Η κατανάλωση αλκοόλ εάν είσαι υπέρβαρος ή διαβητικός υπερδιπλασιάζει τον κίνδυνο σοβαρής ηπατικής βλάβης, ενώ η υψηλή αρτηριακή πίεση και η κατάχρηση αλκοόλ σχεδόν διπλασιάζουν τον κίνδυνο για όλους, αναφέρει νέα μελέτη.

Αυτοί είναι τρεις σημαντικοί κίνδυνοι για την υγεία που πρέπει να ληφθούν υπόψη, λέει ο Dr. Andrew Freeman, διευθυντής καρδιαγγειακής πρόληψης και ευεξίας στο National Jewish Health στο Ντένβερ.

«Ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια μεγάλων (αθλητικών εκδηλώσεων), οι άνθρωποι τρώνε πράγματα όπως χοτ ντογκ, λουκάνικα, μπέικον, πεπερόνι και ζαμπόν – και αυτά τα επεξεργασμένα κρέατα ανήκουν στην ίδια κατηγορία με το τσιγάρο όσον αφορά στον κίνδυνο καρκίνου», αναφέρει.

«Όταν τρώτε όλα αυτά τα εξαιρετικά επεξεργασμένα, υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και ζάχαρη τρόφιμα, η ινσουλίνη μπαίνει σε υπερδιέγερση, γεγονός που δημιουργεί αντίσταση στην ινσουλίνη, στη συνέχεια υπερβολικό σάκχαρο στο αίμα και στη συνέχεια λιπώδες ήπαρ», λέει ο Freeman, συμπληρώνοντας πως όσοι πίνουν κιόλας απλά «ενισχύουν τον κίνδυνο».

Ίνωση και ουλές στο ήπαρ

Σχεδόν οι μισοί Αμερικανοί έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση, περισσότεροι από ένας στους τρεις έχουν προδιαβήτη, ενώ περίπου το 40% του πληθυσμού θεωρείται παχύσαρκο, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ.

Αυτές οι συνθήκες υγείας συμβάλλουν στη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ, λένε οι ειδικοί, το οποίο μπορεί στη συνέχεια να οδηγήσει σε ίνωση ή ουλές στο ήπαρ.

«Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν το συνειδητοποιούν αυτό, αλλά πριν κάποιος αναπτύξει διαβήτη, για παράδειγμα, συνήθως αναπτύσσει πρώτα λιπώδες ήπαρ», λέει ο Freeman. «Έχει να κάνει με τη δυσλειτουργία του σακχάρου – όταν έχετε υψηλά σάκχαρα στο αίμα, το συκώτι σας αποθηκεύει λίπος για να απαλλαγεί από μέρος αυτού του σακχάρου, και είναι αυτό το υπερβολικό λίπος που επηρεάζει τη λειτουργία του ήπατος».

Ξεχωριστά, η κατανάλωση αλκοόλ βλάπτει τα ηπατικά κύτταρα που προσπαθούν να μεταβολίσουν το αλκοόλ και μπορεί να οδηγήσει σε πρόσθετη συσσώρευση λίπους. Η φλεγμονή και οι ουλές που προκαλούνται από την περίσσεια λίπους μπορεί τελικά να οδηγήσουν σε κίρρωση, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο ηπατικής ανεπάρκειας και καρκίνου του ήπατος.

Αυτό το διπλό χτύπημα των λιπαρών εναποθέσεων μπορεί να είναι ένας λόγος πίσω από τη σημαντική αύξηση των ουλών στο ήπαρ που διαπίστωσε η μελέτη στους «μέτριους» και τους «γερούς» πότες με χρόνιες παθήσεις, λέει ο επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας Dr. Brian Lee, καθηγητής στην Ιατρική Σχολή Keck του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας.

Τα αποτελέσματα της έρευνας εντοπίζουν ένα πολύ υψηλού κινδύνου τμήμα του πληθυσμού που είναι επιρρεπές σε ηπατική νόσο και υποδηλώνουν ότι τα προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας μπορεί να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο το αλκοόλ επηρεάζει το ήπαρ.

Το γεγονός ότι ένα άτομο μπορεί να μην έχει μεγάλη περιφέρεια κοιλιάς, υψηλή αρτηριακή πίεση ή διαβήτη δεν σημαίνει ότι είναι ασφαλές εάν καταναλώνει σε μεγάλο βαθμό αλκοόλ, λέει ο Lee.

«Γνωρίζουμε ότι το αλκοόλ είναι τοξικό για το συκώτι και όλοι οι ‘γεροί’ πότες διατρέχουν κίνδυνο για προχωρημένη ηπατική νόσο», προσθέτει

Τι εννοούμε “γερός” πότης;

Η μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του 2025 στο περιοδικό Clinical Gastroenterology and Hepatology, ανέλυσε δεδομένα από την Εθνική Έρευνα Υγείας και Διατροφής, από σχεδόν 41.000 άτομα. Από αυτούς, πάνω από 2.200 κατηγοριοποιήθηκαν ως “γεροί” πότες.

Στη μελέτη, οι γυναίκες που έπιναν πάνω από 0,7 ουγγιές (20 γραμμάρια) ή περισσότερο την ημέρα και οι άνδρες που έπιναν 1,05 ουγγιές (30 γραμμάρια) ή περισσότερο την ημέρα ορίστηκαν ως «γεροί πότες».

Ωστόσο, αυτή η ποσότητα αλκοόλ θεωρείται συνήθως «μέτρια» κατανάλωση, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) – ένα συνηθισμένο ποτό στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, ορίζεται στις 0,6 ουγγιές (14 γραμμάρια) καθαρού οινοπνεύματος.

Αυτό ισοδυναμεί με 5 ουγγιές κρασί με 12% αλκοόλ (περίπου 150ml), ένα κουτί μπύρας 12 ουγγιών (περίπου 360ml) που έχει 5% αλκοόλ ή 1,5 ουγγιά (ένα σφηνάκι) λικέρ ή αποσταγμένα οινοπνευματώδη ποτά. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ότι σερβίρουν ποτά που υπερβαίνουν κατά πολύ αυτά τα πρότυπα, λένε οι ειδικοί.

Ένας ανησυχητικός αριθμός νέων μελετών διαπιστώνει ότι οποιαδήποτε ποσότητα αλκοόλ είναι επικίνδυνη για την υγεία. Τον Ιανουάριο, ο τότε Γενικός Χειρουργός των ΗΠΑ Dr. Vivek Murthy εξέδωσε μια έντονα διατυπωμένη συμβουλή σχετικά με τη σχέση μεταξύ αλκοόλ και καρκίνου.

«Το αλκοόλ είναι μια καλά τεκμηριωμένη, προλήψιμη αιτία καρκίνου που ευθύνεται για περίπου 100.000 περιπτώσεις καρκίνου και 20.000 θανάτους από καρκίνο ετησίως στις Ηνωμένες Πολιτείες – περισσότερο από τα 13.500 θύματα τροχαίων ατυχημάτων που σχετίζονται με το αλκοόλ ετησίως στις ΗΠΑ – αλλά η πλειονότητα των Αμερικανών αγνοεί αυτόν τον κίνδυνο», είχε πει ο Murthy.

Πώς περιορίζουμε το αλκοόλ

Ένας εύκολος τρόπος είναι να αντικαταστήσεις το αλκοόλ με mocktails, ειδικά σε μία συνάθροιση όπου θέλεις να νιώσεις μέρος της παρέας. Ορισμένα mocktails βασίζονται σε βιομηχανοποιημένα μη αλκοολούχα αποστάγματα, βοτανικά και bitters – άλλα ορισμένα είναι απλά μείγματα από χυμό φρούτων, σόδα και σιρόπι, όπως λέει το CNN.

Εάν διαπιστώσεις ότι τα mocktails δεν ικανοποιούν την όρεξή σου για αλκοόλ, οι ειδικοί προτείνουν να χρησιμοποιήσεις τη μέθοδο SMART για να θέσεις εφικτούς στόχους. Το ακρωνύμιο σημαίνει:

1. Specific – Συγκεκριμένος: Θέσε έναν εφικτό στόχο, όπως ο περιορισμός του αλκοόλ τρεις ημέρες την εβδομάδα – προσθέτοντας σταδιακά ημέρες μέχρι να φτάσεις στον στόχο σου
2. Measurable – Μετρήσιμος: Άρχισε να ελέγχεις το μέγεθος του ποτού σου
3. Achievable – Εφικτός: Περιόρισε τον αριθμό των κοινωνικών συναναστροφών όπου είναι πιθανό να σερβίρεται αλκοόλ κατά τη διάρκεια της προσπάθειάς σου προς την απεξάρτηση από το αλκοόλ
4. Relevant – Σχετικός: Σκέψου πώς το να μην πίνεις θα βοηθήσει τη ζωή και την υγεία σου
5. Time based – Με βάση τον χρόνο: Όρισε ένα εύλογο χρονικό διάστημα για τη μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ

«Αν θέσετε τον πήχη πολύ ψηλά, μπορεί να αποτύχετε, οπότε είναι προτιμότερο να θέσετε μικρότερους στόχους για την επίτευξή του», είχε πει σε προηγούμενη συνέντευξή της στο CNN η νευροψυχολόγος Dr. Sanam Hafeez.

Για αρχή, ωστόσο, όπως λέει η Hafeez, είναι καλό να ξεκινήσεις μια «ειλικρινή συζήτηση με τον εαυτό σου».