icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Το πρωτάθλημα τυφλών του Νοτίου Σουδάν υποστηρίζεται από το Light for the World που εργάζεται για την ένταξη των ατόμων με αναπηρία

Το Νότιο Σουδάν δεν είναι γνωστό για την ποδοσφαιρική του παρουσία. Η νεότερη χώρα του κόσμου κάνει θραύση στο διεθνές μπάσκετ και είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει την ομάδα των ΗΠΑ στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Το νεότερο έθνος του κόσμου συνδέεται συνήθως με το μπάσκετ, με αρκετούς νυν και πρώην παίκτες του ΝΒΑ να έχουν ρίζες στη χώρα και τη διεθνή ομάδα Bright Stars να κάνει το ντεμπούτο της στους Ολυμπιακούς Αγώνες νωρίτερα φέτος.

Όμως ένας διαγωνισμός αρχίζει να κάνει θραύση στη χώρα με μια διαφορετική εκδοχή του Beautiful Game και ρίχνει το απαραίτητο φως στις αναπηρίες του έθνους. Το πρωτάθλημα τυφλών του Νότιου Σουδάν υποστηρίζεται από το Light for the World, μια μη κυβερνητική οργάνωση που εργάζεται για τα δικαιώματα και την ένταξη των ατόμων με αναπηρία στο Νότιο Σουδάν, την Μπουρκίνα Φάσο, την Αιθιοπία, την Κένυα, τη Μοζαμβίκη και την Ουγκάντα.

Επικεντρώνεται στην υγεία των ματιών και βοηθά άτομα με αναπηρία που αντιμετωπίζουν πολλαπλά εμπόδια, όπως παιδιά, γυναίκες, αγροτικές κοινότητες και άτομα που έχουν πληγεί από καταστροφές. Το πρωτοποριακό πρωτάθλημα άρχισε να διεξάγει αγώνες το 2023 και σήμερα αποτελείται από τέσσερις ομάδες, όλες με έδρα την πρωτεύουσα της χώρας, την Τζούμπα. Η πλειονότητα των παικτών είναι γύρω στα 20, αν και ο νεότερος παίκτης είναι 15 ετών. Για όσους ασχολούνται με το πρωτάθλημα, παρέχει μια ευκαιρία που πολλοί πίστευαν ότι δεν θα είχαν ποτέ.

Ο Jimmy Just Augustin, ο οποίος είναι αρχηγός του ποδοσφαιρικού συλλόγου τυφλών Kator του διαγωνισμού, δεν είχε καν ακούσει για το ποδόσφαιρο τυφλών πριν γνωριστεί με τα υπόλοιπα παιδιά.

Ο Augustin τυφλώθηκε ως παιδί το 2012. Είχε πόνο και στα δύο μάτια του, αλλά ένας γιατρός του χωριού του είπε ότι δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα. Τελικά επισκέφθηκε έναν γιατρό στην Τζούμπα, αλλά μέχρι τότε, ο αμφιβληστροειδής του είχε καταστραφεί ανεπανόρθωτα.

Αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το ποδόσφαιρο, αλλά ανακάλυψε το ποδόσφαιρο τυφλών το 2020. Οι συμπαίκτες του του έδωσαν το παρατσούκλι «Μέσι» – από τον Αργεντινό θρύλο του ποδοσφαίρου – λόγω της εκθαμβωτικής του ικανότητας στην ντρίμπλα.

Πηγή: Light for the World

«Είμαι πολύ χαρούμενος με αυτή την εμπειρία, γιατί ποτέ δεν πίστευα ότι θα ξαναπαίξω ποδόσφαιρο. Σκεφτόμουν ότι δεν μπορώ να ξαναπαίξω ποτέ κανένα είδος αθλήματος», δήλωσε μιλώντας στο CNN Sport.

«Με την αναπηρία, μπορείς να σκεφτείς: Είμαι ένα τίποτα, δεν έχω κάτι να κάνω τώρα, είμαι άχρηστος. Αλλά προς το παρόν, η δραστηριότητα υπάρχει, η ευκαιρία να ντριμπλάρω την μπάλα υπάρχει. Έχω νέους φίλους και αυτή η εμπειρία που έχω αποκτήσει από το ποδόσφαιρο τυφλών με κάνει πολύ ευτυχισμένο».

Εκτός γηπέδου, ο Augustin είναι πρωτοετής φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Juba και υπερασπίζεται τη συμπερίληψη της αναπηρίας στα σχολεία. Μίλησε στο CNN για το τι σημαίνει γι’ αυτόν να αποτελεί παράδειγμα για άλλα άτομα με αναπηρία στο Νότιο Σουδάν.

«Η αναπηρία δεν είναι ανικανότητα. Αν δεν βλέπεις, δεν σημαίνει ότι είσαι άχρηστος ή ότι δεν μπορείς να κάνεις κάτι», είπε, προσθέτοντας ότι λέει στα άτομα με προβλήματα όρασης: «Αν θέλετε να αλλάξετε τη ζωή σας, ελάτε να συμμετάσχετε στο ποδόσφαιρο των τυφλών».

Οι κανόνες του ποδοσφαίρου τυφλών

Οι κανόνες του ποδοσφαίρου τυφλών διαφέρουν σημαντικά από το ποδόσφαιρο που όλοι γνωρίζουμε. Κάθε ομάδα αποτελείται από πέντε παίκτες: τέσσερις εξωτερικούς παίκτες και έναν τερματοφύλακα.

Οι παίκτες του εξωτερικού πεδίου πρέπει να χαρακτηρίζονται ως «εντελώς τυφλοί» – που σημαίνει ότι έχουν «πολύ χαμηλή οπτική οξύτητα ή/και καμία αντίληψη του φωτός» – αλλά όλοι τους πρέπει να φορούν καλύμματα ματιών, καθώς κάποιοι μπορεί να βλέπουν περισσότερο φως και σκιές από άλλους.

Οι τερματοφύλακες, εν τω μεταξύ, είναι μερικώς βλέποντες και παρέχουν ζωτικής σημασίας επικοινωνία στην ομάδα τους στην άμυνα, αν και πρέπει να παραμένουν μέσα στη μικρή, περιορισμένη περιοχή γύρω από το τέρμα.

Η μπάλα έχει ραμμένες κουδουνίστρες, που κάνουν θόρυβο ενώ κινείται. Οι αγώνες ποδοσφαίρου είναι διαβόητοι για τα θορυβώδη πλήθη τους, αλλά οι τυφλοί θεατές ποδοσφαίρου υποχρεούνται να παραμένουν σιωπηλοί κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, ώστε οι παίκτες να μπορούν να ακούν και να εντοπίζουν τη μπάλα, η οποία είναι μεγέθους τρία, μικρότερη από την τυπική μπάλα μεγέθους πέντε που χρησιμοποιείται στο παιχνίδι 11-a-side.

Οι αγώνες διαρκούν 40 λεπτά (παίζονται σε δύο ημίχρονα των 20 λεπτών) και διεξάγονται σε γήπεδα διαστάσεων 40μ. x 20μ., τα οποία έχουν τείχη γύρω-γύρω για να αποτρέπουν την έξοδο της μπάλας από το παιχνίδι.

Οι παίκτες πρέπει να φωνάζουν «voy» ή «πάω» στα ισπανικά – σε μια αναφορά στις ιβηρικές ρίζες του παιχνιδιού – όταν κάνουν τάκλιν για να προειδοποιούν τους αντιπάλους και να ελαχιστοποιούν τους τραυματισμούς.

Κάθε ομάδα έχει επίσης άλλους δύο οδηγούς που τη βοηθούν, έναν στη γραμμή του ημιχρόνου και έναν πίσω από το τέρμα στο οποίο επιτίθεται η ομάδα.

Πηγή: Light for the World

Η Διεθνής Ένωση Αθλητισμού Τυφλών (IBSA) κατέστησε το ποδόσφαιρο τυφλών ένα από τα επίσημα αθλήματά της το 1996 και από το 2004 αποτελεί παραολυμπιακό αγώνισμα ανδρών.

Η διοργανώτρια χώρα Γαλλία έγραψε ιστορία στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του 2024 στο Παρίσι, κερδίζοντας το πρώτο της χρυσό μετάλλιο στο άθλημα, νικώντας την Αργεντινή στα πέναλτι στον τελικό. Η Αργεντινή τερμάτισε τη βασιλεία της Βραζιλίας στον ημιτελικό, η οποία είχε κερδίσει το χρυσό σε όλους τους Αγώνες από τότε που καθιερώθηκε το αγώνισμα. Η Seleção αναγκάστηκε να συμβιβαστεί με το χάλκινο μετάλλιο, κερδίζοντας την Κολομβία στον αγώνα της τρίτης θέσης.

Βρίσκοντας το φως

Μετά από δεκαετίες εμφυλίου πολέμου, το Νότιο Σουδάν απέκτησε την ανεξαρτησία του από το Σουδάν το 2011 μετά από δημοψήφισμα, καθιστώντας το το νεότερο ευρέως αναγνωρισμένο κράτος στον κόσμο.

Το έθνος βυθίστηκε σε έναν δικό του εμφύλιο πόλεμο λίγο αργότερα, με τον πόλεμο να τελειώνει επίσημα το 2018 – αν και η βία συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με την Υπηρεσία Προσφύγων των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), η σύγκρουση δημιούργησε τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση στην Αφρική.

Κατατάσσεται στην προτελευταία θέση, μόνο μπροστά από τη Σομαλία, στον Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης του ΟΗΕ.

Σχεδόν 2,4 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν εγκαταλείψει τη χώρα ως πρόσφυγες τον Ιούνιο του 2023, ενώ 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι χαρακτηρίζονται ως εσωτερικά εκτοπισμένοι εντός του Νοτίου Σουδάν. Μεταξύ αυτών είναι και ο Simon Madol, ο οποίος ζει στον καταυλισμό Mahad για τους εσωτερικά εκτοπισμένους (IDP) στην Τζούμπα.

Ο Madol δήλωσε ότι το ποδόσφαιρο ήταν η «πηγή ευτυχίας και χαράς» του, αλλά αναγκάστηκε να το εγκαταλείψει όταν ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος το 2013. Εξήγησε στο CNN ότι ήρθε σε επαφή με τα αθλήματα χωρίς αποκλεισμούς, όταν τον προσέγγισε το Light for the World στον καταυλισμό των εκτοπισμένων. Τώρα υπηρετεί τόσο ως προπονητής όσο και ως τεχνικός διευθυντής στο πρωτάθλημα και συνεργάζεται με το Light for the World στην ομαλή ένταξη των ατόμων με αναπηρία.

Σύμφωνα με το Light for the World, υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 1,2 εκατομμύρια άτομα με αναπηρία στο Νότιο Σουδάν. Η χώρα υπέγραψε πέρυσι τη σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, κάνοντας ένα ιστορικό βήμα.

Ο Madol εξήγησε μερικές από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία σε ένα έθνος που αντιμετωπίζει τόσες εσωτερικές συγκρούσεις. «Η κύρια πρόκληση είναι η στάση των ανθρώπων, μια αρνητική στάση», είπε. «Ακόμη και σε επίπεδο οικογένειας, σε επίπεδο κοινότητας, το επίπεδο της αρνητικής στάσης είναι πάντα εκεί και αυτή η αρνητική στάση οδηγεί σε διακρίσεις».

Η άγνοια βρίσκεται στη ρίζα του προβλήματος, σύμφωνα με τον Madol, και μπορεί να αποτρέψει τους ανθρώπους από το να ασχοληθούν με τον αθλητισμό, όπως το ποδόσφαιρο τυφλών.

Υπάρχουν επίσης καθημερινά ζητήματα που αντιμετωπίζονται στο χώρο εργασίας. «Τα περισσότερα ιδρύματα δεν είναι προσβάσιμα. Οι πόρτες είναι στενές – υπάρχουν σκαλοπάτια, δεν υπάρχουν ράμπες – σας είναι δύσκολο να πάτε», δήλωσε ο Madol. «Ακόμη και στα σχολεία, αυτά τα πράγματα υπάρχουν και εδώ».

Όσον αφορά το ίδιο το ποδόσφαιρο τυφλών, το άθλημα δεν είναι ακόμη τόσο προσβάσιμο όσο θα έπρεπε. Ο Madol εξήγησε ότι η εξειδικευμένη μπάλα δεν είναι διαθέσιμη για αγορά στη χώρα – ομάδες όπως το Light for the World πρέπει να παρέχουν τον εξοπλισμό – πράγμα που σημαίνει ότι οι παίκτες δεν μπορούν να προπονηθούν οπουδήποτε αλλού εκτός από την προπόνηση. Οι αγώνες έχουν προγραμματιστεί να διεξάγονται κάθε Σαββατοκύριακο, αν και η ενοικίαση των γηπέδων μπορεί να είναι δαπανηρή.

Παρά τις ελλείψεις, ο διαγωνισμός είχε γρήγορα θετικό αντίκτυπο, με τον Augustin να λέει ότι βοήθησε στην ευαισθητοποίηση των ατόμων σχετικά με τις αναπηρίες και στην καταπολέμηση των αρνητικών συμπεριφορών στη χώρα, ενώ ο Madol λέει ότι έδωσε στα μέλη του μια νέα κατεύθυνση στη ζωή.

«Οι άνθρωποι έρχονται από μακρινές τοποθεσίες μόνο και μόνο για να έρθουν να παίξουν αυτό το άθλημα. Παλιά, πήγαιναν μόνο από το σπίτι στο σχολείο, από το σχολείο στο σπίτι», είπε. «Αλλά τώρα, υπάρχει ένα άλλο πράγμα, το ποδόσφαιρο τυφλών, όπου βρίσκεις νέους ανθρώπους, νέους φίλους, επικοινωνείς, κάνεις περισσότερες επαφές, κάνεις άλλα πράγματα έξω – υποστηρίζεις ο ένας τον άλλον».

Με πληροφορίες από CNN