icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Από μικρά παιδιά μαθαίνουμε πως το μαύρο είναι το χρώμα της νύχτας το οποίο κρύβει όλα τα τρομερά πράγματα που διαπράττονται στο σκοτάδι

Τα τελευταία 50 με 100 χρόνια, η άποψη των ανθρώπων σε σχέση με το μαύρο χρώμα έχει αλλάξει δραματικά, όπως παραδέχεται η Leatrice Eiseman, ειδική σε θέματα χρωμάτων και CEO του Pantone Color Institute: Από ένα χρώμα που συνδέεται με τη θλίψη και τη νοσηρότητα, το μαύρο έχει αναδειχθεί σε βασικό στοιχείο της μόδας που εκπέμπει κομψότητα και δυναμισμό.

Σήμερα, οι άνθρωποι φορούν μαύρο επειδή δείχνει «ακριβό» και αποπνέει αυτοπεποίθηση. Ωστόσο, η σύνδεση του χρώματος με τη «μαυρίλα» εξακολουθεί να υπάρχει σε διάφορους πολιτισμούς, από τις αμερικανικές και ευρωπαϊκές πρακτικές πένθους, μέχρι τις φανταστικές απεικονίσεις του κακού, όπως το καπέλο μιας μάγισσας ή η κάπα του Χάρου.

Φοβόμαστε αυτό που δεν μπορούμε να δούμε

«Ο φόβος υπάρχει για να μας προστατεύει από ενδεχόμενες βλάβες», λέει ο Martin Antony, καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Ryerson στο Τορόντο. «Ο φόβος μάς κάνει πιο προσεκτικούς απέναντι στους πιθανούς κινδύνους».

Προϊστορικά, άλλωστε οι άνθρωποι κινδύνευαν περισσότερο να δεχτούν επίθεση από αρπακτικά ή από εχθρούς όταν βρίσκονταν στο σκοτάδι, κάτι που πέρασε στο DNA μας, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να φοβούνται εγγενώς τη νύχτα.

«Στο σκοτάδι, η οπτική μας αίσθηση εξαφανίζεται και δεν είμαστε σε θέση να εντοπίσουμε ποιος ή τι είναι γύρω μας», ισχυρίζεται ο Antony.

Η Eiseman, από την άλλη, συμφωνεί πως το «άγνωστο» σχετίζεται άμεσα με το μαύρο χρώμα στο μυαλό των ανθρώπων, καθώς κρύβει τις πιθανές απειλές. Από μικρά παιδιά μαθαίνουμε πως «το μαύρο είναι το χρώμα της νύχτας» που θα μπορούσε να κρύψει οποιεσδήποτε κακοήθεις πράξεις που διαπράττονται μέσα στο σκοτάδι.

Χάρη στη σύγχρονη τεχνολογία, βέβαια, είμαστε πλέον σε θέση να ανάβουμε το φως και να συνεχίζουμε τις ζωές μας ακόμη και τη νύχτα, Ωστόσο, κάποιοι δεν καταφέρνουν ποτέ να ξεπεράσουν τον φόβο τους.

Νυχτοφοβία

Αν και ο φόβος είναι ένα συναίσθημα απολύτως φυσιολογικό, ορισμένες φορές, μπορεί να γίνει πρόβλημα όταν είναι υπερβολικός, λέει ο Antony.

«Πολλοί από εμάς μπορεί να νιώσουμε έντονο φόβο όταν είμαστε μόνοι μας μέσα στη νύχτα σε ένα επικίνδυνο μέρος της πόλης, αλλά δεν είναι τόσο συνηθισμένο να νιώθουμε έτσι σε ένα σκοτεινό υπνοδωμάτιο».

Ο υπερβολικός φόβος για το σκοτάδι μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες: Ενδεχομένως να προέρχεται από μία αρνητική εμπειρία, όπως σε περίπτωση που έχει δεχθεί κάποιος επίθεση σε σκοτεινό μέρος ή να προκλήθηκε από την παρακολούθηση μιας ταινίας τρόμου.

Αυτός ο απλός φόβος μπορεί στη συνέχεια να μετατραπεί σε νυχτοφοβία, προκαλώντας προβλήματα στις σχέσεις, την εργασία και την ικανότητα του ανθρώπου να κάνει όλα όσα θέλει.

Τα «σήματα ασφαλείας»

Για τον Antony, διάφορα «σήματα ασφαλείας», όπως ένα φωτάκι νυχτός που θα είναι μόνιμα αναμμένο ή ένας φίλος στο δωμάτιο την ώρα που παρακολουθούμε μία ταινία τρόμου, μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε μεγαλύτερη ασφάλεια.

Υπάρχουν επίσης διαθέσιμες θεραπείες, συμπεριλαμβανομένης της σταδιακής έκθεσης στην κατάσταση που μας προκαλεί τον φόβο.

Ωστόσο, ακριβώς όπως το μαύρο χρώμα μπορεί να προκαλέσει τον φόβο σε πολλούς, σε άλλους, ιδίως όσον αφορά στη μόδα, μπορεί να προσφέρει ασφάλεια: «Νομίζω ότι περισσότεροι άνθρωποι το θεωρούν ως ένα είδος ‘καλυπτικού’ χρώματος που τους δίνει έναν ορισμένο βαθμό ασφάλειας […], καθώς μπορούν, κατά κάποιον τρόπο, να εξαφανιστούν στις σκιές», λέει η Eiseman.

«Κάθε γυναίκα ξέρει ότι ένα μαύρο φόρεμα στη ντουλάπα, ένα ζευγάρι μαύρα παπούτσια, ένα μαύρο παλτό, και γενικά οτιδήποτε μαύρο φοριέται» μπορεί να τη βγάλει – όσο οξύμωρο κι αν ακούγεται – «ασπροπρόσωπη».Έτσι, μια συμβουλή θα μπορούσε να είναι να νικήσετε το φόβο σας για το μαύρο, ξεκινώντας από τη σκοτεινή πλευρά της μόδας.

Με πληροφορίες από CNN