Όταν ξεκίνησε η Formula E, ήταν πολύ μπροστά από την εποχή της. Όχι με την έννοια του οράματος -αν και έτρεχε με ηλεκτρικά αυτοκίνητα πριν γίνουν cool- αλλά κυριολεκτικά: Η ηλεκτροκίνηση ήταν ίσα ίσα ικανή να υποστηρίξει ένα μηχανοκίνητο άθλημα υψηλών προδιαγραφών.

Το 2014 τα αυτοκίνητα της Formula E ήταν 160 χλμ/ώρα πιο αργά από εκείνα του IndyCar και της Formula 1 και οι μπαταρίες τους διαρκούσαν μόνο μισό αγώνα. «Υπήρχε αυτό το τρελό είδος τριάθλου, όπου οι οδηγοί πηδούσαν στα μισά της διαδρομής και έμπαιναν σε ένα άλλο αγωνιστικό αυτοκίνητο», λέει ο Jeff Dodds, διευθύνων σύμβουλος της Formula E.

Αλλά πολλά μπορούν να συμβούν μέσα σε 10 σεζόν. Σήμερα τα αυτοκίνητα είναι ταχύτερα, ελαφρύτερα και πιο ισχυρά, επιτυγχάνοντας τελική ταχύτητα 321χλμ/ώρα και κάνοντας 0-100 σε λιγότερο από 2 δευτερόλεπτα. Το σημαντικότερο είναι ότι μπορούν να ολοκληρώσουν έναν αγώνα με μία μόνο φόρτιση. Το πιο σημαντικό είναι ότι αυτά και οι οδηγοί τους προσφέρουν ωραίους αγώνες και οι οπαδοί συνεχίζουν να επιστρέφουν. «Πριν από δέκα χρόνια, δεν υπήρχε ούτε ένας οπαδός της Formula E, επειδή δεν υπήρχαμε – έτσι έχουμε διανύσει πολύ δρόμο και έχουμε φτάσει λίγο κάτω από τα 400 εκατομμύρια», λέει ο Dodds.

Αυτό που δεν έχει αλλάξει είναι η επιθυμία του αθλήματος να αναδείξει τη βιωσιμότητα και να υποστηρίξει την υιοθέτηση των ηλεκτρικών οχημάτων. Πριν από την ομιλία του στο WIRED x Octopus Energy Tech Summit στο Βερολίνο στις 10 Οκτωβρίου, ο Dodds εξήγησε τι ακολουθεί για τη Formula E, τι έχει επιτύχει στα πρώτα 10 χρόνια της και πώς έχει εξελιχθεί η αποστολή της.

Τι να περιμένουμε από το άθλημα την επόμενη δεκαετία

Ο κινητήρας εσωτερικής καύσης έχει ηλικία 130 ετών, ενώ η τεχνολογία EV παράγεται πραγματικά σε επίπεδο αγοράς μόλις τα τελευταία 15 χρόνια. Για μένα, λέει ο Dodds, αυτό σημαίνει ότι τα επόμενα 10 χρόνια τα αυτοκίνητα θα γίνουν ουσιαστικά ταχύτερα, πιο αποδοτικά.

«Είναι πραγματικά η τεχνολογία των μπαταριών που με ενθουσιάζει περισσότερο. Σήμερα, έχουμε αυτές τις μπαταρίες συσσωρευτών ιόντων λιθίου, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα επόμενα χρόνια η τεχνολογία μπαταριών θα μετατοπιστεί πιθανώς σε μπαταρίες στερεάς κατάστασης, πράγμα που σημαίνει ότι θα είμαστε σε θέση να παράγουμε παρόμοια ισχύ σε μια πολύ μικρότερη μονάδα μπαταρίας. Και αυτό θα δημιουργήσει μικρότερο βάρος στο αυτοκίνητο, το οποίο είναι μια θεμελιώδης αλλαγή στον τρόπο συμπεριφοράς και εξέλιξης ενός αγωνιστικού αυτοκινήτου. Έτσι, θα δούμε πολύ πιο γρήγορα, πολύ πιο ισχυρά, πολύ πιο ελαφριά αυτοκίνητα», εξηγεί.

Ποιο είναι το όριο επιδόσεων των αυτοκινήτων της Formula E

Όσον αφορά τα συγκριτικά στοιχεία με τη Formula One, το μονοθέσιο Gen 3 Evo -το μονοθέσιο που θα αγωνιστεί την επόμενη σεζόν, την 11η σεζόν- θα είναι ήδη πιο γρήγορο-επιταχυνόμενο. «Ένα σημερινό αυτοκίνητο της Formula 1 θα φτάσει στα 160χλμ την ώρα σε περίπου 2,6 δευτερόλεπτα- εμείς θα το κάνουμε σε περίπου 1,8 δευτερόλεπτα», λέει ο Dodds και προσθέτει: «Αλλά προφανώς, σε άλλους τομείς επιδόσεων περιοριζόμαστε από τις παραμέτρους της σειράς.

Επιλέγουμε να αγωνιζόμαστε κυρίως σε αστικό περιβάλλον. Στις πόλεις, δεν μπορείς να φτιάξεις μια πίστα 8χλμ και 50 μέτρων πλάτους και να αγωνιστείς όπως στη Formula 1. Πρέπει να έχουμε αυτοκίνητα που να μπορούν να αποδώσουν σε ένα περιβάλλον πίστας δρόμου».

Επίσης, συνεχίζει ο Dodds, νομίζω ότι θα ήταν αρκετά σκληρό στο σημερινό οικονομικό περιβάλλον να πούμε ότι δεν υπάρχει χρηματικό όριο, μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις. Αν μου έλεγες ότι τα λεφτά δεν έχουν όριο και σου δίνουμε έναν ατελείωτο δρόμο που δεν έχει ποτέ γωνία και δεν χρειάζεται να είναι κοντά σε κέντρο πόλης,- θα κάναμε κάτι θεαματικό. Αλλά δεν είναι αυτός ο κόσμος στον οποίο ζούμε.

Επικεντρωνόμαστε στο περιβάλλον και στη δημιουργία απολύτως συναρπαστικών ανταγωνιστικών αγώνων, ξεκαθαρίζει.

«Καθώς πηγαίναμε στον τελευταίο αγώνα της 10ης σεζόν, υπήρχαν ακόμα επτά οδηγοί που νομίζω ότι θα μπορούσαν να κερδίσουν το πρωτάθλημα, υπήρχαν ακόμα τρεις ομάδες που θα μπορούσαν να κερδίσουν το πρωτάθλημα. Δεν θα εγκατέλειπα ποτέ αυτούς τους συναρπαστικούς ανταγωνιστικούς αγώνες μόνο και μόνο για να μπορώ να πω: Κοιτάξτε μας, είμαστε πιο γρήγοροι από ένα αυτοκίνητο της Formula 1», λέει.

Το κίνητρο για αγώνες σε αστικό περιβάλλον

Ήταν απίθανο όταν δημιουργήθηκε μια σειρά αγώνων ότι ο κόσμος θα πήγαινε στη μέση του πουθενά για να παρακολουθήσει. Έτσι, πηγαίνοντας στο κέντρο μιας πόλης, έχεις ήδη ένα προκαθορισμένο κοινό. Υπάρχει κόσμος εκεί, λέει ο Dodds και τονίζει πως το δεύτερο πράγμα είναι το θέαμα: «Έχεις αυτό το απίστευτο σκηνικό αγώνων στο Τόκιο. Όταν τρέχαμε στο Λονδίνο, είχαμε αυτό το απίστευτο αστικό σκηνικό».

Από την άποψη της συνάφειας, συχνά οι μεγάλες αστικές αναπτύξεις επικεντρώνονται στη βιωσιμότητα, επειδή εκεί είναι όλη η οδική κυκλοφορία. Το να μεταφέρουμε μια σειρά αγώνων με μηδενική κατανάλωση σε ένα κέντρο πόλης μας επιτρέπει, λέει ο Dodds, να εκπαιδεύσουμε και να ανοίξουμε τη συζήτηση για τη βιωσιμότητα με πιο ουσιαστικό τρόπο.

Διαβασε ακομα

Σεμπάστιαν Φέτελ: Ένας πρωταθλητής της F1 με ευαισθησίες

Και ο τελευταίος λόγος από άποψη βιωσιμότητας είναι οι δημόσιες συγκοινωνίες. Τα δίκτυα δημόσιων μεταφορών είναι πολύ καλύτερα γύρω από τα κέντρα των πόλεων.

Πώς καταφέρνει να έχει μηδενικούς ρύπους η Formula E

Διανύουμε ολόκληρη την αγωνιστική περίοδο με περίπου 33.000 τόνους άνθρακα. Όλο αυτό το ποσοστό άνθρακα αντισταθμίζεται πλήρως με τη χρήση συστημάτων απομάκρυνσης άνθρακα Α βαθμού στις χώρες στις οποίες διεξάγουμε αγώνες, πλήρως ελεγχόμενα από τους καλύτερους ελεγκτές της κατηγορίας, λέει ο Dodds και για να το κάνει πιο κατανοητό κάνει μία σύγκριση με τη Formula 1, που χρησιμοποιεί 200.000 έως 250.000 τόνους για να τρέξει τη σειρά αγώνων της.

«Νομίζω ότι ο κόσμος λογικά σκέφτεται: Φυσικά, ο ένας έχει υβριδικό βενζινοκινητήρα, ο άλλος έχει ηλεκτροκινητήρα, οπότε είναι προφανές, αλλά αυτό είναι ένα μικρό μέρος της παραγωγής άνθρακα». Το μεγάλο μέρος είναι το «περιφερόμενο τσίρκο», όπως το αποκαλεί.

Κι εξηγεί: Είναι η μετακίνηση αυτών των εξαρτημάτων σε όλο τον κόσμο σε διάφορες τοποθεσίες, αεροπορικώς ή δια θαλάσσης. Είναι όλοι οι φίλαθλοι που πηγαίνουν να παρακολουθήσουν τους αγώνες. Αλλά η μεγάλη διαφορά για εμάς είναι ότι, σε κάθε μέρος του επιχειρηματικού μας μοντέλου, έχουμε εμμονή με το πώς μπορούμε να αφαιρέσουμε και να μειώσουμε τον άνθρακα από αυτό.

«Θέσαμε στον εαυτό μας την πρόκληση από το τέλος της 5ης σεζόν έως το τέλος της 15ης σεζόν να μειώσουμε την υποκείμενη παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα κατά 45%. Εξ όσων γνωρίζω, είμαστε το μοναδικό άθλημα στον κόσμο που υπέγραψε επιστημονικά τεκμηριωμένους στόχους για τον έλεγχο αυτό», λέει ο Dodds.

Προτεραιότητα πρώτη, σύμφωνα με τον ίδιο είναι «να παράγουμε όσο το δυνατόν λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα- στη συνέχεια, με ό,τι εξακολουθεί να παράγεται, προτεραιότητα δεύτερη είναι να το αντισταθμίσουμε με τρόπο που να δημιουργεί τα καλύτερα οφέλη για τον πλανήτη».

Σε τι είδους αντισταθμίσεις εστιάζει η Formula E

Εμείς εστιάζουμε κυρίως στη δημιουργία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς αυτό είναι που δίνει τον καλύτερο θετικό αντίκτυπο στη χρήση ηλεκτρικών οχημάτων, λέει ο Dodds. Όπου μπορούμε, εξαρτάται από την τεχνολογία στις χώρες στις οποίες αγωνιζόμαστε, λέει κι αναφέρει ως παράδειγμα τα ηλιακά και αιολικά πάρκα στην Πόλη του Μεξικού.

«Επενδύουμε επίσης στην τεχνολογία δέσμευσης και απομάκρυνσης του διοξειδίου του άνθρακα και εξετάζουμε τρόπους υποστήριξης της ανάπτυξης αυτής της τεχνολογίας. Αναπτύσσεται αρκετά γρήγορα, αλλά εξακολουθεί να είναι μια πολύ αναδυόμενη τεχνολογία», προσθέτει.

Τι κάνει την Formula Ε λιγότερο απαιτητική σε άνθρακα από τη Formula 1

Η απάντηση είναι σύμφωνα με τον Dodds «η ποσότητα του προϊόντος που επιτρέπουμε στους εαυτούς μας να μεταφέρουμε στο δρόμο. Ο αριθμός των αυτοκινήτων, των ελαστικών, των ανταλλακτικών, των ανθρώπων που ταξιδεύουν, το κάνουμε αυτό με τον απόλυτο ελάχιστο αριθμό για να το βάλουμε στον ελάχιστο αριθμό κιβωτίων για μεταφορά. Και όπου είναι δυνατόν, μεταφέρουμε μέσω οδικής ή θαλάσσιας μεταφοράς. Πετάμε μόνο όταν πρέπει να μεταφέρουμε ολόκληρη την αγωνιστική μας σειρά και μπορούμε να χωρέσουμε τα πάντα σε τρία αεροπλάνα. Εξετάζουμε πώς θα το μειώσουμε σε δύο.

Και όπου χρησιμοποιούμε αεροπλάνα, εξετάζουμε τεχνολογίες όπως τα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα. Στην πραγματικότητα το δοκιμάσαμε σε έναν από τους αγώνες πέρυσι – μετακινούμενοι από το Βερολίνο στον επόμενο αγώνα».

Μεταφορά τεχνολογίας από το άθλημα στα ΙΧ

Από τον πρώτο αγώνα το 2014, η τεχνολογία της ηλεκτροκίνησης έχει περάσει από τα αγωνιστικά στα καταναλωτικά αυτοκίνητα και το αντίστροφο.

«Έχουμε επωφεληθεί από τους κατασκευαστές αυτοκινήτων σε όλο τον κόσμο που επενδύουν στην τεχνολογία EV, έχοντας μερικά από τα πιο έξυπνα μυαλά στους κατασκευαστές αρχικού εξοπλισμού που εργάζονται στην ανάπτυξη μπαταριών και κινητήριων συστημάτων EV. Έχουν επωφεληθεί από τη συμμετοχή τους σε μια σειρά αγώνων όπου σε κάθε αγώνα ξεπερνάμε τα όρια της τεχνολογίας», λέει ο Dodds.

Ένα καλό παράδειγμα είναι η Jaguar Land Rover. Η ομάδα της Jaguar Formula E έμαθε κάτι στην αγωνιστική πίστα σχετικά με την αποδοτικότητα μεταξύ της μπαταρίας και του συστήματος κίνησης. Μπόρεσαν να πάρουν αυτό το μάθημα και να ενημερώσουν μέσω του αέρα το λογισμικό της σειράς I-PACE, που είναι η σειρά ηλεκτρικών αυτοκινήτων τους στο δρόμο. Αυτό έδωσε κάπου 25 με 30 χιλιόμετρα μεγαλύτερη αυτονομία μπαταρίας σε αυτά τα αυτοκίνητα μέσα σε μια νύχτα.

Η Porsche έχει χρησιμοποιήσει άλλα πράγματα. Έτσι, υπάρχουν πράγματα στο αυτοκίνητο όπως το attack mode, ένα πρόσθετο επίπεδο ισχύος: 50 επιπλέον κιλοβάτ κατά τη διάρκεια ενός συγκεκριμένου τμήματος του αγώνα. Πλέον υπάρχει αυτό το κουμπί στο αυτοκίνητο, που αν το πατήσεις πχ στη νέα Taycan, ξεκλειδώνει πρόσθετη ισχύ στο αυτοκίνητο.

Διαβασε ακομα

Τελικά μάς ψεκάζουν; Οι λευκές γραμμές των αεροπλάνων και η σωτηρία του πλανήτη

Όταν ξεκίνησε η Formula E, δεν υπήρχαν τόσα πολλά ηλεκτρικά οχήματα στους δρόμους. Τώρα είναι παντού και θεωρούνται υψηλών επιδόσεων και επιθυμητά. Πολλά επιχειρήματα σχετικά με την ηλεκτροκίνηση έχουν κερδηθεί. Πόσο αλλάζει αυτό τους μελλοντικούς στόχους της Formula E;

Όπως λέει ο Dodds, το 2014, όταν ξεκίνησε το άθλημα, είχαν πωληθεί 800.000 ηλεκτρικά αυτοκίνητα στον κόσμο. Τους τελευταίους 12 μήνες, είναι πιθανότατα κάπου μεταξύ 15 και 20 εκατομμυρίων.

«Δεν είναι όπως το 2014, όταν λέγαμε, παρακαλώ σκεφτείτε να αγοράσετε ένα ηλεκτρικό όχημα. Τώρα ο στόχος είναι να φτάσουμε το σημερινό ποσοστό 50 τοις εκατό της υιοθέτησης των ηλεκτρικών οχημάτων στο 100 τοις εκατό και να βοηθήσουμε να γίνει αυτό κάνοντας την τεχνολογία ακόμη καλύτερη. Έχουμε απόλυτη εμμονή με αυτό – είτε μέσω της βελτίωσης της τεχνολογίας για μεγαλύτερη εμβέλεια, είτε μέσω ταχύτερων χρόνων φόρτισης, είτε μέσω καλύτερων επιδόσεων. Ό,τι εστιάζουμε στην τεχνολογία των μπαταριών, τη γρήγορη φόρτιση, την αποδοτικότητα, όλα αυτά αποσκοπούν τελικά στην επιτάχυνση της διάδοσης των ηλεκτροκίνητων οχημάτων», τόνισε.

Με πληροφορίες από Wired