icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Η Lita Albuquerque τραβάει ξανά τη «Γραμμή του Μαλιμπού», ένα εξαιρετικά ζωντανό μπλε έργο τέχνης που συνδέει τη γη, τον ωκεανό και τον ουρανό

Η Lita Albuquerque έκανε ένα παράξενο είδος ζωγραφικής το 1978, που άλλαξε την πορεία της ως καλλιτέχνιδα. Αφαιρετική ζωγράφος εκείνη την εποχή, είχε νιώσει την ανάγκη να βγει από το στούντιό της και να δουλέψει απευθείας στη γη όπου ζούσε, μια αποικία καλλιτεχνών στις γκρεμούς του Μαλιμπού.

Έσκαψε έτσι μια στενή, ρηχή τάφρο μήκους 12 μέτρων στο έδαφος, κάθετη προς τον Ειρηνικό Ωκεανό, και έριξε μέσα σε αυτήν μπλε χρωστική ουσία σε σκόνη. Από ορισμένες οπτικές γωνίες το έντονο μπλε χρώμα φαινόταν να καταλήγει στη θάλασσα, συνδέοντας οπτικά αυτή τη λωρίδα γης με τον ωκεανό και τον ορίζοντα.

Το ονόμασε Malibu Line (Γραμμή του Μαλιμπού) και ήταν το πρώτο από τα πολλά έργα της που εξερευνούσαν τη σχέση του σώματος με τη γη και το σύμπαν, χρησιμοποιώντας έντονες χρωστικές ουσίες σε φυσικά υλικά, όπως πέτρες και άμμο.

Σήμερα εξυμνείται για τη γεφύρωση της τέχνης του Φωτός και του Διαστήματος και του κινήματος Earthwork, το οποίο, για πάρα πολύ καιρό, καθορίστηκε από άνδρες καλλιτέχνες των δεκαετιών του 1960 και του ’70, όπως ο Michael Heizer και ο Robert Smithson, οι οποίοι χρησιμοποίησαν βαριά μηχανήματα, όπως μπουλντόζες, για να μεταμορφώσουν – κάποιοι λένε ότι πλήγωσαν – τη γη.

Η Albuquerque, ωστόσο, είχε ένα ελαφρύ άγγιγμα, και η αρχική Γραμμή Μαλιμπού, εξαφανίστηκε μέσα σε δύο χρόνια, πνιγμένη στο γρασίδι και τα αγριολούλουδα. «Η ομορφιά του εφήμερου είναι αυτό που μας διδάσκει για τη φύση – εδώ είμαστε, προσπαθούμε να ελέγξουμε τα πράγματα, και η φύση είναι τόσο ισχυρή και θα κάνει αυτό που ξέρει να κάνει», δήλωσε η 78χρονη Albuquerque, η οποία τώρα αναδημιουργεί αυτό το έργο τέχνης για πρώτη φορά. Έχει το ίδιο έντονο χρώμα και τον ίδιο νότιο προσανατολισμό, αλλά, 46 χρόνια μετά, διαφορετικές απηχήσεις.

Η πιο εντυπωσιακή διαφορά: Το σημάδι αυτό πάνω στη γη, θα έχει ένα αντίστοιχο στην Τυνησία, την πατρίδα της οικογένειας της μητέρας της. Σχεδιάζει να δημιουργήσει μέχρι το τέλος του 2025 μια προέκταση της γραμμής στο Sidi Bou Said, ένα γαλανόλευκο χωριό με θέα τη Μεσόγειο, όχι μακριά από το καθολικό μοναστήρι της Καρχηδόνας, όπου ήταν εσωτερική μαθήτρια.

«Αυτό το έργο έχει να κάνει με τη νοσταλγία και το ανήκειν. Μου λείπει η πνευματικότητα και ο αισθησιασμός της Τυνησίας», δήλωσε η καλλιτέχνις, η οποία γεννήθηκε στο Λος Άντζελες και επέστρεψε εκεί σε ηλικία 11 ετών.

Το έργο της αποκτά επιπλέον συναισθηματική σημασία, γιατί αυτή τη φορά δημιουργείται στη γη που της ανήκει, εκεί όπου βρισκόταν το παλιό της σπίτι και το στούντιό της μέχρι που κάηκαν από την πυρκαγιά Woolsey το 2018. (Το οικόπεδο που χρησιμοποιήθηκε για το αρχικό “Malibu Line” βρίσκεται πλέον σε ιδιωτικά χέρια και δεν ήταν στη διάθεσή της). Ο ωκεανός είναι πιο μακριά από ό,τι ήταν από την πρώτη Γραμμή, αλλά εξακολουθεί να είναι ορατός.

Η πρόκληση τόσο για τους επιμελητές, όσο και για τους θαυμαστές είναι ότι πολλά από αυτά τα έργα τέχνης δεν υπάρχουν πλέον, είτε λόγω της εφήμερης φύσης τους, είτε λόγω της θεσμικής παραμέλησης είτε και των δύο.

Πηγή: Chantal Anderson for The New York Times

Αλλά οι επιμελητές σήμερα ενδιαφέρονται όλο και περισσότερο να αναδείξουν αυτές τις εμπειρίες, ωθώντας καλλιτέχνες όπως η Albuquerque – που συνήθως δεν θέλει να κοιτάξει πίσω – να επανεξετάσει κάποια πρώιμα έργα.

Το 2012, η Albuquerque επανασχεδίασε το έργο της Spine of the Earth του 1980 -μια κόκκινη σπείρα που σχεδιάστηκε σε έναν ξερό πυθμένα λίμνης στην έρημο Μοχάβε– για την πρωτοβουλία Pacific Standard Time του Getty. Στη θέση της κόκκινης χρωστικής, χορογράφησε περίπου 300 καλλιτέχνες με κόκκινες φόρμες για να σχηματίσουν μια μεγάλη σπείρα στο Culver City της Καλιφόρνια. Φέτος έκανε μια άλλη εκδοχή σε εσωτερικό χώρο, για μια γκαλερί στις Βρυξέλλες.

Η ιδέα της επανεξέτασης του Malibu Line ανήκει στον ανεξάρτητο επιμελητή Ikram Lakhdhar, ο οποίος ενθάρρυνε την Albuquerque να σκεφτεί να παρουσιάσει για πρώτη φορά το έργο της στην Τυνησία.

Η Albuquerque σχεδιάζει να φιλοξενήσει άλλη μια δημόσια προβολή στο Μαλιμπού σε λίγους μήνες κατά τη διάρκεια της έκθεσής της, Earth Skin, στη γκαλερί Michael Kohn στο Λος Άντζελες, που εγκαινιάζεται στις 11 Σεπτεμβρίου.

Για το σκοπό αυτό θα καλύψει σχεδόν ολόκληρο το δάπεδο της γκαλερί με ένα στρώμα σύνθετου γρανίτη τόσο λεπτό, ώστε να φαίνεται στο ίδιο επίπεδο με το σκυρόδεμα. Το έργο παραπέμπει στην αταραξία της φύσης και την ακρίβεια της γεωμετρίας – σαν μια οργανική εκδοχή ενός τετράγωνου σε τετράγωνο καμβά από έναν μοντερνιστή ζωγράφο.

Βλέπει τις δύο Γραμμές του Μαλιμπού ως αδέλφια, που χωρίζονται από δεκαετίες. «Και οι δύο δείχνουν σε κάτι πέρα από τον εαυτό μας», λέει η Albuquerque. «Από μια άλλη άποψη δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικές. Είναι σαν να προσπαθείς να τραβήξεις την ίδια γραμμή δύο φορές. Είναι αδύνατο».

Με πληροφορίες από New York Times