icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Η καλλιέργεια της μπανάνας αποτελεί μεγάλη και εξαιρετικά κερδοφόρα επιχείρηση

Η Αυστραλία μόλις πριν λίγες μέρες ενέκρινε μία ποικιλία μπανάνας που έχει τροποποιηθεί γενετικά ώστε να αντιστέκεται στη μυκητιακή λοίμωξη που είναι γνωστή ως ασθένεια του Παναμά – μια καταστροφική απειλή για τις καλλιέργειες μπανάνας σε όλο τον κόσμο.

Είναι η πρώτη γενετικά τροποποιημένη μπανάνα που έχει εγκριθεί ποτέ, παρόλο που διάφορες ποικιλίες σχεδιασμένες να αντιστέκονται σε άλλες ασθένειες βρίσκονται ήδη στα σκαριά.

Η καλλιέργεια της μπανάνας αποτελεί μεγάλη και εξαιρετικά κερδοφόρα επιχείρηση. Από το 2023, η βιομηχανία αποτιμάται σε 25 δισεκατομμύρια δολάρια, καθώς πολλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο εξαρτώνται από το φρούτο είτε για το εισόδημά τους είτε για τη διατροφή τους.

Panama Disease TR4

Ανά πάσα στιγμή, όμως, η βιομηχανία μπανάνας μίας χώρας μπορεί να καταστραφεί ολωσδιόλου από την εισβολή της ασθένειας Panama Disease TR4, μίας πρακτικά αθεράπευτης μόλυνσης.

Μία προηγούμενη επιδημία της ασθένειας του Παναμά εξαφάνισε την ποικιλία μπανάνας Gros Michel τη δεκαετία του 1950

Η TR4 εξαπλώνεται παγκοσμίως εδώ και δεκαετίες και προσβάλλει σχεδόν όλες τις ποικιλίες μπανάνας, συμπεριλαμβανομένης της μπανάνας Cavendish, της πιο δημοφιλούς ποικιλίας στον κόσμο.

Σημειώνεται πως μία προηγούμενη επιδημία της ασθένειας του Παναμά εξαφάνισε την ποικιλία μπανάνας Gros Michel τη δεκαετία του 1950.

«Η καταστροφική ασθένεια του Παναμά TR4 προκαλείται από έναν εδαφογενή μύκητα που παραμένει στο έδαφος για περισσότερα από 50 χρόνια, εξαφανίζοντας τις καλλιέργειες μπανάνας και καταστρέφοντας τα αγροκτήματα για γενιές», δήλωσε ο James Dale, διευθυντής του Κέντρου Τροπικών Καλλιεργειών και Βιοεμπορευμάτων στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Queensland (QUT) της Αυστραλίας. «Πρόκειται για ένα τεράστιο πρόβλημα».

Δύο δεκαετίες προσπαθειών

Ο Dale και οι συνάδελφοί του έχουν περάσει πάνω από 20 χρόνια αναπτύσσοντας την QCAV-4, μία γενετικά τροποποιημένη ποικιλία της μπανάνας Cavendish που είναι εξαιρετικά ανθεκτική στην ασθένεια του Παναμά TR4.

Όλη αυτή η σκληρή δουλειά αρχίζει πλέον να αποδίδει καρπούς, καθώς οι Αρχές της Αυστραλίας αποφάνθηκαν στα τέλη Φεβρουαρίου 2024 ότι η γενετικά τροποποιημένη μπανάνα είναι εξίσου ασφαλής και θρεπτική με τις υπόλοιπες.

Εάν το αρμόδιο υπουργείο της χώρας δεν αμφισβητήσει την απόφαση, μέχρι τα μέσα Απριλίου, η μπανάνα θα εγκριθεί για πώληση στην Αυστραλία.

«Πρόκειται για ένα θαυμάσιο παράδειγμα θεμελιώδους έρευνας που εξελίσσεται μέσω ενός ταξιδιού εμπορικής αξιοποίησης σε ένα απτό αποτέλεσμα […] είναι φανταστικό να φτάνουμε σε αυτό το ορόσημο», δήλωσε η Margaret Sheil, καθηγήτρια Αντιπρύτανης του QUT.

Το γονίδιο που βγήκε από την αδράνεια

Η QCAV-4 δεν είναι η πρώτη γενετικά τροποποιημένη μπανάνα που εγκρίνεται για ανθρώπινη κατανάλωση. Το 2023, οι Φιλιππίνες έδωσαν το πράσινο φως σε μια ποικιλία μπανάνας που είχε τροποποιηθεί ώστε να μη μαυρίζει τόσο γρήγορα. Αυτό όμως έγινε με την απλή σίγαση ενός γονιδίου που είχε ήδη η μπανάνα.

Η συγκεκριμένη μπανάνα είναι έτοιμη να βγει στην αγορά εάν η ασθένεια TR4 πάρει μεγάλες διαστάσεις και αρχίσει να πλήττει πραγματικά τη βιομηχανία μας

Η ομάδα του QUT δημιούργησε τη γενετικά τροποποιημένη μπανάνα συνδέοντας ένα γονίδιο που ονομάζεται RGA2 και προέρχεται από μία άγρια ποικιλία μπανάνας.

Αυτό το γονίδιο καθιστά τις συγκεκριμένες μπανάνες σχεδόν απρόσβλητες από την ασθένεια του Παναμά. Παρόλο που οι μπανάνες Cavendish έχουν το ίδιο γονίδιο, στη δική τους περίπτωση, αυτό είναι αδρανές.

«Δεν υπάρχει τίποτα τρομακτικό», δήλωσε ο Dale στο ABC News. «Το γονίδιο υπήρχε ήδη στην Cavendish […] Απλώς δεν λειτουργεί, οπότε φτιάξαμε μία ποικιλία όπου λειτουργεί».

Η ομάδα του QUT βλέπει την QCAV-4 ως ένα εφεδρικό σχέδιο, κάτι που θα μπορούσε να παραχθεί εάν η ασθένεια του Παναμά άρχιζε να εξαπλώνεται στις αυστραλιανές καλλιέργειες μπανάνας.

«[Αυτό] είναι πραγματικά το δίχτυ ασφαλείας μας», δήλωσε ο Dale. «Οι μπανάνες Cavendish δεν πρόκειται να εξαφανιστούν. Όμως η συγκεκριμένη μπανάνα είναι έτοιμη να βγει στην αγορά εάν η ασθένεια TR4 πάρει μεγάλες διαστάσεις και αρχίσει να πλήττει πραγματικά τη βιομηχανία μας».

Με πληροφορίες από Freethink