Μοιάζει με μικροσκοπικό καγκουρό και επανακάμπτει από το χείλος της εξαφάνισης
Πηγή: WWF-Australia/Juansimage.com
Μεγέθυνση κειμένου
Αυτό το ζώο, που δεν το έχεις ξανακούσει, ζούσε κάποτε σε περισσότερο από το 60% της ηπειρωτικής Αυστραλίας. Ωστόσο, ο ευρωπαϊκός αποικισμός της χώρας προκάλεσε προβλήματα στην επιβίωσή του και το οδήγησε-σχεδόν-στην εξαφάνιση
Αυτό το μικροκαμωμένο, χαριτωμένο ζώο, μοιάζει με μικροσκοπικό καγκουρό και, ακριβώς όπως το διάσημο μαρσιποφόρο, έχει μια θήκη στην οποία φυλάει τα μικρά του.
Αλλά μην σε ξεγελάει η εικόνα, αυτό το μικρό μαρσιποφόρο δεν είναι τόσο αξιολάτρευτο όσο φαίνεται. Όταν απειλείται από κάποιον θηρευτή, θα εκτινάξει το μικροσκοπικό νεογνό του από τη θήκη του και θα αναπηδήσει προς διαφορετική κατεύθυνση για να αποφύγει να πιαστεί.
Είναι το ζώο brush-tailed bettong, πιο γνωστό ως woylie ή βετογγίας στα ελληνικά και μάλλον δεν το έχεις ξανακούσει.
Το να θυσιάζει κανείς τα μικρά του μπορεί να φαίνεται βάναυσο, αλλά είναι μια ουσιαστική στρατηγική επιβίωσης για ένα είδος που, μέχρι πρόσφατα, είχε εξαφανιστεί στη χερσόνησο Γιορκ της Νότιας Αυστραλίας.
Οι βετογγίες ζούσαν κάποτε σε περισσότερο από το 60% της ηπειρωτικής Αυστραλίας. Ωστόσο, ο ευρωπαϊκός αποικισμός της χώρας έφερε μαζί του αρπακτικές αγριόγατες και αλεπούδες και την καταστροφή μεγάλου μέρους των ενδημικών λιβαδιών και δασικών ενδιαιτημάτων του ζώου.
Μεταξύ του 1999 και του 2010, το μέγεθος του πληθυσμού του είδους μειώθηκε κατά 90% – μια δραστική πτώση που, σύμφωνα με ορισμένες έρευνες, μπορεί να οφείλεται στην εξάπλωση των παρασίτων του αίματος, μαζί με άλλους παράγοντες. Σήμερα, το bettong περιορίζεται σε λίγα μόνο νησιά και απομονωμένους ηπειρωτικούς θύλακες στη νοτιοδυτική Αυστραλία, μόλις το 1% της προηγούμενης εξάπλωσής του.
Διαβασε ακομα
Το νησί που κάνουν κουμάντο εξωγήινα φίδια και αράχνεςΤο πρόγραμμα Marna Banggara
«Είμαστε σε μια αποστολή, αν θέλετε, να επαναφέρουμε μερικά από αυτά τα ενδημικά είδη που έχουν χαθεί από το τοπίο μας μετά τον ευρωπαϊκό αποικισμό», λέει στο CNN ο Derek Sandow, υπεύθυνος του προγράμματος Marna Banggara, μιας πρωτοβουλίας αφιερωμένης στην αποκατάσταση μέρους της ιστορικής οικολογικής ποικιλότητας της χερσονήσου Yorke.
Παλαιότερα γνωστό ως «Μεγάλη Νότια Κιβωτός», το project, το οποίο ξεκίνησε το 2019 από το Northern and Yorke Landscape Board, μετονομάστηκε για να τιμήσει τους ιθαγενείς της περιοχής Narungga, οι οποίοι εμπλέκονται σε μεγάλο βαθμό στην πρωτοβουλία.
«Marna στη γλώσσα μας σημαίνει καλή, ευημερούσα, υγιής και Banggara σημαίνει χώρα», λέει ο Garry Goldsmith, μέλος της κοινότητας Narungga που εργάζεται στο project.
Η ομάδα αρχικά έστησε έναν φράχτη 25 χιλιομέτρων για τον έλεγχο των αρπακτικών σε όλο το στενό τμήμα της χερσονήσου Γιορκ, για να δημιουργήσει ένα ασφαλές καταφύγιο 150.000 εκταρίων για το πρώτο είδος που επέστρεψε: το brush-tailed bettong, γνωστό ως yalgiri στους κατοίκους της Narungga.
«Μειώσαμε τις επιπτώσεις από τις αλεπούδες και τις γάτες σε ένα επίπεδο αρκετά χαμηλό, ώστε αυτά τα yalgiri να επανεγκατασταθούν και να μπορέσουν να βρουν καταφύγια, να βρουν τροφή και να επιβιώσουν μόνα τους», λέει ο Sandow.
Μεταξύ του 2021 και του 2023, η ομάδα εισήγαγε στην προστατευόμενη περιοχή σχεδόν 200 brush-tailed bettong. Η προμήθεια αυτών των ατόμων από διάφορους εναπομείναντες πληθυσμούς σε ολόκληρη τη Δυτική Αυστραλία βοήθησε στην «αύξηση της γενετικής δεξαμενής», λέει ο Goldsmith.
Ο Sandow προσθέτει ότι η ενίσχυση της ποικιλομορφίας των ειδών είναι σημαντική, καθώς τα άτομα αυτά «κατέχουν το γενετικό αποτύπωμα για το μέλλον του είδους εδώ».
Μηχανικοί οικοσυστημάτων
Τα bettongs τρέφονται με βολβούς, σπόρους και έντομα, αλλά η κύρια πηγή τροφής τους είναι οι μύκητες που αναπτύσσονται υπόγεια- για να τους βρουν, πρέπει να σκάψουν. «Είναι οι μικροί κηπουροί της φύσης», λέει ο Sandow, «ένα μόνο yalgiri μπορεί να αναποδογυρίσει δύο έως έξι τόνους χώματος το χρόνο».
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι το πρώτο είδος που επανεισάγεται στην περιοχή, λέει. Όλο αυτό το σκάψιμο αερίζει το έδαφος, βελτιώνει το φιλτράρισμα του νερού και βοηθά τα φυτά να βλαστήσουν – ωφελώντας άλλα ζώα που βασίζονται στο οικοσύστημα.
Μέχρι στιγμής, το πρόγραμμα επανεισαγωγής «μάλλον ξεπερνάει ακόμη και τις προσδοκίες», λέει ο Sandow. Σχεδόν το 40% των ατόμων που εντοπίστηκαν σε μια πρόσφατη έρευνα παρακολούθησης ήταν απόγονοι των ατόμων που είχαν αρχικά εισαχθεί στην περιοχή και 22 από τα 26 θηλυκά έφεραν μικρά σε σάκους. Αυτό σημαίνει ότι «αναπαράγονται και είναι υγιή», λέει.
«Το πραγματικά σημαντικό μέρος αυτού είναι να μαθαίνουμε από τη διαδικασία», λέει ο Goldsmith. Αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, η ομάδα ελπίζει να επαναφέρει περισσότερα τοπικά εξαφανισμένα είδη στην περιοχή τα επόμενα χρόνια, συμπεριλαμβανομένων άλλων μαρσιποφόρων όπως το νότιο καφέ bandicoot, το phascogale με την κόκκινη ουρά και το δυτικό quoll.
Ο Sandow επιμένει ότι η βελτίωση του οικοσυστήματος της περιοχής μέσω της επανεισαγωγής ειδών και του ελέγχου των θηρευτών μπορεί επίσης να έχει θετικές επιπτώσεις σε βιομηχανίες όπως ο τουρισμός. «Μπορεί να ωφελήσει τις τοπικές επιχειρήσεις, μπορεί να ωφελήσει την τοπική γεωργία, μπορεί να προσφέρει αυτά τα οφέλη διατήρησης», λέει. «Δεν χρειάζεται να είναι αμοιβαία αποκλειόμενα».
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι
Νεοτερα
