Μεγέθυνση κειμένου
Η δυτική υπερκατανάλωση έχει μετατραπεί σε περιβαλλοντικό πρόβλημα στην Αφρική, με τα απόβλητα της γρήγορης μόδας να επιβαρύνουν το περιβάλλον
Σε μια τεράστια αγορά μεταχειρισμένων ρούχων στην πρωτεύουσα της Γκάνα, οι αγοραστές στριμώχνονται από νωρίς το πρωί ψάχνοντας σε σωρούς ρούχων, με την ελπίδα να βρουν μια ευκαιρία ή το δημιούργημα ενός σχεδιαστή στους πάγκους που πωλούν χαμηλής ποιότητας ρούχα από τη Δύση.
Στην άλλη άκρη του δρόμου, ένα φεστιβάλ ανακυκλωμένης μόδας και thrifting εκτυλίσσεται με αίγλη και λάμψη. Τα μοντέλα παρελαύνουν σε μια αυτοσχέδια πασαρέλα με ρούχα που δημιούργησαν οι σχεδιαστές από πεταμένα υλικά της αγοράς Kantamanto, από φλοράλ μπλούζες και τζιν παντελόνια μέχρι δερμάτινες τσάντες, καπέλα και κάλτσες.
Το φεστιβάλ ονομάζεται Obroni Wawu October, χρησιμοποιώντας μια φράση που στην τοπική γλώσσα Akan σημαίνει «τα ρούχα του νεκρού λευκού», αναφέρει το Associated Press. Οι διοργανωτές βλέπουν την εκδήλωση ως έναν μικρό τρόπο να σταματήσουν τον καταστροφικό κύκλο που έχει μετατρέψει την υπερκατανάλωση της Δύσης σε περιβαλλοντικό πρόβλημα στην Αφρική, όπου ορισμένα από τα φθαρμένα ρούχα καταλήγουν σε υδάτινους δρόμους και χωματερές.
«Αντί να επιτρέψω (τα υφασμάτινα απόβλητα) να πνίξουν τα φρεάτια, τις παραλίες ή τις χωματερές μας, αποφάσισα να τα χρησιμοποιήσω για να δημιουργήσω κάτι – και για να το χρησιμοποιήσουμε ξανα», δήλωσε ο Richard Asante Palmer, ένας από τους σχεδιαστές του ετήσιου φεστιβάλ που διοργανώνεται από το Or Foundation, ένα μη κερδοσκοπικό ίδρυμα που εργάζεται πάνω στην περιβαλλοντική δικαιοσύνη και την ανάπτυξη της μόδας.
Η Γκάνα είναι ένας από τους κορυφαίους εισαγωγείς μεταχειρισμένων ρούχων στην Αφρική. Αποστέλλει επίσης μέρος όσων παίρνει από το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά, την Κίνα και αλλού σε άλλα έθνη της Δυτικής Αφρικής, τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με την Ένωση Εμπόρων Μεταχειρισμένων Ρούχων της Γκάνα.
Ορισμένα από τα εισαγόμενα ρούχα φτάνουν σε τόσο κακή κατάσταση, ωστόσο, που οι πωλητές τα ξεφορτώνονται για να κάνουν χώρο για τα επόμενα φορτία. Κατά μέσο όρο, το 40% των εκατομμυρίων ενδυμάτων που εξάγονται εβδομαδιαίως στη Γκάνα καταλήγει ως απόβλητο, σύμφωνα με τη Neesha-Ann Longdon, την υπεύθυνη επιχειρήσεων του εκτελεστικού διευθυντή του Ιδρύματος Or.
Η Ένωση Εμπόρων, σε έκθεση που δημοσιεύθηκε νωρίτερα φέτος σχετικά με τον κοινωνικοοικονομικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο του εμπορίου μεταχειρισμένων ενδυμάτων της χώρας, δήλωσε ότι το 5% των ειδών που φτάνουν στη Γκάνα πετιούνται αμέσως επειδή δεν μπορούν να πωληθούν ή να επαναχρησιμοποιηθούν.
Σε πολλές αφρικανικές χώρες, οι πολίτες αγοράζουν συνήθως μεταχειρισμένα ρούχα – καθώς και μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, τηλέφωνα κι άλλα είδη πρώτης ανάγκης – επειδή κοστίζουν λιγότερο από τα καινούργια. Τα μεταχειρισμένα ψώνια τους δίνουν επίσης την ευκαιρία να αποκτήσουν προϊόντα σχεδιαστών που οι περισσότεροι άνθρωποι στην περιοχή μπορούν μόνο να ονειρευτούν.
Όμως, ούτε ο ταχέως αναπτυσσόμενος πληθυσμός των 34 εκατομμυρίων ανθρώπων, ούτε οι υπερφορτωμένες υποδομές της χώρας είναι εξοπλισμένες για να απορροφήσουν τον όγκο των απορριπτόμενων ενδυμάτων που εισέρχονται στη χώρα. Σωροί από υφασμάτινα απορρίμματα γεμίζουν τις παραλίες της πρωτεύουσας Άκρα και τη λιμνοθάλασσα που χρησιμεύει ως η κύρια έξοδος μέσω της οποίας τα μεγάλα κανάλια αποστράγγισης της πόλης εκβάλλουν στον Κόλπο της Γουινέας.
«Η fast fashion έχει επικρατήσει ως ο κυρίαρχος τρόπος παραγωγής, ο οποίος χαρακτηρίζεται εδώ ως μεγαλύτερος όγκος προϊόντων χαμηλότερης ποιότητας», δήλωσε ο Longdon.
Ο Τζόναθαν Άμπι, ένας ψαράς στην περιοχή, δήλωσε ότι στα δίχτυα του συχνά πιάνονται υφασμάτινα απόβλητα από τη θάλασσα. Τα μη πωληθέντα μεταχειρισμένα ρούχα «δεν καίγονται καν, αλλά πετιούνται στη λιμνοθάλασσα Korle, η οποία στη συνέχεια καταλήγει στη θάλασσα», δήλωσε ο Abbey.
Η ευκολία των ηλεκτρονικών αγορών έχει επιταχύνει αυτόν τον κύκλο σπατάλης, σύμφωνα με τον Andrew Brooks, ερευνητή του King’s College του Λονδίνου και συγγραφέα του βιβλίου «Clothing Poverty: The Hidden World of Fast Fashion and Second-hand Clothes».
Σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ανεπιθύμητες αγορές συχνά καταλήγουν σε δωρεές για φιλανθρωπικούς σκοπούς, αλλά τα ρούχα μερικές φορές κλέβονται από τους κάδους δωρεών και εξάγονται σε μέρη όπου η καταναλωτική ζήτηση θεωρείται μεγαλύτερη, δήλωσε ο Brooks. Οι αρχές σπάνια ερευνούν τέτοιες κλοπές επειδή τα ρούχα «θεωρούνται αντικείμενα χαμηλής αξίας», είπε.
Ο όγκος των μεταχειρισμένων ενδυμάτων που αποστέλλονται στην Αφρική έχει οδηγήσει σε καταγγελίες ότι η ήπειρος χρησιμοποιείται ως χώρος απόρριψης απορριμμάτων. Το 2018, η Ρουάντα αύξησε τους δασμούς στις εν λόγω εισαγωγές, αψηφώντας τις πιέσεις των ΗΠΑ, επικαλούμενη ανησυχίες ότι η σπατάλη της Δύσης υπονομεύει τις προσπάθειες ενίσχυσης της εγχώριας κλωστοϋφαντουργίας. Πέρυσι, ο πρόεδρος της Ουγκάντας Γιοβέρι Μουσέβενι δήλωσε ότι θα απαγορεύσει τις εισαγωγές ρούχων «από νεκρούς ανθρώπους».
Οι εμπορικοί περιορισμοί όμως μπορεί να μην φέρουν αποτελέσματα ούτε στη μείωση της ρύπανσης από τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα ούτε στην ενθάρρυνση της παραγωγής ενδυμάτων στην Αφρική, όπου τα κέρδη είναι χαμηλά και τα κίνητρα για τους σχεδιαστές είναι λίγα, λένε οι ειδικοί.
Ελλείψει επαρκών μέτρων για να σταματήσει η ρύπανση, οργανώσεις όπως το Ίδρυμα Or προσπαθούν να κάνουν τη διαφορά, συσπειρώνοντας τους νέους και τους δημιουργούς μόδας να βρουν μια καλή λύση για τα ρούχα που πετιούνται.
Οι παραλίες της Γκάνα δεν είχαν σχεδόν καθόλου πεταμένα ρούχα πριν επιδεινωθούν τα προβλήματα διαχείρισης των αποβλήτων της χώρας τα τελευταία χρόνια, δήλωσε η συνιδρύτρια του ιδρύματος Liz Ricketts. «Σήμερα, το 2024, υπάρχουν βουνά από υφασμάτινα απορρίμματα στις παραλίες», δήλωσε.
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι
Νεοτερα
