Το βιβλίο “The Secret History of the Rape Kit” της δημοσιογράφου Pagan Kennedy αποκαλύπτει τη μυστική ιστορία πίσω από το κιτ βιασμού (rape kit) και τη γυναίκα που σκέφτηκε την ιδέα για το κουτί συλλογής βιολογικού υλικού, Martha “Marty” Goddard, η οποία όχι μόνο παραιτήθηκε από τα εύσημα για την εφεύρεσή της, αλλά έκανε ό,τι ήταν δυνατόν για να αποδείξει πως ήταν απόλυτα χρήσιμη σε νοσοκομεία και εγκληματολογικά εργαστήρια σε όλο τον κόσμο.

Ασχολήθηκε, μάλιστα, και με τη συγκέντρωση κεφαλαίων – κι όλα αυτά για να βοηθήσει τις επιζώσες σεξουαλικών επιθέσεων να δικαιωθούν και να κλείσουν στη φυλακή τους βιαστές τους.

Ελάχιστες οι καταγγελίες

Στα μέσα του 1970, η Marty Goddard εργαζόταν σε μια φιλανθρωπική οργάνωση που βοηθούσε τους άπορους του Σικάγο. Η συγκεκριμένη εργασία έφερε την 33χρονη σε επαφή με ένα ευρύ φάσμα ανθρώπων που αποτελούσαν τη ραχοκοκαλιά της πόλης.

Παράλληλα, η Goddard εργαζόταν εθελοντικά σε ένα τηλεφωνικό κέντρο εφήβων, όπου καθημερινά άκουγε ιστορίες νεαρών κοριτσιών και αγοριών που είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους, κυρίως αφού είχαν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση από κάποιο μέλος της οικογένειάς τους.

Η ίδια η Goddard, η οποία επίσης είχε φύγει από το σπίτι της όταν ήταν ακόμα έφηβη εξαιτίας του βίαιου πατέρα της, άρχισε κάποια στιγμή να αναρωτιέται γιατί τόσο λίγες γυναίκες κατήγγειλαν βιασμούς – και κυρίως γιατί οι δράστες σπάνια τιμωρούνταν.

Έτσι, πήρε την πρωτοβουλία να συναντηθεί με τον εισαγγελέα Bernard Carey για να συζητήσουν τα «σημεία αποτυχίας στο σύστημα αποδεικτικών στοιχείων για τις σεξουαλικές επιθέσεις» και σύντομα διορίστηκε σε μια θέση που είχε άμεσα σχέση με την ομάδα αντιμετώπισης βιασμών της πόλης.

Η ιδέα για το κιτ βιασμού

Η Goddard απέκτησε πρόσβαση στο αστυνομικό τμήμα και, το σημαντικότερο, στο εγκληματολογικό εργαστήριό του. Εκεί αντίκρισε ένα χάος, ενώ πολλοί αστυνομικοί παραδέχονταν πως δεν λάμβαναν καν αξιοποιήσιμα στοιχεία από το νοσοκομείο, όπως σωστά συλλεγμένα επιχρίσματα σπέρματος, σάλιου και αίματος.

Αυτό συνέβαινε – εν μέρει – επειδή το προσωπικό του νοσοκομείου δεν είχε ποτέ εκπαιδευτεί να τα συλλέγει σωστά, ενώ ακόμη και όταν οι αστυνομικοί είχαν τα αποδεικτικά στοιχεία, δεν ήξεραν πώς μπορούσαν να τα διατηρήσουν.

Η Goddard προσέγγισε τον αρχιφύλακα Louis Vitullo, τον επικεφαλής του εγκληματολογικού εργαστηρίου, με μια γραπτή περιγραφή του οράματός της: ένα κιτ συλλογής αποδεικτικών στοιχείων σεξουαλικής επίθεσης.

Παρόλο που, όπως αναφέρει το Atlantic, ο Vitullo την «πέταξε» έξω από το γραφείο του, σύντομα την κάλεσε ξανά και, προς έκπληξή της, της έδειξε μια πλήρη μακέτα του κουτιού που είχε περιγράψει.

Ο συμβιβασμός

Τόσο ο αρχιφύλακας, όσο και το γραφείο του εισαγγελέα, ήθελαν τα εύσημα για την ιδέα της Goddard, με την τελευταία να προβαίνει σε συμβιβασμό, με αποτέλεσμα το rape kit να διαφημιστεί ως αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας των τριών.

Η κίνηση της Goddard ήταν άκρως ρεαλιστική: η γυναίκα γνώριζε καλά πως το όνομα του Vitullo μπορούσε να ανοίξει πόρτες, ενώ η ίδια, παρόλο που ήταν εμπνεύστρια της ιδέας, δεν ήταν δικηγόρος, αστυνομικός ή εμπειρογνώμονας και δεν είχε καμία επίσημη εμπειρία στην εγκληματολογία.

Το 1978, η Citizens Committee for Victims Assistance, η Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση (ΜΚΟ) που ίδρυσε η Goddard, κατέθεσε εμπορικό σήμα για το Vitullo Evidence Collection Kit, με τους New York Times να αναφέρουν πως, την ίδια χρονιά, το “kit Vitullo” χρησιμοποιούνταν σε 72 νοσοκομεία του Σικάγο, αναφέροντας απλώς τη Goddard ως συνδημιουργό του κιτ.

Η αναζήτηση κεφαλαίων

Το μεγάλο πρόβλημα, ωστόσο, ήταν η αναζήτηση κεφαλαίων: οι συντηρητικοί φιλάνθρωποι ήταν εξαιρετικά επιφυλακτικοί να συνδεθεί το όνομά τους με τη «σεξουαλική ντροπή» και το στίγμα που έφερνε, την εποχή εκείνη, η λέξη «βιασμός», όπως αναφέρει η Kennedy στο βιβλίο της.

Έτσι, η ΜΚΟ της Goddard υπέβαλε αίτηση και έλαβε επιχορήγηση 10.000 δολαρίων από το Ίδρυμα Playboy. «Αποφάσισα ότι έπρεπε να βάλουμε στην άκρη τα συναισθήματά μας για την αντικειμενοποίηση των γυναικών στο περιοδικό [Playboy]», είχε πει αργότερα.

Η λήψη χρημάτων από τον φιλανθρωπικό βραχίονα ενός εκδότη περιοδικών γυμνού περιεχομένου αποδείχθηκε έξυπνη κίνηση: το ίδρυμα του Playboy έδινε γενναιόδωρα τα χρήματά του για προοδευτικούς σκοπούς.

Ο Χιου Χέφνερ, ιδρυτής και αρχισυντάκτης του Playboy, θεωρούσε το φεμινιστικό κίνημα «αδελφό σκοπό της δικής του προσπάθειας να απελευθερώσει τους άνδρες από την ντροπή και την ενοχή», έγραψε η Kennedy, κάποια στιγμή, σε άρθρο της στους New York Times – φροντίζοντας, φυσικά, να αποκρύψει ότι εις βάρος του Χέφνερ είχαν γίνει πολλές καταγγελίες για σεξουαλική επίθεση, τόσο πριν όσο και μετά τον θάνατό του, το 2017.

Το 1982, η πόλη της Νέας Υόρκης υιοθέτησε το “κιτ Vitullo” και η Goddard μετακινήθηκε στην ανατολική ακτή για να εκπαιδεύσει γιατρούς, νοσοκόμες και αστυνομικούς.

Το άσχημο τέλος

Στο τέλος της δεκαετίας του 1980, η Goddard εξαφανίστηκε απότομα από τη δημόσια ζωή και έκοψε κάθε επαφή με φίλους και μέλη της οικογένειάς της. Η Kennedy, στο βιβλίο της, αναφέρει πως, στο τέλος της δεκαετίας του ’70, επέζησε ενός βίαιου βιασμού ενώ βρισκόταν σε διακοπές στη Χαβάη, κάτι που την ώθησε να στραφεί στο αλκοόλ: «Άρχισε να γυρνά σε όλη τη χώρα, κάνοντας περιστασιακές δουλειές και πίνοντας πολύ», μέχρι που τελικά εγκαταστάθηκε στην Αριζόνα.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής της, ανέπτυξε ασταθή συμπεριφορά και διαγνώστηκε με άνοια και μανιοκατάθλιψη. Το 2015 – τη χρονιά του θανάτου της – ένας δημοσιογράφος του CNN κατάφερε να την εντοπίσει: το άρθρο που προέκυψε απέδιδε το rape kit στον Vitullo – αν και σημείωνε τον ρόλο της Goddard στη διανομή του, περιγράφοντάς την, εν πολλοίς, ως την «τρομερή γυναίκα» πίσω από τον «επιτυχημένο άνδρα».

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, η Goddard εξέφρασε την οργή της για τον τρόπο με τον οποίο είχε υποβαθμιστεί ο ρόλος της: «Ο Vitullo δεν είχε καμία σχέση με αυτό [το κιτ βιασμού]», είπε στη συνέντευξη, αλλά τα συγκεκριμένα λόγια δεν αποτυπώθηκαν ποτέ στο χαρτί, ενώ χάρη στο επίμονο ρεπορτάζ της Kennedy – και φυσικά το βιβλίο της – η Goddard μπορεσε να βγει από τη σκιά της ιστορίας.

Tags