icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Ποιες ασθένειες σχετίζονται με τον καύσωνα και πώς μπορείς να προφυλαχτείς από τις υψηλές θερμοκρασίες

Η ανθρωπογενής κλιματική κρίση έχει ήδη κάνει τους καύσωνες σε όλο τον κόσμο πιο συχνούς και έντονους. Οι επιστήμονες που μελετούν τον ρόλο της υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι ξεκάθαροι πλέον ότι κάθε κύμα καύσωνα σήμερα φέρει τα αποτυπώματα της κλιματικής κρίσης, η οποία προκαλείται κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων και επιδεινώνει σταδιακά τα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Στις ΗΠΑ, η ζέστη σκοτώνει περισσότερους Αμερικανούς από οποιαδήποτε άλλη καταστροφή που σχετίζεται με τις καιρικές συνθήκες και θα συνεχίσει να επιδεινώνεται καθώς ο κόσμος θερμαίνεται από την καύση ορυκτών καυσίμων.

Τι συμβαίνει στο σώμα μας;

Κανονικά, το σώμα σας είναι συνηθισμένο σε ένα συγκεκριμένο εύρος θερμοκρασιών, συνήθως μεταξύ 36,1 και 37,2 βαθμών.

Όταν ο εγκέφαλός σας αντιλαμβάνεται μια αλλαγή – είτε χαμηλότερη είτε υψηλότερη από αυτή – προσπαθεί να βοηθήσει το σώμα σας να κρυώσει ή να θερμανθεί, σύμφωνα με την Judith Linden, αντιπρόεδρο του τμήματος επειγόντων περιστατικών του Ιατρικού Κέντρου της Βοστώνης και καθηγήτρια στο τμήμα επειγόντων περιστατικών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Βοστώνης.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους ο εγκέφαλος προσπαθεί να δροσίσει το σώμα. Ένας τρόπος, ο πιο συνηθισμένος τρόπος που σκεφτόμαστε, είναι ότι ιδρώνουμε, δήλωσε η Linden. «Οι πόροι ανοίγουν, το σώμα ιδρώνει και ο ιδρώτας εξατμίζεται. Έτσι, δροσίζεται το σώμα».

Ο δεύτερος τρόπος με τον οποίο το σώμα σας δροσίζεται είναι με τη διαστολή των αγγείων και την αύξηση του καρδιακού σας ρυθμού, η οποία βοηθάει τη μεταφορά της θερμότητας από το αίμα στην επιφάνεια του σώματός σας. Έτσι βοηθά στην απελευθέρωση αυτής της υπερβολικής θερμότητας.

Ο ρόλος της υγρασίας

Όταν εκτίθεστε σε υψηλές θερμοκρασίες, γίνεται πιο δύσκολο για το σώμα σας να ανταπεξέλθει. Αν δε το περιβάλλον είναι ζεστό και υγρό, ο ιδρώτας δεν εξατμίζεται τόσο εύκολα – γεγονός που ανεβάζει τη θερμοκρασία του σώματός σας ακόμη πιο ψηλά, σύμφωνα με την Mayo Clinic.

Οι υψηλές θερμοκρασίες του σώματος μπορεί να οδηγήσουν σε βλάβη του εγκεφάλου και άλλων ζωτικών οργάνων, λέει το CDC. Μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε διάφορες ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη.

Οι ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη

Οι ασθένειες που σχετίζονται με την θερμότητα, συμπεριλαμβανομένων των θερμικών κραμπών, είναι πιο συχνές, δήλωσε η Linden. Οι κράμπες θερμότητας μπορεί να αναπτυχθούν σε άτομα που ιδρώνουν πολύ, μεταξύ άλλων και κατά τη διάρκεια της άσκησης. Η υπερβολική εφίδρωση καταναλώνει όλο το αλάτι και την υγρασία του σώματος και μπορεί να οδηγήσει σε μυϊκούς πόνους ή σπασμούς, συνήθως στην κοιλιά, τα χέρια ή τα πόδια, σύμφωνα με το CDC.

Μπορεί επίσης να αναπτυχθεί εξάνθημα από τη ζέστη. Αυτός είναι ένας ερεθισμός του δέρματος που προκαλείται από την υπερβολική εφίδρωση σε ζεστό και υγρό καιρό, και είναι πιο συχνός στα μικρά παιδιά. Είναι συνήθως ένα κόκκινο σύμπλεγμα από σπυράκια ή φουσκάλες και τείνει να εμφανίζεται σε μέρη όπως ο λαιμός, το άνω μέρος του στήθους ή στις πτυχές των αγκώνων.

Όταν το σώμα σας αρχίζει να υπερβαίνει την ικανότητά του να ψύχεται, μπορεί να αναπτύξετε αυτό που είναι γνωστό ως εξάντληση από τη ζέστη.

«Σε αυτή την περίπτωση θα παρατηρήσετε υπερβολική εφίδρωση, επειδή το σώμα σας θα προσπαθήσει να αντεπεξέλθει στην επιπλέον θερμότητα. Θα νιώσετε ζαλάδα, συχνά οι άνθρωποι παρουσιάζουν ναυτία, πονοκεφάλους και το δέρμα τους συχνά φαίνεται χλωμό και υγρό και ο σφυγμός τους είναι συχνά γρήγορος», δήλωσε η Linden.

«Αυτή είναι η τελευταία προσπάθεια του οργανισμού σας να δροσιστεί πριν φτάσει πραγματικά σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή».

Θερμοπληξία

Η θερμοπληξία είναι η πιο σοβαρή ασθένεια που σχετίζεται με τη ζέστη και, αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. «Αυτό συμβαίνει όταν η θερμοκρασία του σώματός σας ξεπερνά τους 40 με 41 βαθμούς, και εκεί αρχίζουν να αποτυγχάνουν οι μηχανισμοί σας» δήλωσε η Linden.

Τα προειδοποιητικά σημάδια μπορεί να περιλαμβάνουν εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες σώματος, κόκκινο και ξηρό δέρμα, γρήγορο σφυγμό, πονοκέφαλο, ζάλη, ναυτία ή απώλεια συνείδησης.

Το χαρακτηριστικό γνώρισμα της θερμοπληξίας είναι η σύγχυση και η ταραχή. «Έτσι, όταν βρεθεί ένα άτομο σε μία τέτοια κατάσταση θα πρέπει να καλέσετε το 911, να ζητήσετε αμέσως βοήθεια και να απομακρύνετε το άτομο από τη ζέστη».

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με χρόνιες παθήσεις και τα παιδιά διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρές ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη.

Οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με χρόνιες ιατρικές παθήσεις μπορεί να είναι λιγότερο πιθανό να αντιληφθούν και να ανταποκριθούν στις αλλαγές της θερμοκρασίας, ενώ μπορεί να λαμβάνουν φάρμακα που επιδεινώνουν τις επιπτώσεις της ζέστης.

«Οι πολύ νέοι επίσης κινδυνεύουν, επειδή είναι λιγότερο πιθανό να αναγνωρίσουν ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη και είναι λιγότερο πιθανό να καταλάβουν ότι ανεβαίνει απότομα η θερμοκρασία του σώματός τους» λέει η Linden. Τα κατοικίδια διατρέχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο.

«Ποτέ, μα πότε, δεν πρέπει να αφήνετε ένα παιδί ή ένα κατοικίδιο ζώο στο αυτοκίνητο ούτε για ένα λεπτό» ξεκαθαρίζει η Linden.

Πώς να παραμείνετε ασφαλείς

Όταν έρχεται καύσωνας, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να παραμείνετε ασφαλείς.

Πρώτον, προσέξτε για συμπτώματα θερμικής εξάντλησης ή άλλων ασθενειών. «Αν κάποιος αρχίσει να αισθάνεται ζαλάδα, ζάλη, ναυτία ή πονοκέφαλο, τότε είναι η κατάλληλη στιγμή να δράσετε αμέσως» δήλωσε η Linden. «Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να τον μεταφέρετε από τη ζέστη και να τον βάλετε σε δροσερό περιβάλλον».

Το νερό σε κάποιον που μπορεί να εμφανίζει συμπτώματα και η χορήγηση υγρών μπορεί να τον βοηθήσει να δροσιστεί. Εάν κάποιος αρχίζει να χάνει τις αισθήσεις του ή έχει ναυτία ή εμετό, καλέστε το ΕΚΑΒ. «Αν δείτε κάποιον με οποιαδήποτε σύγχυση, αυτό είναι επίσης μια κόκκινη σημαία» πρόσθεσε.

Όταν κάνει ζέστη έξω, προσπαθήστε να αποφεύγετε τις υπαίθριες δραστηριότητες – ειδικά μεταξύ των ωρών 11 π.μ. και 3 μ.μ. Αν πρέπει να βγείτε έξω, φορέστε ανοιχτόχρωμα ρούχα, καλύψτε το κεφάλι σας και πιείτε πολλά υγρά.

Μην περιμένετε μέχρι να διψάσετε για να πιείτε νερό – καθώς αυτό μπορεί να είναι σημάδι αφυδάτωσης. Η Linden συνιστά να πίνετε τουλάχιστον ένα ποτήρι νερό -ή και περισσότερο- την ώρα.

Επιπλέον, εάν αρχίσετε να αισθάνεστε ζαλάδα, εφίδρωση ή γρήγορο σφυγμό, απομακρυνθείτε αμέσως από τη ζέστη. Προσπαθήστε να βρείτε κλιματισμό ή μέρη στην περιοχή σας όπου μπορείτε να πάτε για να παραμείνετε δροσεροί. Ακόμη και το να περάσετε μερικές ώρες σε ένα εμπορικό κέντρο ή μια δημόσια βιβλιοθήκη μπορεί να βοηθήσει.

Όταν βρίσκεστε στο σπίτι, οι ανεμιστήρες μπορεί να βοηθήσουν, αλλά μην βασίζεστε σε αυτούς ως μοναδικό τρόπο δροσιάς – ίσως να αισθάνεστε πιο άνετα έτσι, αλλά δεν θα βοηθήσουν στην πρόληψη των ασθενειών που σχετίζονται με τη ζέστη.

Τέλος, βεβαιωθείτε ότι ελέγχετε τους γείτονες, τους γονείς και τους φίλους σας – ειδικά τα ηλικιωμένα άτομα που μπορεί να ζουν μόνα τους.

Με πληροφορίες από CNN