Πηγή: Salzkammergut
Μεγέθυνση κειμένου
Μια έγχρωμη έκρηξη δημιουργικότητας πρωταγωνιστεί σε μια περιοχή που συνήθως προσελκύει τουρίστες που ενδιαφέρονται για ιστορικές βίλες, βουνά και την τοπική παράδοση
Το Bad Ischl είναι η πρώτη πόλη των Άλπεων στην οποία απονέμεται το καθεστώς της πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης, φέρνοντας το γυμνό και τα σουρεαλιστικά γλυπτά σε μια αγροτική περιοχή, που είναι περισσότερο εναρμονισμένη με την κλασική μουσική και τις ορεινές δραστηριότητες.
Ένα μεγάλο ροζ γλυπτό των καλλιτεχνών Wolfgang Müllegger και Georg Holzmann, που τοποθετήθηκε πρόσφατα στο περιτριγυρισμένο από καφετέριες πάρκο της πόλης Bad Aussee, στην αλπική περιοχή Salzkammergut της Αυστρίας, προκάλεσε σοκ στους ντόπιους και πολλοί θέλουν να το απομακρύνουν.
Πρόκειται για ένα μάλλον ευχάριστο ξύλινο έργο σε ροζ παστέλ χρώμα που θα μπορούσε να απεικονίζει ένα γουρούνι σε μια ελαφρώς ψυχεδελική παιδική τηλεοπτική εκπομπή.
Το γλυπτό είναι εντελώς αβλαβές. Αλλά είναι εντελώς διαφορετικό με ό,τι έχουν συνηθίσει οι κάτοικοι της ορεινής πόλης, ένα παραδοσιακό πέτρινο άγαλμα μιας ιστορικής προσωπικότητας στο πάρκο για παράδειγμα.
Το ροζ γλυπτό είναι μία από τις εκατοντάδες εκθέσεις και εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν σε ολόκληρη την περιοχή το 2024, χάρη στο γεγονός ότι η κοντινή πόλη Bad Ischl και η ευρύτερη περιοχή Salzkammergut θα γίνει ο πρώτος αγροτικός αλπικός προορισμός που θα αποκτήσει το καθεστώς της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας (ECOC).
Η εισροή της σύγχρονης τέχνης αποτελεί μια έγχρωμη έκρηξη δημιουργικότητας σε μια περιοχή που συνήθως προσελκύει τουρίστες που ενδιαφέρονται για ιστορικές βίλες, βουνά και υψηλής ποιότητας lederhosen, η βαυαρική παραδοσιακή ανδρική φορεσιά.
Για το έργο αυτό, το στούντιο σχεδιασμού Lucy.D με έδρα τη Βιέννη επανασχεδίασε δωμάτια σε ξενώνες σε όλη την περιοχή, εμπνευσμένα από τοπικούς τεχνίτες που εργάζονται με ξύλο και αποξηραμένο γρασίδι.
Χώροι που προηγουμένως ήταν κλειστοί για το κοινό, από ημιερειπωμένα αρχοντικά μέχρι λατομεία, φιλοξενούν εκθέσεις.
Πολλοί άνθρωποι λένε ότι αναζωογονήθηκαν από τη ζωντάνια. Αλλά υπήρξαν και επιθετικές αντιδράσεις από ορισμένους, οι οποίοι αντιλαμβάνονται μια ξένη απειλή για τις παραδόσεις.
Έξω από τον σιδηροδρομικό σταθμό του Bad Ischl, στέκεται ένα γλυπτό από χρώμιο της γεννημένης στη Βιέννη καλλιτέχνιδας Xenia Hausner, που απεικονίζει μια γυναίκα που λαχανιάζει με ένα ρεζερβουάρ βενζίνης να ισορροπεί στο κεφάλι της.
Πρόκειται για μια «αισθητηριακή εικόνα απόγνωσης», σύμφωνα με το φυλλάδιο του ECOC, αλλά βρίσκεται σε μία πόλη που ακόμη κυριαρχεί ο Αυστροουγγρος αυτοκράτορας Franz Joseph I, παρόλο που έχει πεθάνει από το 1916.
Αυτός και οι φαβορίτες του είναι σε καρτ ποστάλ σε κάθε κατάστημα με είδη δώρων, και λεωφορεία με τουρίστες επισκέπτονται την Kaiservilla, την πρώην κατοικία του Franz Joseph, που τώρα είναι μουσείο και φιλοξενεί μεγάλη έκθεση γλυπτών του Ai Weiwei.
Λίγο μετά την αγορά του Bad Ischl βρίσκεται το συγκρότημα Sudhaus με τους λευκούς τοίχους. Κάποτε ήταν μια εγκατάσταση επεξεργασίας αλατιού, το οποίο είναι σχεδόν τόσο σημαντικό στο Bad Ischl όσο και ο Franz Joseph.
Salzkammergut σημαίνει «περιοχή αλατιού», και εδώ εξορύσσεται αλάτι για χιλιάδες χρόνια. Το επίκεντρο της έκθεσης στο Sudhaus είναι ο Λαβύρινθος του Motoi Yamamoto.
Είναι ένας περίπλοκος λαβύρινθος που δημιούργησε ο Ιάπωνας καλλιτέχνης χρησιμοποιώντας κόκκους αλατιού στο πάτωμα της γκαλερί.
Σε έναν τοίχο προβάλλεται ένα βίντεο της ισραηλινής καλλιτέχνιδας Sigalit Landau, το οποίο δείχνει μπότες καλυμμένες με κρυστάλλους αλατιού να λιώνουν σε μια παγωμένη λίμνη.
Γλυπτά σε μέγεθος μπάλας ποδοσφαίρου από ανθρώπινα δόντια, σκαλισμένα από βραχώδες αλάτι, βρίσκονται στο έδαφος.
Πολλοί κάτοικοι του Salzkammergut συμφωνούν ότι αυτό το περιεχόμενο της ECOC είναι τρομερά συναρπαστικό, αλλά άλλοι λένε ότι είναι «πολύ ξένο» και ότι οι Αρχές θα έπρεπε να προωθήσουν τους παραδοσιακούς χορούς και τη ραπτική. Άλλοι είναι κατάπληκτοι με ορισμένες από τις πιο τολμηρές εκδηλώσεις.
Το πρόγραμμα ECOC ξεκίνησε τον Ιανουάριο με έναν σύγχρονο «χορό πούδρας» από τη χορογράφο Doris Uhlich, που περιελάμβανε πολύ γυμνό και ταλκ, και μεταδόθηκε ζωντανά σε μια εκκλησία στο Bad Ischl.
Για μια πόλη βαθιά ριζωμένη στην ιστορία της κλασικής μουσικής, η οποία γιορτάζει τον μεγάλο συνθέτη Franz Lehár που είχε μια βίλα εδώ, αυτό πρέπει να έμοιαζε ριζοσπαστικό.
Η Simone Barlian, καλλιτέχνης και επιμελήτρια από την κοντινή πόλη Gmunden, ήρθε αντιμέτωπη με έναν μικρό όχλο ντόπιων εξαιτίας του ρόλου της στη διοργάνωση εκδηλώσεων της ECOC. «Έλεγαν: Αυτά τα άσχημα γυμνά σώματα … ντροπή σας!», της έλεγαν κι εκείνη ξέσπασε σε κλάματα.
Σύμφωνα με την ίδια, όταν στο Gmunden εκτέθηκε ένα τεράστιο έργο τέχνης που απεικόνιζε δύο γυναίκες να φιλιούνται, κάποιοι έφτυσαν τους δημοτικούς υπαλλήλους σε ένδειξη διαμαρτυρίας.
Ενδεικτική ήταν και η στάση των ντόπιων σε μια πλωτή ξύλινη σάουνα στη λίμνη Traunsee που κατασκευάστηκε για την ECOC, με τις τοπικές Αρχές να ενημερώνουν πως είναι υποχρεωτικό να φορούν μαγιό.
«Θέλουν απλώς παραδοσιακά πράγματα στην ύπαιθρο», λέει. «Δεν είναι συνηθισμένοι σε αυτό. Αλλά το ωραίο ήταν ότι, μετά τη ζωντανή μετάδοση της εκκλησίας, οι ιερείς έλεγαν: ‘Ελάτε! Ο Ιησούς παρουσιάζεται ημίγυμνος στην εκκλησία εδώ και αιώνες, οπότε μην κάνετε τέτοια φασαρία».
Η Elisabeth Schweeger, καλλιτεχνική διευθύντρια των εκδηλώσεων ECOC του Salzkammergut, απορρίπτει ομοίως την κριτική αυτή, και τονίζει τη σημασία του να έρθει νέα τέχνη στην περιοχή.
Εκεί υπάρχει ένα καταπράσινο μνημειακό συγκρότημα στο χώρο του στρατοπέδου συγκέντρωσης Ebensee, όπου κρατήθηκαν 27.278 άνθρωποι από περισσότερες από 20 χώρες, μεταξύ των οποίων πολιτικοί κρατούμενοι και Εβραίοι, μεταξύ 1943 και 1945.
Περισσότεροι από 8.000 από αυτούς πέθαναν εκεί ή ως αποτέλεσμα της φυλάκισής τους. Οι Ναζί χρησιμοποίησαν τους σκλαβωμένους κρατούμενους για την κατασκευή υποδομών και φύλαγαν τα λεηλατημένα έργα τέχνης σε κοντινά ορυχεία.
Μπαίνοντας σε μια τεράστια πέτρινη σήραγγα που είναι χαραγμένη στο βουνό ως μέρος του ναζιστικού έργου, δε μπορεί παρά να σε πιάσει ανατριχίλα όταν αντικρίζεις έναν καταρράκτη από κόκκινες κλωστές.
Πρόκειται για το Where Are We Now της καλλιτέχνιδας Chiharu Shiota, γεννημένης στην Οσάκα. Εκατοντάδες χιλιόμετρα λεπτών κόκκινων κορδονιών που κρέμονται από την πέτρινη οροφή και ενσωματώνουν περίπου 20 κόκκινα και λευκά φορέματα.
«Υπάρχει το κόκκινο, το οποίο σε κάνει να σκέφτεσαι το αίμα», λέει η Schweeger. «Αλλά το λευκό δίνει ένα αισιόδοξο όραμα. Δεν υπάρχει μόνο σκοτάδι εδώ».
Πίνακες πληροφοριών που περιγράφουν λεπτομερώς τα βάσανα των κρατουμένων κοσμούν τους τοίχους δίπλα στα φορέματα της Shiota. Η Schweeger ανησυχεί ότι οι νεότερες γενιές δεν μαθαίνουν τα μαθήματα της φρίκης του παρελθόντος και ελπίζει ότι η τέχνη μπορεί να τους το υπενθυμίσει. «Αυτός είναι ένας νέος τρόπος προβληματισμού για το πώς το αντιμετωπίζουμε», λέει.
Διερευνώνται και άλλα μεγάλα θέματα. Ο Αμερικανός καλλιτέχνης ήχου Bill Fontana τοποθέτησε μικρόφωνα σε ποτάμια που δημιουργούνται από το λιώσιμο του παγετώνα Schladming, ο οποίος συρρικνώνεται καθώς το κλίμα θερμαίνεται.
Ο ήχος του παγετώνα που κλαίει μεταδίδεται ζωντανά σε μια κοντινή σπηλιά πάγου. Η τοπική καλλιτέχνης Heidi Zednik έχει καταγράψει τον αντίκτυπο της κλιματικής κρίσης στα ψάρια, δημιουργώντας έργα χρησιμοποιώντας φίλτρα δεξαμενών εκκολαπτηρίων.
Για άλλους τοπικούς καλλιτέχνες, το καθεστώς ECOC είναι απλώς μια ευκαιρία να απελευθερώσουν τη δημιουργικότητά τους. Ο Müllegger, ο οποίος συνδημιούργησε το ροζ γλυπτό Bad Aussee, ζει από την κατασκευή παραδοσιακών ξύλινων σκαφών. Τώρα έχει την ευκαιρία να επιδείξει το έργο του πάθους του: Φανταχτερά ζωγραφισμένα γλυπτά από αφρό οικοδομής.
«Καταλαβαίνουμε ότι ο ρόλος μας εδώ θεωρείται ότι εκπροσωπούμε την περιοχή», λέει ο Holzmann, ο καλλιτεχνικός συνεργάτης του Müllegger. «Αλλά έχουμε το δικαίωμα να εκφραζόμαστε, και αυτό δεν συμβαίνει συχνά εδώ. Η σύγχρονη τέχνη συνήθως πηγαίνει μόνο στις πόλεις», λέει και προσθέτει πως νιώθει τυχερός που συμμετέχει σε όλο αυτό.
Με πληροφορίες από Guardian
Related
Νεοτερα
