Το Bitcoin είναι το πρώτο κρυπτονόμισμα στον κόσμο. Δημιουργήθηκε το 2008 και κυκλοφόρησε στις 3 Ιανουαρίου 2009 από τον Satoshi Nakamoto, κλείνει δηλαδή αισίως 16 χρόνια ζωής.

«Τρέχει» με την τεχνολογία blockchain, η οποία λειτουργεί σαν ένα δημόσιο λογιστικό βιβλίο. Όλες οι συναλλαγές Bitcoin επαληθεύονται από ένα δίκτυο κόμβων που είναι διασκορπισμένοι σε όλο τον κόσμο. Είναι αποκεντρωμένο, διαφανές και ανοικτού κώδικα, κάτι που το έχει καταστήσει μια δημοφιλή εναλλακτική λύση στα παραδοσιακά χρηματοπιστωτικά συστήματα.

Το Bitcoin έχει διανύσει πολύ δρόμο από το ταπεινό του ξεκίνημα, εξελισσόμενο σε ένα παγκοσμίως αναγνωρισμένο κρυπτονόμισμα με πολυάριθμες περιπτώσεις χρήσης.

Το μέλλον του ακόμα γράφεται, αλλά είναι σαφές ότι ήρθε για να μείνει. Με περισσότερες εταιρείες να το αποδέχονται και περισσότερους ανθρώπους να το χρησιμοποιούν για επενδύσεις, το Bitcoin συνεχίζει να φέρνει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι σκέφτονται για τα χρήματα.

Στις 4 Δεκεμβρίου 2024, η τιμή του Bitcoin έφτασε σε ιστορικό υψηλό στα 103.332,30 δολάρια. Με κεφαλαιοποίηση αγοράς ~1.906.373.771.469 δολάρια, το Bitcoin αντιπροσώπευε το 55,2% της συνολικής αξίας της αγοράς κρυπτονομισμάτων στις 11 Νοεμβρίου 2024.

Τι είναι το Bitcoin

Το Bitcoin είναι ουσιαστικά ψηφιακό χρήμα. Είναι το πρώτο κρυπτονόμισμα που δημιουργήθηκε ποτέ, ανακοινώθηκε το 2008 (και κυκλοφόρησε το 2009). Το Bitcoin επιτρέπει στους χρήστες να στέλνουν και να λαμβάνουν ψηφιακά χρήματα που ονομάζονται bitcoins (με μικρό b, ή εν συντομία BTC).

Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά νομίσματα που εκδίδονται από κυβερνήσεις (όπως τα δολάρια ή τα ευρώ), το Bitcoin είναι αποκεντρωμένο, δηλαδή δεν το ελέγχει κανένα ίδρυμα, κυβέρνηση ή οντότητα. Οι συναλλαγές πραγματοποιούνται peer-to-peer (η αγορά και η πώληση του κρυπτονομίσματος γίνονται απευθείας μεταξύ των χρηστών), καταργώντας την ανάγκη για τράπεζες ή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να ενεργούν ως μεσάζοντες.

Αυτό που κάνει το Bitcoin ιδιαίτερα ελκυστικό είναι η εγγενής του αντίσταση στη λογοκρισία, η αδυναμία διπλής δαπάνης κεφαλαίων και η δυνατότητα διενέργειας συναλλαγών οποτεδήποτε και οπουδήποτε.

Πώς δουλεύει

Το Bitcoin λειτουργεί με την τεχνολογία blockchain, ένα δημόσιο βιβλίο που καταγράφει όλες τις συναλλαγές. Αυτό σημαίνει ότι κάθε συναλλαγή Bitcoin είναι διαφανής, επαληθεύσιμη και ασφαλής.

Φαντάσου το blockchain ως μια αλυσίδα από μπλοκ, όπου κάθε μπλοκ περιέχει πληροφορίες σχετικά με τις συναλλαγές. Κάθε φορά που κάποιος χρησιμοποιεί το Bitcoin, η συναλλαγή του προστίθεται στο blockchain και αυτό το αρχείο αποθηκεύεται σε ένα παγκόσμιο δίκτυο υπολογιστών (που ονομάζονται κόμβοι).

Αυτό το κατανεμημένο δίκτυο διασφαλίζει ότι κανένα μεμονωμένο μέρος δεν μπορεί να χειραγωγήσει τα δεδομένα. Ο καθένας μπορεί να συμμετάσχει στο οικοσύστημα κατεβάζοντας το λογισμικό ανοικτού κώδικα του Bitcoin.

  • Αποκέντρωση: Το blockchain του Bitcoin συντηρείται από ένα διαμοιραζόμενο δίκτυο υπολογιστών, διασφαλίζοντας ότι καμία κεντρική αρχή δεν ελέγχει το λογιστικό βιβλίο.
  • Αμεταβλητότητα: Μόλις μια συναλλαγή προστεθεί στο blockchain, δεν μπορεί να τροποποιηθεί ή να διαγραφεί.
  • Ασφάλεια: Οι συναλλαγές είναι κρυπτογραφημένες και η επαλήθευση κάθε μπλοκ απαιτεί την επίλυση πολύπλοκων μαθηματικών γρίφων, μια διαδικασία γνωστή ως εξόρυξη.

Παράδειγμα συναλλαγής BTC

Όταν η Μαρία στέλνει μια συναλλαγή BTC στον Γιώργο, η βάση δεδομένων blockchain ενημερώνει τα υπόλοιπά τους (π.χ. αφαιρεί 1 BTC από την Μαρία και προσθέτει 1 BTC στο υπόλοιπο του Γιώργου). Είναι σαν η Μαρία να γράφει σε ένα κομμάτι χαρτί (που όλοι μπορούν να δουν) ότι δίνει στον Γιώργο 1 BTC.

Όταν ο Γιώργος πάει να στείλει τα ίδια χρήματα στην Ελένη, το δίκτυο μπορεί εύκολα να ελέγξει αν έχει αρκετό υπόλοιπο BTC. Το blockchain λειτουργεί σαν ένα ψηφιακό βιβλίο που παρακολουθεί όλες τις συναλλαγές Bitcoin και διατηρεί τα υπόλοιπα των χρηστών επικαιροποιημένα.

Δεδομένου ότι το δίκτυο είναι αποκεντρωμένο, όλοι οι συμμετέχοντες (κόμβοι) έχουν ένα πανομοιότυπο αντίγραφο της βάσης δεδομένων (blockchain ledger) αποθηκευμένο στις συσκευές τους. Έτσι, πρέπει να επικοινωνούν συνεχώς για να συγχρονίζουν τις νέες πληροφορίες.

Εξόρυξη Bitcoin

Η εξόρυξη Bitcoin είναι η διαδικασία που διασφαλίζει το δίκτυο Bitcoin και επιβεβαιώνει τις συναλλαγές. Όταν ένας χρήστης πραγματοποιεί μια συναλλαγή BTC, τη μεταδίδει στο δίκτυο, όπου επαληθεύεται από άλλους κόμβους, που είναι γνωστοί ως «miners» (αυτοί που κάνουν το mining, την εξόρυξη δηλαδή).

Με άλλα λόγια, η εξόρυξη αναφέρεται στη διαδικασία επαλήθευσης των συναλλαγών και καταγραφής τους στη βάση δεδομένων blockchain (λογιστικό βιβλίο). Για να γίνει αυτό, οι miners ανταγωνίζονται για την επίλυση ενός πολύπλοκου μαθηματικού προβλήματος, το οποίο απαιτεί μεγάλη υπολογιστική ισχύ.

Ο πρώτος miner που θα λύσει τον γρίφο θα προσθέσει ένα νέο μπλοκ συναλλαγών στο blockchain. Σε αντάλλαγμα, ανταμείβεται με νέα bitcoins. Το υψηλό κόστος της εξόρυξης είναι ένα από τα πράγματα που κρατούν το δίκτυο ασφαλές, και οι ανταμοιβές των μπλοκ που δίνονται στους miners είναι η μόνη πηγή «φρέσκων» bitcoins. Κάθε μπλοκ που εξορύσσεται προσθέτει ένα ορισμένο ποσό νομισμάτων στη συνολική προσφορά.

Απόδειξη εργασίας (PoW)

Για τη διατήρηση της ασφάλειας και της ακεραιότητας του blockchain, το Bitcoin χρησιμοποιεί έναν μηχανισμό συναίνεσης γνωστό ως Proof of Work (PoW), μια απόδειξη εργασίας. Αποτελεί ουσιαστικό μέρος της διαδικασίας εξόρυξης.

Το PoW είναι ένας μηχανισμός που δημιουργήθηκε μαζί με το Bitcoin για να αποτρέψει τη διπλή δαπάνη στα συστήματα ψηφιακών πληρωμών. Εκτός από το Bitcoin, πολλά κρυπτονομίσματα χρησιμοποιούν το PoW ως μέθοδο για την εξασφάλιση του δικτύου blockchain τους.

Όταν μιλάμε για ένα «πολύπλοκο μαθηματικό πρόβλημα» που πρέπει να λύσουν οι miners, μιλάμε ουσιαστικά για το PoW. Σχεδιάστηκε για να κάνει ακριβή τη δημιουργία ενός μπλοκ, αλλά φθηνή την επαλήθευση της εγκυρότητάς του. Ας υποθέσουμε ότι κάποιος προσπαθεί να εξαπατήσει με ένα άκυρο μπλοκ. Σε αυτή την περίπτωση, το δίκτυο το απορρίπτει αμέσως και ο miner δεν είναι σε θέση να ανακτήσει το κόστος εξόρυξης.

Πώς χρησιμοποιείται το Bitcoin

Το Bitcoin χρησιμοποιείται κυρίως ως ψηφιακό νόμισμα και ως μέσο αποθήκευσης αξίας. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πραγματοποίηση αγορών στο διαδίκτυο ή αυτοπροσώπως, παρόμοια με τα παραδοσιακά νομίσματα. Όλο και περισσότερες επιχειρήσεις δέχονται το Bitcoin ως μέθοδο πληρωμής. Από τους διαδικτυακούς εμπόρους λιανικής πώλησης μέχρι τα καταστήματα τούβλων και μαρμάρων.

Μπορείς επίσης να χρησιμοποιήσεις το Bitcoin για να στείλεις χρήματα σε οποιονδήποτε σε όλο τον κόσμο γρήγορα και με σχετικά χαμηλές χρεώσεις συναλλαγών σε σύγκριση με τις παραδοσιακές τράπεζες και τις υπηρεσίες εμβασμάτων.

Ως επένδυση, πολλοί άνθρωποι αγοράζουν Bitcoin, ελπίζοντας ότι η αξία του θα συνεχίσει να αυξάνεται. Ενώ η τιμή του BTC μπορεί να είναι ασταθής, ορισμένοι επενδυτές το βλέπουν ως έναν τρόπο διαφοροποίησης των χαρτοφυλακίων τους και αντιστάθμισης του πληθωρισμού μακροπρόθεσμα.

Ποιος δημιούργησε το Bitcoin

Το Bitcoin παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2008, όταν ο Satoshi Nakamoto δημοσίευσε ένα έγγραφο με τίτλο «Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System». Το έγγραφο αυτό εισήγαγε ένα νέο ψηφιακό νόμισμα που θα λειτουργούσε σε ένα αποκεντρωμένο σύστημα χωρίς να βασίζεται σε κυβερνήσεις ή το τραπεζικό σύστημα.

Τον Ιανουάριο του 2009 κυκλοφόρησε το πρωτόκολλο Bitcoin και η πρώτη συναλλαγή Bitcoin πραγματοποιήθηκε μεταξύ του Satoshi Nakamoto και ενός προγραμματιστή με το όνομα Hal Finney. Η συναλλαγή αφορούσε την αποστολή δέκα bitcoin από τον Nakamoto στον Finney.

Μετά την πρώτη συναλλαγή, όλο και περισσότεροι άνθρωποι άρχισαν να ανακαλύπτουν το Bitcoin και να συμμετέχουν στο δίκτυο. Το ψηφιακό νόμισμα απέκτησε δημοτικότητα μεταξύ μιας μικρής κοινότητας φανατικών της τεχνολογίας αποδεικνύοντας ότι το Bitcoin μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς κεντρική αρχή ή μεσάζοντα.

Η Bitcoin Pizza είναι ένα άλλο σημαντικό ορόσημο στην ιστορία του Bitcoin, καθώς σηματοδότησε την πρώτη φορά που bitcoins χρησιμοποιήθηκαν ως μέσο ανταλλαγής για μια συναλλαγή στον πραγματικό κόσμο. Στις 22 Μαΐου 2010, ένας προγραμματιστής ονόματι Laszlo Hanyecz έγραψε ιστορία χρησιμοποιώντας 10.000 bitcoin για να αγοράσει δύο πίτσες. Η συναλλαγή έγινε γνωστή ως «Bitcoin Pizza Day» και πλέον τιμάται κάθε χρόνο στις 22 Μαΐου.

Ποιος είναι ο Satoshi Nakamoto

Η ταυτότητα του Satoshi Nakamoto παραμένει μυστήριο. Ο Satoshi θα μπορούσε να είναι ένα άτομο ή μια ομάδα προγραμματιστών οπουδήποτε στον κόσμο. Το όνομα είναι ιαπωνικής προέλευσης, αλλά η γνώση της αγγλικής γλώσσας που κατέχει ο Satoshi έχει κάνει πολλούς να πιστεύουν ότι προέρχεται από αγγλόφωνη χώρα.

Ποιος εφηύρε την τεχνολογία blockchain

Το Bitcoin συνδυάζει μια σειρά από τεχνολογίες που υπάρχουν εδώ και πολύ καιρό, και αυτό περιλαμβάνει την τεχνολογία blockchain. Η χρήση τέτοιων αμετάβλητων δομών δεδομένων μπορεί να αναχθεί στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν οι Stuart Haber και W. Scott Stornetta πρότειναν ένα σύστημα για τη χρονοσήμανση εγγράφων. Όπως και τα σημερινά blockchains, βασίστηκε σε κρυπτογραφικές τεχνικές για την ασφάλεια των δεδομένων και την αποτροπή της αλλοίωσής τους. Αλλά το Bitcoin ήταν επαναστατικό, καθώς έλυσε το πρόβλημα της διπλής δαπάνης που ταλαιπωρούσε άλλα ψηφιακά συστήματα πληρωμών εκείνη την εποχή.

Πόσα Bitcoins υπάρχουν

Το πρωτόκολλο ορίζει τη μέγιστη προσφορά bitcoins σε 21 εκατομμύρια νομίσματα. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2024, λίγο πάνω από το 94% αυτών έχουν εξορυχθεί, αλλά θα χρειαστούν πάνω από εκατό χρόνια για να παραχθούν τα υπόλοιπα. Αυτό οφείλεται στα περιοδικά γεγονότα που είναι γνωστά ως Bitcoin halving, τα οποία μειώνουν τις ανταμοιβές εξόρυξης περίπου κάθε τέσσερα χρόνια.

Τι είναι το Bitcoin Halving

Το Bitcoin halving αναφέρεται στα περιοδικά γεγονότα halving που μειώνουν τις ανταμοιβές μπλοκ που προσφέρονται στους miners. Το επόμενο Bitcoin halving αναμένεται να συμβεί το 2028, περίπου τέσσερα χρόνια μετά το τελευταίο halving, το οποίο έλαβε χώρα στις 19 Απριλίου 2024.

Το halving του Bitcoin βρίσκεται στον πυρήνα του οικονομικού του μοντέλου, καθώς διασφαλίζει ότι τα νομίσματα εκδίδονται με σταθερό ρυθμό και γίνονται όλο και πιο δύσκολα με προβλέψιμο ρυθμό. Ένας τέτοιος ελεγχόμενος ρυθμός νομισματικού πληθωρισμού είναι μία από τις βασικές διαφορές μεταξύ του Bitcoin και των παραδοσιακών νομισμάτων, τα οποία έχουν ουσιαστικά άπειρη προσφορά.

Πόσο ασφαλές είναι το Bitcoin

Ένας από τους κύριους κινδύνους που σχετίζονται με το Bitcoin είναι η πιθανότητα πειρατείας και κλοπής. Για παράδειγμα, στις απάτες phishing, οι χάκερ χρησιμοποιούν τεχνικές κοινωνικής μηχανικής για να εξαπατήσουν τους χρήστες ώστε να αποκαλύψουν τα στοιχεία σύνδεσης ή ιδιωτικούς κωδικούς πρόσβασης. Μόλις ο χάκερ αποκτήσει πρόσβαση στο λογαριασμό ή το πορτοφόλι κρυπτογράφησης του χρήστη, μπορεί να μεταφέρει τα bitcoins του θύματος στο δικό του πορτοφόλι.

Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο οι χάκερ μπορούν να κλέψουν bitcoins είναι μέσω επιθέσεων κακόβουλου λογισμικού ή ransomware. Οι χάκερ μπορούν να μολύνουν τον υπολογιστή ή την κινητή συσκευή ενός χρήστη με κακόβουλο λογισμικό που τους επιτρέπει να έχουν πρόσβαση στο πορτοφόλι Bitcoin του χρήστη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι χάκερ μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν ransomware για να κρυπτογραφήσουν τα αρχεία ενός χρήστη και να απαιτήσουν πληρωμή σε bitcoin για να τα ξεκλειδώσουν.

Επειδή οι συναλλαγές σε bitcoin είναι μη αναστρέψιμες και δεν ασφαλίζονται από καμία κυβερνητική υπηρεσία, οι χρήστες πρέπει να λαμβάνουν προφυλάξεις για να προστατεύουν τα Bitcoin που κατέχουν. Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση ισχυρών κωδικών πρόσβασης, τον έλεγχο ταυτότητας δύο παραγόντων και την αποθήκευση bitcoin σε ασφαλές crypto πορτοφόλι που δεν είναι προσβάσιμο από χάκερ. Είναι επίσης σημαντικό να γίνεται λήψη λογισμικού που σχετίζεται με το Bitcoin μόνο από αξιόπιστες πηγές.

Ένας άλλος κίνδυνος που σχετίζεται με το bitcoin είναι η αστάθεια των τιμών. Η αξία του bitcoin μπορεί να παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα, καθιστώντας το μια επικίνδυνη επένδυση για όσους δεν είναι προετοιμασμένοι για τις διακυμάνσεις των τιμών και τις πιθανές απώλειες.

Αποδοχή του Bitcoin

Οι υποστηρικτές του Bitcoin επισημαίνουν ότι ένας αυξανόμενος αριθμός ιδρυμάτων, χωρών και πλατφορμών αποδέχεται το ψηφιακό νόμισμα. Στις ΗΠΑ, η πρωταρχική του αξία είναι ως επένδυση.

Ενώ ορισμένες χώρες (κυρίως η Κίνα, η Ινδία και η Σαουδική Αραβία), έχουν απαγορεύσει την εξόρυξη και τη διαπραγμάτευση κρυπτονομισμάτων, άλλες το αγκαλιάζουν πλήρως.

Το Ελ Σαλβαδόρ για παράδειγμα, που μάχεται με σοβαρά οικονομικά προβλήματα και μια αδύναμη εθνική οικονομία, έγινε η πρώτη χώρα που υιοθέτησε το Bitcoin ως νόμιμο χρήμα το 2021.
Το Ιράν χρησιμοποίησε αποτελεσματικά το Bitcoin για να παρακάμψει τις οικονομικές κυρώσεις των ΗΠΑ.

Περιβαλλοντικό αποτύπωμα

Το Bitcoin έχει αντιμετωπίσει έντονη κριτική για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Ο δείκτης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του Cambridge Bitcoin (CBECI) παρέχει εκτιμήσεις για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που σχετίζονται με το Bitcoin.

Το CBECI διαπίστωσε ότι οι βελτιώσεις στο υλικό εξόρυξης Bitcoin έχουν μειώσει τις ενεργειακές απαιτήσεις κατά 15 τεραβατώρες (TWh) και η KPMG ανέφερε τον Αύγουστο του 2023 ότι το Bitcoin είχε λάβει θετική αξιολόγηση ESG.

Με πληροφορίες από US News, Binance Academy

Tags