Η ζωή μας ορίζεται από την αλλαγή και με κάθε αλλαγή και στροφή, η μνήμη μας πρέπει να προσαρμόζεται. Η ευθύνη του εγκεφάλου είναι να διατηρεί τις μνήμες μας τόσο ευέλικτες όσο και τις εμπειρίες μας, επιτρέποντάς μας να περιηγηθούμε στις αλλαγές και να ανταποκριθούμε κατάλληλα σε νέες καταστάσεις.

Κάποτε θεωρούσαμε τον εγκέφαλό μας ως ένα στατικό αποθετήριο, αλλά τώρα τον βλέπουμε ως έναν προσαρμόσιμο γραφέα, που επεξεργάζεται συνεχώς το χειρόγραφο της μνήμης μας.

Η ανακάλυψη αυτή μας έρχεται από την εργασία της ερευνητικής ομάδας του καθηγητή Flavio Donato στο Biozentrum του Πανεπιστημίου της Βασιλείας.

Χρησιμοποιώντας μοντέλα ποντικιών, αυτοί οι επιστημονικοί ντετέκτιβ αποκάλυψαν πώς ο εγκέφαλος αποθηκεύει μνήμες και πώς αυτές εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου.

Αντίγραφα μιας μνήμης στον εγκέφαλό μας

Στην καρδιά του εγκεφάλου μας, σε μια περιοχή γνωστή ως ιππόκαμπος, κάθε γεγονός της ζωής μας αρχειοθετείται εις τριπλούν.

Τα αντίγραφα κάθε ανάμνησης διαχέονται μεταξύ διαφορετικών ομάδων νευρώνων, οι οποίες προκύπτουν σε διάφορα στάδια κατά την εμβρυϊκή ανάπτυξη.

Διαβασε ακομα

Έτσι αποφασίζει ο εγκέφαλος αν θα φας γλυκό ή θα πας γυμναστήριο

Οι πρώτοι που κάνουν την εμφάνισή τους είναι οι πρώιμοι νευρώνες. Ο ρόλος τους; Να εξασφαλίζουν τη μακροζωία μιας ανάμνησης. Είναι ενδιαφέρον ότι το αντίγραφο της μνήμης τους στερείται αρχικά δύναμης, αλλά ωριμάζει με την πάροδο του χρόνου, όπως το καλό κρασί.

Αρχικά, το αντίγραφο της μνήμης τους είναι πολύ αδύναμο για να έχει πρόσβαση ο εγκέφαλος, αλλά καθώς περνούν οι μέρες, αποκτά δύναμη. Είναι σαν ένας απαλός ψίθυρος που σταδιακά μεταμορφώνεται σε μια δυνατή ηχώ.

Οι αργά γεννημένοι νευρώνες έρχονται δεύτεροι. Το αντίγραφο της μνήμης τους είναι ισχυρό από την αρχή, αλλά εξασθενεί με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, καθώς το αντίγραφο ξεθωριάζει, γίνεται απρόσιτο στον εγκέφαλο.

Ανάμεσα σε αυτά τα δύο άκρα, η τελευταία ομάδα νευρώνων παρουσιάζει έναν ενδιαφέροντα συμβιβασμό: Ένα αντίγραφο μνήμης που παραμένει σταθερό με την πάροδο του χρόνου.

Ανάκτηση αντιγράφων μιας ανάμνησης

Η διαδικασία ανάκτησης της μνήμης είναι μια αξιοσημείωτη αλληλεπίδραση νευρικών οδών και συμφραστικών ενδείξεων. Όταν προσπαθούμε να ανακαλέσουμε ένα γεγονός, ο εγκέφαλός μας πλοηγείται μέσα από έναν πολύπλοκο ιστό συνδέσεων που ενώνουν θραύσματα της αρχικής εμπειρίας.

Αυτή η αναζήτηση δεν είναι απλώς μια επανάληψη παρελθόντων γεγονότων- μάλλον, περιλαμβάνει την ανακατασκευή της μνήμης, επηρεασμένη από τις τρέχουσες συναισθηματικές καταστάσεις και τους περιβαλλοντικούς παράγοντες.

Διαβασε ακομα

Όταν νιώθεις μόνος, απειλείται και η μνήμη σου

Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η απλή πράξη της ανάκλησης μιας ανάμνησης μπορεί, στην πραγματικότητα, να αλλάξει τη δομή της, μια παρατήρηση γνωστή ως επαναπαγίωση.

Όπως διευκρινίζει ο καθηγητής Donato, «κάθε φορά που έχουμε πρόσβαση σε μια μνήμη, είναι σαν να ξαναγράφουμε τη δική μας ιστορία, αφήνοντας χώρο για νέες ερμηνείες και ιδέες».

Με πληροφορίες από Earth.com