Όταν βγαίνεις από το σπίτι σου, σχεδόν αυτόματα φεύγουν λεφτά από τον λογαριασμό σου. Όλοι το νιώθουμε αυτό. Χωρίς να το καταλάβεις, έχεις ξοδέψει περισσότερα χρήματα από όσα είχες υπολογίσει μέσα σε μια μέρα, λόγω του αυξανόμενου κόστους ζωής.

Τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα για τους τραπεζικούς μας λογαριασμούς επειδή είμαστε επηρεασμένοι από τις μεγάλες βιομηχανίες: τη μεγάλη βιομηχανία ομορφιάς, μόδας, γλυκών και matcha. Μας λένε ότι μπορούμε να αγοράσουμε ευτυχία και χαλάρωση μέσω προϊόντων «αυτοφροντίδας», όπως μάσκες προσώπου και σετ περιποίησης, και ακόμα και μια νέα ζωή αγοράζοντας τα «σωστά» ρούχα και παπούτσια.

Υπάρχει μια διάχυτη πεποίθηση ότι η κατανάλωση ισοδυναμεί με ευτυχία. Όλο και περισσότεροι νέοι νιώθουν το ίδιο και έκλεισαν το 2024 δηλώνοντας ότι θέλουν να αλλάξουν τις καταναλωτικές τους συνήθειες, συμμετέχοντας σε μια χρονιά χαμηλής ή μηδενικής κατανάλωσης το 2025. «Ζω από μισθό σε μισθό, πηγαίνοντας μέσα και έξω από το όριο του λογαριασμού μου, από τότε που πήρα την πρώτη μου δουλειά στα 16», εξηγεί η 26χρονη Μία Γουέστραπ, που πρωτοστάτησε στη μόδα της χρονιάς μηδενικής κατανάλωσης στο TikTok πέρσι τέτοια εποχή. «Στο πανεπιστήμιο, έφτασα να χρωστάω 3.000 λίρες στο όριο του λογαριασμού μου. Αυτό που κάνω με αυτή τη χρονιά μηδενικής κατανάλωσης είναι να τη χρησιμοποιώ ως εργαλείο για να κατανοήσω πραγματικά τα οικονομικά μου και να εξετάσω σκληρά πού πηγαίνουν τα χρήματά μου. Έπεσα θύμα του λεγόμενου lifestyle creep· είτε έβγαζα μισθό 24.000 λιρών είτε 35.000 λιρών τον χρόνο, κατέληγα πάντα στην ίδια ακριβώς θέση κάθε μήνα».

Διαβασε ακομα

Πρόσεξε μην το lifestyle creep «καταπιεί» το πορτοφόλι σου

Παρόλο που μπορεί να υποστηριχθεί ότι η Γουέστραπ κατέληγε στο όριο του λογαριασμού της κάθε μήνα ανεξαρτήτως μισθού λόγω της κρίσης κόστους ζωής και δομικών ζητημάτων, η ίδια και άλλοι σχολιαστές της μηδενικής κατανάλωσης ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη για τα οικονομικά τους.

Αν θέλετε να προκαλέσετε τις καταναλωτικές σας συνήθειες και να εξοικονομήσετε χρήματα, εδώ είναι μερικές συμβουλές για το πώς να συμμετάσχετε επιτυχώς σε μια χρονιά χαμηλής ή μηδενικής κατανάλωσης.

Αναλύστε τις τραπεζικές σας κινήσεις

Πριν ξεκινήσετε μια χρονιά χαμηλής ή μηδενικής κατανάλωσης, πρέπει να εξοικειωθείτε με τα οικονομικά σας. Για πολλούς, η ιδέα του να ελέγξουν το υπόλοιπο του λογαριασμού τους είναι αποθαρρυντική, αλλά η κατανόηση του πόσα χρήματα έχετε εισόδημα κάθε μήνα και πού πηγαίνουν είναι απαραίτητη.

«Αντί να βλέπετε τα χρήματά σας ως τον χειρότερο εχθρό σας, προσπαθήστε να τα δείτε ως τον καλύτερό σας φίλο», λέει η Γουέστραπ. «Ήμουν αποφασισμένη να σταματήσω να νιώθω έναν κόμπο στο στομάχι κάθε φορά που έλεγχα τον τραπεζικό μου λογαριασμό. Έτσι, μια μέρα που αισθανόμουν ιδιαίτερα γενναία, πέρασα από τις τραπεζικές κινήσεις τριών μηνών για να δω ακριβώς πού πήγαιναν τα χρήματά μου. Ακόμα και μόνο με το να κάνω αυτό και να ακυρώσω μερικές συνδρομές, κατάφερα να εξοικονομήσω τριψήφια ποσά τον μήνα». Όσο περισσότερο εξοικειώνεστε με τα οικονομικά σας, τόσο λιγότερο τρομακτικό θα σας φαίνεται να ελέγχετε τον τραπεζικό σας λογαριασμό.

Χρησιμοποιείστε όσα έχετε

Η «εξερεύνηση» δεν πρέπει να σταματά μόνο στον τραπεζικό σας λογαριασμό. Πριν δεσμευτείτε σε μια χρονιά χωρίς ψώνια, κάντε απογραφή όσων ήδη κατέχετε. «Ανακαλύψτε ξανά τα δικά σας πράγματα!» προτρέπει η Γουέστραπ. «Περάστε από τις βιβλιοθήκες ή την ντουλάπα σας και ξαναβρείτε όσα ήδη έχετε».

@elysiaberman NO BUY RULES for 2025 #nobuyyear #nobuy #shoppingaddiction #shoppingaddict #shopaholic #debtpayoff #debtpayoffjourney #debtfree #debtfreejourney ♬ original sound – elysiaberman

Η 29χρονη Χάνα Μπλας, πρώην υπερκαταναλώτρια, που πέρασε πέρυσι σε μια χρονιά χωρίς αγορά ρούχων, συμφωνεί: «Επικεντρωθείτε στο να ξεκαθαρίσετε την ντουλάπα σας και να αναλύσετε τι φοράτε και τι όχι ενώ κάνετε το διάλειμμα από τα ψώνια. Αυτή η διαδικασία με κρατούσε απασχολημένη, και η οπτική μου μετατοπίστηκε από το να βλέπω την ντουλάπα μου ως “μισοάδεια” στο να τη βλέπω “μισογεμάτη”».

Το να κρατάτε αρχείο με αυτά που έχετε μπορεί επίσης να είναι διασκεδαστικό. Για παράδειγμα, μπορείτε να καταχωρίσετε τα βιβλία σας χρησιμοποιώντας την εφαρμογή διαχείρισης βιβλιοθήκης LIBIB, σκανάροντας τα barcode τους με το τηλέφωνό σας. Η εφαρμογή σάς επιτρέπει να βλέπετε όλη τη συλλογή σας, βοηθώντας σας να ξαναβρείτε ξεχασμένα αγαπημένα και να ξαναζωντανέψετε τον ενθουσιασμό σας για όσα ήδη έχετε.

Φτιάξτε ένα ρεαλιστικό σχέδιο

Είναι ζωτικής σημασίας να φτιάξετε ένα ρεαλιστικό πλάνο πριν ξεκινήσετε τη χρονιά χαμηλής ή μηδενικής κατανάλωσης. Ο στόχος είναι να προκαλέσετε τις καταναλωτικές σας συνήθειες και να χτίσετε αυτοπειθαρχία, όχι να τιμωρήσετε τον εαυτό σας. Για παράδειγμα, αν το Netflix είναι κάτι που απολαμβάνετε πραγματικά και χρησιμοποιείτε τακτικά, δεν χρειάζεται να το κόψετε εντελώς. Αντίθετα, επικεντρωθείτε στην εξάλειψη υπηρεσιών ή εξόδων που χρησιμοποιείτε λιγότερο συχνά ή είστε πιο πρόθυμοι να εγκαταλείψετε. Μια πρακτική προσέγγιση θα αυξήσει τις πιθανότητες επιτυχίας.

«Δομήσα τη χρονιά μου χωρίς αγορές σε τρεις λίστες: κόκκινη, κίτρινη και πράσινη», εξηγεί η Γουέστραπ. «Η κόκκινη λίστα περιελάμβανε απόλυτα “όχι” σε ό,τι αφορά τις δαπάνες, όπως το Pepsi Max (στο οποίο ξόδευα περίπου 2.000 λίρες τον χρόνο), το φαγητό έξω, τα takeaway, τα βιβλία και τα ρούχα. Τα κίτρινα αντικείμενα ήταν αυτά για τα οποία μου επιτρεπόταν να ξοδέψω χρήματα αλλά με ορισμένους όρους, όπως εισιτήρια κινηματογράφου αλλά χωρίς σνακ ή ποτά. Στην πράσινη λίστα περιλαμβάνονταν όσα δεν περιόριζα καθόλου, όπως τα τρόφιμα. Δεν ήθελα να θέσω στον εαυτό μου αυστηρούς “διατροφικούς κανόνες” λόγω ενός παρελθόντος με διατροφικές διαταραχές».

@miawestrap Replying to @exjamie.j hope this explains a little bit! #nobuyyear #nobuy2024 #shoppingban #nospendchallenge #loudbudgeting #lowbuyyear #nobuychallenge #budgeting #personalfinance #deinfluencing #fyp ♬ original sound – Mia Westrap

Μην φεύγετε από το σπίτι με άδειο στομάχι

Αυτό το tip είναι ζωτικής σημασίας για μια επιτυχημένη χρονιά χαμηλής ή μηδενικής κατανάλωσης: φάτε πριν φύγετε από το σπίτι και, αν είναι δυνατόν, πάρτε μαζί σας σνακ. Στη γρήγορη ροή της ζωής στις πόλεις, όπου είμαστε συνεχώς σε κίνηση, το φαγητό συχνά μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. Ωστόσο, ένα σημαντικό ποσοστό των εξόδων μας αφορά τρόφιμα και ποτά που θα μπορούσαμε να προετοιμάσουμε στο σπίτι. Ο χρόνος που αφιερώνουμε στον προγραμματισμό των γευμάτων και των σνακ όχι μόνο εξοικονομεί χρήματα, αλλά μας δίνει και την ευκαιρία να βελτιώσουμε τις μαγειρικές μας ικανότητες.

«Συνηθίστε να κουβαλάτε μια βαριά τσάντα με όλα όσα θα σας δελέαζαν να αγοράσετε», προτείνει η Γουέστραπ. «Δεν έφευγα ποτέ από το σπίτι πεινασμένη· διαφορετικά, θα έπαιρνα γρήγορα και εύκολα φαγητό όταν ήμουν έξω. Έπαιρνα μαζί μου ένα θερμός με καφέ, ένα βιβλίο και ένα επιπλέον ρούχο για να μην μπω στον πειρασμό να ψωνίσω χωρίς λόγο». Αυτές οι μικρές προετοιμασίες μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά, βοηθώντας σας να παραμείνετε στο σωστό δρόμο και να μειώσετε τις αυθόρμητες δαπάνες.

Βρείτε έναν «συνεργάτη»

Η αυτοπειθαρχία μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά δεν χρειάζεται να περάσετε τη χρονιά χαμηλής ή μηδενικής κατανάλωσης μόνοι σας. Μοιραστείτε το πλάνο σας με φίλους και συγγενείς και ζητήστε τους να σας βοηθήσουν να μείνετε υπεύθυνοι όταν δελεάζεστε ή όταν σκέφτεστε να παραβείτε τους κανόνες. Ζητήστε δεύτερες γνώμες πριν κάνετε αγορές ή στρατολογήστε τον πιο ειλικρινή σας φίλο να σας προκαλέσει για τις αποφάσεις σας. Πραγματικά χρειάζεστε αυτά τα παπούτσια ή θα μπορούσατε να κατευθύνετε αυτά τα χρήματα σε κάτι πιο σημαντικό;

«Στο πλαίσιο των κανόνων μου για τη χρονιά χωρίς αγορές, στρατολόγησα έναν συνεργάτη υπευθυνότητας (τον αρραβωνιαστικό μου)», εξηγεί η Μπλας. «Ελέγχει τακτικά την πρόοδό μου, παρέχοντας αυτή την εξωτερική πίεση που με βοηθά να παραμένω συνεπής».

Μην είστε πολύ σκληροί με τον εαυτό σας

Διαβασε ακομα

Η ύπουλη διαταραχή που κοστίζει ακριβά

Θα υπάρξουν στιγμές που θα παρεκκλίνετε και θα παραβιάσετε τους κανόνες σας – είναι αναπόφευκτο! Όταν έχετε συνηθίσει την ασυνείδητη κατανάλωση, η αλλαγή αυτής της συνήθειας δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ωστόσο, η απόφαση να προκαλέσετε την υπερκατανάλωσή σας είναι ήδη ένα σημαντικό βήμα προς το να γίνετε πιο συνειδητοποιημένοι καταναλωτές, να εξοικονομήσετε χρήματα και να ξοδέψετε σε όσα πραγματικά έχουν σημασία για εσάς.

«Νόμιζα ότι θα είμαι υπερβολικά αυστηρή με τον εαυτό μου κάθε φορά που θα παραβίαζα τους κανόνες της χρονιάς μου χωρίς αγορές, αλλά κατέληξα να δείχνω πολλή κατανόηση στον εαυτό μου», παραδέχεται η Γουέστραπ. «Το βάρος μου αλλάζει κατά τη διάρκεια του χρόνου, και το καλοκαίρι, ένιωθα τόσο άσχημα για την εικόνα του σώματός μου που η αγορά μιας μπλούζας και ενός παντελονιού ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσα να κάνω για μένα. Έγιναν βασικά κομμάτια σε τόσα πολλά σύνολα και επειδή ήταν προγραμματισμένες και μελετημένες αγορές, δεν ένιωσα ιδιαίτερες ενοχές. Για όποιον κάνει μια χρονιά χωρίς αγορές, πιστεύω ότι είναι σημαντικό να εστιάζει στο πόσο καλά τα πάει συνολικά. Ακόμα και μια μέρα που δεν αγοράζετε τίποτα περιττό είναι καλύτερη από μηδέν μέρες, και αυτό συχνά είναι το σημείο εκκίνησης για τους περισσότερους από εμάς».

Η Γουέστραπ προειδοποιεί επίσης να αποφύγετε να πέσετε σε μια ηττοπαθή νοοτροπία: «Είναι εύκολο να σκεφτείτε: “Ποιο το νόημα;” ειδικά για όσους ζουν από μισθό σε μισθό ή βρίσκονται σε χρέη. Μπορεί να πείτε: “Έτσι κι αλλιώς θα ξεπεράσω το όριο του λογαριασμού μου αυτόν τον μήνα, οπότε γιατί όχι τώρα;” Αυτό μπορεί γρήγορα να οδηγήσει στο: “Έσπασα τη χρονιά μου χωρίς αγορές, οπότε ας ξοδέψω ελεύθερα για το υπόλοιπο του μήνα.” Αντί να το δείτε έτσι, αναγνωρίστε ότι η παραβίαση ενός κανόνα δεν ορίζει την πρόοδό σας. Αποδεχτείτε το, προχωρήστε και συνεχίστε την προσπάθεια».

Με πληροφορίες από Dazed