Την περίπτωση να λογοδοτήσουν δεκάδες εταιρείες φέρνουν νέα δεδομένα αφού, σύμφωνα με έκθεση, οι μισές από τις παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που είναι υπεύθυνες για την υπερθέρμανση του πλανήτη προέρχονται από τα ορυκτά καύσιμα που παράγονται από μόλις 36 εταιρείες.

Οι ερευνητές δήλωσαν ότι τα δεδομένα του 2023 ενισχύουν την υπόθεση της απόδοσης ευθυνών στις εταιρείες ορυκτών καυσίμων για τη συμβολή τους στην παγκόσμια θέρμανση. Προηγούμενες εκδόσεις της ετήσιας έκθεσης, μάλιστα, έχουν χρησιμοποιηθεί σε νομικές υποθέσεις κατά εταιρειών και επενδυτών.

Οι μεγαλύτεροι ρυπαντές

Η έκθεση διαπίστωσε ότι οι 36 μεγάλες εταιρείες ορυκτών καυσίμων, συμπεριλαμβανομένων των Saudi Aramco, Coal India, ExxonMobil, Shell και πολλών κινεζικών εταιρειών, παρήγαγαν άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο που ευθύνονται για περισσότερες από 20 δισεκατομμύρια τόνους εκπομπών CO2, το 2023.

Όπως αναφέρει ο Guardian, εάν η Saudi Aramco ήταν χώρα, θα ήταν ο τέταρτος μεγαλύτερος ρυπαντής στον κόσμο μετά την Κίνα, τις ΗΠΑ και την Ινδία, ενώ η ExxonMobil είναι υπεύθυνη για τις ίδιες περίπου εκπομπές με τη Γερμανία, τον ένατο μεγαλύτερο ρυπαντή στον κόσμο, όπως λένε τα στοιχεία.

Οι παγκόσμιες εκπομπές πρέπει να μειωθούν κατά 45% έως το 2030, εάν ο κόσμος θέλει να διατηρήσει τις πιθανότητες να περιορίσει την άνοδο της θερμοκρασίας στον 1,5°C, τον διεθνώς συμφωνημένο στόχο. Ωστόσο, οι εκπομπές εξακολουθούν να αυξάνονται, ενισχύοντας τα ακραία καιρικά φαινόμενα που αφαιρούν ζωές και καταστρέφουν ολόκληρο τον πλανήτη.

Διαβασε ακομα

Το νερό των παγετώνων που λιώνουν γεμίζει 3 πισίνες κάθε δευτερόλεπτο

Αγκιστρωμένοι στα ορυκτά καύσιμα

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας δήλωσε ότι τα νέα έργα ορυκτών καυσίμων που ξεκινούν μετά το 2021 είναι ασυμβίβαστα με την επίτευξη μηδενικών εκπομπών έως το 2050. Οι περισσότερες από τις 169 εταιρείες στη βάση δεδομένων Carbon Majors αύξησαν τις εκπομπές τους το 2023, που ήταν το θερμότερο έτος που είχε καταγραφεί μέχρι εκείνη την εποχή.

«Αυτές οι εταιρείες κρατούν τον κόσμο αγκιστρωμένο στα ορυκτά καύσιμα χωρίς να σχεδιάζουν να επιβραδύνουν την παραγωγή», είχε πει η Christiana Figueres, επικεφαλής του ΟΗΕ για το κλίμα, όταν παραδόθηκε η συμφωνία-ορόσημο του 2015 στο Παρίσι.

«Η επιστήμη είναι σαφής: δεν μπορούμε να κινηθούμε προς τα πίσω, προς περισσότερα ορυκτά καύσιμα και περισσότερη εξόρυξη. Αντίθετα, πρέπει να προχωρήσουμε προς τα εμπρός, προς τις πολλές δυνατότητες ενός οικονομικού συστήματος απαλλαγμένου από τις ανθρακούχες εκπομπές που λειτουργεί για τους ανθρώπους και τον πλανήτη».

Αποζημίωση από τις εταιρείες

Ο Emmett Connaire, στο InfluenceMap, το thinktank που συνέταξε την έκθεση Carbon Majors, δήλωσε: «Παρά τις παγκόσμιες δεσμεύσεις για το κλίμα, μια μικρή ομάδα των μεγαλύτερων παραγωγών ορυκτών καυσίμων στον κόσμο αυξάνει σημαντικά την παραγωγή και τις εκπομπές. Η έρευνα αναδεικνύει τον δυσανάλογο αντίκτυπο που έχουν αυτές οι εταιρείες στην κλιματική κρίση και υποστηρίζει τις προσπάθειες για την επιβολή της εταιρικής ευθύνης».

Τα δεδομένα της Carbon Majors έχουν χρησιμοποιηθεί ως αποδεικτικά στοιχεία για την υποστήριξη νόμων που ψηφίστηκαν στις πολιτείες της Νέας Υόρκης και του Βερμόντ στις ΗΠΑ, οι οποίοι ζητούν αποζημίωση από τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων για τις ζημίες που προκαλούνται από το κλίμα.

Τα δεδομένα έχουν, επίσης, αναφερθεί από νομικές ομάδες ως υποστήριξη για πιθανές ποινικές διώξεις κατά στελεχών ορυκτών καυσίμων και έχουν αναφερθεί σε ρυθμιστικές δράσεις, όπως η καταγγελία της ClientEarth κατά της BlackRock για παραπλάνηση των επενδυτών.

Διαβασε ακομα

Η λύση για τα ορυκτά ίσως κρύβεται βαθιά στη θάλασσα. Αξίζει ωστόσο να θυσιάσουμε τον ωκεανό;

Η έκθεση “Carbon Majors”

Η έκθεση “Carbon Majors” υπολογίζει τις εκπομπές που εκλύονται από την καύση του άνθρακα, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου που παράγουν 169 μεγάλες εταιρείες το 2023. Η βάση δεδομένων περιλαμβάνει επίσης τις εκπομπές από την παραγωγή τσιμέντου, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 6,5% το 2023.

Στις 36 εταιρείες που είναι υπεύθυνες για το ήμισυ των παγκόσμιων εκπομπών το 2023 περιλαμβάνονται κρατικές εταιρείες όπως η China Energy, η Εθνική Ιρανική Εταιρεία Πετρελαίου, η ρωσική Gazprom και η Adnoc των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Στις εταιρείες που ανήκουν στους μετόχους αυτής της ομάδας περιλαμβάνονται η Petrobras, με έδρα τη Βραζιλία, και η Eni, από την Ιταλία.

Στις 36 εταιρείες κυριαρχούν οι κρατικές επιχειρήσεις, από τις οποίες υπάρχουν 25. Δέκα από αυτές βρίσκονται στην Κίνα, τη μεγαλύτερη ρυπογόνο χώρα στον κόσμο. Ο άνθρακας ήταν η πηγή του 41% των εκπομπών που καταμετρήθηκαν το 2023, το πετρέλαιο 32%, το φυσικό αέριο 23% και το τσιμέντο 4%.

Το σύνολο δεδομένων της Carbon Majors περιλαμβάνει, επίσης, ιστορικές εκπομπές από το 1854 έως το 2023. Δείχνει ότι τα δύο τρίτα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τα ορυκτά καύσιμα από τη Βιομηχανική Επανάσταση προέρχονται από 180 εταιρείες, 11 από τις οποίες δεν υπάρχουν πλέον.

«Ζούμε σε μια κρίσιμη στιγμή της ανθρώπινης ιστορίας. Είναι απαραίτητο οι κυβερνήσεις να αναλάβουν δράση και να χρησιμοποιήσουν την εξουσία τους για να τερματίσουν τη βασική αιτία της κρίσης στην οποία βρισκόμαστε: την επέκταση των ορυκτών καυσίμων», σχολίασε ο Kumi Naidoo, πρόεδρος της Πρωτοβουλίας για τη Συνθήκη Μη Διάδοσης των Ορυκτών Καυσίμων, τονίζοντας, για άλλη μία φορά, την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών για τον άμεσο περιορισμό της χρήσης ορυκτών καυσίμων.