icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Τα θηλυκά καβούρια μπορούν να παράγουν από 250 χιλιάδες έως ένα εκατομμύριο αυγά τη φορά

Το κινεζικό καβούρι (Chinese mitten crab) είναι ένα από τα πιο «εξωγήινα» -ίσως και τρομακτικά- πλάσματα που κατοικούν στην Ευρώπη. Τα μπροστινά του νύχια καλύπτονται από πυκνές τρίχες, οι δαγκάνες του μπορεί να φτάσουν τα 25 εκατοστά και το σκούρο καφέ του σώμα τα οκτώ.

Τα καβούρια κατατάσσονται στη λίστα με τα 100 πιο χωροκατακτητικά είδη στον κόσμο και είναι σχεδόν άτρωτα.

Μπορούν να τραφούν με οτιδήποτε, ενώ επιβιώνουν τόσο στην ξηρά, όσο και σε γλυκά ή αλμυρά νερά. Ο ρυθμός αναπαραγωγής τους, δε, είναι ταχύτατος. Τα θηλυκά μπορούν να γεννήσουν από 250 χιλιάδες έως ένα εκατομμύριο αβγά στην καθισιά τους.

Ta χωροκατακτητικά είδη δεν διαθέτουν φυσικούς εχθρούς, τρέφονται ευκαιριακά και είναι αρκετά ανθεκτικά

Η πρώτη φορά που εντοπίστηκαν τα συγκεκριμένα καβούρια στην Ευρώπη ήταν πριν από περίπου έναν αιώνα, σε ένα ποτάμι κοντά στη Βρέμη της Γερμανίας.

Πιθανολογείται πως πηραν το πλοίο και ταξίδεψαν από την Ασία. Έκτοτε ο πληθυσμός τους σε όλη την ήπειρο έχει εκραγεί. Σήμερα έχουν εγκατασταθεί πληθυσμοί τους σε 18 από τα 27 μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός που προκαλεί έντονη ανησυχία.

Μεταξύ των επιπτώσεων αυτής της εισβολής είναι η διατάραξη της υδάτινης τροφικής αλυσίδας, η μετάδοση της πανώλης της καραβίδας και η αυξημένη διάβρωση φραγμάτων και όχθεων.

Οι επιστήμονες πιστεύουν πως υπάρχει λύση

Αντιμέτωποι με αυτό το πρόβλημα, επιστήμονες από όλη την ήπειρο, αναζητούν τρόπους για να μειώσουν τον πληθυσμό των καβουριών και να προστατεύσουν τα απειλούμενα οικοσυστήματα.

Στο πλαίσιο αυτό, το 2023 δημιουργήθηκε ένα πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. με την ονομασία Clancy, ώστε να βρεθεί μία στρατηγική αντιμετώπισης.

Το πανεπιστήμιο της Αμβέρσας μαζί με την υπηρεσία περιβάλλοντος της Φλάνδρας στο Βέλγιο, είναι το πρώτο που έχει καταφέρει να εγκαταστήσει μία σειρά από παγίδες, οι οποίες επιτυγχάνουν τον περιορισμό των καβουριών. Από το 2018, στη χώρα έχουν εγκατασταθεί τρεις παγίδες, πιάνοντας περίπου τρία εκατομμύρια καβούρια.

Καθώς τα καβούρια κινούνται πλαγίως κατά μήκος της κοίτης του ποταμού, πέφτουν σε ένα μεταλλικό κανάλι το οποίο έχει τοποθετηθεί για να τα παγιδεύσει. Αδυνατώντας να κολυμπήσουν, αναγκάζονται να συρθούν μέσα στους σωλήνες, οι οποίοι οδηγούν σε κλουβιά στις δύο όχθες, από όπου και συλλέγονται.

Μία ανάλογη παγίδα εγκαταστάθηκε και στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ σχεδιάζεται να τοποθετηθεί τα επόμενα χρόνια στο Βέλγιο, τη Γερμανία, τη Γαλλία και τη Σουηδία.

Οι λόγοι που τα καβούρια ευδοκιμούν στο περιβάλλον της Ευρώπης, ποικίλουν. Τα χωροκατακτητικά είδη δεν διαθέτουν φυσικούς εχθρούς, τρέφονται ευκαιριακά και είναι αρκετά ανθεκτικά.

Ωστόσο ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας είναι και η κλιματική κρίση, καθώς τα θερμότερα νερά βοηθούν τα καβούρια να αισθανθούν σαν το σπίτι τους.

Η Ε.Ε. εκτιμά ότι τα χωροκατακτητικά είδη προκαλούν οικονομική ζημία ύψους 12 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως. Η παγίδες που χρησιμοποιούνται προσφέρουν μία οικονομική λύση, ωστόσο ένα ερώτημα που παραμένει αναπάντητο είναι τι θα γίνει με τα καβούρια μετά τη συλλογή τους.

Οι νόμοι για τη διαβίωση των ζώων διαφέρουν από χώρα σε χώρα της Ε.Ε. Στη Γερμανία επιτρέπεται η θανάτωση καβουριών μόνο με βρασμό ή με ηλεκτρικό ρεύμα. Στο Βέλγιο από την άλλη, τα καταψύχουν. Οι επιστήμονες όμως πιστεύουν πως το πρόγραμμα Clancy θα βοηθήσει να στην εξεύρεση πιο αθρώπινων μορφών θανάτωσης.

Με πληροφορίες από CNN