Άνθρωποι που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνων έχουν αναφέρει περίεργες αλλαγές στα συναισθήματα, τις γεύσεις και τις αναμνήσεις τους.

Το φαινόμενο αυτό είναι πιο συνηθισμένο στους λήπτες καρδιάς, αλλά και όσοι έλαβαν νεφρούς, πνεύμονες, ακόμη και πρόσωπα, έχουν επίσης παρατηρήσει αλλαγές στις προτιμήσεις τους στο φαγητό, στις μουσικές τους επιλογές, ακόμη και στον σεξουαλικό τους προσανατολισμό.

Για ορισμένους ασθενείς, τα νέα τους χόμπι και προτιμήσεις αντικατοπτρίζουν εκείνες των δοτών τους, γεγονός που έχει οδηγήσει τους ειδικούς να αναρωτηθούν αν οι λήπτες «κληρονομούν» επίσης τις αναμνήσεις των δοτών.

Σε μερικές περιπτώσεις, ορισμένες από τις νέες προτιμήσεις ήταν ίδιες με εκείνες του δότη, αφήνοντας τους λήπτες και τις οικογένειές τους να αναρωτιούνται αν είχαν κληρονομήσει αναμνήσεις.

Αυτό αποφάσισε να ερευνήσει μια ομάδα επιστημόνων, που τα τελευταία δέκα χρόνια μελέτησε 74 περιπτώσεις μεταμοσχεύσεων, 23 από τις οποίες ήταν μεταμοσχεύσεις καρδιάς.

Οι ερευνητές στην μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο Science Direct αναφέρθηκαν στην περίπτωση ενός εννιάχρονου αγοριού, που έλαβε καρδιά.

Ο δότης ήταν ένα τρίχρονο κορίτσι που πνίγηκε στην πισίνα της οικογένειάς του, αλλά το αγόρι δεν γνώριζε πώς είχε πεθάνει ο δότης του. Η μητέρα του είπε, ότι μετά τη μεταμόσχευση, ξαφνικά άρχισε να «φοβάται θανάσιμα το νερό».

Διαβασε ακομα

Παρά τη μεγάλη ζήτηση, τα νεφρά που δωρίζονται από μαύρους είναι πιο πιθανό να πεταχτούν. Να γιατί

Σε μια άλλη περίπτωση, ένας καθηγητής κολεγίου έλαβε καρδιά από έναν αστυνομικό που σκοτώθηκε εν ώρα υπηρεσίας, από σφαίρα στο πρόσωπο.

Ο λήπτης ανέφερε ότι είδε «μια λάμψη φωτός» μπροστά στα μάτια του, λέγοντας: «Το πρόσωπό μου γίνεται πολύ, πολύ ζεστό. Πραγματικά καίει».

Ένας άλλος ασθενής ανέπτυξε αγάπη για τη ζωγραφική, αφότου έλαβε την καρδιά μιας νεαρής καλλιτέχνιδας που είχε σκοτωθεί καθ’ οδόν για την πρώτη της έκθεση ζωγραφικής.

Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτό συμβαίνει γιατί η καρδιά και ο εγκέφαλος συνδέονται, καθώς μοιράζονται παρόμοιους νευρώνες και κύτταρα.

Επιπλέον, μια μεταμόσχευση οργάνου μπορεί να προκαλέσει αλλαγή και διαφορετική έκφραση γονιδίων που ελέγχουν χαρακτηριστικά.

Όπως έγραψαν σε άλλη έρευνα οι επιστήμονες τα στοιχεία που προκύπτουν δείχνουν ότι η μεταμόσχευση καρδιάς μπορεί να συνεπάγεται τη μεταφορά των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας και των αναμνήσεων του δότη στον λήπτη, αμφισβητώντας τις συμβατικές απόψεις για τη μνήμη και την ταυτότητα.

Επιπλέον, το νευρωνικό δίκτυο της καρδιάς και η αμφίδρομη επικοινωνία με τον εγκέφαλο υποστηρίζουν την έννοια της σύνδεσης καρδιάς-εγκεφάλου στη μνήμη και την προσωπικότητα.

Ωστόσο, δεν φαίνεται να συμφωνούν όλοι οι επιστήμονες μεταξύ τους. Για παράδειγμα επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο McGill στον Καναδά, υποστηρίζουν πως οι περιπτώσεις που αναφέρονται στην έρευνα δεν είναι παρά συμπτώσεις, ενώ αποδίδουν τις όποιες αλλαγές σε ψυχολογική αντίδραση στη μεγάλη χειρουργική επέμβαση και την ανάρρωση.

Διαβασε ακομα

Οι τελευταίες στιγμές ενός δωρητή οργάνων: Τα στενά χρονικά περιθώρια και η τελική «ανάσα»

Αντικρουόμενες έρευνες λένε ότι οι ασθενείς που λαμβάνουν ένα όργανο μπορεί να ανησυχούν ήδη εκ των προτέρων ότι θα αλλάξουν μετά από αυτό, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει στην αλλαγή της δικής τους συμπεριφοράς.

Το άγχος μιας σημαντικής, σωτήριας για τη ζωή επέμβασης μπορεί επίσης να προκαλέσει στους ασθενείς αλλαγή απόψεων για ορισμένες πτυχές της ζωής, όπως οι σχέσεις.

Εκτός από τις αναμνήσεις, ορισμένοι ασθενείς αναφέρουν επίσης αλλαγές σε συγκεκριμένες προτιμήσεις.

Σε μια μελέτη του 2002, οι γιατροί περιγράφουν λεπτομερώς την περίπτωση μιας γυναίκας που κληρονόμησε τις διατροφικές προτιμήσεις του δότη της.

«Ήταν μια χορεύτρια και χορογράφος που είχε επίγνωση της υγείας της. Κατά την έξοδό της από το νοσοκομείο είχε μια ανεξέλεγκτη επιθυμία να πάει σε ένα εστιατόριο KFC και να παραγγείλει κοτομπουκιές, ένα φαγητό που δεν έτρωγε ποτέ», έγραψαν χαρακτηριστικά οι ερευνητές. Εδώ να σημειωθεί, ότι στο μπουφάν του νεαρού άνδρα που σκοτώθηκε και ήταν ο δότης της, είχαν βρεθεί κοτομπουκιές από το συγκεκριμένο εστιατόριο…

Μια άλλη 29χρονη που έλαβε μια καρδιά από έναν 19χρονο vegetarian ξαφνικά ανέπτυξε απέχθεια για το κρέας.

Οι ερευνητές αναφέρθηκαν επίσης στην αλλαγή των σεξουαλικών προσανατολισμών, σημειώνοντας την περίπτωση ενός ομοφυλόφιλου άνδρα που έλαβε καρδιά από μια λεσβία καλλιτέχνιδα και φέρεται να άρχισε να έλκεται περισσότερο από τις γυναίκες.

Διαβασε ακομα

Ιατρικό ορόσημο: Στην Ιταλία η πρώτη μεταμόσχευση παλλόμενης καρδιάς στην Ιστορία

Εν τω μεταξύ, μια λεσβία που έλαβε την καρδιά μιας ετεροφυλόφιλης γυναίκας δήλωσε ότι μετά τη μεταμόσχευσή της ένιωσε έλξη για τους άνδρες και άρχισε να αμφισβητεί τη σεξουαλικότητά της.

Η ομάδα πίσω από την μελέτη του 2024 προειδοποίησε ότι χρειάζονται περισσότερες έρευνες για τη σχέση μεταξύ των μεταμοσχεύσεων καρδιάς και της μνήμης.

«Χρειάζεται περαιτέρω διεπιστημονική έρευνα για την αποκάλυψη των περιπλοκών της μεταφοράς μνήμης, της νευροπλαστικότητας και της ενσωμάτωσης οργάνων, προσφέροντας γνώσεις τόσο για τη μεταμόσχευση οργάνων όσο και για ευρύτερες πτυχές της νευροεπιστήμης και της ανθρώπινης ταυτότητας. Η κατανόηση αυτών των περιπλοκών υπόσχεται τη βελτίωση της φροντίδας των ασθενών στη μεταμόσχευση οργάνων και εμβαθύνει την κατανόηση θεμελιωδών πτυχών της ανθρώπινης εμπειρίας και ύπαρξης», σημειώνουν οι επιστήμονες.

Ωστόσο, ηθικά και φιλοσοφικά ερωτήματα σχετικά με τις επιπτώσεις αυτών των ευρημάτων, συμπεριλαμβανομένου του ορισμού του θανάτου και της φύσης της προσωπικής ταυτότητας, παραμένουν άλυτα.