Ήταν στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και στις αρχές του ’90, όταν έγιναν στην Ιταλία οι «δίκες των μεγάλων», που αφορούσαν σε 475 μέλη της μαφίας, μεταξύ των οποίων 19 αφεντικά της Κόζα Νόστρα. Εκείνη η εποχή χαρακτηρίστηκε ως το τέλος της φατρίας Corleonesi που ήλεγχε τη Σικελία και η Μαφία είχε περάσει σε μια φάση αορατότητας. Νωρίτερα, μάλιστα, σε ένα πόλεμο αλληλοεξόντωσης συμμοριών, πολλοί σημαντικοί μαφιόζοι της εποχής είχαν χάσει τη ζωή τους, κάτι που επίσης είχε συμβάλει στο να επέλθει μια… παρακμή στο οργανωμένο έγκλημα.

Στα χρόνια που ακολούθησαν, η μαφία φαινόταν να μην είναι αυτό που κάποτε υπήρξε. Κατά καιρούς δεχόταν χτυπήματα από τις Αρχές και ξεκινούσε από την αρχή, χωρίς όμως να προκαλεί τον ίδιο τρόμο που προκαλούσε στη γειτονική χώρα στο πρόσφατο παρελθόν. Μια επιχείρηση της εισαγγελίας του Παλέρμο και των Καραμπινιέρων που πραγματοποιήθηκε τις τελευταίες ημέρες, ήρθε να αποδείξει ότι η Κόζα Νόστρα είχε αναδιοργανωθεί.

Έχουν περάσει περισσότερα από 40 χρόνια από τη μεγάλη επιδρομή με επικεφαλής τον δικαστή Τζιοβάνι Φαλκόνε το 1984, κατά την οποία συνελήφθησαν 366 μαφιόζοι, η οποία οδήγησε στη μακροχρόνια δίκη κατά της μαφίας. Η Κόζα Νόστρα δεν είχε υποστεί από τότε πλήγμα τέτοιου μεγέθους, μέχρι και την Τρίτη:

Πάνω από 1.200 πράκτορες συνέλαβαν 183 άτομα, τα οποία κατηγορούνται ότι ανήκαν σε αρκετές από τις σημαντικότερες οικογένειες της μαφίας στο Παλέρμο, όπως οι Porta Nuova, Tommaso Natale-San Lorenzo, Bagheria, Terrasini, Pagliarelli και Santa Maria di Gesù.

Οι υποκλοπές φανέρωσαν τον τρόπο λειτουργίας

Η πιο ενδιαφέρουσα πτυχή αυτής της επιχείρησης, σύμφωνα με την ισπανική El Pais, είναι ο πλούτος των πληροφοριών που ήρθαν στο φως ως αποτέλεσμα πολυάριθμων υποκλοπών, οι οποίες δίνουν μια ιδέα για το πώς έχει δομηθεί και οργανωθεί η νέα Κόζα Νόστρα.

Πρόκειται για έναν συνδυασμό του παραδοσιακού τρόπου δράσης με τον πιο σύγχρονο: τα αφεντικά πραγματοποιούν συναντήσεις κορυφής μέσω video chat, προστατευμένα από προγράμματα κρυπτογράφησης, ακόμη και από τη φυλακή χρησιμοποιώντας μικροσκοπικά κινητά τηλέφωνα, μια από τις πιο ανησυχητικές ανακαλύψεις αυτής της έρευνας.

Στην πραγματικότητα, 33 από τα εντάλματα σύλληψης εκδόθηκαν για μαφιόζους που βρίσκονταν ήδη πίσω από τα κάγκελα. Το αφεντικό της Porta Nuova, Calogero LoPresti, απαίτησε την τιμωρία κάποιου μέσα από το κελί του μέσω του κρυπτογραφημένου κινητού του τηλεφώνου. Στη συνέχεια, παρακολούθησε τον ξυλοδαρμό ζωντανά, μέσω βιντεοκλήσης. Οι φατρίες αγοράζουν επίσης όπλα στο dark web και εμπλέκονται στον διαδικτυακό τζόγο.

Η τύχη αποτέλεσε σημαντικό παράγοντα σε αυτή τη μεγάλη αστυνομική επιχείρηση. Οι Καραμπινιέροι ανακάλυψαν μια μυστική συνομιλία μέσω κοριών που είχαν τοποθετηθεί στο σπίτι και τα αυτοκίνητα ενός αφεντικού, του Nunzio Serio.

Αποδείχθηκε ότι το chat που χρησιμοποιούσε μέχρι τότε δεν λειτουργούσε και έπρεπε να ξεκινήσει ένα νέο. Για να το κάνει αυτό, υπαγόρευσε σε έναν από τους άνδρες του τα άτομα που περιλαμβάνονταν στην αρχική συνομιλία, ώστε να τα προσθέσει στη νέα και κάπως έτσι, οι πράκτορες ανακάλυψαν ποιοι αποτελούσαν την ομάδα.

Διαβασε ακομα

Η καλόγρια της Μαφίας: Συνελήφθη η «αδελφή Κολίνα» που έκανε δουλειές για την Ντραγκέτα

Εκείνη την εποχή, η ομάδα του οργάνωνε τη μεταφορά ενός φορτίου ναρκωτικών από την Καλαβρία. Η διακίνηση ναρκωτικών παραμένει ο κύριος τομέας των δραστηριοτήτων της μαφίας και η Κόζα Νόστρα διατηρεί σχέσεις συνεργασίας με την Ndrangheta. Πρόκειται για τη μαφία της Καλαβρίας, η οποία πριν από χρόνια εκτόπισε την Κόζα Νόστρα και έγινε η ίδια, η πιο σημαντική και επικίνδυνη εγκληματική οργάνωση στην Ιταλία.

Η υπόλοιπη λειτουργία της Κόζα Νόστρα είναι όπως ήταν πάντα. Και το εντυπωσιακό είναι ότι έχει διατηρηθεί εκπληκτικά καλά: φατρίες οργανωμένες σε ομάδες σε διάφορες περιοχές της πόλης, σταθερές ιεραρχίες, κανόνες τιμής, αφεντικά που συνεχίζουν να δίνουν εντολές από τη φυλακή, μαθήματα σε νέους που ξεκινούν, εκβιασμοί…

Οι φατρίες συνεχίζουν να απαιτούν το pizzo, τον μαφιόζικο φόρο από τους εμπόρους της περιοχής τους και ελάχιστοι βρίσκουν το θάρρος να καταγγείλουν τον εκβιασμό τους. Έχει επίσης εντοπιστεί η επιβολή των διανομέων φρέσκου ψαριού σε εστιατόρια στο Sferracavallo, μια γειτονιά δίπλα στη θάλασσα και στο Mondello, τη διάσημη παραλία του Παλέρμο.

Λόγω αυτής της προσκόλλησης στην παράδοση, σε ορισμένες υποκλαπείσες συνομιλίες διακρίνεται νοσταλγία για τις «παλιές καλές εποχές». Το αφεντικό του Brancaccio, ο Giancarlo Romano, παραπονιέται σε ένα από τα νεαρά μέλη του:

«Το επίπεδο σήμερα είναι χαμηλό, συλλαμβάνουν έναν και αυτός γίνεται pentito (συνεργάτης της δικαιοσύνης ή πιο λαϊκά «καρφί»), συλλαμβάνουν έναν άλλο, τα ίδια. Το επίπεδο πια είναι άθλιο…». Ο Romano συμβουλεύει τον προστατευόμενό του να σπουδάσει για να γνωρίσει σημαντικούς ανθρώπους και να κάνει επαφές («θα γνωρίσεις γιατρούς, δικηγόρους, αυτούς που κυβέρνησαν στην Ιταλία και στην Ευρώπη») και είναι εκπληκτικό να βλέπεις πως το στερεότυπο είναι τόσο ισχυρό όσο και η πραγματικότητα, γιατί αναφέρει τον Νονό ως μάθημα ζωής:

«Αν παρακολουθήσεις τον Νονό, θα δεις τις σχέσεις που είχε. Δεν ήταν το απόλυτο αφεντικό, έχει μεγάλη επιρροή λόγω της δύναμης που έχτισε σε πολιτικό επίπεδο, σε σημαντικούς κύκλους». Στη συνέχεια ακολουθεί μια έκφραση απογοήτευσης, επειδή οι σημερινές φατρίες έχουν χάσει τις επαφές και τη σημασία τους, αλλά η κατάληξή του είναι ότι δεν χάνεται ποτέ η ελπίδα η μαφία να καταλάβει ξανά την πόλη του Παλέρμο.

Οι ιδιαίτερες αξίες των uomini d’onore (άνδρες του σεβασμού) εμφανίζονται σε περισσότερες από μία συζητήσεις, όπως αυτή η εκπληκτική ατάκα του Gioacchino Badagliacca: «Ποτέ δεν πίστεψα σε μια Κόζα Νόστρα για το κέρδος, πάντα πίστευα ότι είναι για ευγενείς αρχές, για μένα αυτή είναι η Κόζα Νόστρα. Πάντα το πίστευα από τα βάθη της καρδιάς μου και πέρασα 10 χρόνια στη φυλακή».

Αυτό που προκαλεί εντύπωση, σύμφωνα με τις πληροφορίες της ιταλικής εισαγγελίας, είναι η ικανότητα των φατριών να αντιστέκονται στις αντιξοότητες και η πίστη των μαφιόζων στον τρόπο ζωής τους.

Ακόμα και μετά την έξοδό τους από τη φυλακή, μετά από μακροχρόνιες ποινές, επιστρέφουν σε αυτό που πάντα γνώριζαν. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια, βαριά ονόματα της Κόζα Νόστρα αποφυλακίστηκαν και η επιστροφή τους στους δρόμους αντιμετωπίστηκε με ανησυχία από τους ερευνητές. Τώρα έχει επιβεβαιωθεί ότι είχαν βάσιμους λόγους να ανησυχούν.

Μετά την πτώση των Corleonesi, η λεγόμενη Επαρχιακή Επιτροπή, ένα είδος διοικητικού συμβουλίου των μεγάλων φατριών, διαλύθηκε. Αλλά το 2018, μια αστυνομική επιχείρηση απέτρεψε μια νέα προσπάθεια αποκατάστασής της. Το σχήμα που αναδύεται τώρα είναι αυτό της παραδοσιακής διαίρεσης των εδαφών από κάθε οικογένεια, αλλά με συνεργασία μεταξύ στις επιχειρήσεις και με έναν υψηλότερο ρόλο εξουσίας για τις οικογένειες του Παλέρμο έναντι εκείνων της υπόλοιπης επαρχίας. Και εντός του Παλέρμο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το αφεντικό της Porta Nuova, ο Calogero LoPresti, κατέχει εξέχοντα ρόλο και λέγεται ότι έχει τη δύναμη να δίνει εντολές ακόμη και εκτός της περιοχής του.

Τελετουργίες και άκαμπτοι κανόνες

Έτσι αναδεικνύεται για ακόμη μια φορά η σημασία των τελετουργιών και αυτού που θα μπορούσε να ονομαστεί γραφειοκρατία της μαφίας.Για παράδειγμα, υπάρχει η περίπτωση ενός μαφιόζου που ισχυρίζεται ότι έχει υποστεί μια προσβολή από ένα άτομο από τις Συρακούσες και πριν τον τιμωρήσει ζητά άδεια από το τοπικό αφεντικό της οικογένειας, ο οποίος ωστόσο απαντά ότι πρέπει να ακολουθήσει την ιεραρχία, κάνοντας το αίτημα πρώτα στο Παλέρμο.

Μπορεί να φαίνεται περίεργο, αλλά ένα αυστηρό σύστημα κανόνων αποτελεί εγγύηση κατά των διαιρέσεων και των καταστροφικών πολέμων του παρελθόντος, οι οποίοι προκάλεσαν εκατοντάδες θανάτους τη δεκαετία του 1980. Σε αρκετές συζητήσεις, τα αφεντικά μιλούν για τη συνειδητοποίηση ότι η ενότητα είναι απαραίτητη. Και γι’ αυτό, τα προβλήματα πρέπει να επιλύονται χωρίς πυροβολισμούς, προκειμένου να διατηρείται πάντα ένα χαμηλό προφίλ.

Σύμφωνα με την παράδοση, ένας σημαντικός παράγοντας είναι η εκπαίδευση νέων μαφιόζων, μια συνεχής πηγή ανησυχίας για τους βετεράνους. Ο αριθμός των υποψηφίων δεν φαίνεται να αποτελεί πρόβλημα, καθώς οι έρευνες δείχνουν ότι η Κόζα Νόστρα εξακολουθεί να έχει έναν ανησυχητικό μαγνητισμό μεταξύ των νέων που θέλουν να κάνουν «καριέρα» στο οργανωμένο έγκλημα.

Το ζήτημα είναι μάλλον η κατάλληλη εκπαίδευσή τους και η διαπαιδαγώγησή τους να σέβονται τους κανόνες. Σε ένα ενδεικτικό παράδειγμα, νεαρός έλαβε πραγματικά μαθήματα μαφίας από έναν έμπειρο μαφιόζο, ο οποίος λέγεται ότι ήταν υπεύθυνος να του διδάξει μυστικά του επαγγέλματος, όπως πώς να απαιτεί και να εισπράττει το pizzo και πώς να συμπεριφέρεται στις συναντήσεις με άλλους μαφιόζους.

Η επιχείρηση της αστυνομίας, αποτελεί μία πρώτη ήττα για τη νέα γενιά της Κόζα Νόστρα. Αλλά ελάχιστοι πιστεύουν ότι η ιταλική μαφία μπορεί να νικηθεί ολοκληρωτικά επειδή έχασε μια μικρή μάχη…