Στις 21 Ιουνίου, ο δήμαρχος της Βαρκελώνης Jaume Collboni ανακοίνωσε σχέδια για την απαγόρευση των βραχυχρόνιων μισθώσεων από τον Νοέμβριο του 2028.

Η απόφαση αποσκοπεί στην επίλυση αυτού που ο Collboni περιέγραψε ως «το μεγαλύτερο πρόβλημα της Βαρκελώνης»: Την κρίση στέγασης που έχει οδηγήσει στην εκτίναξη των κατοίκων. Έτσι, έχει ως στόχο να επιστραφούν στους κατοίκους τα 10.000 διαμερίσματα που είναι σήμερα καταχωρημένα ως βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Airbnb κι σε άλλες πλατφόρμες.

Η Βαρκελώνη δεν είναι η μόνη πόλη που ρυθμίζει – ή και απαγορεύει εντελώς – τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Από τον Σεπτέμβριο του 2023 είναι παράνομο να νοικιάσετε ένα διαμέρισμα με βραχυχρόνια μίσθωση στη Νέα Υόρκη, εκτός αν είστε εγγεγραμμένος κάτοικος της πόλης ή εάν είστε παρών στο διαμέρισμα όταν κάποιος μένει σε αυτό – μια αλλαγή που έγινε επίσης για να καταπραΰνει τη στεγαστική κρίση.

News Το σπίτι μου μέσα: Ευτυχώς υπάρχουν κι αυτοί που φωνάζουν για τα ενοίκια

Το Βερολίνο απαγόρευσε τα Airbnbs και τις βραχυχρόνιες μισθώσεις το 2014, αλλά της επανέφερε υπό αυστηρούς περιορισμούς το 2018, ενώ σε πολλές από τις παράκτιες πόλεις της Καλιφόρνια, συμπεριλαμβανομένης της Σάντα Μόνικα, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις είτε απαγορεύονται είτε περιορίζονται σε μεγάλο βαθμό.

Όλα αυτά αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου θέματος: Σε όλο τον κόσμο, η Airbnb – η οποία κυριαρχεί στην αγορά βραχυχρόνιων μισθώσεων με πάνω από το 50% όλων των ηλεκτρονικών κρατήσεων – κι άλλες εταιρίες, όπως η VRBO, η Booking.com και η Expedia.com, ελέγχονται εξονυχιστικά την ίδια στιγμή που τίθενται ερωτήματα σε ποιους απευθύνεται ο τουρισμός και πού βρίσκεται η ισορροπία μεταξύ των τουριστών και των ντόπιων.

Ποιους θα πλήξουν οι περιορισμοί;

Από την έναρξη λειτουργίας της το 2007, η Airbnb έχει αναστατώσει σημαντικά την ταξιδιωτική βιομηχανία, προσφέροντας ευέλικτα ενοικιαζόμενα καταλύματα σε πόλεις σε όλο τον κόσμο με την υπόσχεση «ζήσε σαν ντόπιος», την οποία τα ξενοδοχεία δεν μπορούσαν να υλοποιήσουν.

Τα τελευταία χρόνια έχουν παρατηρηθεί αντιδράσεις κατά της πλατφόρμας, η οποία κατηγορείται ότι ανεβάζει τις τιμές των κατοικιών και επηρεάζει τους ντόπιους που αισθάνονται ότι αναγκάζονται να ζουν δίπλα σε ανεξέλεγκτα ξενοδοχεία.

Αλλά τι κερδίζουμε και τι χάνουμε χωρίς μια αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης στα ταξίδια;

«Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις σας δίνουν την ευκαιρία να μείνετε σε μια τοποθεσία που είναι λίγο πιο αυθεντική» λέει η Lucy Perrin, συντάκτρια ταξιδιωτικών εκδόσεων στους Times.

«Είναι συνήθως μια πιο τοπική εμπειρία και προφανώς οι τιμές μπορεί να είναι καλύτερες. Τείνουν να λειτουργούν καλά με οικογένειες, group ταξιδιωτών αλλά και πιο περιπετειώδεις ταξιδιώτες.

Είναι σαφές ότι η απομάκρυνση των βραχυχρόνιων μισθώσεων από την ταξιδιωτική αγορά θα οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές διαμονής για τους τουρίστες. «Θα με εξέπληττε αν τα ξενοδοχεία δεν επωφεληθούν από αυτή την κατάσταση» προσθέτει.

Για την Caitlin Ramsdale της πλατφόρμας οικογενειακών ταξιδιών Kid & Coe, υπάρχει ένας προφανής χαμένος: οι οικογένειες. «Υπάρχουν πολλές ομάδες για τις οποίες τα ξενοδοχεία ως μοναδική επιλογή απλά δεν λειτουργούν» λέει.

«Παρά το γεγονός ότι η ξενοδοχειακή βιομηχανία έχει κάνει δουλειά για να εξυπηρετεί τις οικογένειες, η διαρρύθμιση των δωματίων και οι τιμές δεν μπορούν να ικανοποιήσουν την πλειοψηφία των οικογενειών (ειδικά εκείνων με 2+ παιδιά) που προσπαθούν να κάνουν σύντομες διακοπές».

Το ερώτημα είναι: η απαγόρευση ή ο περιορισμός των βραχυχρόνιων μισθώσεων μειώνει πράγματι τις τιμές των κατοικιών ή επηρεάζει το απόθεμα κατοικιών;

Η μελέτη του Harvard Business Review σχετικά με τον αντίκτυπο της απαγόρευσης στη Νέα Υόρκη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι σε αυτή την περίπτωση, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις δεν είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας που συμβάλλει στα υψηλά ενοίκια και ότι οι κανονισμοί, αντί της απαγόρευσης, θα προσέφεραν καλύτερα οφέλη τόσο στην πόλη όσο και στους ντόπιους.

Ένα σαφές αποτέλεσμα της απαγόρευσης ήταν ότι οι τιμές των δωματίων των ξενοδοχείων αυξήθηκαν σε ένα μέσο όρο ρεκόρ των 300 δολαρίων ανά διανυκτέρευση.

Γιατί λοιπόν σταδιακά απαγορεύεται η βραχυχρόνια μίσθωση; Ίσως ο πραγματικός λόγος να μην αφορά μόνο τους αριθμούς, αλλά και για το πώς αισθάνονται οι ντόπιοι για τον τουρισμό.

Η Ισπανία βρίσκεται στο επίκεντρο της κρίσης υπερτουρισμού στην Ευρώπη, με τους ντόπιους να αντιδρούν έντονα σε μια τουριστική βιομηχανία που εκτιμούν ότι δεν τους ωφελεί, κυρίως σε προορισμούς όπως η Μάλαγα, η Μαγιόρκα και τα Κανάρια Νησιά, καθώς και η Βαρκελώνη.

Από πολλές απόψεις μοιάζει με μια ηχώ της συζήτησης για τη «δεύτερη κατοικία» που μαίνεται σε μέρη όπως η Κορνουάλη εδώ και δεκαετίες. Σε προορισμούς με μεγάλη τουριστική κίνηση, όπου οι ντόπιοι κάτοικοι έχουν συστηματικά αποκλειστεί από την αγορά και αναγκάζονται να ζουν σε τροχόσπιτα ή κάνουν ώρες για να πάνε στη δουλειά τους κάθε μέρα, είναι εντελώς άδικο να καταλαμβάνονται οι πόλεις από ενοικιαζόμενα δωμάτια διακοπών, τα οποία δεν χρησιμοποιούνται για ένα μέρος του έτους, ενώ θα μπορούσαν να ωφελήσουν τους ντόπιους κατοίκους.

Ωστόσο, δεν είναι αυτό το μόνο ζήτημα που προκαλεί την στεγαστική κρίση – οι στάσιμοι μισθοί, ιδίως για τους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα, και τα περιορισμένα προγράμματα κατασκευής κατοικιών είναι επίσης υπαίτια.

Διαβασε ακομα

Η Φλωρεντία βάζει φρένο στη βραχυχρόνια μίσθωση στο ιστορικό της κέντρο

Υπάρχει εναλλακτική;

Με επιτυχία στα χαρτιά ή όχι, αυτές οι απαγορεύσεις στέλνουν ένα μήνυμα στους ντόπιους κατοίκους ότι οι πολιτικοί ακούνε τις ανησυχίες τους και θα τους δώσουν προτεραιότητα έναντι των τουριστών.

Ωστόσο, υπάρχει μια εναλλακτική λύση στις άμεσες απαγορεύσεις. Πολλοί προορισμοί, συμπεριλαμβανομένου του Βερολίνου, περιορίζουν τους ιδιοκτήτες σε μια μέγιστη περίοδο ενοικίασης 90 ημερών μέσα σε ένα έτος, επιτρέποντας ουσιαστικά στους οικοδεσπότες μερικής απασχόλησης να συνεχίσουν να αποκτούν ένα συμπληρωματικό εισόδημα, ενώ εμποδίζουν τους επαγγελματίες οικοδεσπότες να αγοράζουν το απόθεμα κατοικιών και να το μετατρέπουν σε πλήρους απασχόλησης βραχυχρόνιες μισθώσεις.

Για τους ταξιδιώτες, ωστόσο, τα νέα φαίνεται να είναι κατά κύριο λόγο αρνητικά. Όσον αφορά τις περιορισμένες βραχυχρόνιες μισθώσεις, τα ξενοδοχεία φαίνεται ότι θα είναι οι μόνοι κερδισμένοι, καθώς η προσφορά θα ξεπερνά τη ζήτηση και θα μπορούν να χρεώνουν τις τιμές που θέλουν χωρίς μεγάλο ανταγωνισμό.

Με πληροφορίες από BBC