icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Η τάση των χρωμάτων στα όνειρα μπορεί να επηρεάζεται εν μέρει από την ηλικία, τη μνήμη αλλά και από το πότε οι άνθρωποι μεγάλωσαν

Τι χρώμα έχουν τα όνειρά σας; Είναι αλήθεια ότι κάποιοι άνθρωποι βλέπουν έγχρωμα όνειρα και άλλοι ασπρόμαυρα; Τι λέει η επιστήμη; Παλαιότερα οι άνθρωποι πίστευαν ότι οι περισσότεροι έβλεπαν κυρίως ασπρόμαυρα και ότι τα έγχρωμα σχετίζονταν με ψυχολογικά προβλήματα. Πλέον, η επιστήμη έχει απορρίψει αυτούς τους μύθους.

Τα ασπρόμαυρα όνειρα δεν είναι ασυνήθιστα, αλλά τις περισσότερες φορές βλέπουμε στον ύπνο μας ιστορίες με χρώμα. Μια μελέτη του 2017 έδειξε ότι οι συμμετέχοντες ανέφεραν χρώμα σχεδόν στο 50% των ονείρων τους, ενώ τα ασπρόμαυρα αναφέρονταν μόνο στο 10% των περιπτώσεων. Το 40% δεν μπορούσε να θυμηθεί αν υπήρχαν χρώματα.

Το αν ονειρεύεται κάποιος με χρώμα μπορεί να επηρεάζεται εν μέρει από την ηλικία αλλά και το πότε μεγάλωσε. Μέχρι τη δεκαετία του 1950, η πλειονότητα των ανθρώπων που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι βλέπουν σπάνια έγχρωμα όνειρα, τα οποία εκείνη την εποχή αναφέρονταν στην επιστημονική κοινότητα ως «τεχνοχρωματικά» όνειρα. Αυτό φάνηκε να αλλάζει με την έλευση της έγχρωμης τηλεόρασης.

Μια μελέτη του 2008 διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι ηλικίας άνω των 55 ετών – οι οποίοι μπορεί να μεγάλωσαν χωρίς έγχρωμη τηλεόραση – ανέφεραν ότι είχαν έγχρωμα όνειρα σε ποσοστό 34% των περιπτώσεων, ενώ οι κάτω των 25 ετών σε ποσοστό 68%. Τόσο οι μεγαλύτερες όσο και οι νεότερες ηλικιακές ομάδες ανέφεραν, σε ποσοστό18% και 15% αντίστοιχα, ότι δεν θυμούνται τα χρώματα στα όνειρά τους.

Η αδυναμία να θυμηθούμε αν τα όνειρά μας είναι έγχρωμα ή όχι μπορεί να υποδηλώνει ότι το μυαλό μας δίνει προτεραιότητα σε άλλες πτυχές. «Μπορεί να είναι θέμα προσοχής και μνήμης», δήλωσε η Deirdre Barrett, ψυχολόγος που μελετά τα όνειρα στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.

Για παράδειγμα, μετά το δείπνο σε ένα εστιατόριο, ένας πελάτης δεν είναι πιθανό να θυμάται το χρώμα του πουκαμίσου του σερβιτόρου. Αυτό δεν σημαίνει ότι το πουκάμισο δεν είχε χρώμα, αλλά το χρώμα δεν έγινε αντιληπτό και δεν αποτυπώθηκε στη μνήμη. Ο κόσμος του ύπνου και ο κόσμος της αφύπνισης πιστεύεται ότι λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο, λέει η Barrett.

Αυτό μπορεί να γίνεται πιο αισθητό όσο μεγαλώνουμε. Το 2011, οι ερευνητές δημοσίευσαν τα ευρήματα δύο ερευνών, που διεξήχθησαν με διαφορά 16 ετών, και έδειξαν ότι το 80% των συμμετεχόντων ηλικίας κάτω των 30 ετών ανέφεραν χρώμα στα όνειρά τους, αλλά το ποσοστό αυτό μειώθηκε σε περίπου 20% μέχρι την ηλικία των 60 ετών.

Σε γενικές γραμμές, η ανάκληση των ονείρων και με περισσότερες λεπτομέρειες, μειώνεται με την ηλικία, δήλωσε η Barrett.

Ποια είναι τα πιο συχνά χρώματα

Τα πιο συχνά χρώματα που παρατηρούνται στα όνειρα είναι το μαύρο, το λευκό και το κόκκινο, το οποίο έχει συνδεθεί με τον έρωτα, το αίμα, τη σάρκα και τη φωτιά, δήλωσε η Kelly Bulkeley, ερευνήτρια ονείρων, συγγραφέας και ιδρύτρια της βάσης δεδομένων Sleep and Dream Database, η οποία περιλαμβάνει περισσότερες από 40.000 καταχωρήσεις ονείρων.

Η Barrett είπε ότι μερικοί άνθρωποι βλέπουν και μη ρεαλιστικά χρώματα – όπως ανθρώπους με μπλε χέρια – ή χρώματα που δεν υπάρχουν στον κόσμο μας.

Τα χρώματα συχνά έχουν σημασία για αυτόν που ονειρεύεται, σηματοδοτώντας ότι ένα αντικείμενο με χρώμα είναι σημαντικό, εξηγεί η Barrett.

«Τα όνειρα είναι άκρως υποκειμενικά και συχνά αντανακλούν τη ζωή του ανθρώπου και τις καθημερινές του αλληλεπιδράσεις», δήλωσε ο Eti Ben Simon, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Επιστήμης Ανθρώπινου Ύπνου στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ. «Για παράδειγμα, αν κάποιος εργάζεται ως ζωγράφος, τα χρώματα στα όνειρα μπορεί να έχουν μεγαλύτερη σημασία γι’ αυτόν σε σχέση με κάποιον που είναι κάπως αδιάφορος για τα χρώματα συνολικά» επισημαίνει.

Με πληροφορίες από Washington Post