Μεγέθυνση κειμένου
Λιγότερες παρενέργειες, αποτελεσματικότητα και πολύ λίγος χρόνος
Μια πρωτοποριακή νέα θεραπεία υπόσχεται να αντιμετωπίσει μια ευρύτερη γκάμα καρκίνων, με λιγότερες παρενέργειες από την παραδοσιακή ακτινοθεραπεία, με μια διαδικασία που διαρκεί λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο.
Σε μια σειρά από τεράστιες υπόγειες σπηλιές στα περίχωρα της Γενεύης, στην Ελβετία, διεξάγονται πειράματα που ενδέχεται κάποια μέρα να οδηγήσουν στη δημιουργία μιας νέας γενιάς μηχανών ακτινοθεραπείας. Η ελπίδα είναι ότι αυτές οι συσκευές θα μπορούσαν να επιτρέψουν τη θεραπεία σύνθετων όγκων στον εγκέφαλο, την εξάλειψη καρκίνων που έχουν κάνει μετάσταση σε απομακρυσμένα όργανα και γενικά να μειώσουν τις επιπτώσεις που έχει η θεραπεία του καρκίνου στο ανθρώπινο σώμα.
Η έδρα αυτών των πειραμάτων είναι το Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Σωματιδιακής Φυσικής (Cern), γνωστό κυρίως για την ανάπτυξη του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων, ενός δακτυλίου υπεραγώγιμων μαγνητών μήκους 27 χιλιομέτρων που επιταχύνει σωματίδια σχεδόν στην ταχύτητα του φωτός.
Η πιο γνωστή επιτυχία του Cern ήταν η ανακάλυψη του μποζονίου Higgs το 2012, το οποίο αποκαλείται και «σωματίδιο του Θεού», καθώς δίνει μάζα στα υπόλοιπα σωματίδια και θέτει τα θεμέλια για όλα όσα υπάρχουν στο σύμπαν. Όμως, τα τελευταία χρόνια, η μοναδική τεχνογνωσία του Cern στην επιτάχυνση σωματιδίων υψηλής ενέργειας έχει βρει μια νέα εφαρμογή – τον κόσμο της ακτινοθεραπείας κατά του καρκίνου.
Πριν από έντεκα χρόνια, η Μαρί-Κατρίν Βοζενέν, μια ραδιοβιολόγος που σήμερα εργάζεται στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία της Γενεύης (Hug), και άλλοι δημοσίευσαν μια μελέτη που περιγράφει μια επαναστατική προσέγγιση της παραδοσιακής ακτινοθεραπείας, την οποία ονόμασαν Flash.
Παρέχοντας ακτινοβολία σε εξαιρετικά υψηλές δόσεις, με εκθέσεις που διαρκούν λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο, έδειξαν ότι είναι δυνατό να καταστραφούν όγκοι σε πειραματόζωα, ενώ παράλληλα προστατεύεται ο υγιής ιστός.
Άμεσος αντίκτυπος και νέα ελπίδα
Η προσέγγιση Flash είχε άμεσο αντίκτυπο. Διεθνείς ειδικοί την περιέγραψαν ως μια σημαντική ανακάλυψη, και ενέπνευσε επιστήμονες παγκοσμίως να διεξάγουν δικά τους πειράματα, εφαρμόζοντάς την σε ποικιλία όγκων σε τρωκτικά, κατοικίδια ζώα και πλέον ανθρώπους.
Η ιδέα ήταν ιδιαίτερα ελκυστική, καθώς αντιμετώπιζε μερικούς από τους διαχρονικούς περιορισμούς της ακτινοθεραπείας, που αποτελεί μια από τις πιο κοινές θεραπείες για τον καρκίνο και λαμβάνεται από τα δύο τρίτα των ασθενών με καρκίνο κατά τη διάρκεια της θεραπείας τους.
Νέα δεδομένα στην ακτινοθεραπεία
Η ακτινοθεραπεία συνήθως παρέχεται μέσω ακτίνων Χ ή άλλων σωματιδίων, κατά τη διάρκεια δύο έως πέντε λεπτών ανά συνεδρία, με τη συνολική δόση να κατανέμεται σε πολλές συνεδρίες για διάστημα έως οκτώ εβδομάδες, ώστε να είναι πιο ανεκτή από τον ασθενή. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει κίνδυνος σοβαρών παρενεργειών, ειδικά όταν εμπλέκεται υγιής ιστός.
Για παράδειγμα, η θεραπεία παιδιατρικών όγκων στον εγκέφαλο μπορεί να θεραπεύσει τα παιδιά, αλλά συχνά συνοδεύεται από μόνιμες παρενέργειες, όπως άγχος, κατάθλιψη και μείωση του IQ.
Τα τελευταία χρόνια, μελέτες σε ζώα έχουν δείξει επανειλημμένα ότι η μέθοδος Flash επιτρέπει τη σημαντική αύξηση της δόσης ακτινοβολίας που παρέχεται στο σώμα, ενώ μειώνει τις επιπτώσεις στον υγιή ιστό. Για παράδειγμα, σε πειράματα, ποντίκια που έλαβαν δύο γύρους ακτινοβολίας Flash δεν εμφάνισαν τις συνηθισμένες παρενέργειες.
Αυτή τη στιγμή, διεξάγονται ολοένα και περισσότερες κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους παγκοσμίως, με ελπίδες να αντιμετωπιστούν δύσκολες μορφές καρκίνου, όπως οι όγκοι στον εγκέφαλο, ή καρκίνοι που έχουν μετασταθεί.
Αν και η εφαρμογή της Flash απαιτεί ακόμα βελτιώσεις, οι ελπίδες είναι πολλές, καθώς θα μπορούσε να αυξήσει την πρόσβαση στις θεραπείες, να μειώσει τις παρενέργειες και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ασθενών σε όλο τον κόσμο.
Με πληροφορίες από BBC
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι