Ο πρώην μάνατζέρ του Banksy εξηγεί γιατί ο διάσημος street artist επιμένει να διατηρεί την ανωνυμία του
Πηγή: EPA/OLIVIER MAIRE
Μεγέθυνση κειμένου
Ο Steve Lazarides πέρασε πάνω από μια δεκαετία ως μάνατζερ του Banksy, του μυστηριώδους καλλιτέχνη που, αν και διάσημος, έχει καταφέρει να κρατά μυστική την ταυτότητά του για δεκαετίες
Πιστεύεται ότι είναι πλέον πενηντάρης και φέτος, αφού γέμισε το Λονδίνο ζωγραφισμένα με σπρέι ζώα, ο Banksy είναι τόσο απασχολημένος και δημοφιλής, όσο ποτέ. Και φαίνεται πιθανό ότι η μυστηριώδης φιγούρα, θα συνεχίσει να δημιουργεί street art μέχρι να πεθάνει.
«Ο Banksy δεν θα αποσυρθεί ποτέ. Του έχω πει αμέτρητες φορές να το κάνει. Πρέπει να απολαμβάνει τη ζωή του», λέει ο Steve Lazarides, ο οποίος γνωρίζει τον Banksy καλύτερα από τους περισσότερους. Συνεργάστηκε, φωτογράφισε και ανέλαβε το μάνατζμεντ του Banksy από το 1997 έως το 2008.
Αναπολεί, μιλώντας στη Mirror, τον χρόνο που πέρασαν μαζί, καθώς ετοιμάζεται να πουλήσει τα περισσότερα από τα πολύτιμα αντικείμενα που έχει από την κοινή τους πορεία.
Ακούγεται σαν περήφανος μπαμπάς, όταν μιλάει για τον Banksy: «Ρίξτε μια ματιά στο τι έχει κάνει. Είχε ξεπεράσει κατά πολύ το να είναι απλά ένας καλλιτέχνης γκράφιτι, ακόμη και στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ο τύπος έβγαινε και έκανε εκθέσεις».
Ο 55χρονος από το Μπρίστολ γνώρισε για πρώτη φορά τον Banksy στα τέλη της δεκαετίας του ’90 όταν εργαζόταν στο περιοδικό Sleazenation και αγαπούσε το γκράφιτι. Τον έστειλαν να φωτογραφίσει τον Banksy, εντυπωσιάστηκε από τη δουλειά που είδε και αντάλλαξαν τηλέφωνα. «Ήταν αστείος και είχε κότσια, είχα πωρωθεί πλήρως και θα έκανα τα πάντα για να βοηθήσω αυτό το παιδί. Μετά τη φωτογράφηση ήπιαμε μερικές μπίρες… Και μετά μερικές ακόμα», θυμάται ο Lazarides.
Λίγο αργότερα, ο Lazarides πήγε τον Banksy στο Μπρίστολ και άρχισαν να πωλούν τα έργα τέχνης μαζί. Αυτό ξεκίνησε από το πίσω μέρος ενός αυτοκινήτου με μία εκτύπωση με τίτλο Rude Copper να πωλείται για 5 λίρες.
Πριν περάσει πολύς καιρός ο Lazarides συνειδητοποίησε, ότι οι εκτυπώσεις άξιζαν περισσότερο από αυτό και είπε στον Banksy, ότι θα μπορούσε να τον βοηθήσει να βγάλει περισσότερα χρήματα. «Είπα γιατί δεν στήνουμε κάτι και να το κάνουμε σωστά. Πήρα έναν καλλιτέχνη και ένα κίνημα κι από εκεί που ένα έργο άξιζε 250 λίρες έφτασε να πωλείται για 5 εκατομμύρια λίρες».
Καθώς η επιτυχία του Banksy αυξανόταν και η φήμη του σε όλο τον κόσμο εξαπλωνόταν, το ίδιο συνέβαινε και με τις τιμές των εκτυπωμένων έργων του. «Πίστευα ότι θα μπορούσε να γίνει τόσο μεγάλο; Απολύτως όχι. Ήμασταν απλώς δύο παιδιά που διασκεδάζαμε», θυμάται ο Lazarides.
Λέει ότι ήταν δύσκολο να κρατήσει μυστική την ταυτότητα του Banksy και ήταν πολύ πρόθυμος να μην πει πολλά και να μην αποκαλύψει ποιος ήταν.
«Η ανωνυμία ήταν ένα μεγάλο πράγμα, ξεκίνησε σαν ένα είδος αυτοπροστασίας στο Μπρίστολ. Δεν ήθελε να τον πιάσουν, δεν ήθελε να πάει στη φυλακή, αυτό είναι δίκαιο. Και στη συνέχεια, καθώς περνούσαν τα χρόνια και διαρκούσε περισσότερο, νομίζω ότι η ανωνυμία μετατράπηκε σε ασθένεια. Ο καθένας έχει αυτή τη φιγούρα στο μυαλό του, έχει έναν λαϊκό ήρωα, και στο μυαλό του καθενός φαίνεται διαφορετικά. Ποτέ δεν κατάφερε να απολαύσει πραγματικά τη φήμη που απέκτησε», λέει ο Lazarides.
Μάλιστα ο Banksy έπαιρνε την ανωνυμία του τόσο σοβαρά, ώστε επικοινωνούσε μόνο με burner phones (προπληρωμένα καρτοκινητά) και άλλαζε τηλέφωνα μετά από κάθε δουλειά του.
Ο Lazarides λέει ότι το αποκορύφωμα της συνεργασίας του ήταν το 2004, όταν κατάφεραν να μπουν και οι δύο στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου. Μεταμφιεσμένος σε υπάλληλο, ο Banksy κατάφερε να τοποθετήσει έναν ταριχευμένο αρουραίο σε ένα γυάλινο κουτί στον τοίχο.
Όπως θυμάται ο Lazarides, ο οποίος ταξίδευε μαζί του για να φωτογραφίζει και να καταγράφει πολλά από τα μεγάλα κατορθώματά του, είπε: «Το κατόρθωμα στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας είναι το κορυφαίο. Να ανοίγεις τρύπες στους τοίχους και να τοποθετείς έναν αληθινό βαλσαμωμένο αρουραίο… Διάλεξε έναν χώρο ακριβώς πίσω από τον μεγάλο δεινόσαυρο που έχουν στην είσοδο. Προς μεγάλη μου έκπληξη, έβγαλε ένα τρυπάνι από την τσάντα του».
Μια άλλη διάσημη στιγμή του Banksy ήταν τον Οκτώβριο του 2003, όταν μπήκε στην Tate Britain μεταμφιεσμένος σε συνταξιούχο και έβαλε μια από τις δικές του δημιουργίες σε μια κενή θέση στον τοίχο.
Εκτός από τις διάσημες δημιουργίες του που κοσμούν τοίχους στη Βρετανία, ο Banksy έκανε και prints. Ίσως το πιο διάσημο έργο του είναι το κορίτσι με μπαλόνι και ο Lazarides αφήνει να εννοηθεί ότι αυτό θα μπορούσε να αφορά ένα παλιό ειδύλλιο. «Έχει προβληθεί χίλιες φορές σε όλο τον κόσμο. Οι φήμες λένε ότι (η κοπέλα) είναι η πρώην του και το ζωγράφισε όταν ήταν αναστατωμένος που τον παράτησε, κάτι που ακούγεται περίπου σωστό», λέει ο Lazarides, αλλά αρνείται να δώσει περισσότερες πληροφορίες λέγοντας: «Θα παραμείνει μυστικό, έχω ορκιστεί να τηρήσω το απόρρητο, οπότε μόνο ο Κύριος μπορεί να πει».
Αφότου σταμάτησε τη συνεργασία του με τον Banksy ο Lazarides άνοιξε τη δική του γκαλερί, η οποία πωλούσε και έργα του διάσημου καλλιτέχνη μεταξύ άλλων.
Τώρα βγάζει σε δημοπρασία αναμνηστικά από τις μέρες που πέρασε με τον Banksy, από πολυπόθητες εκτυπώσεις και έργα τέχνης μέχρι σχέδια, ακόμη και ιδιωτική αλληλογραφία με τον καλλιτέχνη. «Θέλω να συνεχίσω τη ζωή μου ως φωτογράφος, αυτό ήταν που έκανα πολύ καλά πριν από τη μανία του Banksy. Ήρθε η ώρα να αφήσω τις περιπέτειες του Banksy», επιμένει, αν και οι επικριτές λένε ότι πουλάει ιδιωτική αλληλογραφία και σχέδια που ο φίλος του δεν ήθελε ποτέ να δει – πόσο μάλλον να αγοράσει – το κοινό.
Ο Lazarides από την πλευρά του λέει ότι ο Banksy θα είναι «ήσυχα υποστηρικτικός» της πώλησης, κάτι που πηγές κοντά στον Banksy χλεύασαν σύμφωνα με τη Mirror. Άλλοι επισημαίνουν ότι είναι αρκετά λυπηρό να βλέπεις τον Lazarides να πουλάει αυτά τα αντικείμενα, ένα σαφές σημάδι ότι οι δυο τους είναι απίθανο να ξαναγίνουν φίλοι σύντομα.
Σε ένα σποτ για την προώθηση της δημοπρασίας ο Lazarides λέει: «Ποτέ δεν τα πήγαμε καλά, ήμασταν διαφορετικά κομμάτια της ζωής. Αναγνωρίσαμε και οι δύο ότι θα μπορούσαμε να έχουμε μια σπουδαία εργασιακή σχέση, και το κάναμε».
Η διαδικτυακή δημοπρασία του Lazarides με τον οίκο Julien’s πρόκειται να του αποφέρει περισσότερα από 1 εκατομμύριο λίρες. Τα αντικείμενα που διατίθενται προς πώληση περιλαμβάνουν πρωτότυπα στένσιλ που χρησιμοποίησε ο καλλιτέχνης, τηλέφωνα, σημειώσεις και σχέδια για έργα, ακόμη και ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια της μάρκας Puma Turf War, τα οποία φορούσε ο Banksy και στο εσωτερικό τους αναγράφεται το όνομά του. Τα στένσιλ με τους αρουραίους του Banksy και το όνομά του και έναν χιμπατζή είναι βέβαιο ότι θα είναι περιζήτητα. Ο καλλιτέχνης έκανε τη δική του έκθεση το 2023 με τίτλο Cut and Run η οποία αποτελούνταν σε μεγάλο βαθμό από παρόμοια στένσιλ.