Μεγέθυνση κειμένου
Δεκάδες τουρίστες, σήμερα, μπορούν να δουν τα απομεινάρια οικισμών, καταδικασμένων αποστολών και την αρχαία ιστορία των Ινουίτ σε ένα από τα πιο αφιλόξενα μέρη του κόσμου
Με έκταση 55.247 τετραγωνικά χιλιόμετρα, η νήσος Ντέβον – 5.000 μίλια βόρεια της Χαβάης – αποτελεί το μεγαλύτερο ακατοίκητο νησί στον κόσμο. Ένας τόπος έρημος και ανεμοδαρμένος, που διατρέχεται από άγονα βουνά και παγωμένες παραλίες, με μόνους «κατοίκους» ορισμένα θαλασσοπούλια, φώκιες και θαλάσσιους ελέφαντες, να γεμίζουν τις ακτές του .
Παρόλο που σήμερα δεν κατοικείται από ανθρώπους, στο παρελθόν πολλοί ήταν εκείνοι που προσπάθησαν – αλλά απέτυχαν – να ζήσουν στο νησί της Αρκτικής, που ανήκει στο καναδικό έδαφος Νούναβουτ, με την τελευταία προσπάθεια εγκατάστασης να πραγματοποιείται το 1951.
Σήμερα, οι ελάχιστοι επισκέπτες μπορούν να δουν ερείπια από αρχαίους οικισμούς των Ινουίτ που βρίσκονται δίπλα σε μια στρατιωτική πόλη-φάντασμα, απομεινάρια καταδικασμένων αποστολών – ενώ υπάρχει ακόμη και έναν ερευνητικό σταθμό της NASA, σκαρφαλωμένο στην άκρη ενός τεράστιου κρατήρα.
Οι ξεχασμένες ιστορίες του Ντέβον
Εάν το όνομα «Ντέβον» σου ακούγεται οικείο, αυτό είναι πιθανότατα λόγω της αποστολής του Φράνκλιν (Franklin’s lost expedition) – ένα αποτυχημένο ταξίδι εξερεύνησης της Αρκτικής με επικεφαλής τον Βρετανό καπετάνιο Σερ Τζον Φράνκλιν που αναχώρησε από την Αγγλία το 1845 με δύο πλοία με συνολικά 129 άντρες για να χαρτογραφήσουν το μυθικό Βορειοδυτικό Πέρασμα (που συνδέει τον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό μέσω του Αρκτικού Ωκεανού) – χωρίς να επιστρέψουν ποτέ.
Ομάδες διάσωσης ξεκίνησαν την αναζήτηση της αποστολής το 1848 και το πρώτο στοιχείο για τον Φράνκλιν βρέθηκε στο νησί το 1850: Μια τσουγκράνα φυσιοδίφη. Άλλα ευρήματα περιλάμβαναν ένα κομμάτι καμβά με την ένδειξη “Terror”- 700 άδειες κονσέρβες κρέατος και δεκάδες άλλα ίχνη από το πλήρωμα της αποστολής – από ρούχα μέχρι σίδερα, σχοινιά και σωλήνες.
Το 1852, ο Σερ Έντουαρντ Μπέλτσερ ηγήθηκε της τελευταίας προσπάθειας διάσωσης των αγνοουμένων. Παρόλο που η αποστολή ήταν ανεπιτυχής, ένα από τα πλοία του Φράνκλιν, το HMS Resolute, θα έδινε αργότερα ένα από τα πιο εμβληματικά έπιπλα στον κόσμο: Τα ξύλα του βοήθησαν στην κατασκευή του Resolute Desk, που κοσμεί ακόμη και σήμερα το Οβάλ Γραφείο στον Λευκό Οίκο.
Το βορειότερο νεκροταφείο του κόσμου
Περίπου 70 χρόνια αργότερα, η Βασιλική Καναδική Έφιππη Αστυνομία (RCMP) θέλησε να τοποθετήσει τη σημαία της στο Ντέβον. Το 1924, τρεις αξιωματικοί της RCMP – και 52 εκτοπισμένοι με τη βία Ινουίτ – στάλθηκαν για να κατοικήσουν στο νησί. Μέσα σε τρία χρόνια, δύο από τους αξιωματικούς βρέθηκαν νεκροί: Ο ένας είχε αυτοκτονήσει και ο άλλος είχε αυτοπυροβοληθεί κατά λάθος – ή έτσι τουλάχιστον λέει η ιστορία. Όσο για τους υπόλοιπους, σύντομα και εκείνοι εγκατέλειψαν το μέρος. Η RCMP έκλεισε το φυλάκιο το 1933, το ξανάνοιξε το 1945 και στη συνέχεια το έκλεισε οριστικά το 1951.
Οι τακτικά συντηρούμενοι τάφοι των δύο αξιωματικών παρέμειναν μαζί με έναν άλλο, ενός κοριτσιού Ινουίτ, ψηλά σε έναν λόφο, πάνω από το εγκαταλελειμμένο φυλάκιο, αποτελώντας το βορειότερο νεκροταφείο του κόσμου.
Διάφοροι αρχαιολόγοι, κατά καιρούς, έχουν βρει αντικείμενα ηλικίας έως και 4.000 ετών, που προσφέρουν στοιχεία για την επαφή των προγόνων των Ινουίτ με τις μεσαιωνικές σκανδιναβικές αποικίες της Γροιλανδίας, ενώ έχουν βρεθεί επίσης ασιατικά αντικείμενα, που υποδηλώνουν μακρινές, βόρειες εμπορικές διαδρομές που εκτείνονται στον μισό πλανήτη.
Προσομοίωση επιβίωσης στον Άρη
Η NASA και το Mars Institute ενδιαφέρθηκαν επίσης για το αφιλόξενο Devon Island: Οι ακραία χαμηλές θερμοκρασίες, τα περιορισμένα συστήματα επικοινωνίας και η έλλειψη ηλιακού φωτός και βλάστησης αποτελούν το ιδανικό σκηνικό για τους επιστήμονες, ώστε να πραγματοποιήσουν δοκιμαστικές αποστολές προσομείωσης για την εξερεύνηση στον πλανήτη Άρη.
Το πρόγραμμα Haughton-Mars Project επιτρέπει στους αστροναύτες να εκπαιδευτούν σε τρομερές συνθήκες, να δοκιμάσουν τον εξοπλισμό στα όριά του και να ερευνήσουν την ανάπτυξη των φυτών και τις προκλήσεις των διαστημικών πτήσεων μακράς διάρκειας.
Βέβαια, το Ντέβον θεωρείται πολύ σκληρό για μόνιμο ερευνητικό σταθμό και έτσι, κάθε καλοκαίρι, στήνονται και ξεστήνονται σκηνές κοντά στον κρατήρα πρόσκρουσης Haughton πλάτους 14 μιλίων, έναν από τους βορειότερους κρατήρες του πλανήτη. Ωστόσο, ακόμη και οι καλύτερα εξοπλισμένες ομάδες της NASA αποφεύγουν τους σκληρούς χειμώνες του νησιού.
Στις μέρες μας, αρκετοί είναι οι επισκέπτες που εξερευνούν το Ντέβον και τους αρκτικούς γείτονές του, καθώς το νησί αποτελεί μία δημοφιλή «στάση» για τους τουρίστες που πάνε κρουαζιέρα και περνούν από το Βορειοδυτικό Πέρασμα.
Υπάρχουν μάλιστα εταιρείες που οργανώνουν πεζοπορίες, εξερεύνηση αρχαίων οικισμών των Ινουίτ και κειμηλίων από προηγούμενες αποστολές, αλλά και παρατήρηση της άγριας ζωής – αν και συχνά όλες αυτές οι δραστηριότητες ακυρώνονται, λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών.
Με πληροφορίες από National Geographic
Related
Νεοτερα
