Η αμφιλεγόμενη προσπάθεια επιστημόνων να «αναστήσουν» την εξαφανισμένη τίγρη της Τασμανίας
Μεγέθυνση κειμένου
Σχεδόν έναν αιώνα μετά την εξαφάνισή του, αυτό το μοναδικό ζώο έχει γίνει πολύτιμο σύμβολο της Αυστραλίας και οι επιστήμονες έχουν βάλει στόχο να το επαναφέρουν στη ζωή. Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που εκφράζουν επιφυλάξεις, σημειώνοντας πως δεν υπάρχει η γνώση για το πώς θα συμπεριφέρεται στη φύση και τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στα οικοσυστήματα
Η τίγρη της Τασμανίας, ένα μαρσιποφόρο που έμοιαζε με λύκο και κάποτε περιφερόταν στα δάση της Τασμανίας, θα μπορούσε να επανέλθει από την εξαφάνιση, αφού μια ομάδα ερευνητών από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία υποστήριξε, ότι έχει πετύχει μια σειρά από επιστημονικές ανακαλύψεις, που μπορούν να οδηγήσουν στην επαναφορά του στη ζωή.
Βήμα ιδιαίτερα σημαντικό, αν σκεφτεί κανείς πως μόλις την περασμένη εβδομάδα το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF) έκανε γνωστό πως οι πληθυσμοί των άγριων ζώων έχουν μειωθεί κατά 73% τα τελευταία 50 χρόνια.
Γνωστό και ως θυλακίνος, το ζώο που είχε μέγεθος λαμπραντόρ, ήταν το μοναδικό ιθαγενές κορυφαίο αρπακτικό της Αυστραλίας. Κάποτε ζούσε σε όλη την ήπειρο, αλλά περιορίστηκε στην Τασμανία πριν από περίπου 3.000 χρόνια.
Μοιάζοντας με σκύλο με ρίγες στην πλάτη του, κυνηγήθηκε εκτενώς μετά τον ευρωπαϊκό αποικισμό. Το τελευταίο ζώο που είχε επιζήσει πέθανε σε αιχμαλωσία το 1936 και η τίγρη της Τασμανίας κηρύχθηκε επίσημα εξαφανισμένο είδος τη δεκαετία του 1980.
Το σχέδιο για την αναβίωση του θυλακίνου καθοδηγείται από την Colossal, μια εταιρεία βιοτεχνολογίας «απεξάλειψης και διατήρησης ειδών» με έδρα το Τέξας, η οποία στοχεύει επίσης στην αναβίωση του μαμούθ και του πτηνού ντόντο, χρησιμοποιώντας τεχνικές γενετικής μηχανικής.
Με επικεφαλής τον επιχειρηματία τεχνολογίας και λογισμικού Ben Lamm, η Colossal έχει συγκεντρώσει 235 εκατ. δολάρια ΗΠΑ, απασχολεί άμεσα 155 άτομα και χρηματοδοτεί την έρευνα σε 13 εργαστήρια σε όλο τον κόσμο. Σε αυτά περιλαμβάνεται το εργαστήριο Tigrr, το οποίο λειτουργεί στη Σχολή Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης.
Η Colossal λέει ότι οι ερευνητές έχουν κάνει αρκετές ανακαλύψεις, φέρνοντας την εταιρεία πολύ πιο κοντά στον στόχο της να επαναφέρει το ζώο στην άγρια φύση της Τασμανίας. Αυτές περιλαμβάνουν αυτό που λένε ότι είναι το υψηλότερης ποιότητας αρχαίο γονιδίωμα που έχει παραχθεί ποτέ, με μόλις 45 κενά σε ένα γενετικό σχέδιο που περιέχει περίπου 3 δισεκατομμύρια πληροφορίες.
Το σημαντικό βήμα έγινε όταν οι ερευνητές βρήκαν ένα -παραδόξως- καλά διατηρημένο κεφάλι 108 ετών από ένα εξαφανισμένο πλέον μαρσιποφόρο σε έναν κουβά με αλκοόλη, που ήταν ξεχασμένος σε ένα ντουλάπι στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης. Όπως λέει ο καθηγητής Andrew Pask, επικεφαλής του εργαστηρίου ολοκληρωμένης έρευνας γενετικής αποκατάστασης των θυλακίνων (με το τέλειο ακρωνύμιο Tigrr) στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, «ήταν ένα εντελώς αποτρόπαιο θέαμα».
Πέρα από την αισθητική, το δείγμα είχε πολλά πλεονεκτήματα. Περιείχε υλικό που οι επιστήμονες πίστευαν ότι θα ήταν αδύνατο να βρεθεί – συμπεριλαμβανομένων μακρών μορίων RNA ζωτικής σημασίας για την ανακατασκευή του γονιδιώματος ενός εξαφανισμένου ζώου.
Αυτή η ανακάλυψη βοήθησε να προχωρήσει το έργο της ομάδας Αυστραλών και Αμερικανών επιστημόνων που προσπαθούν να αναστήσουν την τίγρη της Τασμανίας, περισσότερο από ότι αναμενόταν.
Σύμφωνα με τον Lamm πρόκειται για ένα «απίστευτο επιστημονικό άλμα», που βάζει το πρόγραμμα «σε τροχιά από-εξαφάνισης του θυλακίνου», ενώ άλλες πρόσφατες ανακαλύψεις, θα είναι άμεσα χρήσιμες για την προστασία ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση.
«Πιέζουμε για να δημιουργήσουμε όσο το δυνατόν γρηγορότερα την επιστήμη που είναι απαραίτητη για να κάνουμε την εξαφάνιση παρελθόν», λέει.
Ο μαλακός ιστός του δείγματος του Μουσείου Victoria, που οι ερευνητές ονόμασαν «κεφάλι σε κουβά» περιείχε διατηρημένες μεγάλες αλληλουχίες DNA – γενετικό υλικό που είναι το ίδιο σχεδόν σε κάθε κυτταρικό πυρήνα ενός σώματος – αλλά και μεγάλα μόρια RNA. Ο Pask λέει ότι τα τελευταία ήταν κρίσιμα και απροσδόκητα.
Το RNA είναι πολύ λιγότερο σταθερό από το DNA. Ποικίλλει σε διαφορετικούς τύπους ιστών μέσα σε ένα δείγμα και περιέχει αυτό που είναι ουσιαστικά μια ανάγνωση των ενεργών γονιδίων που απαιτούνται για τη λειτουργία ενός συγκεκριμένου ιστού. Αυτό σήμαινε ότι οι ερευνητές ήταν σε θέση να πάρουν πληροφορίες που αφορούσαν τη μύτη, τα μάτια, τη γλώσσα και άλλο υλικό του προσώπου του ζώου, δίνοντας μια εικόνα για το τι μπορούσε να γευτεί ένας θυλακίνος, τι μπορούσε να μυρίσει, τι είδους όραση είχε και πώς λειτουργούσε ο εγκέφαλός του.
Ο Pask λέει ότι το αποτέλεσμα είναι το πρώτο χαρτογραφημένο γονιδίωμα εξαφανισμένου ζώου, το οποίο αποκαλεί «ένα απίστευτο σχέδιο». «Μας βοηθά να αποδείξουμε ότι αυτό που φέρνουμε πίσω είναι πραγματικά ένας θυλακίνος και όχι κάποιο υβρίδιο ζώου», λέει.
Οι ερευνητές του θυλακίνου έχουν ως στόχο να πάρουν βλαστικά κύτταρα από ένα ζωντανό είδος με παρόμοιο DNA με αυτό του θυλακίνου, τον dunnart, ένα μαρσιποφόρο που μοιάζει με ποντίκι, και να τα μετατρέψουν σε όσο το δυνατόν πλησιέστερη προσέγγιση των κυττάρων του θυλακίνου, χρησιμοποιώντας τεχνογνωσία γονιδιακής επεξεργασίας που αναπτύχθηκε από τον George Church, καθηγητή γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και συνιδρυτή της Colossal.
Κοντά σε κάτι που μοιάζει με θυλακίνο, αλλά τι θα ακολουθήσει;
Η ανακοίνωση σχετικά με τη γενετική ανακάλυψη έγινε πριν από μια εκδήλωση στο φεστιβάλ SXSW στο Σίδνεϊ την Παρασκευή (18/10), όπου οι Lamm και Pask θα μιλήσουν για τη δουλειά τους με τον ηθοποιό Luke Hemsworth. Οι Hemsworths υπήρξαν ηχηροί και οικονομικοί υποστηρικτές του έργου.
Η Colossal ισχυρίζεται ότι έχει πραγματοποιήσει αρκετές άλλες ανακαλύψεις στο πρόσφατο έργο της, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης της πρώτης τεχνητής αναπαραγωγικής τεχνολογίας για την πρόκληση ωορρηξίας σε μαρσιποφόρα, ένα βήμα που θα μπορούσε να οδηγήσει σε προγράμματα αναπαραγωγής σε αιχμαλωσία για απειλούμενα είδη.
Λένε ότι έχουν γονιμοποιήσει μονοκύτταρα έμβρυα και τα έχουν καλλιεργήσει μέχρι να φτάσουν πάνω από τα μισά της εγκυμοσύνης σε μια τεχνητή μήτρα, και έχουν τελειοποιήσει τη μηχανική αντίσταση στην τοξίνη των φρύνων του ζαχαροκάλαμου στα κύτταρα ενός άλλου μαρσιποφόρου, του δασύουρου.
Σχετικά με το πότε θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας θυλακίνος, ο Pask λέει ότι αναμένει ότι το πρώτο «πλάσμα που μοιάζει με θυλακίνο» θα μπορούσε να γεννηθεί μέσα σε τρία έως πέντε χρόνια, αλλά ότι «δεν θα το αποκαλούσε αυτό θυλακίνο».
Λέει ότι οι ερευνητές είναι σίγουροι για τη δημιουργία του κρανίου, των ποδιών και ακόμη και των λωρίδων ενός θυλακίνου, αλλά υπάρχουν «ακόμη άλλα πράγματα που δεν ξέρουμε πώς να κάνουμε».
Επιφυλακτικοί οι οικολόγοι
Άλλοι επιστήμονες παρακολουθούν με ποικίλους βαθμούς επιφυλακτικότητας και σκεπτικισμού. Ορισμένοι αναρωτιούνται γιατί καταβάλλεται τόση χρηματοδότηση και προσπάθεια για την επαναφορά ειδών, όταν χιλιάδες είδη που είναι ακόμη ζωντανά βρίσκονται στα πρόθυρα της εξαφάνισης.
Ο Euan Ritchie, καθηγητής οικολογίας και διατήρησης της άγριας ζωής στο Πανεπιστήμιο Deakin, λέει ότι πρόκειται για ένα φιλόδοξο σχέδιο και ότι είναι πιθανό να οδηγήσει σε ανακαλύψεις που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην προστασία. Αλλά λέει ότι θα υπάρξουν και άλλες προκλήσεις «αν και όταν φέρουμε πίσω ζώα που μοιάζουν με θυλακίνους».
«Νομίζω ότι πιθανότατα θα έχουμε κάποιο ζώο που μοιάζει με θυλακίνο, αλλά δεν θα είναι στην πραγματικότητα θυλακίνος. Το ερώτημα είναι: Τι θα ακολουθήσει;», λέει.
«Πώς θα συμπεριφέρονται στη φύση και τι επιπτώσεις μπορεί να έχουν στα οικοσυστήματα; Δεν έχουμε ιδέα για το πώς θα συμπεριφερθούν, επειδή δεν έχουν απομείνει ζωντανοί θυλακίνοι, και όταν μπορείς να επαναφέρεις ένα ζώο που μοιάζει με θυλακίνο δεν θα έχει άλλα ζώα που μοιάζουν με θυλακίνο για να μάθει από αυτά.
«Αυτή είναι τουλάχιστον εξίσου μεγάλη πρόκληση, αν όχι μεγαλύτερη, από τη γενετική πρόκληση. Ως οικολόγος, αυτό είναι το μεγάλο άγνωστο».
Με πληροφορίες από Guardian, Sky news, National Geographic, Colossal
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι
Νεοτερα
