icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Ο πανηγυρισμός της ποδοσφαιρίστριας των ΗΠΑ για την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου ήταν κάτι παραπάνω από μια αυθόρμητη στιγμή ευφορίας. Ήταν μια εμβληματική στιγμή, που άλλαξε τα γυναικεία σπορ για πάντα

Ο Φράνκο Μπαρέζι, ο Ντανιέλε Μασάρο και ο Ρομπέρτο Μπάτζο θα ήθελαν να είχαν σκοράρει στα πέναλτι στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994 στα γήπεδα των Ηνωμένων Πολιτειών.

Ειδικά ο Μπάτζο, γνωρίζει πολύ καλά πώς είναι να χάνεις το καθοριστικό χτύπημα μπροστά σε 90.000 θεατές.

Το 1994, αφού αστόχησε στο πέμπτο και τελευταίο πέναλτι της Ιταλίας κόντρα στην Βραζιλία, η γλώσσα του σώματος μαρτυρούσε το αίσθημα της απελπισίας.

Αυτή η σκηνή ήταν το απόλυτο contrast με όσα διαδραματίστηκαν πέντε χρόνια αργότερα στο ίδιο γήπεδο.

Ήταν 10 Ιουλίου 1999 όταν η Brandi Chastain, η αμυντικός των Ηνωμένων Πολιτειών, έστησε τη μπάλα στην άσπρη βούλα για το 10ο χτύπημα πέναλντι στον τελικό κόντρα στην Κίνα. Το σκορ ήταν 4-4, αφού η Briana Scurry είχε αποκρούσει το πέναλτι της Liu Ying.

Οκτώ χρόνια νωρίτερα είχε μείνει στον πάγκο όταν η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου γυναικών των ΗΠΑ νίκησε την Κίνα στον παρθενικό τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου Γυναικών στην Γκουανγκζού.

Η Chastain έπαιζε στην επίθεση τότε, αλλά έπρεπε να προσαρμοστεί για να εξασφαλίσει μια σταθερή θέση μετά από τέσσερα χρόνια στη διεθνή αφάνεια, μέχρι τη θριαμβευτική, χρυσή επιστροφή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα, όταν η ευελιξία και η ανθεκτικότητά της έγιναν αρετές πρώτα στη μεσαία γραμμή και τελικά σε μια σταθερή θέση στα μετόπισθεν.

Στην νίκη με 3-2 επί της Γερμανίας στα προημιτελικά, η Chastain είχε πετύχει ένα αυτογκόλ και στη συνέχεια το γκολ της ισοφάρισης. Πάντα εκτελούσε πέναλτι και στον τελικό περίμενε να είναι ανάμεσα στις πέντε που θα επιλέγονταν μετά από 120 λεπτά χωρίς γκολ στο «καμίνι» της Καλιφόρνιας.

Όμως τέσσερις μήνες νωρίτερα, στον τελικό του Algarve Cup, είχε αστοχήσει αλά Μπάτζο από το σημείο του πέναλτι και η Κίνα είχε κατακτήσει το τουρνουά. Έτσι, η Lauren Gregg, η βοηθός προπονήτρια, την έβαλε στο Νο 6, ή στο πρώτο αν χρειαζόταν «ξαφνικός θάνατος».

Ο προπονητής, Tony DiCicco, την ανέβασε πάλι στην πέμπτη θέση, αλλά επέμενε να κάνει την εκτέλεση με το αριστερό πόδι. Ναι, ήταν η μοναδική παίκτρια στην ομάδα με ισάξιες ικανότητες και στα δυο της πόδια, αλλά είχε μια μικρή προτίμηση στο δεξί και πάντα χτυπούσε τα πέναλτι με αυτό.

Στην προπόνηση, όμως, ο DiCicco είχε παρατηρήσει ότι τα αριστερόποδα σουτ της ήταν καλύτερα καμουφλαρισμένα. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο ανδρών του 1986, ο Αντρέας Μπρέμε της Δυτικής Γερμανίας εκτέλεσε από τα 12 μέτρα με το αριστερό πόδι και τέσσερα χρόνια αργότερα στον τελικό με το δεξί. Η Chastain ακολουθούσε τον λιγότερο διαδεδομένο δρόμο.

Τον Μάρτιο εκείνης της χρονιάς στην Πορτογαλία, η τερματοφύλακας της Κίνας, Γκάο Χονγκ, είχε σχεδόν έρθει πρόσωπο με πρόσωπο μαζί της πριν τοποθετήσει την μπάλα, προσπαθώντας να την ψυχολογήσει στο σημείο του πέναλτι.

Αυτή τη φορά η Chastain κράτησε το βλέμμα της χαμηλά μέχρι να τοποθετήσει τη μπάλα και η Gao να απομακρυνθεί στη γραμμή της. Το μόνο της σχέδιο ήταν να την χτυπήσει όσο πιο δυνατά μπορούσε με το πέλμα της προς τη «φυσική πλευρά», τη δεξιά της.

«Ήταν σαν σε αργή κίνηση», είπε. Η συγκέντρωσή της έκανε το πλήθος να σωπάσει. Χτύπησε την μπάλα γλυκά, αλλά και πάλι φαινόταν να αργεί. «Έβλεπα τη μπάλα να μην περιστρέφεται και να χτυπάει στο πίσω μέρος των διχτυών», είπε. «Μετά βλέπεις όλα τα χρώματα». Και άκουσε μια έκρηξη θορύβου. «Κάνεις τον πανηγυρισμό σου και όλη η ομάδα είναι από πάνω σου».

Όμως ο τρόπος που πανηγύρισε, δεν ήταν κάτι συνηθισμένο στους αγώνες του γυναικείου ποδοσφαίρου ή για την ακρίβεια σε οποιοδήποτε σπορ, όσον αφορά στις γυναίκες. Σε μια στιγμή αυθορμητισμού, η Chastain έπεσε στα γόνατα κι έβγαλε τη φανέλα της πριν την υψώσει προς τον ουρανό.

Η αφαίρεση της φανέλας είχε παρεισφρήσει στο ανδρικό παιχνίδι στα μισά της δεκαετίας του ’90, είτε ως μια πράξη ευφορίας, όταν ο παίκτης συνήθιζε να τη βγάζει και να την κουνάει με τρόπο που προσομοιάζει με ελικόπτερο πάνω από το κεφάλι του, είτε για να αποκαλύψει ένα six-pack ή ένα αιχμηρό μήνυμα που ήταν γραμμένο στο στήθος του.

Η Chastain ήταν η πρώτη γυναίκα που το έκανε, αποκαλύπτοντας το μαύρο αθλητικό σουτιέν της, σε μια εικόνα ενδυνάμωσης και έκστασης. Αυτό προσέβαλε μερικούς σεμνότυφους που επέλεξαν να το δουν από μια χοντροκομμένη οπτική γωνία, ενώ δεν υπήρχε τίποτα το άσεμνο σε αυτό.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο Γυναικών του 1999 ήταν μια μνημειώδης επιτυχία. Ο μέσος όρος των θεατών είχε αυξηθεί από 4.300 στη Σουηδία το 1995 σε 37.900 – και περισσότερα από 40 εκατομμύρια παρακολούθησαν τον τελικό μόνο στις ΗΠΑ.

Η Chastain στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων δίνοντας στο τουρνουά την καθοριστική του εικόνα.

Πηγή: AFP PHOTO Roberto SCHMIDT

Εκτός των Ολυμπιακών Αγώνων, ο γυναικείος αθλητισμός στην παγκόσμια σκηνή περιοριζόταν σε γενικές γραμμές σε μεμονωμένα άτομα.

Το «εμβληματικό» είναι σχεδόν ένα εξαντλημένο επίθετο στον αθλητισμό στις μέρες μας, αλλά εδώ δικαιολογείται: Η νίκη των ΗΠΑ και η συμπύκνωση του τι σήμαινε αυτή από την Chastain είναι η επαναστατική στιγμή για το γυναικείο ομαδικό άθλημα που αποτέλεσε έμπνευση και για την Chloe Kelly που μιμήθηκε στο Euro του 2022 την κίνηση της Αμερικανίδας ποδοσφαιρίστριας.

Ο φωτογράφος του Sports Illustrated Robert Beck βρέθηκε-έστω και από… λάθος- στην κατάλληλη θέση την κατάλληλη στιγμή για να εξασφαλίσει ένα πολύτιμο κλικ. Η εμβληματική πλέον φωτογραφία της Chastain θα γινόταν εξώφυλλο στο Sports Illustrated, το Newsweek και το Time.

«Το γυναικείο ποδόσφαιρο δεν ήταν πια ανώνυμο – ο κόσμος μιλούσε γι’ αυτό», παρατήρησε η Chastain μετά την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου.

Η Scurry, της οποίας η ανεκτίμητη συμβολή μάλλον επισκιάστηκε από τον πανηγυρισμό της συμπαίκτριάς της, θα θυμόταν αργότερα τον αντίκτυπο των Αγώνων της Ατλάντα. «Ήταν πραγματικά καταπληκτικό να βλέπεις το ποδόσφαιρο να εκρήγνυται σε αυτή τη χώρα», είπε. «Αλλά δεν ήταν μόνο το ποδόσφαιρο που έκανε την έκρηξή του κατά τη γνώμη μου. Νομίζω ότι ήταν οι ισχυρές γυναίκες γενικά».

Τις ημέρες, τις εβδομάδες και τους μήνες που ακολούθησαν την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου από τις ΗΠΑ, η Chastain αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει την ειλικρινά γελοία κριτική ότι ο πανηγυρισμός της ήταν προσχεδιασμένος και ασεβής, ότι ήταν κατά κάποιο τρόπο ανάρμοστο για μια αθλήτρια να σκίζει τη μπλούζα της ενώ βρισκόταν σε μια στιγμή ενθουσιασμού.

«Ήμουν ευγνώμων για αυτά τα σχόλια, επειδή μου έδωσαν μια νέα ευκαιρία να εκφραστώ για το τι μου έχει δώσει ο αθλητισμός», δήλωσε η ίδια.

Και τι την ώθησε να το κάνει; «Δεν έχω ιδέα», υποστήριζε πάντα. «Εκείνη τη στιγμή που πιθανότατα το σκεφτόσουν ως παιδί. Υπάρχει αυτή η έξαρση συναισθημάτων και αδρεναλίνης και ανακούφισης και χαράς που δεν μπορείς να προβλέψεις και σίγουρα δεν μπορείς να προσδιορίσεις. Απλά σε κυριεύει και νομίζω ότι ήταν απλώς μια στιγμή μεγάλης ικανοποίησης. Ήμουν πολύ χαρούμενη που το παιχνίδι είχε τελειώσει και είχαμε κερδίσει».

Με πληροφορίες από The Telegraph, The Guardian