπλάνο. Πιστεύεται ότι θα μπορούσε να αντιστοιχεί στο μοναδικό μοντέλο και μέγεθος του Lockheed 10-E Electra. Αυτή η ανακάλυψη θα μπορούσε να είναι μια κρίσιμη ένδειξη που θα βοηθούσε να κλείσει το μυστήριο.

Αν και η ακριβής τοποθεσία των υπολειμμάτων κρατήθηκε μυστική, αποκαλύφθηκε ότι οι εικόνες τραβήχτηκαν περίπου 161 χιλιόμετρα μακριά από το Χάουλαντ, το μέρος όπου ήθελε να προσγειωθεί η Έρχαρτ. «Έχουμε την ευκαιρία να κλείσουμε μια από τις καλύτερες αμερικανικές ιστορίες», επέμεινε ο εκτελεστικός διευθυντής του Deep Sea Vision, Τόνι Ρόμεο, όταν ανακοίνωσε την ανακάλυψη. «Αν μπορέσουμε να βοηθήσουμε να κλείσει αυτή η ιστορία και να φέρουμε την Αμέλια στο σπίτι, θα είμαστε χαρούμενοι», πρόσθεσε. Η ομάδα του είχε ψάξει περισσότερα από 13.400 τετραγωνικά χιλιόμετρα για 100 ημέρες και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αεροπόρος προσγειώθηκε στο νερό και ότι το πλοίο της τελικά βυθίστηκε λόγω των ρευμάτων.

Τα οστά που τελικά δεν ανήκαν σε άνδρα

Τον Οκτώβριο του 2019, το CNN ανέφερε ότι πραγματοποιούνταν μελέτες DNA για να διαπιστωθεί εάν τα οστά που βρέθηκαν το 1940, στο Νικουμαρόρο, ήταν της Έρχαρτ ή όχι. Αυτά τα υπολείμματα, όπως αναφέραμε προηγουμένως, δεν ήταν νέα, αλλά είχαν ήδη αναλυθεί εκείνη τη χρονιά από τον γιατρό D. W. Hoodles, ο οποίος διαπίστωσε ότι ανήκαν σε άνδρα. Το 2023, ωστόσο, η κατάσταση άλλαξε χάρη στην τρέχουσα τεχνολογία, αφού ο ερευνητής Richard Jantz, ομότιμος καθηγητής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο του Tennessee, διαπίστωσε ότι ανήκαν σε μια γυναίκα και ότι, επιπλέον, ταίριαζαν με την αεροπόρο .

Ο ειδικός χρησιμοποίησε πολλές σύγχρονες ποσοτικές τεχνικές – συμπεριλαμβανομένου του Fordisc, ενός προγράμματος υπολογιστή για την εκτίμηση του φύλου, της καταγωγής και του ύψους από σκελετικές μετρήσεις – και διαπίστωσε ότι ο Hoodless είχε καθορίσει εσφαλμένα το φύλο των υπολειμμάτων. Η μελέτη τους δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Forensic Anthropology» και σημείωσε ότι τα οστά ήταν πράγματι πιο παρόμοια με την Έρχαρτ.

 «Η εγκληματολογική ανθρωπολογία δεν ήταν καλά αναπτυγμένη στις αρχές του 20ού αιώνα. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα λανθασμένων εκτιμήσεων και μπορούμε να δεχτούμε ότι ο Hoodless μπορεί να το έκανε καλά όπως οι περισσότεροι αναλυτές της εποχής, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η ανάλυσή του ήταν σωστή […]. Μέχρι να παρουσιαστούν άλλα οριστικά στοιχεία ότι τα λείψανα δεν είναι της Έρχαρτ, το πιο επιτακτικό επιχείρημα είναι ότι είναι δικά της», δήλωσε.

Μια μυστηριώδης φωτογραφία

Τον Ιούλιο του 2017, μια φωτογραφία που βρέθηκε στα Εθνικά Αρχεία των Ηνωμένων Πολιτειών έφερε μια άλλη διαφορετική υπόθεση, δίνοντας ενδείξεις ότι η Αμέλια θα μπορούσε να είχε επιζήσει μετά τη συντριβή του αεροσκάφους της στον Ειρηνικό. Σύμφωνα με το NBC, η εικόνα υποστήριξε τη θεωρία πολλών ερευνητών, σύμφωνα με τους οποίους η πιλότος δεν πέθανε στη θάλασσα, αλλά μάλλον «συνελήφθη ή κρατήθηκε» από τις ιαπωνικές αρχές και μεταφέρθηκε στις νήσους Μαριάνες.

Στη φωτογραφία φαίνεται μια γυναίκα με κοντά μαλλιά, χαρακτηριστικό γνώρισμα της αεροπόρου, ντυμένη με παντελόνι και καθισμένη με την πλάτη της σε μια αποβάθρα στα νησιά Μάρσαλ, κοντά σε έναν άντρα που μοιάζει πολύ με τον συγκυβερνήτη της, τον Φρεντ Νούναν.

Οι ειδικοί θεώρησαν ότι η φωτογραφία έδειχνε το ιαπωνικό πλοίο που ονομάζεται Koshu, ενώ ρυμουλκούσε ένα αντικείμενο που θα μπορούσε να έχει το ίδιο μήκος με το αεροπλάνο της Έρχαρτ και ότι, επιπλέον, είχε τραβηχτεί από έναν Αμερικανό κατάσκοπο που προοριζόταν να αναφέρει τις στρατιωτικές δραστηριότητες της Ιαπωνίας στον Ειρηνικό. «Πιστεύουμε ότι την μετέφεραν από τα νησιά Μάρσαλ στις Μαριάνες και ότι πέθανε εκεί, ενώ βρισκόταν υπό κράτηση στην Ιαπωνία», σχολίασε το NBC. Από την πλευρά τους, οι ιαπωνικές αρχές διαβεβαίωσαν ότι «δεν έχουν στοιχεία» ότι η αεροπόρος ήταν εκεί.

Με πληροφορίες από ABC