Μια από τις πιο χαρακτηριστικές φωνές της σύγχρονης ελληνικής ποίησης, ο Μιχάλης Γκανάς άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του, όχι μόνο με τα ποιήματά του, αλλά και με τους στίχους του, που μελοποιήθηκαν από κορυφαίους συνθέτες και «ζωντάνεψαν» με τις ερμηνείες σπουδαίων τραγουδιστών.

Η ποίησή του χαρακτηρίζεται από βαθιά συναισθηματική φόρτιση, ενώ πηγή έμπνευσής του ήταν συχνά η ηπειρωτική παράδοση και τα προσωπικά του βιώματα.

Η γραφή του συνδυάζει την απλότητα με την εκφραστική δύναμη, διακρίνεται για την ανθρωπιά και τη νοσταλγία, τη μελαγχολία αλλά και την ελπίδα, καθιστώντας τον έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες ποιητές.

Ο λόγος του λιτός, αλλά γεμάτος εικόνες, εξέφραζε με τον πιο άμεσο τρόπο σκέψεις και συναισθήματα, κι αυτό τον ανέδειξε σε έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους ποιητές.

Το γεγονός ότι πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, καθόρισαν εν μέρει τη ματιά του και τη θεματολογία της γραφής του. Ήταν μια εμπειρία που τού έδωσε μια βαθιά κατανόηση της ιστορίας, του συλλογικού πόνου και της ανάγκης για αναζήτηση ταυτότητας, στοιχεία που αναδύονται συχνά στα ποιήματά του.

Όπως ο ίδιος είχε πει, ο θάνατος ήταν κυρίαρχο θέμα στην ποίησή του. «Εμένα με τραβάει σα μαγνήτης αυτό το μαύρο, το σκοτεινό, το οποίο νομίζω ότι έρχεται από ‘κει, απ’ τα δημοτικά τραγούδια, από τη δύσκολή ζωή των πρώτων χρόνων μου στην Ήπειρο, Αλβανία, Ουγγαρία ή κι από τίποτα απ’ όλα αυτά, δεν ξέρω. Μπορεί να είναι ας πούμε στο κύτταρό μου αυτό το πράγμα», είχε πει σε συνέντευξή του.

Ο ίδιος έλεγε ότι η δύναμή του είναι ότι οι άνθρωποι καταλαβαίνουν τι διαβάζουν στους στίχους και στα ποιήματά του.

Ο Μιχάλης Γκανάς έφυγε από τη ζωή στα 80 του χρόνια, αφήνοντας πίσω του μια παρακαταθήκη έργων που αντικατοπτρίζουν το πολιτισμικό υπόβαθρο και τις προσωπικές του αναζητήσεις.

Ποιος ήταν η Μιχάλης Γκανάς

Γεννήθηκε στον Τσαμαντά Θεσπρωτίας το 1944 και έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Βιβλιοπώλης για μια δεκαπενταετία, συνεργάστηκε αργότερα με την κρατική τηλεόραση ως επιμελητής λογοτεχνικών εκπομπών και σεναριογράφος.

Ο Μιχάλης Γκανάς εξέδωσε αρκετές ποιητικές συλλογές, όπως «Ακάθιστος Δείπνος» (1978), «Μαύρα Λιθάρια» (1980), «Γυάλινα Γιάννενα» (1989) και «Παραλογή» (1993), ενώ ασχολήθηκε και με την πεζογραφία, με έργα όπως «Μητριά πατρίδα» (2007) και «Γυναικών: μικρές και πολύ μικρές ιστορίες» (2010).

Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες, ενώ στίχοι του έχουν μελοποιηθεί από σημαντικούς Έλληνες και ξένους μουσικοσυνθέτες όπως οι Μ. Θεοδωράκης, Θ. Μικρούτσικος, Ν. Μαμαγκάκης, Ν. Ξυδάκης, Δ. Παπαδημητρίου, Ν. Κυπουργός, G. Bregovic, A. Dinkjian κ.ά.

Μετέφρασε τις «Νεφέλες» του Αριστοφάνη για το Θέατρο Τέχνης – Κάρολος Κουν και τους «Επτά επί Θήβας» του Αισχύλου για το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Πατρών.

Το 1994 τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο ποίησης για το έργο του Παραλογή, το 2009 με το βραβείο Καβάφη, το 2011 βραβεύτηκε για το σύνολο του ποιητικού του έργου από την Ακαδημία Αθηνών και τo 2021 με το Μεγάλο Βραβείο Jean Moreas για το έργο και την προσφορά στα Ελληνικά Γράμματα.