icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει αποκαλέσει τη μικροβιακή αντοχή (AMR) «μία από τις κορυφαίες παγκόσμιες απειλές για τη δημόσια υγεία»

Με πάνω από 39 εκατομμύρια θανάτους θα μπορούσε να έρθει αντιμέτωπος ο κόσμος από το 2025 έως το 2050, οι οποίοι αποδίδονται άμεσα στην μικροβιακή αντοχή (AMR), σύμφωνα με επιστημονική μελέτη που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα στο περιοδικό The Lancet.

Η μικροβιακή αντοχή συμβαίνει όταν παθογόνα, όπως τα βακτήρια και οι μύκητες, αναπτύσσουν την ικανότητα να αποφεύγουν τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θανάτωσή τους.

Κορυφαία απειλή για την υγεία

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει αποκαλέσει την AMR «μία από τις κορυφαίες παγκόσμιες απειλές για τη δημόσια υγεία», που οφείλεται στην κακή και υπερβολική χρήση αντιμικροβιακών φαρμάκων σε ανθρώπους, ζώα και φυτά, η οποία μπορεί να βοηθήσει τα παθογόνα να αναπτύξουν αντίσταση σε αυτά.

Η νέα μελέτη αποκαλύπτει πως η μικροβιακή αντοχή και οι επιπτώσεις της αναμένεται να επιδεινωθούν, όπως αναφέρει ο επικεφαλής συγγραφέας Dr. Chris Murray, διευθυντής του Institute for Health Metrics and Evaluation στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. «Χρειάζεται προσοχή στα νέα αντιβιοτικά και την αντιβιοτική διαχείριση, ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε» αυτό το μεγάλο πρόβλημα.

Οι ηλικιωμένοι φέρουν το βάρος

Οι ερευνητές εκτίμησαν τους θανάτους και τις ασθένειες που αποδίδονται σε σχέση με την μικροβιακή αντοχή σε 22 παθογόνα, 84 συνδυασμούς παθογόνων-φαρμάκων και 11 λοιμώξεις σε 204 χώρες και περιοχές από το 1990 έως το 2021.

Περίπου 520 εκατομμύρια ατομικές εγγραφές αποτέλεσαν μέρος των δεδομένων για την πραγματοποίηση αυτών των εκτιμήσεων.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι από το 1990 έως το 2021, οι θάνατοι από AMR μειώθηκαν περισσότερο από 50% μεταξύ των παιδιών κάτω των 5 ετών, αλλά αυξήθηκαν περισσότερο από 80% μεταξύ των ενηλίκων 70 ετών και άνω – τάσεις που προβλέπεται να συνεχιστούν.

«Είχαμε αυτές τις δύο αντίθετες τάσεις: Μείωση των θανάτων από ΑΜR σε ηλικίες κάτω των 15 ετών, κυρίως λόγω του εμβολιασμού, των προγραμμάτων ύδρευσης και αποχέτευσης, κάποιων θεραπευτικών προγραμμάτων και της επιτυχίας αυτών», αναφέρει ο Murray.

«Την ίδια στιγμή, υπάρχει αυτή η σταθερή αύξηση του αριθμού των θανάτων άνω των 50 ετών», λέει, συμπληρώνοντας πως, καθώς ο κόσμος γερνάει, οι ηλικιωμένοι μπορεί να είναι πιο ευάλωτοι σε σοβαρές λοίμωξεις.

Τα τρία σενάρια

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο συνδυασμός παθογόνου-φαρμάκου που είχε τη μεγαλύτερη αύξηση στην πρόκληση της μεγαλύτερης επιβάρυνσης μεταξύ όλων των ηλικιακών ομάδων ήταν ο ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη Staphylococcus aureus ή MRSA. Για αυτόν τον συνδυασμό – το αντιβιοτικό μεθικιλλίνη και το βακτήριο S. aureus – ο αριθμός των αποδιδόμενων θανάτων σχεδόν διπλασιάστηκε από 57.200 το 1990 σε 130.000 το 2021.

Χρησιμοποιώντας στατιστική μοντελοποίηση, οι ερευνητές παρήγαγαν επίσης εκτιμήσεις για τους θανάτους και τις ασθένειες που αποδίδονται στην ΑΜR έως το 2050 σε τρία σενάρια: Αν συνεχιστεί η σημερινή τάση, αν αναπτυχθούν νέα ισχυρά αντιβιοτικά φάρμακα που στοχεύουν σε ανθεκτικά παθογόνα και αν ο κόσμος έχει βελτιωμένη ποιότητα υγειονομικής περίθαλψης για τις λοιμώξεις και καλύτερη πρόσβαση στα αντιβιοτικά.

Οι προβλέψεις δείχνουν ότι οι θάνατοι από μικροβιακή αντοχή θα αυξηθούν έως το 2050, εάν δεν ληφθούν μέτρα για τη βελτίωση της πρόσβασης σε ποιοτική περίθαλψη, ισχυρά αντιβιοτικά και άλλους πόρους για τη μείωση και τη θεραπεία των λοιμώξεων.

Βασικές ελλείψεις

Οι ερευνητές εκτιμούν επίσης ότι, το 2050, ο αριθμός των παγκόσμιων θανάτων που θα οφείλονται στην μικροβιακή αντοχή θα μπορούσε να φθάσει τα 1,9 εκατομμύρια, ενώ οι θάνατοι που σχετίζονται με την AMR θα μπορούσαν να φθάσουν τα 8,2 εκατομμύρια.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι περιοχές του κόσμου που πλήττονται περισσότερο από τη μικροβιακή αντοχή και τους αποδιδόμενους θανάτους είναι η Νότια Ασία, η Λατινική Αμερική και η Καραϊβική και η υποσαχάρια Αφρική – με πολλές από αυτές τις περιοχές να μην έχουν ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτική περίθαλψη, λέει ο Murray, συμπληρώνοντας πως «υπάρχουν ακόμη, δυστυχώς, πολλά μέρη […] όπου οι άνθρωποι που χρειάζονται αντιβιοτικά απλά δεν τα λαμβάνουν».

Επιπλέον, ο επιστήμονας τονίζει πως σε ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες «ακόμη και τα βασικά, όπως το οξυγόνο, συχνά δεν είναι διαθέσιμα», ενώ σε πολλές περιοχές οι άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε μονάδες εντατικής θεραπείας».

Ελπίδα στον ορίζοντα

Στην περίπτωση που όλος ο κόσμος αποκτήσει καλύτερη υγειονομική περίθαλψη, 92 εκατομμύρια θάνατοι θα μπορούσαν να αποφευχθούν μεταξύ 2025 και 2050, όπως προβλέπουν οι ερευνητές. Στην περίπτωση δε, που υπάρξουν πιο ισχυρά φάρμακα, θα μπορούσαν να αποφευχθούν περίπου 11 εκατομμύρια θάνατοι αθροιστικά.

«Η καινοτόμος και συνεργατική προσέγγιση αυτής της μελέτης παρέχει μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση της μικροβιακής αντοχής και της πιθανής επιβάρυνσής της για τον κόσμο», αναφέρει ο Samuel Kariuki, του Ινστιτούτου Ιατρικών Ερευνών της Κένυας, σε σχόλιο που συνοδεύει τη νέα μελέτη.

Ωστόσο, προειδοποίησε ότι τα μοντέλα πρόβλεψης δεν λαμβάνουν υπόψη την εμφάνιση νέων υπερβακτηρίων, που «ενδέχεται να οδηγήσουν σε υποεκτίμηση».

Για τον Kariuki, τα δεδομένα θα πρέπει να οδηγήσουν σε επενδύσεις και στοχευμένη δράση για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης πρόκλησης της μικροβιακής αντοχής σε όλες τις περιοχές του κόσμου.

Με πληροφορίες από CNN