Η Γκέελ είναι μια μικρή φλαμανδική πόλη κοντά στην Αμβέρσα στο Βέλγιο. Αν υπάρχει κάτι που ξεχωρίζει είναι η εκκλησία της Αγίας Ντίμφνα. Σύμφωνα με τον θρύλο, η Ντίμφνα, η οποία έζησε τον 7ο μ.Χ. αιώνα, ήταν Ιρλανδή πριγκίπισσα. Όταν η χριστιανή μητέρα της πέθανε και ο ειδωλολάτρης πατέρας της θέλησε να την παντρευτεί, η Ντίμφνα το έσκασε από το παλάτι και με τη βοήθεια έμπιστων υπηκόων της έφτασε στην Γκέελ.

Λίγους μήνες αργότερα, ο πατέρας της, ο οποίος δεν σταμάτησε ποτέ να την αναζητά, την εντόπισε και την αποκεφάλισε! Η Ντίμφνα έζησε λίγο στην Γκέελ, αλλά σε αυτό το διάστημα πρόλαβε να συνδράμει αρρώστους και να αναδειχθεί σε προστάτιδα ατόμων με ψυχικές διαταραχές. Στον βωμό της έφταναν για προσκύνημα ασθενείς από όλη την Ευρώπη.

Είναι μια ιστορία που όχι μόνο έμεινε στους αιώνες, αλλά που επίσης έδωσε το παράδειγμα για τον τρόπο αντιμετώπισης ανθρώπων με ψυχικές διαταραχές και κυρίως έδειξε τον δρόμο για την από-ασυλοποίησή τους.

Με ποιον τρόπο; Οι κάτοικοι της Γκέελ άρχισαν να δέχονται στα σπίτια τους αυτούς τους ασθενείς ως μέλη της οικογένειάς τους. Οι ασθενείς βοηθούσαν στα χωράφια και στα ζώα και έτσι ενσωματώνονταν στις οικογένειες αλλά και στη ζωή της πόλης. Από τότε μέχρι σήμερα…

Η Maggy Vleugels, 58 ετών, και ο σύζυγός της, Jozef Huysmans, φιλοξενούν την 65χρονη Hilda. Δεν είναι η πρώτη οικότροφός τους. Η Maggy μεγάλωσε σε μια οικογένεια στην οποία οι οικότροφοι ήταν μέρος της καθημερινής ζωής. Η μητέρα και ο πατέρας της φρόντιζαν, επίσης, αρκετούς. Όταν οι γονείς της πέθαναν, η Maggy αποφάσισε να φροντίσει τον οικότροφό τους, τον Jeff.

Όταν μετά από πολλά χρόνια, η φροντίδα του Jeff, που αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας, γινόταν δύσκολη για τη Maggy, ο άνδρας μετακόμισε στο Κρατικό Ψυχιατρικό νοσοκομείο της πόλης. Η Maggy ήταν λυπημένη καθώς θα ήθελε να φροντίζει τον Jeff πολύ περισσότερο, αλλά αυτό ήταν κάτι που πια δεν μπορούσε να συμβεί καθώς o άνδρας χρειαζόταν φροντίδα πολύ πιο εξειδικευμένη. Έτσι, είπε στους ανθρώπους του νοσοκομείου ότι θα ήθελε να φιλοξενήσει ξανά κάποιον.

Στην πόλη σήμερα υπάρχουν περίπου 120 οικότροφοι που ζουν με ανάδοχες οικογένειες. Κάποτε ήταν χιλιάδες, αλλά υπήρξε μείωση στη συμμετοχή με τα χρόνια. Αυτό οφείλεται κυρίως στα νοικοκυριά όπου τόσο ο άνδρας όσο και η γυναίκα έχουν δουλειά, κάτι που δεν συνέβαινε στους προηγούμενους αιώνες. Οι οικογένειες λαμβάνουν ημερήσιο επίδομα περίπου 28 € για κάθε άτομο που φροντίζουν, ποσό το οποίο καλύπτει βασικά έξοδα.

Οι προσπάθειες για την επέκταση του προγράμματος συνεχίζονται και υπάρχουν πρωτοβουλίες για να προσελκύσουν περισσότερες οικογένειες. Σε μια σημαντική πρόσφατη εξέλιξη, το σύστημα φροντίδας της Γκέελ προστέθηκε στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.

Με πληροφορίες από Guardian