Έχει τύχει ποτέ να κοιτάτε πίσω το παρελθόν και να νιώθετε πως τα χρόνια έχουν φύγει σαν ατμός, σαν σε μια νύχτα; Δεν είστε οι μόνοι. Πολλοί από εμάς παρατηρούμε ότι όσο μεγαλώνουμε, η αίσθηση μας για τον χρόνο αλλάζει.

Οι μέρες και τα χρόνια φαίνεται να περνούν πιο γρήγορα, αφήνοντάς μας να αναρωτιόμαστε τι άλλαξε. Είναι απλώς οι γεμάτες μας ζωές ή μήπως υπάρχει κάτι βαθύτερο που συμβαίνει στον εγκέφαλό μας;

Επιστήμονες προσπαθούν να λύσουν αυτό το αιώνιο μυστήριο για να ανακαλύψουν γιατί ο χρόνος μοιάζει να τρέχει εναντίον μας.

Η ανθρώπινη αντίληψη του χρόνου

Από αλλαγές στον τρόπο που ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται τις πληροφορίες, μέχρι τις συνήθειες που διαμορφώνουν την καθημερινότητά μας, πολλά πράγματα λειτουργούν παρασκηνιακά.

Ο Adrian Bejan, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Duke με πολυετή εμπειρία, προσφέρει μια ενδιαφέρουσα άποψη για το φαινόμενο αυτό. Υποστηρίζει ότι η αίσθηση του χρόνου αλλάζει λόγω φυσικών αλλαγών στον εγκέφαλό μας και στο σώμα μας καθώς μεγαλώνουμε.

Ας εξετάσουμε αυτήν την ιδέα βήμα προς βήμα. Γιατί κάποιες μέρες φαίνονται μεγαλύτερες ή μικρότερες από άλλες; Και γιατί ο χρόνος φαίνεται να περνά πιο γρήγορα όσο μεγαλώνουμε;

«Ώρα του ρολογιού» και «Ώρα του νου»

Σύμφωνα με τον Bejan, υπάρχει μια διαφορά ανάμεσα στην μετρήσιμη ώρα του ρολογιού και στον χρόνο όπως τον αντιλαμβάνεται ο νους μας.

Διαβασε ακομα

Υπεραναλύεις τα πάντα; Αυτή η φράση θα γίνει το «Ευαγγέλιό» σου

Εξηγεί: «Η μετρήσιμη ‘ώρα του ρολογιού’ δεν είναι η ίδια με τον χρόνο όπως τον αντιλαμβάνεται το ανθρώπινο μυαλό. Η ‘ώρα του νου’ είναι μια αλληλουχία εικόνων, δηλαδή, ανακλάσεις της φύσης που τροφοδοτούνται από ερεθίσματα των αισθητήριων οργάνων».

Με απλά λόγια, ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται μια σειρά από νοητικές εικόνες με βάση αυτά που βλέπουμε, ακούμε και βιώνουμε. Όταν είμαστε νέοι, ο εγκέφαλός μας λαμβάνει και επεξεργάζεται αυτές τις εικόνες πιο γρήγορα. Καθώς μεγαλώνουμε, αυτή η επεξεργασία επιβραδύνεται λόγω φυσικών αλλαγών, όπως η υποβάθμιση των νευρικών οδών.

Γιατί κάποιες μέρες φαίνονται μεγαλύτερες

Έχετε παρατηρήσει ότι οι μέρες γεμάτες νέες εμπειρίες ή δραστηριότητες φαίνονται μεγαλύτερες; Αυτό συμβαίνει επειδή ο νους σας επεξεργάζεται περισσότερες πληροφορίες και δημιουργεί περισσότερες νοητικές εικόνες.

Όταν είμαστε ξεκούραστοι, ο εγκέφαλός μας λειτουργεί πιο αποδοτικά, επιτρέποντάς μας να αντιλαμβανόμαστε περισσότερα από τον κόσμο γύρω μας.

Η αντίληψη του χρόνου με βάση τις ρουτίνες

Η Cindy Lustig, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, προσφέρει μια άλλη οπτική. Αναφέρει ότι, καθώς μεγαλώνουμε, οι ζωές μας συχνά γίνονται πιο ρουτινιάρικες.

Διαβασε ακομα

Νυστάζεις μέσα στην ημέρα; Από τι μπορεί να κινδυνεύεις

«Όταν είμαστε μεγαλύτεροι, η ζωή μας τείνει να περιστρέφεται περισσότερο γύρω από τις ρουτίνες και έχουμε λιγότερα μεγάλα γεγονότα που να ξεχωρίζουν, ώστε να οριοθετούν διαφορετικές περιόδους στη ζωή μας», λέει η Lustig.

Με λιγότερες νέες εμπειρίες, ο εγκέφαλός μας ομαδοποιεί παρόμοιες μέρες και εβδομάδες. Αυτό κάνει τον χρόνο να μοιάζει ότι περνά πιο γρήγορα, αφού υπάρχουν λιγότερα αξιοσημείωτα γεγονότα για να ξεχωρίσουν τις διαφορετικές περιόδους.

Η επίδραση των social media στην αντίληψη του χρόνου

Στη σημερινή ψηφιακή εποχή, η υπερβολική χρήση των κοινωνικών μέσων μπορεί επίσης να διαστρεβλώσει την αίσθηση του χρόνου. Όταν βυθιζόμαστε στις αγαπημένες μας εφαρμογές, μας κατακλύζουν μια ατελείωτη σειρά από δημοσιεύσεις, βίντεο και ενημερώσεις που διαρκώς διεγείρουν τις αισθήσεις μας.

Αυτή η συνεχής εμπλοκή μπορεί να κάνει τα λεπτά να φαίνονται σαν ώρες, χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε. Ο σχεδιασμός αυτών των πλατφορμών συχνά ενθαρρύνει τη συνεχή χρήση μέσω λειτουργιών όπως το απεριόριστο σκρολάρισμα και η αυτόματη αναπαραγωγή βίντεο, που μας παγιδεύουν σε ένα κύκλο στον οποίο χάνουμε την αίσθηση του χρόνου.

Φυσικές αλλαγές στον εγκέφαλο που γερνάει

Ο Bejan υπογραμμίζει ότι οι φυσικές αλλαγές στον εγκέφαλό μας συμβάλλουν σημαντικά σε αυτή την αλλοιωμένη αίσθηση του χρόνου.

Διαβασε ακομα

Τέσσερα βήματα για να μην σου ρουφούν την ψυχή τα social media

«Ο ρυθμός με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε αλλαγές στις νοητικές εικόνες μειώνεται με την ηλικία, λόγω διάφορων φυσικών χαρακτηριστικών που μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου: η συχνότητα σκακιδικών κινήσεων, το μέγεθος του σώματος, η υποβάθμιση των νευρικών οδών κ.λπ.», εξηγεί.

Καθώς οι νευρικές οδοί υποβαθμίζονται με την πάροδο του χρόνου, ο εγκέφαλός μας παίρνει περισσότερο χρόνο για να επεξεργαστεί νέες πληροφορίες. Αυτή η βραδύτερη επεξεργασία σημαίνει ότι παράγουμε λιγότερες νοητικές εικόνες στον ίδιο χρόνο του ρολογιού, κάνοντας τον χρόνο να φαίνεται ότι περνάει πιο γρήγορα.

Με πληροφορίες από Earth.com