Ο αγώνας κατά του σεξισμού στην Ευρώπη βρίσκεται σε κίνδυνο. Το καμπανάκι χτύπησε πρώτη η υπηρεσία παρακολούθησης της ισότητας των φύλων της Γαλλίας, προειδοποιώντας ότι ο σεξισμός μεταξύ των νέων ανδρών αυξάνεται.

Ρίχνοντας φως στους λόγους αυτής της αύξησης, δίνεται έμφαση στην ραγδαία εξάπλωση του αντιφεμινιστικού περιεχομένου στο διαδίκτυο. Ακολούθησε η προειδοποίηση της δημοσιογράφου και συγγραφέα Pauline Ferrari, ότι πρέπει να ληφθεί πιο σοβαρά υπόψη, το πώς οι νέοι άνδρες «εκπαιδεύονται» να μισούν τις γυναίκες.

Η Γαλλία γιόρτασε την ημέρα κατά του σεξισμού στις 25 Ιανουαρίου, αλλά σύμφωνα με το Ανώτατο Συμβούλιο για την Ισότητα των Φύλων (HCE) δεν υπάρχει λόγος για πανηγυρισμούς.

«Ο σεξισμός ξεκινά από το σπίτι, συνεχίζεται στο σχολείο και εκρήγνυται στο διαδίκτυο», αναφέρει το HCE στην ετήσια έκθεσή του και συνεχίζει: «Κάθε άλλο παρά υποχωρεί, ο σεξισμός ριζώνει και μάλιστα εξελίσσεται».

Η έκθεση σημείωσε μια επιστροφή στις παραδοσιακές ιδέες μεταξύ των ανδρών ερωτηθέντων. Το 28% των ανδρών στην ηλικιακή ομάδα 25-34 ετών πίστευαν ότι οι άνδρες είναι καταλληλότεροι για διευθυντικούς ρόλους, ενώ πάνω από το ένα τρίτο, 7% περισσότεροι από πέρυσι, δήλωσαν ότι είναι «φυσιολογικό οι γυναίκες να σταματήσουν να εργάζονται για να φροντίζουν τα παιδιά».

Αντιδράσεις γεμάτες μισογυνισμό

Καθώς οι γυναίκες αποκτούν περισσότερα δικαιώματα και αισθάνονται πιο ελεύθερες να μιλήσουν κατά της σεξουαλικής και σεξιστικής βίας στον απόηχο του κινήματος #MeToo, ορισμένοι άνδρες περνούν στην αντεπίθεση.

«Όσο περισσότερο η δημόσια συζήτηση επικεντρώνεται στα δικαιώματα των γυναικών, τόσο μεγαλύτερη είναι η αντίδραση των ανδρών», αναφέρει η έκθεση.

«Η σεξιστική ανδρική συμπεριφορά και τα αντανακλαστικά κερδίζουν έδαφος μεταξύ των νέων ανδρών, ενώ περισσότερες γυναίκες συσχετίζονται με ρόλους μέσα στο σπίτι».

Ο σεξισμός ξεκινά από το σπίτι, συνεχίζεται στο σχολείο και εκρήγνυται στο διαδίκτυο

Περίπου το 37% των ερωτηθέντων ανδρών δήλωσε ότι «ο φεμινισμός απειλεί τη θέση τους στην κοινωνία».

Η ιδέα ότι οι γυναίκες κυριαρχούν πλέον επί των ανδρών, αποτελεί κεντρικό στοιχείο του κινήματος της τοξικής αρρενωπότητας στη Γαλλία. Όπως και η διαδικτυακή κοινότητα που είναι γνωστή ως incels (ακούσια άγαμοι), οι υποστηρικτές του κινήματος της τοξικής αρρενωπότητας υπερασπίζονται τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων και κατηγορούν τις γυναίκες για τις σεξουαλικές τους αδυναμίες.

«Η τοξική αρρενωπότητα ήταν κάποτε αρκετά περιθωριακή, λίγο υπόγεια, αλλά οι πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης προσφέρουν έδαφος, ώστε οι θιασώτες της να συγκεντρώνονται, να επικοινωνούν και να διαδίδουν τις ιδέες τους», λέει στο γαλλικό μέσο RFI η δημοσιογράφος Pauline Ferrari, συγγραφέας του βιβλίου «Εκπαιδευμένοι να μισούν τις γυναίκες», μιας έρευνας για το πώς η τοξική αρρενωπότητα έχει διεισδύσει στον διαδικτυακό διάλογο.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Causette (@_causette_)

«Η τοξική αρρενωπότητα έχει γίνει μια γνήσια υποκουλτούρα. Οι άνθρωποι δεν έχουν πλέον κόμπλεξ γι’ αυτό, έχει γίνει πιο κοινότοπο», λέει.

Ο ρόλος του αλγόριθμου

Η Ferrari θυμίζει μία από τις πρώτες δημόσιες εκφράσεις της τοξικής αρρενωπότητας στη Γαλλία. Ήταν το 2013 όταν ο ιδρυτής της ομάδας για τα δικαιώματα του πατέρα SOS Papa, πέρασε τρεις ημέρες πάνω σε έναν γερανό στη Νάντη, για να ζητήσει την συνεπιμέλεια του γιου του.

«Κατηγόρησε τον αυξανόμενο αριθμό των γυναικών δικαστών για την κατάστασή του», σημειώνει η Ferrari.

Έκτοτε, ο ανδροκρατικός λόγος έχει εξαπλωθεί στο διαδίκτυο, χάρη στους influencers σε πλατφόρμες όπως το TikTok και τα ιδιωτικά, ενίοτε αποκλειστικά συνδρομητικά, κανάλια τους.

Αν και δεν υπάρχει στερεοτυπικός influencer, η Ferrari έχει εντοπίσει μια πλειοψηφία νέων, λευκών, ετεροφυλόφιλων ανδρών, που συχνά εμφανίζονται ως «προπονητές» για την αποπλάνηση και την προσωπική ανάπτυξη, προσφέροντας βοήθεια και συμβουλές κυρίως σε νεαρά αγόρια.

Εκτός από το ότι υποτιμούν τις γυναίκες, το περιεχόμενο που ανεβάζουν στα social media είναι επίσης ομοφοβικό και ρατσιστικό.

Ένας από τους πιο επιτυχημένους παράγοντες επιρροής, τόσο εντός όσο και εκτός Γαλλίας, είναι ο Andrew Tate, ένας Βρετανός αυτοαποκαλούμενος μισογύνης, που λέει ότι οι γυναίκες ανήκουν στο σπίτι και είναι ιδιοκτησία των ανδρών και θεωρεί, ότι τα θύματα βιασμού πρέπει να «αναλάβουν την ευθύνη» για τις επιθέσεις που δέχθηκαν.

Η τοξική αρρενωπότητα ήταν κάποτε αρκετά περιθωριακή, λίγο υπόγεια

Σύμφωνα με την Ferrari ο Tate και άλλοι influencers οφείλουν την επιτυχία τους στην έξυπνη χρήση αλγορίθμων. Οι followers καλούνται να «πλημμυρίσουν» τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με τα πιο αμφιλεγόμενα clips, ώστε να έχουν τη μέγιστη δυνατή διάδραση.

Όσο μεγαλύτερο είναι το buzz, τόσο περισσότερο ο αλγόριθμος τα «σπρώχνει» στην κορυφή. Έτσι ο μισογυνισμός εμφανίζεται ως «δημοφιλές» περιεχόμενο. Η Ferrari επισημαίνει μεν τη λύπη της για την έλλειψη ελέγχου ή περιορισμού στο διαδίκτυο, ωστόσο εξηγεί πως δεν προκαλεί απαραίτητα έκπληξη το γεγονός, ότι κάτι τέτοιο δεν αποτελεί προτεραιότητα για τους υπεύθυνους.

Μια έκθεση του 2023 σχετικά με την αντιμετώπιση του ανδροκρατικού λόγου στο διαδίκτυο αποκάλυψε εκτιμήσεις ότι το 80% των προγραμματιστών στην Ευρώπη είναι άνδρες και ότι μόνο το 24% των εργαζομένων σε μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας είναι γυναίκες.

Μια γυναίκα στα βήματα του Andrew Tate

Η Ferrari εντόπισε ορισμένες ιδιαιτερότητες των incels στη Γαλλία.

«Ενώ ο Tate καυχιέται για την εικόνα ενός αυτοδημιούργητου άνδρα που οδηγεί μια Bugatti και φοράει ρολόι Rolex, στη Γαλλία έχουμε την εικόνα ενός αρσενικού βασιλόφρονα, κοντά στην ακροδεξιά, που υπερασπίζεται τους παραδοσιακούς ρόλους από τις δεκαετίες του ’40 και του ’50», λέει.

Και παραδόξως, ένας από τους μεγαλύτερους υπερασπιστές της τοξικής αρρενωπότητας, είναι στην πραγματικότητα μια γυναίκα, η Thais d’Escufon. Είναι η πρώην εκπρόσωπος της Generation Identitaire, μιας ακροδεξιάς ομάδας κατά των μεταναστών, που διαλύθηκε στη Γαλλία το 2021 για υποκίνηση διακρίσεων, μίσους και βίας, με διασυνδέσεις με ομάδες υπεροχής της λευκής φυλής.

Τα βίντεό της περιλαμβάνουν θεωρίες για «το κρυφό πρόσωπο της γυναικείας ελευθερίας» και τους «λόγους πίσω από τη σεξουαλική δυστυχία των ανδρών».

Ορίζει τον εαυτό της ως πολιτικό influencer και είναι μία από τις πιο δημοφιλείς μεταξύ εκείνων που πρωτοστατούν και υπερασπίζονται τις ανδροκρατικές ιδέες, εξηγεί η Ferrari, που εκτιμά πως ως γυναίκα είναι πιο εύκολο γι’ αυτήν να περάσει ιδέες όπως «ο φεμινισμός έχει καταστρέψει τα πάντα».

Λέγοντας στους άνδρες ότι η αιτία που υποφέρουν είναι ο φεμινισμός, ενισχύει την αντίληψή τους ότι απορρίπτονται.

Η τοξική αρρενωπότητα δεν λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν

Η κουλτούρα της τοξικής αρρενωπότητας έχει αποδειχθεί μοιραία στις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η τοξική αρρενωπότητα αντιμετωπίζεται ως γελοίο θέμα

Το 2018 ο Alek Minassian δολοφόνησε 10 άτομα στο Τορόντο, ενώ πριν την αποτρόπαια πράξη του είχε γράψει στο Facebook: «Η εξέγερση των Incel έχει ήδη ξεκινήσει: θα ανατρέψουμε όλους τους Chads και Stacys!».

Το 2021 ο Βρετανός αστυνομικός που δολοφόνησε μια νεαρή γυναίκα, καθώς περπατούσε στο σπίτι της, είχε ιστορικό κοινοποίησης μισογυνιστικού περιεχομένου και προσβολής της δημοσίας αιδούς.

Στη Γαλλία δεν έχουν σημειωθεί παρόμοια περιστατικά, αν και ένας άνδρας με διασυνδέσεις με την ακροδεξιά, ο οποίος περιγράφεται ως «incel», φέρεται να συνελήφθη τον περασμένο Οκτώβριο ως ύποπτος για σχεδιασμό τρομοκρατικής επίθεσης.

Η Ferrari λέει ότι ήρθε η ώρα να πάρουμε πιο σοβαρά την τοξική αρρενοπώτητα. Οι γαλλικές Αρχές δεν έχουν δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το θέμα, και καθώς είναι κυρίως διαδικτυακό, θεωρείται κατά κάποιο τρόπο εικονικό, όχι πραγματική ζωή, και λίγο γελοίο. Όμως είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα, καθώς επηρεάζει τους νέους, ιδίως τα αγόρια, σε μια εποχή που χτίζουν την αίσθηση του εαυτού τους, σημειώνει.

Η σημασία της σεξουαλικής εκπαίδευσης

Σύμφωνα με την Ferrari υπάρχει πολλή δουλειά που πρέπει ακόμα να γίνει στην εκπαίδευση, όπου τα στερεότυπα των φύλων τείνουν να ενισχύονται.

Η έκθεση του HCE διαπίστωσε ότι το 92% των βίντεο για παιδιά περιείχαν στερεότυπα φύλου. Ως παιδιά, μόνο το 3% των ερωτηθέντων ανδρών είχαν λάβει κούκλες για να παίξουν και το 4% των κοριτσιών είχαν πάρει αυτοκινητάκια, παιχνίδια που προβάλλονται σύμφωνα με τα στερεότυπα των φύλων.

Η Ferrari ζητά επίσης περισσότερη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία. Παρά τον νόμο του 2001 που κατέστησε υποχρεωτικά τα μαθήματα για τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία σε όλα τα γαλλικά σχολεία, «η σεξουαλική αγωγή διδάσκεται σε λιγότερο από το 15% των γυμνασίων και λυκείων, και όμως αυτά προσφέρουν έναν χώρο όπου μπορούν να εκφραστούν -και να αμφισβητηθούν- οι ανδροκρατικές ιδέες».

Με πληροφορίες από RFI