Η Σουηδία, μια χώρα γνωστή για την κοινωνική της πρόνοια και τις προοδευτικές αξίες, βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με μια σκοτεινή πραγματικότητα: Συμμορίες που στρατολογούν ανηλίκους για να διαπράξουν εγκλήματα για λογαριασμό ξένων κρατών, βυθίζοντάς τους στη βία και την εκμετάλλευση.

Η εγκληματικότητα στη χώρα έχει πάρει μια νέα, επικίνδυνη τροπή, με τις συμμορίες να εκμεταλλεύονται την αθωότητα των εφήβων και να τους χρησιμοποιούν για να εξυπηρετήσουν συμφέροντα που συνδέονται με το Ιράν και στοχεύουν στον κύριο εχθρό του, το Ισραήλ.

Σε μια σειρά ανησυχητικών επιθέσεων, οι έφηβοι της Στοκχόλμης στρατολογημένοι από εγκληματικές οργανώσεις, γίνονται τα «πιόνια» ενός παγκόσμιου πολιτικού παιχνιδιού, σπέρνοντας τρόμο και θλίψη στους δρόμους της πόλης.

Η ιστορία που ακολουθεί δεν είναι μόνο μία ακόμα καταγραφή της αύξησης της βίας στους δρόμους, αλλά μια τρομακτική αποκάλυψη της εμπλοκής του Ιράν σε έναν «πόλεμο» που δεν μαίνεται μόνο στη Μέση Ανατολή, αλλά και στην καρδιά της Ευρώπης.

Στρατολογούνται από συμμορίες, αξιοποιούνται από το Ιράν

Καθώς το σκοτάδι τύλιξε τη Στοκχόλμη ένα βράδυ του περασμένου Μαΐου, η πόλη άρχισε να ακολουθεί τους νυχτερινούς της ρυθμούς και ο εγκληματικός υπόκοσμος ζωντάνεψε.

Σε ένα σπίτι στο Västerås, μια παραλίμνια πόλη 60 μίλια δυτικά της πρωτεύουσας, μια μητέρα ολοκλήρωσε τη νυχτερινή της ρουτίνα, ανακουφισμένη από την εικόνα του 15χρονου γιου της που ήταν ασφαλής στο κρεβάτι. Όμως, λίγο πριν από τα μεσάνυχτα, ο έφηβος σηκώθηκε αθόρυβα και βγήκε έξω.

Τον περίμενε μια δουλειά, που πίστευε ότι θα τελείωνε πριν από το ξημέρωμα, πολύ πριν από τις εθνικές εξετάσεις στα μαθηματικά.

Έξω, έφτασε ένα Uber. Κάποιος άλλος είχε κανονίσει τη μεταφορά για εκείνον, όπως προκύπτει από δικαστικά και αστυνομικά έγγραφα. Τα έγγραφα, στα οποία περιλαμβάνονται και μηνύματα που αντάλλαξε, περιγράφουν λεπτομερώς το ταξίδι του.

Τα παρακάτω μηνύματα έχουν επεξεργαστεί για λόγους σαφήνειας και έκτασης.

«Αδερφέ, άκου, πες τους ότι είμαι έτοιμος οποτεδήποτε», γράφει ένας.

Κι ο άλλος απαντά με τα παρακάτω μηνύματα:

«Πες μου όταν είσαι στο ταξί»

«Γρήγορα bro»

«Αδερφέ είπα ότι δεν θα κλείσω μέχρι να μπεις στο ταξί»

«Πάρε με τηλέφωνο αδερφέ»

«Αδερφέ, πάρε με τηλέφωνο»

«Αδερφέ πώς μπορείς να μου το κάνεις αυτό»

«Σου έδωσα τα πάντα»

«Πάντα σε βοηθούσα και τώρα δεν μου απαντάς»

Μετά από ώρα, ο πρώτος ανταποκρίνεται στέλνοντας το μήνυμα «Αδερφέ δεν έχω wifi».

Στο μεταξύ το ταξί, σύμφωνα με τα αρχεία της Uber, είχε σταματήσει σε ένα πάρκινγκ στο προάστιο Tyresö της Στοκχόλμης. Εκεί, ο έφηβος πήρε οδηγίες μέσω γραπτών μηνυμάτων να πάρει ένα όπλο, που ήταν κρυμμένο.

Το πήρε, το έβαλε στη δεξιά τσέπη του μπουφάν του, ενώ σχεδόν αμέσως έφτασε ένα άλλο ταξί για να τον παραλάβει. Λίγο νωρίτερα είχε δει ποιος θα ήταν ο προορισμός του: Η πρεσβεία του Ισραήλ στη Στοκχόλμη. Μόνο που δεν έφτασε ποτέ.

Λίγο αφότου ξεκίνησε το τελευταίο σκέλος του ταξιδιού του, τα μπλε φώτα αναβόσβησαν, η αστυνομία κατέφθασε και τον συνέλαβαν.

Όμως, λίγο περισσότερο από 24 ώρες αργότερα, ένα άλλο αγόρι, 14 ετών, τα κατάφερε.

Με ένα ημιαυτόματο πιστόλι των 9 χιλιοστών στο χέρι, πυροβόλησε αρκετές φορές κοντά στην πρεσβεία στις 2 τα ξημερώματα πριν συλληφθεί.

Ο 14χρονος δεν διώχθηκε ποινικά επειδή ήταν ανήλικος, ενώ ο 15χρονος καταδικάστηκε για σοβαρό αδίκημα με όπλα και διατάχθηκε να περάσει 11 μήνες σε ίδρυμα ανηλίκων.

Σύμφωνα με την αστυνομία, οι απόπειρες επίθεσης ήταν μεταξύ των πολλών που έγιναν πέρυσι με στόχο την ισραηλινή πρεσβεία στη Στοκχόλμη. Πηγές της Σουηδικής Υπηρεσίας Ασφαλείας (SÄPO) ανέφεραν στο CNN ότι πραγματοποιήθηκαν από συμμορίες που δρούσαν για λογαριασμό του Ιράν, καθιστώντας μια υπάρχουσα κρίση ακόμη πιο επικίνδυνη.

Η Σουηδία δίνει μάχη με ένα κύμα βίας από συμμορίες, στο οποίο εμπλέκονται όλο και περισσότερο παιδιά και έφηβοι. Σύμφωνα με συνεντεύξεις που έγιναν για τη συγκεκριμένη έρευνα με περισσότερες από είκοσι πηγές, μεταξύ των οποίων πρώην μέλη συμμοριών, αρκετοί κοινωνικοί λειτουργοί, εισαγγελείς, δικηγόροι, εγκληματολόγοι και μέλη των υπηρεσιών ασφαλείας, οι συμμορίες στρατολογούν παιδιά που είναι πολύ μικρά για να φυλακιστούν για να εκτελέσουν βίαιες αποστολές. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν βασικό εργαλείο για την εκμετάλλευσή τους, ανέφεραν οι πηγές, με τους συμμορίτες να τα καθοδηγούν διαδικτυακά για να διαπράξουν εγκλήματα, από βανδαλισμούς μέχρι βομβιστικές επιθέσεις και δολοφονίες κατά παραγγελία.

Πέρυσι, η SÄPO προειδοποίησε ότι το Ιράν χρησιμοποιούσε τα εγκληματικά δίκτυα της χώρας για να εκτελέσει τις εντολές του σε μια επέκταση της περιφερειακής σύγκρουσής του με το Ισραήλ, αλλά δεν έδωσε πολλές περαιτέρω λεπτομέρειες. Η πρεσβεία του Ιράν στη Στοκχόλμη απέρριψε τότε τους ισχυρισμούς ως «ψεύτικες και προπαγανδιστικές» πληροφορίες που προωθούσε το Ισραήλ.

Το CNN μίλησε με πολλές πηγές της σουηδικής αστυνομίας και της ασφάλειας σχετικά με την υποτιθέμενη ξένη δραστηριότητα για την παρούσα έρευνα. Δεν ήταν όλοι πρόθυμοι να σχολιάσουν επίσημα, αλλά όσοι το έκαναν είπαν ότι η ιρανική κυβέρνηση συνεργάζεται με τοπικές συμμορίες για να σχεδιάζουν πολιτικές επιθέσεις εναντίον ισραηλινών και εβραϊκών συμφερόντων. Σε πολλές περιπτώσεις, είπαν, εμπλέκονται παιδιά.

Οι ιρανικές αρχές αρνήθηκαν να σχολιάσουν την έρευνα του CNN.

Μια πηγή στη SÄPO δήλωσε στο CNN ότι δύο αντίπαλες σουηδικές συμμορίες, γνωστές ως Foxtrot και Rumba, σχεδίασαν διάφορες επιθέσεις με στόχο την ισραηλινή πρεσβεία στη Στοκχόλμη με εντολή του Ιράν πέρυσι. Περιελάμβαναν μια απόπειρα επίθεσης με εκρηκτικό μηχανισμό στις 31 Ιανουαρίου, την αποτυχημένη απόπειρα στις 16 Μαΐου και τον πυροβολισμό στις 17 Μαΐου, καθώς και αυτό που ένας Σουηδός εισαγγελέας περιέγραψε ως περιστατικό με πυροβολισμούς την 1η Οκτωβρίου.

Ο εισαγγελέας που χειρίστηκε τους πυροβολισμούς του Οκτωβρίου δήλωσε ότι ο ύποπτος ταυτοποιήθηκε σε σχέση με τις εκρήξεις κοντά στην ισραηλινή πρεσβεία στην Κοπεγχάγη, στη γειτονική Δανία, μια ημέρα αργότερα. Η υπόθεση αυτή βρίσκεται ακόμη υπό διερεύνηση.

Οι περισσότερες από τις επιθέσεις που εξέτασε το CNN αφορούσαν υπόπτους κάτω των 18 ετών, οι οποίοι αντιμετωπίζονται διαφορετικά από τους ενήλικες στο σουηδικό σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, με έμφαση στην επανόρθωση και με μεγαλύτερη πιθανότητα να μην ασκηθεί ποινική δίωξη. Σύμφωνα με τα δικαστικά αρχεία, φάνηκε ότι δεν είχαν ιδέα ποιος κατεύθυνε τις κινήσεις τους.

«Γίνεται πρόβλημα για εμάς όταν είναι ένα άλλο κράτος όπως το Ιράν που χρησιμοποιεί αυτά τα παιδιά ως εντολοδόχους», δήλωσε στο CNN ο Φρέντρικ Χάλστρομ, επικεφαλής των επιχειρήσεων της SÄPO, περιγράφοντας την πρακτική ως murder-for-hire ή crimes-for-service. «Το οργανωμένο έγκλημα στη Σουηδία αυτή τη στιγμή είναι ένα τεράστιο τρωτό σημείο που χρησιμοποιείται από κρατικούς φορείς».

«Μετά την 7η Οκτωβρίου, είδαμε αυτού του είδους τον τρόπο λειτουργίας», πρόσθεσε, αναφερόμενος στις επιθέσεις της Χαμάς κατά του Ισραήλ το 2023 που πυροδότησαν τον πόλεμο στη Γάζα. Η Χαμάς υποστηρίζεται από το Ιράν.

Το Ιράν και το Ισραήλ έχουν εμπλακεί σε έναν «σκιώδη πόλεμο» εδώ και χρόνια, χρησιμοποιώντας κατασκόπους, πληρωμένους δολοφόνους, εγκληματικά δίκτυα, κυβερνο-δραστηριότητες και άλλα μυστικά μέσα για να χτυπήσουν ο ένας τον άλλον, κυρίως στη Μέση Ανατολή. Όμως, τα τελευταία χρόνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν προειδοποιήσει για μια έξαρση των ιρανικών κρατικών απειλών στη Δύση, με συνωμοσίες που πραγματοποιούνται από εντολοδόχους με στόχο αντιφρονούντες και δημοσιογράφους, καθώς και Ισραηλινούς και Εβραίους.

Το CNN βρήκε πρόσφατα παραδείγματα προγραμματισμένων επιθέσεων σε ισραηλινούς και εβραϊκούς χώρους στην Ευρώπη, όπου εγκληματικά δίκτυα που συνδέονται με το Ιράν φέρονται να άσκησαν πιέσεις σε ντόπιους για την εκτέλεση των εγκλημάτων, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα. Μεταξύ των στόχων: Μια συναγωγή και ένα εβραϊκό κέντρο μνήμης στη Γερμανία και ένα εβραϊκό εστιατόριο και κέντρο προσευχής στην Ελλάδα.

Ο δράστης ενός από τα περιστατικά στη Γερμανία δεν είχε προηγούμενο ποινικό μητρώο και το δικαστήριο έκρινε ότι είχε πιεστεί για να δράσει. Ενώ βρισκόταν στην Ελλάδα, ένας από τους κατηγορούμενους, ένας μετανάστης χωρίς χαρτιά από το Πακιστάν, έδειξε στο δικαστήριο αποδείξεις ότι εξαναγκάστηκε. Το Ιράν αρνήθηκε ότι βρίσκεται πίσω από τα περιστατικά.

Μαζί, οι υποθέσεις υποδηλώνουν τη χρήση ευάλωτων εντολοδόχων για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων στην Ευρώπη. Τώρα, λένε πηγές ασφαλείας, το Ιράν στρατολογεί ανυποψίαστα παιδιά.

Ο Μάγκνους Ράνστορπ, ειδικός σε θέματα αντιτρομοκρατίας στο Σουηδικό Πανεπιστήμιο Άμυνας, δήλωσε ότι αν και οι επιχειρήσεις δεν είναι πολύ εξελιγμένες, δεδομένου ότι οι φερόμενοι ως δράστες είναι νέοι και άπειροι, είναι πολύ σοβαρές.

«Είναι απλώς το εργαλείο», είπε, μιλώντας για τους νέους. «Είναι πραγματικά κατά κάποιο τρόπο πιεσμένοι για να το κάνουν αυτό».

Μια εθνική καταστροφή

Η Σουηδία, γνωστή για το γεγονός ότι διαθέτει ένα από τα πιο γενναιόδωρα δίκτυα κοινωνικής ασφάλειας στον κόσμο και μια ισχυρή κουλτούρα φροντίδας των ευάλωτων ατόμων, έχει γίνει τα τελευταία χρόνια συνώνυμο της βίαιης εγκληματικότητας στην Ευρώπη. Σήμερα έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά εγκληματικότητας με όπλα στην ήπειρο, σύμφωνα με μελέτη του Σουηδικού Εθνικού Συμβουλίου για την Πρόληψη του Εγκλήματος (Brå).

Οι φόβοι σχετικά με την κρίση έχουν φτάσει να κυριαρχούν στο πολιτικό τοπίο της Σουηδίας, παίζοντας ρόλο στο να έρθει στην εξουσία το 2022 ο δεξιός συνασπισμός με την υπόσχεση να είναι σκληρός απέναντι στο έγκλημα. Η κυβέρνηση έχει αυστηροποιήσει τη μεταναστευτική πολιτική, έχει επιβάλει αυστηρότερες ποινές για εγκλήματα με όπλα και έχει διευρύνει τις εξουσίες παρακολούθησης της αστυνομίας. Τα μέτρα αυτά, λένε οι επικριτές, αγνόησαν τα υποκείμενα ζητήματα που οδηγούν στον πόλεμο των συμμοριών, όπως η διεύρυνση της οικονομικής ανισότητας και ο κοινωνικός διαχωρισμός.

Μόνο τον Ιανουάριο, σημειώθηκαν 33 εκρήξεις που σχετίζονται με συμμορίες στη Σουηδία – ο υψηλότερος μηνιαίος αριθμός που έχει καταγραφεί ποτέ στη χώρα, σύμφωνα με έκθεση της σουηδικής αστυνομίας του 2025. Το 2024, το 30% των υπόπτων σε δολοφονίες που σχετίζονται με πυροβόλα όπλα ήταν κάτω των 18 ετών, σε σύγκριση με περίπου 20% τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με την ίδια έκθεση.

Η βία με όπλο παρέμεινε η πιο συχνή αιτία βίαιου θανάτου στη Σουηδία το 2024, αλλά το ποσοστό ανθρωποκτονιών στη χώρα μειώθηκε εν μέσω αύξησης της επιτήρησης, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που δημοσίευσε το Brå τον Μάρτιο.

Ο αριθμός των νέων στη Σουηδία που είναι ύποπτοι για παράβαση του νόμου περί όπλων επταπλασιάστηκε μέσα σε μια δεκαετία

Το ποσοστό των νέων 15 έως 17 ετών μεταξύ των ατόμων που είναι ύποπτοι για παράνομη κατοχή πιστολιού ή αυτόματου όπλου στη Σουηδία αυξήθηκε από 5% το 2012 σε 11% το 2022.

«Πρόκειται για εθνική καταστροφή», δήλωσε στο CNN ο Τζον Φόρσμπεργκ, επιθεωρητής της Εθνικής Αστυνομίας της Σουηδίας, προσθέτοντας ότι τα παιδιά διασχίζουν πλέον τα σύνορα για να διαπράξουν εγκλήματα, καθιστώντας το πρόβλημα πανευρωπαϊκό.

Οι συμμορίες συχνά δελεάζουν τα παιδιά και τους εφήβους με ακριβά αντικείμενα, αναθέτοντας αρχικά φαινομενικά αθώες αποστολές που στη συνέχεια κλιμακώνονται με την πάροδο του χρόνου. «Τυφλώνονται από το κυνήγι των χρημάτων και του status και των υλικών πραγμάτων. Έχουν εμμονή με τη σκέψη ότι θα έχουν μετρητά για να πάνε να αγοράσουν ρούχα», δήλωσε ο Λουάι Μοχάγκεμπ, πρώην ανακριτής της σουηδικής αστυνομίας, ο οποίος έχει εργαστεί σε πολλές υποθέσεις που αφορούν παιδιά σε συμμορίες.

Αλλά και άλλοι προσωπικοί και κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες παίζουν επίσης ρόλο. Στους παράγοντες περιλαμβάνονται η αναζήτηση του ανήκειν, του κύρους και του οικονομικού κέρδους – ειδικά όταν οι νόμιμες ευκαιρίες είναι σπάνιες.

«Πρέπει να δεις τη ρίζα του προβλήματος», δήλωσε στο CNN ο Ρενέ Λόμπος, πρώην μέλος συμμορίας που τώρα βοηθάει παιδιά να βγουν από τις συμμορίες, προσθέτοντας ότι οι νέοι «είναι τόσο ανασφαλείς για το ποιοι είναι, που δεν έχουν πρότυπα όταν μεγαλώνουν». Η συμμετοχή σε αυτές τις συμμορίες, είπε, τους δίνει μια αίσθηση κοινότητας.

Η μητέρα του 15χρονου που συνελήφθη καθ’ οδόν προς την ισραηλινή πρεσβεία στη Στοκχόλμη τον Μάιο του 2024 δήλωσε στις Αρχές ότι πίστευε ότι ο γιος της ήταν θύμα εκμετάλλευσης. Είπε ότι οι μεγαλύτεροι άνθρωποι με τους οποίους περνούσε χρόνο, οι οποίοι μπορεί να βρίσκονταν πίσω από το να του βρουν τη «δουλειά», ενεργούσαν ως «μεγάλα αδέλφια» του, προστατεύοντάς τον και υποστηρίζοντάς τον – και κάνοντάς τον να αισθάνεται ασφαλής.

Τα εγκληματικά δίκτυα στρατολογούν στρατηγικά εφήβους, καθώς όχι μόνο είναι ευκολότερο να τους χειραγωγήσουν αλλά και τους επιβάλλονται ελαφρύτερες ποινές, σύμφωνα με τους ειδικούς σε θέματα ασφάλειας με τους οποίους μίλησε το CNN. Στη Σουηδία, τα παιδιά κάτω των 15 ετών δεν μπορούν να θεωρηθούν νομικά υπεύθυνα για εγκλήματα, ενώ τα παιδιά μεταξύ 15 και 18 ετών συνήθως παραπέμπονται στις Αρχές κοινωνικής πρόνοιας αντί να καταδικάζονται σε φυλάκιση.

Η Σουηδή εισαγγελέας Λίζα ντος Σάντος δήλωσε στο CNN ότι η χρησιμοποίηση ανηλίκων δίνει τη δυνατότητα σε πιο υψηλόβαθμα μέλη συμμοριών να αποφεύγουν την επιβολή του νόμου. «Δεν έχουν σύνδεση τόσο με τον στόχο όσο και με τον αρχηγό της συμμορίας που θέλει να γίνει η αποστολή. Αυτό καθιστά δυσκολότερο τον εντοπισμό τους».

Οι ειδικοί λένε ότι η Foxtrot, μια από τις πιο διαβόητες συμμορίες της Σουηδίας, έχει τροφοδοτήσει την έξαρση της βίας που διαδραματίζεται στους δρόμους της χώρας, χρησιμοποιώντας εφήβους για τη διάπραξη εγκλημάτων. Οι πόλεμοι των συμμοριών επιδεινώθηκαν το 2023, όταν ο αρχηγός της Foxtrot, ο Ράουα Ματζίντ, ξεκίνησε βεντέτα με τον πρώην σύμμαχό του, Ισμαήλ Άμπντο, ο οποίος έγινε αρχηγός της αντίπαλης συμμορίας που είναι γνωστή ως Rumba.

Το Ιράν χρησιμοποιεί τις σουηδικές συμμορίες και τους εφήβους που στρατολογούνται από αυτές

Και οι δύο άνδρες καταζητούνται για πολλαπλές κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένων σοβαρών αδικημάτων για ναρκωτικά, σύμφωνα με τα Red Notices της Ιντερπόλ για τη σύλληψή τους. Ο Ματζίντ αντιμετωπίζει κατηγορίες για ηθική αυτουργία σε φόνο και ο Άμπντο αντιμετωπίζει κατηγορίες για ηθική αυτουργία σε απόπειρα δολοφονίας.

Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επέβαλε πρόσφατα κυρώσεις στην Foxtrot και στον αρχηγό της Ματζίντ, ο οποίος, όπως είπε, συνεργαζόταν με το ιρανικό υπουργείο Πληροφοριών και Ασφάλειας (MOIS). Κατηγόρησε τη συμμορία ότι ενορχήστρωσε επιθέσεις εναντίον Ισραηλινών και Εβραίων στην Ευρώπη για λογαριασμό του Ιράν, συμπεριλαμβανομένης της απόπειρας επίθεσης τον Ιανουάριο του 2024 στην ισραηλινή πρεσβεία στη Στοκχόλμη, προσθέτοντας ότι η ομάδα «χρησιμοποιεί συστηματικά εφήβους».

Ανακοινώνοντας τις κυρώσεις στις αρχές Μαρτίου, το υπουργείο Οικονομικών δήλωσε ότι το ιρανικό καθεστώς χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο εγκληματικά δίκτυα ως πληρεξούσιους. «Η θρασύτατη χρήση από το Ιράν διεθνικών εγκληματικών οργανώσεων και εμπόρων ναρκωτικών υπογραμμίζει τις προσπάθειες του καθεστώτος να επιτύχει τους στόχους του με κάθε μέσο, χωρίς να υπολογίζει το κόστος για τις κοινότητες σε όλη την Ευρώπη», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ.

Ο Ματζίντ έφυγε από τη Σουηδία τον Απρίλιο του 2019 και έκτοτε βρίσκεται στη Σουλαϊμανίγια, μια κουρδική πόλη στο βόρειο Ιράκ, σύμφωνα με τα αρχεία της σουηδικής αστυνομίας που σχετίζονται με την έρευνα για τον αρχηγό της συμμορίας. Τα αρχεία δείχνουν ότι συνέχισε να επικοινωνεί με συνεργούς του εγκληματίες και να επιβλέπει τις επιχειρήσεις μέσω κρυπτογραφημένων συνομιλιών, χρησιμοποιώντας συχνά το ψευδώνυμο «Foxkurdish», αναφερόμενος στο παρατσούκλι του, την κουρδική αλεπού.

«Το Ιράν έχει μεγάλη επιρροή στο ιρακινό Κουρδιστάν», δήλωσε ο Σαΐντ Γκασεμινετζάντ, ανώτερος σύμβουλος για το Ιράν στο Ίδρυμα για την Υπεράσπιση των Δημοκρατιών, ένα think tank με έδρα την Ουάσινγκτον, εξηγώντας γιατί το Ιράν μπορεί να στρατολογήσει τον Ματζίντ. Η συνεργασία μεταξύ του ιρανικού καθεστώτος και των Κούρδων του Ιράκ αυξήθηκε κατά τη διάρκεια του οκταετούς πολέμου Ιράν-Ιράκ που έληξε το 1988, πρόσθεσε.

Η τύχη του Αμπντό παραμένει ασαφής, αλλά υπήρχαν τοπικές αναφορές τον Μάιο του 2024 για τη σύλληψή του στη νότια επαρχία των Αδάνων της Τουρκίας και την επακόλουθη απελευθέρωσή του με εγγύηση.

Η ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών Μοσάντ ισχυρίστηκε πέρυσι ότι τόσο ο Ματζίντ όσο και ο Αμπντό συνεργάζονταν με το Ιράν και κατηγόρησε τις συμμορίες τους για απόπειρες επιθέσεων στην ισραηλινή πρεσβεία στη Στοκχόλμη, σύμφωνα με δημοσιεύματα ισραηλινών μέσων ενημέρωσης.

Το CNN επικοινώνησε με τη Μοσάντ για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους ισχυρισμούς της και για να σχολιάσει την παρούσα έκθεση, αλλά δεν έλαβε απάντηση.

Gamification του πολέμου των συμμοριών

Οι συμμορίες στρέφονται όλο και περισσότερο σε διαδικτυακές πλατφόρμες για να στρατολογήσουν νέους, προσφέροντάς τους χρήματα σε αντάλλαγμα για στοχευμένες δολοφονίες.

Η Ντος Σάντος δήλωσε ότι οι εγκληματικές αποστολές αναρτώνται σε διάφορες δημόσιες πλατφόρμες, όπως το Snapchat και το Instagram. Οι ενδιαφερόμενοι συχνά καλούνται να στείλουν μήνυμα στο άτομο που παραγγέλνει το χτύπημα ιδιωτικά, είπε. Στη συνέχεια, περιλαμβάνονται σε ιδιωτικές ομάδες σε κρυπτογραφημένες πλατφόρμες όπως το Signal και το Zangi messenger.

Οι υπουργοί Δικαιοσύνης της Σουηδίας, της Δανίας και άλλων σκανδιναβικών χωρών συναντήθηκαν με εκπροσώπους των Meta, Google, TikTok και Snapchat τον Δεκέμβριο για να συζητήσουν πώς οι πλατφόρμες θα σταματήσουν τις συμμορίες να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες τους για τη στρατολόγηση νέων. Οι τέσσερις εταιρείες συνεργάζονται στο πλαίσιο της TechSverige (TechSweden) για τη δημιουργία ενός σκανδιναβικού φόρουμ ανταλλαγής γνώσεων με στόχο την αντιμετώπιση του ζητήματος, αν και το Snapchat δήλωσε στο CNN ότι δεν είχε δει «σαφή σημάδια στρατολόγησης συμμοριών» στην πλατφόρμα του.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Δανίας Πέτερ Χάμελγκααρντ δήλωσε τότε ότι πρέπει να ληφθούν «πιο συγκεκριμένα μέτρα» για να διασφαλιστεί ότι οι ψηφιακές πλατφόρμες δεν διευκολύνουν τα βίαια εγκλήματα. Επέκρινε επίσης τη Signal και την Telegram επειδή δεν συμμετείχαν στη συνάντηση.

Οι Meta, Google, TikTok, Snapchat και Telegram δήλωσαν στο CNN ότι παρακολουθούν, εντοπίζουν και αφαιρούν το επιβλαβές περιεχόμενο που παραβιάζει τις πολιτικές τους και το νόμο χρησιμοποιώντας εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης και ανθρώπινο moderation. Είπαν επίσης ότι απαγορεύουν και καταπολεμούν την υποκίνηση σε εγκληματικότητα, την εγκληματική δραστηριότητα και τη στρατολόγηση, συνεργαζόμενες με τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου για να κρατούν τους ανθρώπους -ιδιαίτερα τα παιδιά- ασφαλείς.

Το CNN απευθύνθηκε στις Zangi Messenger και Signal με ερωτήματα, αλλά δεν έλαβε απαντήσεις.

Ο Όσκαρ Βάλντνερ, διδακτορικός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Μάλμε, ο οποίος ερευνά τον τρόπο με τον οποίο τα εγκληματικά δίκτυα χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το διαδίκτυο, δήλωσε ότι οι συμμορίες διαφημίζουν παράνομες δραστηριότητες στο διαδίκτυο με «πολύ σαφή τρόπο» έναντι μεγάλων ποσών.

Το CNN ανέλυσε δημόσια κανάλια Telegram που ο Βάλντνερ συνέδεσε με εγκληματικά δίκτυα. Εκεί, οι ομάδες χρησιμοποιούν φαινομενικά αθώα σύμβολα για να διατάξουν επιθέσεις: Ένα emoji κρανίου σηματοδοτεί φόνο, ενώ ένα emoji δολαρίου αντιπροσωπεύει πληρωμή, σύμφωνα με Σουηδούς εισαγγελείς και ακαδημαϊκούς με τους οποίους μίλησε το CNN. Η Foxtrot αναφέρεται συχνά με ένα emoji αλεπούς, ενώ η Rumba χρησιμοποιεί ένα emoji φράουλας, σε αναφορά στην επιχείρηση φράουλας που διατηρούσε ο Άμπντο, δήλωσε πηγή της σουηδικής αστυνομίας. Τα κανάλια Telegram αφαιρέθηκαν τους τελευταίους μήνες.

Εκπρόσωπος της Telegram δήλωσε στο CNN ότι είχε αφαιρέσει το περιεχόμενο στρατολόγησης εγκληματιών στη Σουηδία όταν ανακαλύφθηκε τον Αύγουστο και ότι οι συντονιστές συνέχισαν να αφαιρούν νέες απόπειρες. Ο εκπρόσωπος πρόσθεσε ότι η εταιρεία συμμορφώνεται με τον νόμο της ΕΕ για τη μετριοπάθεια του περιεχομένου, τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες, και παρέχει κανάλια στις Αρχές για την έκδοση αιτημάτων κατάργησης.

roloi-tis-apokalypsis-pio-konta-apo-pote-sta-mesanychta-kai-ton-afanismo

Η κανονικοποίηση της βίας των συμμοριών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δημιουργεί έναν επικίνδυνο κύκλο όπου το έγκλημα δοξάζεται, δήλωσαν εγκληματολόγοι, ειδικοί στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και κοινωνικοί λειτουργοί στο CNN, προσθέτοντας ότι συχνά τα παιδιά προετοιμάζονται διαδικτυακά σε πραγματικό χρόνο.

«Αυτά τα παιδιά βιντεοσκοπούν τα πάντα. Βγάζουν φωτογραφίες τους με το όπλο και τις στέλνουν σε φίλους τους, ξέρετε, πριν από τον πυροβολισμό ή μετά τον πυροβολισμό και καυχιούνται γι’ αυτό, επειδή ξέρουν ότι μέσω αυτών των διαφημίσεων (κερδίζουν) κοινωνικό κύρος», δήλωσε ο Μοχάγκεμπ, αναφερόμενος στις διαδικτυακές αναρτήσεις όπου οι συμμορίες προσφέρουν χρήματα για τη διάπραξη εγκλημάτων.

Η έκθεση των παιδιών σε βίαιο περιεχόμενο στο διαδίκτυο είναι κάτι που απασχολεί ευρύτερα τις ευρωπαϊκές Αρχές.

«Ομάδες συχνά πολύ νεαρών ατόμων σχηματίζονται στο διαδίκτυο γύρω από αφηγήσεις βίας και όχι γύρω από ιδεολογίες», δήλωσε η Άννα Σιόμπεργκ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταπολέμησης της Τρομοκρατίας της Europol.

«Ανταλλάσσουν βίαιο περιεχόμενο και φαντασιώσεις σχετικά με το πώς θα ασκήσουν βία και αυτή η ευπάθεια στις βίαιες αφηγήσεις τους καθιστά μια κερδοφόρα δεξαμενή στρατολόγησης για τρομοκρατικές οργανώσεις ή ομάδες οργανωμένου εγκλήματος».

«Θα του πάω μερικά cool ρούχα»

Στην κατάθεσή του, ο 15χρονος από το Västerås, ο οποίος συνελήφθη καθ’ οδόν προς την ισραηλινή πρεσβεία, είπε ότι αρχικά πίστευε ότι η δουλειά του τον περασμένο Μάιο ήταν να μεταφέρει κάνναβη και ότι ένιωσε «εξαπατημένος και θυμωμένος» όταν του είπαν να πάρει ένα όπλο.

No other land

Υποστήριξε ότι μόλις τρεις ημέρες νωρίτερα, τον είχαν ρωτήσει αν θα εκτελούσε ένα χτύπημα στην ισραηλινή πρεσβεία και είχε αρνηθεί λόγω του πολιτικού του χαρακτήρα, προσθέτοντας ότι δεν ήξερε πού θα πήγαινε εκείνο το βράδυ μέχρι που ήταν ήδη στο Uber.

Ο αδελφός του 14χρονου που συνελήφθη για τους πυροβολισμούς κοντά στην πρεσβεία μια ημέρα αργότερα δήλωσε ότι δεν πίστευε ότι ο αδελφός του ήταν «ικανός» να πραγματοποιήσει την υποτιθέμενη επίθεση, σύμφωνα με μια υποκλοπή συνομιλίας που διέταξε η σουηδική αστυνομία μετά το περιστατικό και περιλαμβάνεται στα δικαστικά έγγραφα. «Πίστευα ότι θα πυροβολούσε μία φορά. Θα φοβόταν και θα έτρεχε μακριά», ακούγεται να λέει, προσθέτοντας ότι εξεπλάγη που ο αδελφός του άδειασε ολόκληρο τον γεμιστήρα.

«Έτσι, νόμιζαν ότι ήταν τρομοκρατική επίθεση, αδελφέ. Έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκράτης, φίλε… Το είπαν στις ειδήσεις… όπως αυτός ο πυροβολισμός στην πρεσβεία του Ισραήλ», είπε σε άλλο τηλεφώνημα.

Τα τηλεφωνήματα υποδηλώνουν πόσο απλές είναι οι ανταμοιβές για τη διάπραξη τόσο σοβαρών εγκλημάτων.

Σε μία από τις συνομιλίες που έχουν υποκλαπεί, ο αδελφός του αγοριού ακούγεται να λέει σε άγνωστο συνομιλητή ότι έλαβε τα χρήματα και τα έκρυψε. «Παίρνω το κομμάτι μου. (Αυτός) έχει το δικό του. Ναι. Όταν τον επισκέπτομαι στο SiS (Σουηδική Εθνική Επιτροπή Ιδρυματικής Φροντίδας), του αφήνω μερικά πολύ cool ρούχα και άλλα πράγματα. Πράγματα που θέλει».

Στο τηλέφωνο του αδελφού, σε διαγραμμένα αρχεία, η αστυνομία βρήκε μια φωτογραφία δύο μασκοφόρων που ποζάρουν με ένα μεγάλο χρηματικό ποσό, κρατώντας μεγάλες στοίβες χαρτονομισμάτων των 500 κορωνών (περίπου 50 δολάρια).

Σε μια άλλη συνομιλία, επαναλαμβάνει τους φόβους του για τον μικρότερο αδελφό του και ένας άγνωστος ομιλητής προσπαθεί να τον καθησυχάσει. “Όχι, αλλά αυτόματα, θα απαλλαγεί. Αλλά εννοώ ότι μπορεί ακόμα να μπει σε ένα κέντρο αποκατάστασης ή κάτι τέτοιο… Αλλά δεν θα πάρει κανένα χαρακτηρισμό στο μητρώο του», λέει το άτομο.

Οι κοινωνικοί λειτουργοί με τους οποίους μίλησε το CNN τόνισαν ότι τα παιδιά που στρατολογούνται σε συμμορίες πρέπει να θεωρούνται θύματα ενός συστήματος που απέτυχε να τα προστατεύσει και όχι εγκληματίες. Χωρίς ισχυρή παρέμβαση, είπαν, τα παιδιά παραμένουν σε κίνδυνο περαιτέρω εκμετάλλευσης, παγιδευμένα σε έναν κύκλο βίας.

Αμέσως μετά τη σύλληψή του, καθισμένος στο περιπολικό, ο 15χρονος είπε σε έναν από τους αστυνομικούς ότι ήταν πολύ αργά για να βγει από τη συμμορία.

«Θα εξακολουθούν να σε βρίσκουν όπου κι αν βρίσκεσαι», είπε, σύμφωνα με την έκθεση της αστυνομίας, προσθέτοντας ότι η βία στη Σουηδία θα χειροτερέψει.

Tags