icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Άγριοι χιμπατζήδες, μεθυσμένοι τάρανδοι, φρουτόμυγες χωρίς αναστολές και σφήκες που δεν χαμπαριάζουν...

Το αλκοόλ εμφανίζεται μέσω φυσικών διαδικασιών σχεδόν σε κάθε οικοσύστημα στη Γη, καθιστώντας πιθανό τα περισσότερα ζώα που τρέφονται με ζαχαρούχα φρούτα και νέκταρ να προσλαμβάνουν τακτικά τη μεθυστική ουσία.

Παρόλο που πολλά πλάσματα έχουν εξελιχθεί ώστε να «αντέχουν το ποτό» και να κερδίζουν από την κατανάλωσή του, ορισμένα είδη έχουν μάθει να προστατεύονται με το αλκοόλ, ενώ άλλα φαίνονται λιγότερο ικανά να διαχειριστούν τις επιπτώσεις του.

«Απομακρυνόμαστε από αυτή την ανθρωποκεντρική άποψη ότι το αλκοόλ καταναλώνεται μόνο από τους ανθρώπους. Στην πραγματικότητα η αιθανόλη είναι άφθονη στον φυσικό κόσμο», λέει η Anna Bowland, ερευνήτρια της ομάδας στο Πανεπιστήμιο του Exeter.

Χαμηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλη

Αφού αναζήτησαν ερευνητικές εργασίες σχετικά με τα ζώα και το αλκοόλ, οι επιστήμονες κατέληξαν ότι υπάρχουν ορισμένα είδη ζώων που έχουν ενσωματώσει την αιθανόλη στη διατροφή τους, η οποία συνήθως προκύπτει μέσω ζυμωμένων φρούτων, χυμών και νέκταρ.

Πριν από περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια, τα ανθοφόρα φυτά άρχισαν να παράγουν ζαχαρούχους καρπούς και νέκταρ που μπορούσαν να ζυμώσουν οι ζυμομύκητες. Η περιεκτικότητα σε αλκοόλη είναι συνήθως χαμηλή, περίπου 1% έως 2% αλκοόλ κατ’ όγκο (ABV), αλλά σε υπερώριμους καρπούς φοίνικα η συγκέντρωση μπορεί να φτάσει το 10% ABV.

Σε μια μελέτη, άγριοι χιμπατζήδες στη νοτιοανατολική Γουινέα καταγράφηκαν από κάμερα να γευματίζουν με τον αλκοολούχο χυμό ορισμένων φοινικοειδών. Εν τω μεταξύ, οι μαϊμούδες αράχνες στο νησί Barro Colorado του Παναμά προτιμούν τα γεμάτα αιθανόλη κίτρινα φρούτα mombin, που αποκαλύφθηκε ότι περιέχουν μεταξύ 1% και 2,5% αλκοόλ.

Μεθυσμένοι ελέφαντες και μπαμπουίνοι

Όλο και περισσότερες ενδείξεις έρχονται στο φως που αποδεικνύουν πως «οι άνθρωποι δεν πίνουν μόνοι τους», γράφουν οι συγγραφείς στο Trends in Ecology and Evolution.

Το αν η κατανάλωση οδηγεί σε μέθη είναι ένα άλλο ερώτημα. Οι ιστορίες μεθυσμένων ζώων είναι πολλές: Από ελέφαντες και μπαμπουίνους μεθυσμένους από φρούτα στη Μποτσουάνα, μέχρι έναν τάρανδο που βρέθηκε με το κεφάλι του κολλημένο σε ένα δέντρο στη Σουηδία αφού έφαγε ζυμωμένα μήλα. Όμως, σε καμία από αυτές τις περιπτώσεις, τουλάχιστον, δεν μετρήθηκε η ποσότητα αλκοόλ στα ζώα ή τα φρούτα.

Από την άλλη πλευρά, πολλά ζώα φαίνεται να έχουν εντυπωσιακή ανοχή στο αλκοόλ. Παρά την «υπέρογκη κατανάλωση αιθανόλης» από τα pen-tailed treeshrew, θηλαστικά μικρού μεγέθους της Ταϊλάνδης, οι επιστήμονες δεν βρήκαν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι τα ζώα μέθυσαν.

Φρουτόμυγες χωρίς αναστολές

Τα ζώα που τρώνε τακτικά τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση τείνουν να μεταβολίζουν γρήγορα το αλκοόλ, κάτι που τα προστατεύει από τις χειρότερες επιπτώσεις του. Ωστόσο, ορισμένα πλάσματα συναντούν την αιθανόλη λιγότερο συχνά και μπορεί να υποστούν τις συνέπειες.

Οι δοκιμές σε κέδρους (cedar waxwing) – πτηνά μεσαίου μεγέθους με καφέ-γκρι και κίτρινο χρώμα – έδειξε ότι σκοτώθηκαν από τη σύγκρουση με φράχτες και άλλες κατασκευές, καθώς πετούσαν υπό την επήρεια αλκοόλ, αφού είχαν καταβροχθίσει τα υπερώριμα μούρα της βραζιλιάνικης πιπεριάς. «Η μέθη δεν είναι ωφέλιμη σε ένα περιβάλλον όπου παλεύεις για την επιβίωση», λέει η Bowland.

Οι πιο εντυπωσιακές, ωστόσο, επιδράσεις του αλκοόλ παρατηρούνται στα έντομα. Οι αρσενικές φρουτόμυγες στρέφονται προς το αλκοόλ όταν απορρίπτονται ως σύντροφοι, ενώ τα θηλυκά ενός στενά συγγενικού είδους γίνονται λιγότερο επιλεκτικά ως προς τους συντρόφους τους και κάνουν σεξ με περισσότερα αρσενικά μετά την κατανάλωση αλκοόλ.

Οι φρουτόμυγες, μάλιστα, γεννούν τα αυγά τους σε τροφές πλούσιες σε αιθανόλη, προστατεύοντάς τα από τα παράσιτα.

Αχάμπαρες οι ανατολίτικες σφήκες

Νωρίτερα τον Οκτώβριο, ερευνητές με επικεφαλής τον Eran Levin του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ διαπίστωσαν ότι οι ανατολίτικες σφήκες ίσως είναι τα μόνα πλάσματα που είναι ικανά να καταναλώνουν απεριόριστη ποσότητα αλκοόλ χωρίς να υφίστανται αρνητικές συνέπειες.

«Μπορούν να καταναλώσουν διάλυμα αιθανόλης σε ποσοστό έως και 80% χωρίς αρνητικές επιπτώσεις στη θνησιμότητα ή τη συμπεριφορά τους», λέει η Dr. Sophia Bouchebti, συγγραφέας της μελέτης.

«Ένα από τα επόμενα βήματά μας είναι να εξετάσουμε αν τα ζώα στη φύση προτιμούν τροφή που περιέχει αιθανόλη ή την τρώνε μόνο όταν τα επίπεδα αιθανόλης είναι πολύ χαμηλά για να ανιχνευθούν ή όταν είναι δύσκολο να βρεθούν μη ζυμωμένα φρούτα», λέει ο Matthew Carrigan στο College of Central Florida.

Με πληροφορίες από Guardian