icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Αν η μοναδική σου έγνοια από το πρωί μέχρι το βράδυ είναι το τι θα φας... μην αγχώνεσαι! Το βιώνουν όλοι - ή σχεδόν όλοι

Ποια είναι η πρώτη σκέψη που σου έρχεται όταν ακούς για τον «θόρυβο του φαγητού» ή «τροφικό θόρυβο»; Παρόλο που πολλοί μπορεί να νομίζουν ότι πρόκειται για το εκνευριστικό κρατς-κρατς όταν κάποιος τρώει πατατάκια ή για το τσιγάρισμα του κρεμμυδιού στο τηγάνι, ο όρος περιγράφει τις ενοχλητικές σκέψεις γύρω από το φαγητό που κατακλύζουν το μυαλό ορισμένων, εμποδίζοντάς τους να σκεφτούν οτιδήποτε άλλο – ή ακόμα και να λειτουργήσουν σωστά.

Ο θόρυβος του φαγητού δεν είναι νέα έννοια ή κλινική διάγνωση, αλλά έχει κερδίσει την προσοχή παράλληλα με την άνοδο των GLP-1 φαρμάκων απώλειας βάρους όπως το Ozempic και το Wegovy.

Τα συγκεκριμένα φάρμακα φέρεται να κάνουν «θαύματα» σε σχέση με την απώλεια βάρους – όμως νέες μελέτες δείχνουν ότι συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση ή ακόμη και την εξάλειψη του «θορύβου» που ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.

«Οι ασθενείς που παίρνουν φάρμακα GLP-1 λένε πώς έχει ηρεμήσει το μυαλό τους, ενώ παλαιότερα ήταν γεμάτο με σκέψεις για το φαγητό», λέει ο Robert Kushner, ειδικός στην ιατρική της παχυσαρκίας στο Πανεπιστήμιο Northwestern στο Σικάγο.

Εμμονή με το φαγητό

Ο «θόρυβος του φαγητού», όπως λέει ο Lawrence Cheskin, καθηγητής διατροφής και επισιτιστικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο George Mason, δεν έχει να κάνει με την πείνα.

Σε ένα τεύχος του 2023 του περιοδικού Nutrients, οι ερευνητές αντιλαμβάνονται το φαινόμενο ως «αναπόληση και εμμονική ενασχόληση με το φαγητό» που μπορεί να προκληθεί από εσωτερικά ερεθίσματα, όπως το στομάχι που γουργουρίζει από την πείνα ή σκέψεις για φαγητό ή εξωτερικά ερεθίσματα, όπως η θέα ή η μυρωδιά νόστιμων φαγητών.

Αυτά τα ερεθίσματα μπορούν να προκαλέσουν εμμονικές σκέψεις που σχετίζονται με το φαγητό. Για κάποιους, όπως αναφέρει το National Geographic, o συγκεκριμένος θόρυβος μοιάζει με «ασταμάτητη φλυαρία μέσα στο κεφάλι τους» σε σημείο που να σκέφτονται το επόμενο γεύμα τους ενώ ακόμα τρώνε.

Τέτοιου είδους επίμονες σκέψεις μπορούν να επηρεάσουν τον ύπνο, να κάνουν ένα άτομο να νιώθει τύψεις και ενοχές – ακόμη και να το εμποδίζουν να λειτουργεί στην καθημερινότητά του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Μειώνοντας τον θόρυβο

Ο καθένας μπορεί να αντιμετωπίσει τον «θόρυβο του φαγητού», αλλά τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα συχνά παλεύουν πολύ περισσότερο από άλλους ανθρώπους, γεγονός που μπορεί να δυσκολέψει την προσπάθειά τους στην απώλεια βάρους.

Το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι που λαμβάνουν φάρμακα, όπως το Ozempic ή το Wegovy, αναφέρουν συχνά μείωση του «θορύβου των τροφίμων» ρίχνει φως στους πιθανούς μηχανισμούς που κρύβονται πίσω από αυτό.

Αυτά τα φάρμακα, όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, δρουν σε υποδοχείς στον εγκέφαλο και στον γαστρεντερικό σωλήνα που σχετίζονται με την πείνα και την όρεξη και επηρεάζουν ορισμένα από τα ερεθίσματα αλλά και το σύστημα ανταμοιβής στον εγκέφαλο με τρόπους που εξουδετερώνουν τον «θόρυβο του φαγητού».

Τα δεδομένα αυτά δεν προκαλούν έκπληξη στους ειδικούς αφού ήδη μία μελέτη στο περιοδικό Addiction διαπίστωσε ότι τα συγκεκριμένα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα που παλεύουν με τον εθισμό.

Συγκεκριμένα, η έρευνα κατέληξε πως τα άτομα που αντιμετωπίζουν θέματα με την κατάχρηση οπιοειδών, όταν έπαιρναν τα φάρμακα είχαν κατά 40% χαμηλότερο ποσοστό υπερδοσολογίας, ενώ το ποσοστό αυτό έφτανε το 50% σε όσους είχαν ροπή στον αλκοολισμό.

«Δεν ξέρουμε αν αυτό επηρεάζει το βάρος τους, αλλά αυτός ο ελεύθερος χώρος στο μυαλό τους μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη ποιότητα ζωής», λένε οι ειδικοί.

Άλλοι τρόποι καταστολής του θορύβου

Τα άτομα που δεν λαμβάνουν GLP-1 ή άλλα φάρμακα για την απώλεια βάρους μπορούν επίσης να λάβουν μέτρα για να μειώσουν τον «θόρυβο του φαγητού». Στην περίπτωση που και εσύ βιώνεις αυτές τις βασανιστικές σκέψεις, οι ειδικοί συνιστούν να εξετάσεις τις συνήθειες υγείας, συμπεριλαμβανομένου του ύπνου, των διατροφικών συνηθειών, της ενυδάτωσης, της άσκησης και της διαχείρισης του στρες, αφού «είναι πιο δύσκολο να καταπολεμήσει κάποιος αυτές τις ενοχλητικές σκέψεις όταν είναι κουρασμένος ή αγχωμένος».

Επιπλέον, οι επιστήμονες προτείνουν να κρατάς ένα ημερολόγιο για να εντοπίζεις τα ερεθίσματα που προκαλούν τον «θόρυβο του φαγητού» και να «λάβεις τα κατάλληλα μέτρα για να τα μειώσεις». Για παράδειγμα, εάν νιώθεις ότι πεινάς – ενώ έχεις ήδη φάει – την ώρα που βλέπεις τηλεόραση, φρόντισε να έχεις έτοιμα κομμένα λαχανικά και φρούτα για να μασάς κάτι εκείνη την ώρα ή επίλεξε να κάνεις κάτι άλλο, όπως να πας μία βόλτα.

Ταυτόχρονα, οι ειδικοί τονίζουν πως οι εξαντλητικές δίαιτες φέρνουν τα αντίθετα αποτελέσματα, αφού ο περιορισμός και το αίσθημα στέρησης συμβάλλουν στον «θόρυβο».

Τέλος, η άσκηση και η ενασχόληση με ευχάριστες δραστηριότητες που διεγείρουν την απελευθέρωση ντοπαμίνης, όπως το διάβασμα ή η ακρόαση μουσικής, μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην καταστολή του θορύβου.