icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Υπάρχουν βέβαια πολλές ενστάσεις και πολύς ακόμα δρόμος για να δούμε ζωντανούς αυτούς τους γίγαντες από το παρελθόν

Είναι μικροσκοπικό, αλλά αυτό το ποντίκι εργαστηρίου θα μπορούσε να έχει μεγάλη επίδραση. Με κυματιστά μουστάκια, ανοιχτόχρωμα μαλλιά που μεγαλώνουν τρεις φορές περισσότερο από αυτό ενός συνηθισμένου ποντικιού εργαστηρίου, το γενετικά τροποποιημένο τρωκτικό ενσωματώνει πολλά χαρακτηριστικά του μαλλιαρού μαμούθ, σύμφωνα με την Colossal Biosciences.

Η ιδιωτική εταιρεία, με έδρα το Ντάλας, βρίσκεται πίσω από τις προσπάθειες για την «ανάσταση» του μαμούθ κι άλλων εξαφανισμένων ζώων. Υποστηρίζει ότι το μαλλιαρό ποντίκι θα επέτρεπε στους επιστήμονές της να εξετάσουν τη σχέση μεταξύ συγκεκριμένων αλληλουχιών DNA και φυσικών χαρακτηριστικών που επέτρεψαν στο μαμούθ, το οποίο εξαφανίστηκε πριν από περίπου 4.000 χρόνια, να προσαρμοστεί στη ζωή σε ψυχρά κλίματα.

«Είναι ένα σημαντικό βήμα προς την επικύρωση της προσέγγισής μας για την επαναφορά χαρακτηριστικών που έχουν εξαφανιστεί και είναι στόχος μας να αποκαταστήσουμε», δήλωσε η Dr. Beth Shapiro, επικεφαλής επιστήμονας της Colossal, σε ένα δελτίο Τύπου. Η Shapiro βρίσκεται επί του παρόντος σε άδεια από τον Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, όπου είναι καθηγήτρια οικολογίας και εξελικτικής βιολογίας.

Πώς να φτιάξεις ένα μαλλιαρό ποντίκι

Για να δημιουργήσει το μαλλιαρό ποντίκι, η Colossal ανέφερε ότι είχε εντοπίσει γενετικές παραλλαγές στις οποίες τα μαμούθ διέφεραν από τον πλησιέστερο εν ζωή συγγενή τους: τον ασιατικό ελέφαντα.

Στη συνέχεια, οι επιστήμονες της εταιρείας εντόπισαν 10 παραλλαγές που σχετίζονται με το μήκος των μαλλιών, το πάχος, την υφή, το χρώμα και το σωματικό λίπος που αντιστοιχούσαν σε παρόμοιες, γνωστές παραλλαγές DNA σε ένα ποντίκι εργαστηρίου.

Για παράδειγμα, οι επιστήμονες στόχευσαν ένα γονίδιο γνωστό ως FGF5 (ινοβλαστικός αυξητικός παράγοντας 5), το οποίο στοχεύει στον κύκλο της ανάπτυξης των μαλλιών, δημιουργώντας μακρύτερα, δασύτριχα μαλλιά. Άλλαξαν επίσης τη λειτουργία τριών γονιδίων που σχετίζονται με την ανάπτυξη και τη δομή των τριχοθυλακίων για να δημιουργήσουν μάλλινη υφή μαλλιών, κυματιστή γούνα και κατσαρά μουστάκια, εξήγησε η εταιρεία.

Άλλα γονίδια-στόχοι περιελάμβαναν το MC1R (υποδοχέας μελανοκορτίνης 1), που ρυθμίζει την παραγωγή μελανίνης, προκειμένου να παραχθούν ποντίκια με χρυσαφένια μαλλιά και όχι με τη συνηθισμένη σκούρα γούνα, αλλά και μια παραλλαγή που σχετίζεται με αλλαγές στο σωματικό βάρος.

Συνολικά, η ομάδα έκανε οκτώ αλλαγές ταυτόχρονα, χρησιμοποιώντας τρεις εξελιγμένες τεχνικές, σε επτά γονίδια ποντικών.

Η Colossal μοιράστηκε μια αδημοσίευτη επιστημονική εργασία που περιγράφει την έρευνα, η οποία δεν έχει ωστόσο υποβληθεί σε αξιολόγηση.

«Νομίζω ότι η ικανότητα αλλαγής πολλαπλών γονιδίων ταυτόχρονα σε ποντίκια, και να το κάνουμε και να έχουμε την αναμενόμενη μαλλιαρή εμφάνιση, είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα», δήλωσε από την πλευρά του ο Love Dalén, καθηγητής εξελικτικής γονιδιωματικής στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης. Ο Dalén είναι σύμβουλος της Colossal και συν-συγγραφέας της μελέτης.

«Είναι απόδειξη επί της αρχής ότι η Colossal έχει την τεχνογνωσία να κάνει αυτού του είδους την επεξεργασία γονιδίων, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής παραλλαγών γονιδίων μαμούθ σε ένα διαφορετικό είδος».

Απλώς «χαριτωμένα, μαλλιαρά ποντίκια»

Η έρευνα που περιγράφεται στο αδημοσίευτο έγγραφο ήταν τεχνικά εντυπωσιακή και οι γενετικές αλλαγές ακριβείς και αποτελεσματικές, δήλωσε ο Robin Lovell-Badge, επικεφαλής του Εργαστηρίου Βιολογίας Βλαστοκυττάρων και Αναπτυξιακής Γενετικής στο Ινστιτούτο Francis Crick στο Λονδίνο.

«Η μεγαλύτερη ένστασή μου είναι ότι δεν υπάρχει τίποτα που να εξετάζει εάν τα τροποποιημένα ποντίκια είναι ανθεκτικά στο κρύο – μέσω της εισαγωγής εμφανών χαρακτηριστικών των μαμούθ – που είναι η αιτιολόγηση για την έρευνα», πρόσθεσε ο Lovell-Badge.

«Όπως είναι, έχουμε μερικά χαριτωμένα μαλλιαρά ποντίκια, χωρίς κατανόηση της φυσιολογίας, της συμπεριφοράς τους κ.λπ. Δεν τους φέρνει πιο κοντά στο να ξέρουν αν τελικά θα μπορούσαν να δώσουν σε έναν ελέφαντα χρήσιμα χαρακτηριστικά που μοιάζουν με μαμούθ και μάθαμε ελάχιστα για τη βιολογία».

Η Colossal έχει συγκεντρώσει 435 εκατομμύρια δολάρια από τότε που ο επιχειρηματίας Ben Lamm και ο γενετιστής του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, George Church, την ίδρυσαν το 2021. Σχεδιάζει να αναστήσει το μαμούθ, το ντόντο και την τίγρη της Τασμανίας ή θυλακίνη, με επεξεργασία του γονιδιώματος του πλησιέστερου συγγενή κάθε είδους, ώστε να φτιάξει ένα υβριδικό ζώο που δεν θα μπορούσε να να ξεχωρίσει κανείς οπτικά από τον εξαφανισμένο πρόδρομό του. Στόχος της εταιρείας είναι να επαναφέρει την πανίδα στο φυσικό της περιβάλλον.

Στην περίπτωση των μαμούθ, υποστηρίζει ότι η ύπαρξη πλασμάτων σαν αυτά στην Αρκτική θα συμπίεζε το χιόνι και το γρασίδι που μονώνει το έδαφος, επιβραδύνοντας τον ρυθμό απόψυξης του μόνιμου παγετού και την απελευθέρωση άνθρακα που περιέχεται σε αυτό το εύθραυστο οικοσύστημα. Η Colossal είχε δηλώσει προηγουμένως ότι βρίσκεται σε καλό δρόμο για να παρουσιάσει τα πρώτα μαλλιαρά μοσχάρια – μαμούθ το 2028.

Από την άλλη, οι σκεπτικιστές υποστηρίζουν ότι τα τεράστια χρηματικά ποσά που επενδύθηκαν στο πρότζεκτ θα μπορούσαν καλύτερα να πάνε αλλού. Η εκτροφή και η αναπαραγωγή των υβριδικών ζώων, λένε, θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τα υπάρχοντα ζώα που χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατα.

«Ενώ γνωρίζουμε πολλά για τη γενετική των ποντικών, γνωρίζουμε πολύ λιγότερα για τα μαμούθ και τους ελέφαντες. Δεν είναι ακόμη γνωστό ποια τμήματα του γονιδιώματος είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των (απαραίτητων) χαρακτήρων ώστε να γίνει ένας ελέφαντας κατάλληλος για ζωή στον αρκτικό κύκλο», δήλωσε η Tori Herridge, Senior Lecturer, School of Biosciences, University of Sheffield. «Τα γονίδια που συνδέονται με τη γούνα και το λίπος σε καλά μελετημένα ζώα όπως τα ποντίκια είναι προφανείς στόχοι, αλλά ο διάβολος βρίσκεται στις λεπτομέρειες».

«Εκτός κι αν αποφασίσετε να κάνετε ΚΑΘΕ απαραίτητη αλλαγή… στο γονιδίωμα, θα δημιουργήσετε μόνο μια ωμή προσέγγιση οποιουδήποτε εξαφανισμένου πλάσματος, με βάση μια ελλιπή ιδέα για το πώς θα έπρεπε να μοιάζει. Δεν πρόκειται ποτέ να φέρεις πίσω ένα μαμούθ», πρόσθεσε.

Τα εργαστηριακά ποντίκια είναι συνήθως γενετικά τροποποιημένα ώστε να έχουν ορισμένα χαρακτηριστικά, συμπεριλαμβανομένων κάποιων ανθρώπινων, προκειμένου να διεξάγονται έρευνες για ασθένειες και την ανάπτυξη φαρμάκων.

Ο Rob Taft, επικεφαλής επιστήμονας στο The Jackson Laboratory, ένα βιοϊατρικό ερευνητικό ίδρυμα που βοήθησε να δημιουργηθούν καινοτόμα εξανθρωπισμένα εργαστηριακά ποντίκια, ανέφερε, μέσω email, ότι το μαλλιαρό ποντίκι ήταν μια «πρωτοπόρα επέκταση της χρήσης του ποντικιού ως μοντέλου συστήματος και μια καινοτόμος προσέγγιση για την κατανόηση της φυσιολογίας των ζώων που έχουν εξαφανιστεί».

Η μεγαλύτερη ερώτησή του ήταν πώς η Colossal θα μετέφραζε αυτή την έρευνα στους ελέφαντες.

«Η εργασία με ποντίκια ή ακόμα και με βοοειδή είναι σχετικά εύκολη», σημειώνει ο Taft. «Γνωρίζουμε πολλά για την αναπαραγωγή σε αυτά τα είδη και οι τεχνολογίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι καλά αναπτυγμένες και χρησιμοποιούνται συστηματικά σε αυτά τα είδη, ωστόσο υπάρχουν πολλά για την αναπαραγωγή ελεφάντων που δεν είναι γνωστά και οι τεχνολογίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής δεν έχουν αναπτυχθεί καλά για εφαρμογή σε ελέφαντες».

Με πληροφορίες από CNN