Από την εκτέλεσή της πριν από 470 χρόνια, η Lady Jane Grey ζει στη δημόσια φαντασία ως το κατεξοχήν θύμα. Όταν ήταν 16 ετών, ο φιλόδοξος πεθερός της την έσπρωξε στον αγγλικό θρόνο, αλλά παρέμεινε Βασίλισσα για μόλις εννέα ημέρες.

Στη συνέχεια, αποκεφαλίστηκε κατόπιν εντολής της εκδικητικής βασίλισσας Mary, η οποία της άρπαξε τον θρόνο και, όπως λέει η ιστορία, δεν μπορούσε να ανεχθεί να παραμείνει ζωντανή μία άλλη διεκδικήτρια του στέμματος.

Την αφήγηση αυτή ενισχύει το πορτρέτο της Jane του Paul Delaroche από το 1833, το οποίο εκτίθεται μόνιμα στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου. Γονατιστή, με δεμένα τα μάτια, ντυμένη στα λευκά, η Jane ψηλαφεί το χώρο γύρω της, σαν ένα αθώο αρνί που ετοιμάζεται για σφαγή.

Στην πραγματικότητα, η Lady Jane Grey ήταν ένας πολύ πιο σύνθετος χαρακτήρας. Η ανιψιά του Henry VIII, ήταν «ένα μάλλον τραχύ άτομο» υποστηρίζει η Samantha Rogers, η οποία διδάσκει την ιστορία των Tudors στο Πανεπιστήμιο Vanderbilt του Νάσβιλ. «Ήταν επίσης σκυθρωπή και θρήσκα. Δεν θα ήθελα να είμαι φίλη της» λέει.

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της σύντομης ζωής της, η Lady Jane Grey επέδειξε πλούσια δράση – για να χρησιμοποιήσουμε τη σύγχρονη ορολογία. Αφού δικάστηκε και κρίθηκε ένοχη για προδοσία, η βασίλισσα Mary ήταν αρχικά πρόθυμη να απονείμει χάρη στην Jane, αλλά εκείνη συνέχισε να είναι μια ειλικρινής προτεστάντισσα – αντιτιθέμενη σθεναρά στην επαναφορά από τη Mary της λειτουργίας των Καθολικών στην Αγγλία – γεγονός που έμελλε να σφραγίσει τη μοίρα της.

Σε μια σελίδα από το προσευχητάριο που μετέφερε μαζί της στο ικρίωμα, το οποίο τώρα βρίσκεται στη συλλογή της Βρετανικής Βιβλιοθήκης, έγραψε ένα ειλικρινές μήνυμα προς τον πατέρα της, προτρέποντάς τον να μην θρηνήσει την εκτέλεση της ίδιας και του συζύγου της, Guildford Dudley: Πιστέψτε ότι, αφήνοντας αυτή τη θνητή ζωή, κερδίσαμε μια αθάνατη ζωή».

Ποια είναι η ηρωίδα του My Lady Jane;

Αλλά ούτε αυτή η Lady Jane Grey – δυνατή και ατρόμητη, πρόθυμη να πεθάνει για αυτό που πίστευε – ούτε το γνωστό παθητικό θύμα, είναι η ηρωίδα του My Lady Jane. Η μίνι σειρά, που προβάλλεται από τις 27 Ιουνίου στο Prime Video, φαντάζεται μια Jane πολύ διαφορετική από την πραγματική.

Την υποδύεται η Αμερικανίδα ηθοποιός Emily Bader ως μια ζωηρή κοπέλα του 21ου αιώνα που ζει στον κόσμο των Tudor: αθυρόστομη, ασεβής και αποφασισμένη να ζήσει και να αγαπήσει όποιον της αρέσει. Ο Θεός δεν μπαίνει ποτέ στο παιχνίδι. Αυτή η Jane μιλάει επίσης σαν κορίτσι της κοιλάδας και κάνει παρέα με φίλους που έχουν τη μαγική ικανότητα να μεταμορφώνονται σε ζώα.

Στην πραγματικότητα, το My Lady Jane οφείλει ελάχιστα στο παρελθόν και επικεντρώνεται στην ηρωίδα. Το λεγόμενο romantasy – ένα portmanteau των λέξεων ρομάντζο και φαντασία – είναι το ταχύτερα αναπτυσσόμενο είδος της σύγχρονης μυθοπλασίας.

Οι τηλεοπτικοί παραγωγοί παλαιότερα έπλασαν μίνι σειρές μετά από σχολαστική μελέτη της ιστορικής μυθοπλασίας, όπως το Wolf Hall της Hilary Mantel. Αλλά το Bridgerton του Netflix, βασισμένο στα μυθιστορήματα της Julie Quinn, αξιοποίησε τη δημοτικότητα των ιστοριών αγάπης που διαδραματίζονται σε ένα εναλλακτικό παρελθόν.

Ίσως κάποιος να υπέθετε ότι η Mantel, η οποία πέθανε το 2022, δεν θα εντυπωσιαζόταν καθόλου από το Bridgerton ή από το My Lady Jane, το οποίο διασκευάστηκε από το μπεστ σέλερ μυθιστόρημα για νέους ενήλικες των Brodi Ashton, Cynthia Hand και Jodi Meadows.

Στη διάλεξή της για το BBC το 2017, η Mantel δήλωσε: «Αυτή είναι μια επίμονη δυσκολία για τις γυναίκες συγγραφείς. Θέλουν να γράψουν για τις γυναίκες του παρελθόντος, αλλά δεν μπορούν να αντισταθούν στην αναδρομική ενδυνάμωσή τους. Το οποίο είναι λάθος».

Το My Lady Jane είναι τόσο κωμικό που η αδιαφορία των δημιουργών για τα γεγονότα δεν αμφισβητείται ποτέ. Και η ιστορικός Nicola Tallis, η οποία δημοσίευσε μια καταξιωμένη βιογραφία της Jane, το Crown of Blood, το 2016, τους το συγχωρεί αυτό.

«Πρέπει να θυμόμαστε ότι υπάρχουν πολλά που δεν γνωρίζουμε για την Jane» λέει η Nicola Tallis. «Αυτό με τη σειρά του προσφέρει έναν σχετικό βαθμό ελευθερίας κατά τη διαμόρφωση μιας τηλεοπτικής αφήγησης. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι είχε απίστευτα ισχυρό μυαλό και νομίζω ότι είναι αρκετά αναζωογονητικό να την βλέπουμε να παρουσιάζεται με τρόπο που επιδιώκει να το αναδείξει αυτό. Θα έπρεπε να τη γιορτάζουμε ως μια νεαρή γυναίκα που δεν φοβήθηκε να κάνει τη φωνή της να ακουστεί σε έναν αντρικό κόσμο».

Η άνοδος του romantasy

Η Tallis αγγίζει ένα ευρύτερο ζήτημα σχετικά με την ελκυστικότητα του περιεχομένου του romantasy.

Κληθείς να εξηγήσει το φαινόμενο, ο πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης για τη Μελέτη του Δημοφιλούς Ρομάντζου, καθηγητής Jayasheee Kamblé, δήλωσε: «Αυτού του είδους ο επαναπροσδιορισμός είναι ένας τρόπος να αρπάξουμε τη γυναικεία δράση από τον θάνατο και τη σιωπή που κυριαρχεί σε τόσο μεγάλο μέρος του παρελθόντος όσον αφορά τις γυναίκες. Αυτό είναι από μόνο του ευχάριστο. Είναι επίσης ένα είδος fan fiction που δημιουργεί ισχυρές αναδιατυπώσεις περιθωριοποιημένων ταυτοτήτων και κάνει νέες ζωές να φαίνονται εφικτές για τη σημερινή γενιά περιθωριοποιημένων ανθρώπων – οι οποίοι μπορεί να γνωρίζουν την υπάρχουσα ιστορία».

Με πληροφορίες από BBC