Η φράση «Σχεδιασμένο για να διαγραφεί» αποτελεί το σύνθημα μιας από τις πιο δημοφιλείς εφαρμογές γνωριμιών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η εφαρμογή Hinge υπόσχεται ότι είναι «η εφαρμογή γνωριμιών για όσους θέλουν να σταματήσουν να χρησιμοποιούν εφαρμογές» – το μέρος για να βρεθεί η αληθινή αγάπη.

Ωστόσο, οι επικριτές αναφέρουν πως οι σύγχρονες γνωριμίες βρίσκονται σε κρίση. Υποστηρίζουν ότι οι εφαρμογές γνωριμιών, που έχουν κατέβει εκατοντάδες εκατομμύρια φορές παγκοσμίως, είναι «εκμεταλλευτικές» και σχεδιασμένες να προκαλούν εθισμό, όχι να διαγράφονται. Έρευνα του Observer έδειξε ότι οι εφαρμογές αυτές προωθούν στους χρήστες την αγορά επιπλέον υπηρεσιών, οι οποίες έχουν παρομοιαστεί με «προϊόντα τυχερών παιχνιδιών» και μπορεί να κοστίζουν εκατοντάδες λίρες τον χρόνο.

Πολλές εφαρμογές, όπως το Tinder, το Bumble και το Hinge, πλέον προσφέρουν περισσότερες ευκαιρίες για ταίριασμα, αυξημένη ορατότητα προφίλ και περισσότερες πιθανότητες ραντεβού – αν οι χρήστες πληρώσουν επιπλέον. Ένας πρώην υπάλληλος της Match Group, της εταιρείας που κατέχει τις Tinder και Hinge, δήλωσε ότι το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η αύξηση εσόδων.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τουλάχιστον 4,4 εκατομμύρια ενήλικες χρησιμοποιούν διαδικτυακές πλατφόρμες γνωριμιών, και περίπου το ένα τέταρτο πληρώνει για τις υπηρεσίες, αποφέροντας ετήσια έσοδα 150 εκατομμυρίων λιρών. Οι πιο δημοφιλείς εφαρμογές είναι το Tinder, το Bumble και το Hinge, που προσφέρουν δωρεάν λογαριασμούς με επιλογές αναβάθμισης και συνδρομές που φτάνουν έως και 69,99 λίρες τον μήνα.

Η Match Group έχει μερίδιο 60% στον τομέα, ενώ η Bumble Inc κατέχει περίπου 30%. Η Match αντιμετωπίζει όλο και μεγαλύτερη κριτική. Μια ομαδική αγωγή στις ΗΠΑ ισχυρίζεται ότι η εταιρεία χρησιμοποιεί «εθιστικά χαρακτηριστικά με σχεδιασμό παιχνιδιού» που κρατούν τους χρήστες σε έναν ατέρμονο κύκλο πληρωμής για χρήση της πλατφόρμας. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχει η θεωρία ότι οι αλγόριθμοι αυτών των εφαρμογών δεν είναι σχεδιασμένοι για να φέρουν τους χρήστες κοντά αλλά για να τους κρατούν στη πλατφόρμα.

Αυτή η κατάσταση σχετίζεται με τον τρόπο που οι εφαρμογές χρησιμοποιούν την απρόβλεπτη ανταμοιβή για να εθίσουν τους χρήστες, μια τεχνική που βασίζεται στην αρχή της ενίσχυσης της συμπεριφοράς με τη χρήση τυχαίων και συχνών ανταμοιβών. Ο συνιδρυτής του Tinder, Jonathan Badeen, είχε δηλώσει πως τα στοιχεία παιχνιδιού και η διαδικασία του «swipe» (σάρωσης) προσφέρουν στους χρήστες μια αίσθηση ανταμοιβής, παρόμοια με αυτή των κουλοχέρηδων.

Η διαρκής και απεριόριστη οριζόντια κύλιση, όπως την περιέγραψε η Natasha Schüll, συγγραφέας του Addiction by Design, δημιουργεί μια ζώνη παρόμοια με τον εθισμό στα τυχερά παιχνίδια. Αντί οι χρήστες να γνωρίζουν ανθρώπους από κοντά, κολλούν στην ατελείωτη διαδικασία της σάρωσης αριστερά και δεξιά.

Σύμφωνα με την Carolina Bandinelli, επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Warwick, οι πληρωμένες συνδρομές «εκμεταλλεύονται τη δυσαρέσκεια των ανθρώπων» και η υπόσχεση ότι το επιπλέον κόστος θα επιφέρει βελτίωση στην εμπειρία των χρηστών αποτελεί οικονομική εκμετάλλευση. Στην πραγματικότητα, εάν οι εφαρμογές γνώριζαν επιτυχία στη δημιουργία σταθερών σχέσεων, θα ήταν οικονομικά μη βιώσιμες.

Παρόλο που το Tinder ισχυρίζεται ότι έχει επιτύχει 55 δισεκατομμύρια ταιριάσματα, η Match Group δεν διατηρεί δεδομένα για τον αριθμό των μακροχρόνιων σχέσεων που έχουν δημιουργηθεί. Οι εφαρμογές αυτές ρυθμίζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο βάσει του νόμου για την ηλεκτρονική ασφάλεια, υπό την εποπτεία της Ofcom, αλλά η τεχνολογία που μπορεί να εκμεταλλεύεται ενήλικες καταναλωτές εμπίπτει περισσότερο στη νομοθεσία προστασίας καταναλωτών.

Η Διεύθυνση Ανταγωνισμού και Αγορών δήλωσε ότι οι ιστότοποι διαδικτυακών γνωριμιών πρέπει να λειτουργούν δίκαια και να εξασφαλίζουν ότι οι καταναλωτές δεν παραπλανούνται.

Με πληροφορίες από Guardian