icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Η σχέση μεταξύ των διαταραχών του ύπνου και του κινδύνου άνοιας

Αν νιώθετε υπνηλία κατά τη διάρκεια των καθημερινών σας δραστηριοτήτων και είστε σε κάπως μεγαλύτερη ηλικία, ίσως πρέπει να το θεωρήσετε κάτι περισσότερο από μια ενόχληση – η κόπωση μπορεί να υποδηλώνει ότι διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσετε άνοια, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.

Μεταξύ των συμμετεχόντων που αντιμετώπιζαν υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας και έλλειψη ενθουσιασμού, το 35,5% εμφάνισε σύνδρομο κινητικού γνωστικού κινδύνου σε σύγκριση με το 6,7% των ατόμων χωρίς αυτά τα προβλήματα, όπως αναφέρεται στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology.

Το σύνδρομο κινητικού γνωστικού κινδύνου ή MCR χαρακτηρίζεται από αργή ταχύτητα βάδισης και παράπονα για προβλήματα μνήμης σε ηλικιωμένους που δεν έχουν ήδη άνοια ή κινητική αναπηρία. Ο κίνδυνος εμφάνισης άνοιας υπερδιπλασιάζεται στα άτομα με αυτό το σύνδρομο, το οποίο περιγράφηκε για πρώτη φορά το 2013.

«Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει μια σχέση μεταξύ των διαταραχών του ύπνου και του κινδύνου άνοιας», δήλωσε στο CNN η πρώτη συγγραφέας της μελέτης Victoire Leroy, επίκουρη καθηγήτρια γηριατρικής ιατρικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Τουρ στη Γαλλία.

Αλλά ορισμένες από αυτές τις επιστημονικές εκθέσεις εξέτασαν αυτήν τη σχέση σε μεγάλο βαθμό σε ένα μόνο χρονικό σημείο. Επίσης, δεν έχουν γίνει πολλά γνωστά για τη σχέση μεταξύ όλων των πτυχών της κακής ποιότητας του ύπνου και των συμπτωμάτων πριν από την εκδήλωση της άνοιας, έγραψαν η Leroy και η ερευνητική ομάδα – γι’ αυτό και θέλησαν να διευρύνουν την έρευνα στον τομέα αυτό.

«Η διαπίστωση της σχέσης μεταξύ της δυσλειτουργίας του ύπνου και του MCR είναι σημαντική, επειδή η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να προσφέρει την καλύτερη ελπίδα για την πρόληψη της άνοιας» δήλωσαν οι συγγραφείς.

Τα ευρήματα της μελέτης μπορεί να βοηθήσουν τους γιατρούς και τους ασθενείς να είναι πιο ανοιχτοί στο να κάνουν ερωτήσεις σχετικά με τις συνήθειες του ύπνου και να εξετάζουν πιο προσεκτικά την ταχύτητα βάδισης κατά την έγκαιρη διάγνωση, δήλωσε ο Richard Isaacson, διευθυντής έρευνας στο Ινστιτούτο Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων στη Φλόριντα. Ο Richardson δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Το σύνδρομο κινητικού γνωστικού κινδύνου είναι πρόσφατα αναγνωρισμένο, οπότε οι ειδικοί έχουν ακόμη πολλά να μάθουν προκειμένου να μπορέσουν να εξηγήσουν λεπτομερώς τι το προκαλεί και πώς επηρεάζει τον οργανισμό, δήλωσε ο Isaacson. Αυτό περιπλέκεται από την έλλειψη «οριστικών παθολογικών βιοδεικτών» για το MCR μέχρι στιγμής, δήλωσε.

Αλλά «διάφοροι μηχανισμοί θα μπορούσαν να εξηγήσουν αυτή τη συσχέτιση», δήλωσε ο Leroy. «Ο ύπνος παίζει ρόλο στον ‘καθαρισμό’ των νευροτοξινών που συσσωρεύονται στον εγκέφαλο. Επιπλέον, προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει μεγαλύτερη συσσώρευση πρωτεϊνών που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ σε άτομα με έλλειψη ύπνου.

«Ένας πιθανός εναλλακτικός τρόπος είναι μέσω της ενεργοποίησης της φλεγμονώδους αντίδρασης του εγκεφάλου, η οποία παρατηρείται στη νόσο Αλτσχάιμερ και στις συναφείς άνοσες», δήλωσε ο Leroy. «Δεν είναι σαφές γιατί από τα επτά συστατικά του ύπνου, η ημερήσια δυσλειτουργία ήταν το μόνο που συσχετίστηκε σημαντικά με τον κίνδυνο MCR, όταν θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι τα άλλα έξι συστατικά -που περιλαμβάνουν την ποιότητα και την ποσότητα του ύπνου- θα έπαιζαν ρόλο στην ημερήσια δυσλειτουργία, δήλωσαν οι ειδικοί.

«Τα επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι όταν βρίσκεστε στα αρχικά στάδια της άνοιας, οι παθολογικές αλλαγές στον εγκέφαλο διαταράσσουν τον ύπνο», πρόσθεσε ο Spires-Jones «που σημαίνει ότι είναι πιθανό η πρώιμη ασθένεια να προκαλεί διαταραχή του ύπνου, όχι η διαταραχή να προκαλεί ασθένεια».

Είναι γνωστό ότι οι διαταραχές του ύπνου, όπως η διαταραχή της συμπεριφοράς του ύπνου REM, μπορούν να αποτελέσουν πρώιμους προγνωστικούς δείκτες παθήσεων, όπως η άνοια ή η νόσος του Πάρκινσον, δήλωσε ο Isaacson.

Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν πόσο πολύτιμος είναι ο ύπνος, δήλωσε ο Leroy. Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν προβλήματα με τον ύπνο τους θα πρέπει να μιλήσουν με τους γιατρούς τους, να εξετάσουν το ενδεχόμενο συμπλήρωσης ενός ερωτηματολογίου ύπνου και να συζητήσουν αν μια μελέτη ύπνου στο σπίτι ή στο νοσοκομείο μπορεί να είναι χρήσιμη, δήλωσε ο Isaacson. «Υπάρχουν πλέον πολλές θεραπείες, τόσο φαρμακευτικές όσο και μη φαρμακευτικές προσεγγίσεις, που μπορεί να είναι σε θέση να βοηθήσουν ανάλογα με το ακριβές πρόβλημα που εντοπίζεται», πρόσθεσε. «Η θεραπεία των διαταραχών του ύπνου θα πρέπει να αποδώσει καρπούς για πολλά χρόνια, ακόμη και δεκαετίες, στη συνολική υγεία του εγκεφάλου και στην πρόληψη της άνοιας».

Επιπλέον, «ο υγιεινός τρόπος ζωής, συμπεριλαμβανομένης της σωστής διατροφής, της διατήρησης ενός υγιούς βάρους, της διατήρησης του σώματος και του εγκεφάλου σας σε δραστηριότητα και της αντιμετώπισης τυχόν απώλειας ακοής, είναι όλοι τρόποι ενίσχυσης της ανθεκτικότητας του εγκεφάλου και πιθανώς μείωσης του κινδύνου άνοιας», δήλωσε ο Spires-Jones.